روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
شنبه ۲۳ دی ۱۳۹۶ شماره ۷۶۵
***
وقایع استان
سمیه انصاری فر
***
برای آن هایی که در سال های دورتر به مدرسه می رفتند در کنار تمام نوستالژی ها آن دوران همچنان یاد شلنگ ها، خط کش ها و خودکارهای لای انگشت ترسناک و دلهره آور است.
تنبیه بدنی زمانی در مدارس بسیار متداول بود؛ ولی سال هاست که آموزش و پرورش سعی دارد با وضع قوانین و تعیین حدود تنبیه این مسئله را که از دوران مکتب ها و با فلک ها و ترکه ها آغاز شده بود به حداقل برساند زیرا نمی توان منکر اثرات سو جسمی و روحی آن شد. هر چند با وجود تمام این تاکیدات همچنان از گوشه و کنار کشور خبرهایی از تنبیه هایی به شکل های ناراحت کننده و بسیار آسیب رسان چه در حوزه بدنی و چه حوزه روانی می شنویم، مواردی که در سال های اخیر با رسانه ای شدن و انتشار در فضای مجازی سروصدای بسیاری به پا کرده است. اما باید دید مصادیق تنبیه در مدارس چیست و آیین نامه اجرایی و انضباطی مدارس در مورد آن چه می گوید.
آیین‌نامه مدارس، آیین‌نامه‌ای است که در سال ۱۳۷۲ به تصویب رسیده است و در طی این چند سال در مدارس ما مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ آیین‌نامه‌ای که با وجود کلی‌گویی‌های فراوان، مبهم بودن، ندادن راه‌حل مشخص به معلمان و کادر آموزشی، صراحتا به اینکه نباید دانش آموز را تنبیه بدنی، جسمی و روحی کرد اشاره دارد.
در ماده ۷۷ آیین‌نامه آمده است « اعمال هرگونه تنبیه از قبیل اهانت، تنبیه بدنی و تعیین تکالیف درسی جهت تنبیه، ممنوع است و در اعمال تنبیهات نباید بین دانش آموزان تبعیض و استثنایی قائل شد.»
اما یک ماده قبل از این تنبیه برای دانش آموزان را به ترتیب اولویت اینطور تعیین کرده است: « تذکر و اخطار شفاهی به طور خصوصی، تذکر و اخطار شفاهی در حضور دانش آموزان کلاس مربوط، تغییر کلاس در صورت وجود کلاس‌های متعدد در یک پایه با اطلاع ولی دانش آموز، اخطار کتبی و اطلاع به ولی دانش آموز، اخراج موقت از مدرسه با اطلاع قبلی ولی دانش آموز حداکثر برای مدت سه روز و در نهایت انتقال به مدرسه دیگر.»
بی شک آنچه در بیشتر مدارس دیده می شود این است که این آیین نامه هرگز به طور کامل اجرا نمی شود و یا حداقل مواردی از نادیده گرفتن آن می توان یافت. یکی از مواردی که گاه از سوی برخی مخاطبان به ما منتقل شده است در مورد تنبیه های فیزیکی و لفظی در برخی مدارس در قبال دانش آموزان به ویژه پسران است.
یکی از این مخاطبان در پیام خود برای ما نوشته است: «از شما بعنوان رسانه می خواهیم که مسئله تنبیه بدنی درمدارس را پیگیری کنید. این مورد در مــدارس پسرانه به ویژه مقطع راهنمایی بسیار دیده می شود. کاش این اطلاع رسانی به والدین می شد که اگر مواردی از این دست از سوی فرزندشان به آن ها منتقل شد حتما مورد را از طریق مدیر مدرسه و آموزش و پرورش پیگیری کنند. مسئله دیگر این است که در مدارس هیچ مشاوره ای در این خصوص وجود ندارد و خیلی از دانش آموزان که مورد تنبیه واقع شده اند حس انزجار از مدرسه و معلمان را دارند.»
یکی دیگر از والدین در پیامی برای ما با عنوان کردن نام یک مدرسه پسرانه در خصوص رفتارهای مسئولین و معلمان آن مدرسه گفته است: «لحن بد و تحقیر کننده ناظم و بعضی معلمان نسبت به دانش آموزان در این مدرسه وجود دارد و در پاسخ به اینکه چرا با بچه ها به صورت منطقی صحبت نمی شود ناظم و مدیر صراحتا می گویند ما بچه خودمان را نمی توانیم تربیت کنیم چه برسد به بچه های شما.پسرم هم می گوید در مدرسه آن هایی که شیطنت می کنند را کتک می زنند؛ ولی من ندیدم تا حالا مدیر حداقل با خانواده در مورد پیگیری مشکل فرزندش تماس بگیرد.»
