یادی از استاد واشقانی بنیانگذار انجمن خوشنویسان در اراک/قلمی که جاودان شد

شنبه ۹ آبان ماه ۱۳۹۴      شماره ۳۱۴:

گروه فرهنگی-وقایع استان:
خوشنویسی از مهم‌ترین و ارزنده‌ترین هنر‌های ایرانی- ‌اسلامی است. هنری که ذوق و قریحه ایرانی در آن متبلور می شود. این هنر ارزنده در استان مرکزی جایگاه ویژه ای دارد. از این استان اساتید بزرگی که نامشان بر تارک هنر خوشنویسی می درخشد برخاسته اند، هنرمندانی که هم خود بزرگ بودند و هم از محضر معرفت و هنرشان شاگردان بنامی تربیت شدند. یکی از این اساتید بزرگ استاد فتحعلی واشقانی فراهانی بود، مردی از خطه عالم خیز و مفاخر پرور فراهان، مردی که هنر خوشنویسی استان جایگاهش را مدیون دست های هنرپرور و اندیشه بلند نظر وی است، استادی که تمثالی از سادگی و فروتنی بود.
دوازدهم آبان سومین سالگرد درگذشت این استاد بزرگ است، فردی که موسس انجمن خوشنویسان در اراک و شهرهای اطراف بود، هنرمندی که جز تربیت شاگرد و چرخاندن قلم به عشق و اخلاص کاری نداشت. استادی که پس از گذشت سه سال هنوز جای خالی اش در عرصه خوشنویسی استان مرکزی آشکار است و خلا دستانی که نوشت و نوشت تا جاودانه شود، در ادامه گفتگویی با برخی از اساتید خوشنویسی استان پیرامون این استاد داشته ایم.
اسدالله رضوانی فرد یکی از اساتید بزرگ خوشنویسی استان مرکزی با بیان اینکه توسعه و پیشرفت خوشنویسی دغدغه استاد واشقانی بود گفت: این دغدغه اینقدر زیاد بود که حتی گاهی استاد به آموزش خط به صورت مجانی می پرداخت و دل مشغولی مادیات را نداشت.
وی استاد واشقانی را در اخلاق مثال زدنی خواند و اظهار کرد: وی موسس انجمن خوشنویسان در اراک و شهرهای اطراف بود و در شرایط سخت در حفظ آن بسیار تلاش می کرد.
رضوانی فرد ادامه داد: این موضع آنقدر برای او حیاتی بود که گاه خود لوازم التحریر هنرجویان علاقمند و با استعداد را تهیه می کرد.
وی با تاکید بر ایرانی بودن هنر خطاطی بیان کرد: خوشنویسی و خط نستعلیق، ثلث و نسخ متعلق به ایرانیان است و صرف نوشتن قرآن به خط نسخ دلیل بر اصالت عربی آن نیست.
محمود پورهادی دیگر استاد خوشنویسی که از محضر استاد واشقانی بهره برده است نیز گفت: آموزش خط استاد همیشه همراه با آموزش فضایل و کرامت های انسانی همراه بود.
وی با بیان اینکه استاد اعتقاد داشت فروتنی از ویژگی های هنرمند است، افزود: وی همیشه کلام بزرگان را برای شاگردان سرمشق می گرفت و تاکید می کرد این سخنان را در زندگی سرمشق قرار دهید.
پورهادی با اشاره به تاکید استاد بر فضیلت و کرامت اخلاقی اضافه کرد: استاد همیشه سفارش می کرد که هنر را به مادیات و سیاست آلوده نکنید زیرا ساحت هنر پاک تر و مقدس تر از تمام این هاست.
پورهادی تاکید کرد: حضور استاد به عنوان یکی از ارکان مهم خوشنویسی در سراسر استان مرکزی مغتنم و شمع وجودشان گرمابخش محافل خوشنویسی در سراسر استان مرکزی بود و جوانان زیادی را در شهرهای مختلف استان به این هنر اصیل ایرانی و اسلامی تشویق نمودند.
پورهادی با بیان اینکه استاد واشقانی شاگردان بسیاری را تربیت نموده، یادآور شد: وی کتاب ها و کتیبه های فراوانی را در هنر خوشنویسی به جامعه هنرمندان کشور هدیه نمودند که از جمله کتیبه های نفیس ایشان در دانشگاه آزاد اسلامی از آثار فاخر هنری می باشد.
استاد فتحعلی واشقانی یکی از مفاخر ارزنده استان مرکزی است. وی در سال ۱۳۰۹ در روستای واشقان از توابع فراهان به دنیا آمد. او در مکتب خانه علاوه بر فراگیری قرآن کریم و آموزه های دینی و اخلاقی آن روز به تمرین خوشنویسی پرداخت. استاد نخستین سرمشق را بر لوح چوبین با عبارت «اول کارها به نام خدا» تعلیم کرد. سپس در سال ۱۳۳۷ نزد شادروان استاد حسین میرخانی در کلاسهای آزاد خوشنویسی به فراگیری خط نستعلیق مشغول شد.
واشقانی در سال ۱۳۴۵ به عنوان مدرس خط نستعلیق در کلاسهای انجمن خوشنویسان به تعلیم هنر پرداخت و در سال۱۳۵۸ به مقام استادی خوشنویسی دست یافت و پس از انقلاب از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به کسب درجه یک هنری نایل گردیدوی ضمن برگزاری کلاسهای آموزشی ، به تاسیس انجمن‌های خوشنویسان در شهرهای مختلف کشور (استان مرکزی) اراک، تفرش، آشتیان، ساوه، مامونیه، دلیجان، محلات، خمین، شازند، کمیجان، (استان فارس) لار و…اهتمام ورزید.
استاد در سال ۱۳۷۱ به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران جهت اشاعه هنر خوشنویسی به کشور یمن رفت و سال ۷۵ نیز به همین منظور به کشور جمهوری آذربایجان سفر کرد. وی در شامگاه دوازدهم آبان ۱۳۹۱ بر اثر بیماری سرطان در گذشت. صلابت در عین سادگی ، و استواری در عین ظرافت از ویژگیهای ممتاز خط استاد است. برپایی نمایشگاههای داخل و خارج از کشور و تربیت خوشنویسان بیشمار در طول سالهای متمادی از دیگر فعالیت های استاد است.
از مجموعه آثار ارزشمند وی می‌توان به کتابهای مانایی چون کلک مشکین ۱و۲، آیت مهر، چشمه خورشید، ترجمه کامل قرآن مجید، جلی قلم، دیوان حافظ شیرازی و مشق مشکین اشاره کرد.