چهارشنبه ۲۵ دی ۱۳۹۸   شماره ۱۲۱۵

 کیمیای سبز

پریا رئوفی

الگوهای تغذیه ای سرشار از محصولات جانوری منجر به تخریب محیط زیست و کاهش تعداد زیادی از گونه های حیات وحش شده است، لذا گنجاندن غذاهای گیاهی کم کالری در رژیم غذایی، جهت کمک به حفظ سلامتی و پایداری محیط زیست ضروری به نظر می رسد. از این رو در این مقاله به معرفی و بررسی خواص یک ریز جلبک میکروسکوپی به نام اسپیرولینا می پردازیم. اسپیرولینا، جلبک سبز- آبی، رشته ای و میکروسکوپی است که به طور طبیعی در آب های شور و شیرین وجود دارد اما برای مصرف انسانی باید در محیط های استریل به صورت ایزوله، مطابق با روش های استاندارد پرورش داده شود. هم اکنون محصولات اسپیرولینا در داروخانه های معتبر به عنوان مکمل غذایی و دارویی رایج است. این جلبک از مقوی ترین غذاهای سبز و قابل جذب ترین پروتئین گیاهی است به طوری که شامل ۱۸ نوع اسید آمینه، ویتامین E، انواع ویتامین B، بیوتین، زینک، کلسیم، روی، منگنز و فیبر خوراکی می‌باشد.

ارزش غذایی ۱ گرم اسپیرولینا معادل ۵۰۰ گرم میوه و سبزی است. جالب است بدانید در حالی که ۱۰۰ گرم گوشت گاو ۲/۵ گرم آهن دارد، ۱۰۰ گرم اسپیرولینا حاوی ۴۸ گرم آهن است و بدین جهت است که بمب آهن نام گرفته است. اسپیرولینا به سبب دارا بودن فایکوسیانین که دارای خواص آنتی اکسیدانی است ضد التهابی قوی به شمار می رود که می تواند با رادیکالهای آزاد مبارزه کند و خواص ضد سرطانی بیشماری دارد.
از آنجا که بیش از ۷۰ % بافت این جلبک ارگانیک از پروتئین تشکیل شده مصرف ۴ تا ۶ گرم از آن قبل از غذا در واقع مانند یک ضداشتها عمل می‌کند و باعث افزایش احساس سیری خواهد شد. علاوه بر این به دلیل نداشتن دیواره سلولی برخلاف سایر پروتئین‌های گیاهی، سبب افزایش سرعت هضم و جذب و بهبود شرایط گوارشی می شود. این موضوع خبری مسرت بخش برای افرادی است که از اضافه وزن رنج می برند و به دنبال رژیم های لاغری هستند. همچنین برخی مطالعات نشان داده اند اسپیرولینا سبب افزایش استقامت در ورزشکاران شده و از خستگی عضـلانی می کاهد.
علاوه بر اثبـــات چندین اثر متابولیک مفید، گزارش های بسیاری نیز از کاهش LDL (کلسترول بد) و تری گلیسیرید و افزایش HDL (کلسترول خوب) و سم زدایی بدن از فلزات سنگین به خصوص آرسنیک حین مصرف مکمل های اسپیرولینا دریافت شده است. به علاوه ترکیبات دیگر این جلبک مانند تریپتوفان‌ها که در بدن به ویتامین A تبدیل می‌شوند برای زیبایی پوست فوق‌العاده‌اند. بتاکاروتن به خصوص برای پیشگیری از خشکی پوست موثر است. از این رو در ساخت انواع ماسک می توان از آن استفاده کرد.
آمریکا، روسیه، ژاپن و هند بیشترین کشورهای مصرف کننده اسپیرولینا هستند. بدیهی است، گنجاندن این پروتئین گیاهی در سبد غذایی، به عنوان یکی از کامل ترین غذاهای سبز با خواص شگفت آور، باعث افزایش کیفیت سلامت زندگی ما می شود. هرچند موارد منع مصرفی برای آن وجود ندارد اما در مبتلایان به سرطان، خانم های باردار و شیرده بهتر است دوز مصرفی توسط پزشک تعیین شود.