۵ گام برای پیشگیری از پوکی استخوان

یکشنبه ۲۹ تیر ۱۳۹۷   شماره ۹۵۸

***

بهار شاه محمدی/ کارشناس برنامه پیشگیری وکنترل استئوپروز معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اراک

***

۲۸مهر ماه مطابق با ۲۰ اکتبر توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان روز جهانی استئوپروز(پوکی استخوان) نامگذاری شده است. با توجه به فراوانی بالای این بیماری در جهان و این که یکی از ۵ بیماری کشنده دنیا محسوب می گردد و نظر به این که این بیماری و شکستگی های ناشی از آن هرساله هزینه های بسیاری را بر سیستم های بهداشتی درمانی کشور ها تحمیل می نماید، بزرگداشت این روز در سطح جامعه می تواند در پیشگیری و کنترل این بیماری مهلک و ناتوان کننده نقش بسزایی داشته باشد.

 پوکی استخوان چیست؟
استئوپروز یا پوکی استخوان به معنی کاهش مقدار بافت تشکیل دهنده استخوان بدون تغییر در ترکیب آن است، دقیقا مانند یک ساختمان با اسکلت فلزی که بدون تغییر دادن در جنس اسکلت آن، تعدادی از تیرهای آهن را از بدنه آن خارج نماییم. در نتیجه این کاهش، استخوان ها نازک وشکننده شده و با کوچک ترین ضربه ویا حتی خودبخود می شکنند.

 علایم پوکی استخوان کدامند؟
پـــوکی استخوان«بیماری خاموش» نیز نـــامیده می شود، زیرا ضعیف شدن استخوان ها علامت واضحی ندارد و اولین علامت واضح آن یک شکستگی دردناک است که با کمترین ضربه در مچ دست، استخوان ران یا ستون فقرات اتفاق می افتد. همین امر تشخیص را با مشکل مواجه می کند.
در واقع پوکی استخوان با عوارض خاص خود مشخص می شود که عبارتند از:
-شکستگی خودبخودی یا با کمترین ضربه به استخوان ها
-درد شدید کمر در نقطه ای خاص
-انحنای ستون فقرات
– کوتاه شدن قد نسبت به قد دوران جوانی بیش از ۵/۲ سانتی متر

 چرا پوکی استخوان اهمیت دارد؟
-در ایران ازهر ۴زن بالای ۵۰ سال یک نفر مبتلا به پوکی استخوان است
-بیش از۵۰درصد از افراد مبتلا به پوکی استخوان در ایران شکستگی استخوان های بزرگ راتجـــربه می کنند.
-بیش از۲۰درصداز افراد مسن در سال اول بعداز شکستگی های بزرگ فوت می کنند
-بیش از۲۰درصداز این افراد نــاتوانی دائمی پیدا می کنند
-بیش از۵۰درصداز این افراد برای ادامه زندگی وابسته به دیگران می شوند

 ۵ گام برای داشتن استخوان های سالم وپیشگیری از پوکی استخوان:
۱-هرروز طبق مقدار توصیه شده توسط پزشک کلسیم وویتامین –د مصرف کنیم
کلسیم برای عملکرد مناسب قلب ،اعصاب ،عضلات وانعقاد خون لازم است. مقدار ناکافی کلسیم سبب پوکی استخوان می شود. اغلب زنان ودختران جوان، روزانه کمتر نیمی از مقدار توصیه شده کلسیم را به منظور حفظ سلامت استخوان ها مصرف می کنند .
ویتامین-د برای جذب کلسیم در بدن ضروری است. بدون مقادیر کافی ویتامین -د بدن قادر به جذب کلسیم ازمواد غذایی نیست وکلسیم مورد نیاز خود را از استخوان ها برداشت خواهدنمود. ویتامین -د از دو راه تامین می شود:تابش مستقیم نورآفتاب به پوست و رژیم غذایی
۲-ورزش های تحمل کننده وزن راانجام دهیم
ورزش نیز برای سلامت استخوان ها مهم است.ورزش منظم در دوران کودکی ونوجوانی به حفظ سلامت استخوان ها کمک می کند. بهترین ورزش برای استخوان ها ورزش های تحمل کننده وزن مانند پیاده روی، دویدن آهسته و بالا رفتن از پله است.البته اگر در دوران بزرگسالی خود غالبا بی تحرک بوده اید قبل از شروع ورزش با پزشک بایستی مشورت نمود.
۳-در هنگام مناسب آزمون سنجش تراکم استخوان انجام دهیم
تنها راه تشخیص پوکی استخوان وتعیین خطر شکستگی سنجش تراکم استخوان است به کمک این روش نیاز به درمان به منظور حفظ سلامت استخوان ها مشخص خواهد شد.
۴-از مصرف سیگاروالکل خودداری کنیم
۵-با پزشک خوددر مورد سلامت استخوان هایمان مشورت کنیم
در پایان یادآورشویم:با حرکتی هوشمندانه از پوکی استخوان پیشگیری کنیم، اجازه ندهیم پوکی استخوان آینده ما را بشکند، خود را برای مقابله با پوکی استخوان آماده کنیم، پوکی استخوان و شکستگی های ناشی از آن یک بحران جهانی است، برای تضمین سلامتی، استخوان های خودرادوست بداریم.