قطعا نمی توان به طور صددرصدی گفت چیزی بعنوان تنبیه چه به صورت فیزیکی و حتی لفظی در مدارس از بین رفته است و تمام معلمان و مدیران و ناظمان به طور کامل پایبند آیین نامه ابلاغی حداقل در مورد تنبیه باشند.
در این خصوص با «شهریار فولادوند» مدیرکل آموزش و پرورش استان مرکزی گفتگویی داشته ایم. وی می گوید: قبل از هرچیز باید نگاه و تعریف آموزش و پرورش از تنبیه را گفت تنبیه قطعا تنها به تنبیه فیزیکی ختم نمی شود بلکه تنبیه زبانی مانند اهانت و حتی دادن تکالیف در زمره تنبیهات ممنوع در آموزش و پرورش قرار دارد و انجام آن تخلف است و در این مورد با فرد متخلف برخورد شدید خواهد شد.
فولادوند با بیان اینکه در تمامی ادارات آموزش و پرورش واحد بازرسی و رسیدگی به شکایات وجود دارد، ادامه داد: در استان مرکزی بیش از دو هزار و پانصد مدرسه وجود دارد در هر کدام از این مدارس اگر برخورد ناصحیحی از سوی معلمین دیده شد والدین می توانند به این واحدها مراجعه کنند.
مدیرکل آموزش و پرورش استان مرکزی ادامه داد: روند کار به این صورت است که واحد بازرسی شکایات را گرفته و متخلف را احضار می کند و بعد از بررسی اگر موضوع شکایت احراز شود با متخلف چه معلم باشد چه مسئولان دیگر مــدرسه برخورد اداری و سپس در هیات های رسیدگی باز برخورد می شود.
فولادوند اضــافه کرد: متاسفانه خیلی از والدین مسیر تعریف شده را نمی دانند و تنها به رسانه ها اعلام می کنند که بچه ما تنبیه شده است در حالیکه واحدهای رسیدگی و ارزیابی آماده و مسئول این کار هستند در وهله اول باید دید این والدین به کجا مراجعه کردند و چرا جواب نگرفته اند.
وی تصریح کرد: اگر واقعا والدین شاکی از واحدها نتیجه نگیرند معاونین و روسای ادارات باید پیگیر مسئله باشند و در نهایت حتی اگر مراجعه به آن ها نیز نتیجه نداد من بعنوان مدیر آموزش و پرورش در خدمت آنها هستم و شخصا دستور ویژه برای پیگیری موارد را می دهم.
مدیر کل آموزش و پرورش استان مرکزی ادامه داد: تمام تلاش این است که آیین نامه در مدارس اجرا شود؛ ولی نمی توان هم گفت هیچ انسانی تخلف نمی کند پس در صورت دیده شدن باید از سوی والدین گزارش شود تا رسیدگی و برخورد شود.
فولادوند در پاسخ به این سوال که برخی والدین نگران این هستند که در صورت شکایت مشکلی چون اخراج از مدرسه برای کودکشان رخ دهد، افزود: این نگرانی بی مورد است و منطقی نیست چنین اجازه ای به کادر یک مدرسه داده نمی شود در ضمن اگر خانواده و والدینی این نگرانی احتمالی را دارند من بعنوان مدیر می گویم به طور شخصی به خود من مراجعه کنند تا بازرس ویژه از سوی من برای پیگیری موضوع روانه شود.
وی در خصوص تفهیم و آموزش در این خصوص به معلمین، گفت: ما برای معلمین در بدو ورود دوره آموزشی در خصوص نحوه برخوردها و آگاهی از قوانین می گذاریم همچنین آیین نامه ها به طور مرتب به مدیران و مدارس ابلاغ می شود.
فولادوند ادامه داد: با وجود افزایش دانش آموزان به دلیل بالا رفتن سطح آگاهی در میـــان جــامعه و مولفه های بازدارنده دیگر میزان تنبیه ها نسبت به یک یا دو دهه قبل خیلی پایین تر آمده است هرچند که نمی توان گفت اصلا وجود ندارد.
وی اضافه کرد: تمام تلاش سیستم آموزش و پرورش این است که تخلفی در مدارس رخ ندهد. آموزش و پرورش خود را حافظ منافع مردم می داند و در برابر انتقادها از سیستم خود دفاع نمی کند؛ ولی توقع این است که والدین این موارد را از مجاری قانونی پیگیری کنند.
