کج سلیقگی در نامگذاری خیابانهای شهر /آنچه هست، آنچه می گویند

سه شنبه ۸ تیر ۹۵   شماره ۳۵۵

وقایع استان:
هر شهری دارای میادین، خیابان و کوچه هایی است که به نامی مزین شده اند. نامگذاری خیابانها و معابر از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند چرا که هویت ملی و فرهنگی یک شهر را نشان میدهند. غالب نامگذاری خیابانهای ایران براساس یک حادثه خاص یا نام یک شخصیت خاص میباشد و شهر ما اراک نیز از این قاعده مستثنی نیست. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای دیگر نامگذاری خیابانها برپایه عدد و ارقام میباشد و بدین ترتیب اینگونه نامگذاری دیگر جزئی از هویت تاریخی به حساب نمی آید اما پیدا کردن آدرس در این گونه نامگذاری برای خیابانها و کوچه ها بسیار آسانتر از زمانی است که براساس اسمی خاص باشد.. اما وقتی خیابان یا معابری براساس شخصیت یا حادثه ای نامگذاری شود جزئی از هویت و فرهنگ آن شهر محسوب میشود.
طبق آیین نامه نامگذاری معابر و خیابانهای شهرهای اسلامی باید نام خیابان ها سلیس و روان باشد همچنین نامگذاری باید از نام یک شخصیت مهم در صدر اسلام و انقلابی استفاده شود. نامهای معابر برای پاسداشت و حفظ هویت فقط باید به زبان فارسی باشد همچنین اسم خیابانها نیز باید تداعی کننده خاطرات خوش و باعث روحیه بخشی به افراد و مردم شود.
در بسیاری از شهرهای ایران و همچنین اراک خیابان هایی براساس نامهای شخصیت ها مهمی چون شهید بهشتی، شهید رجایی و … است.و گاهی نیز نام شاعر را به عنوان نام خیابان انتخاب میکنند مانند حافظ، سعدی و… و گاهی نیز براساس حادثه چون هفتم تیر، ۱۹ دی،۲۲بهمن و. .. نامگذاری شده است.
همچنین در نامگذاری شهرها بهتر است که از مفاخر و افراد مهم و نامدار آن شهر و منطقه استفاده شود تا فرهنگ و هویت آن شهر و منطقه نیز حفظ شود مانند خیابان پرفسور حسابی در شهر اراک .
میزان تاثیرگذاری نام یک خیابان در شهر آنقدر زیاد است که حتی با گذر زمان هم نام قدیم آن شهر از بین نمیرود و اگرچه نام جدیدی برای آن شهر گذاشته شود باز هم مردم آن را به نام قبلی اش میشناسند و بسیاری از خیابانهای اراک همین روند را در پیش گرفته اند و مردم شهر چه جوانان و چه کسانی که از افراد قدیم شهر می باشند آن خیابان و محله را صرفا با نام قدیم میشناسند و با نام جدیدش چندان ارتباطی برقرار نمیکنند.
بسیاری از اسم های خیابان ها با گذر زمان و بخصوص بدهی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی بسیاری از میادین و معابر شهر تغییر نام داده اند و نام انقلابی و شخصیت های تاثیر گذار در انقلاب را به خود گرفته اند مانند خیابان امام خمینی در اراک. اما با وجود این بسیاری از خیابانهای اراک تا چندین سال قبل فاقد نام خاصی بودند.
نامگذاری خیابانهای شهر نوعی هویت ملی وفرهنگی شهر را نشان میدهد
هدف از نامگذاری خیابانها، معابر عمومی و کوچه ها چیست؟ آیا میتوان شهری را در نظر گرفت که معابر عمومی آن فاقد نامی باشد و نامی برای آن در نظر گرفته نشده باشد ؟ تصور کنید در این شرایط چه مشکلی پیش می آمد؟
اولین پاسخی که به این سوال داده میشود این است که نام خیابانها مهم ترین اهمیت که دارند برای تفکیک خیابانها از یکدیگر میباشد تا شهروندان بتوانند به راحتی خیابان مدنظر را پیداکنند و نامگذاری خیابانها یک اصل ضروری میباشد .
اما موضوعی نامگذاری خیابانهای اراک بسیار پیچیده است و خالی از لطف نیست اگر بگوییم نامگذاری خیابانها در شهرمان مورد بی مهری فراوان قرار گرفته است . حک شدن نام های تکراری برای معابرو کوچه ها و خیابانهای شهرمان برروی تابلوهای نامگذاری یکی از مشکلات بزرگ شهرمان است و کافی است که نقشه اراک را باز کنیم و به این مساله پی میبریم و همین مسئله است که باعث گمراهی شهروندان در یافتن آدرس میشود. بطور مثال چطور ممکن است خیابان شهید رجایی در مرکز شهر قرار داشته باشد و در عین حال خیابانی به همین نام در یکی از خیابانهای فرعی هپکو باشد.و همچنین اینکه خیابان شهدا خیابانی است که منتهی به خیابان داوران است اما میدان شهدا همان میدان معروف اراک در مرکز شهر واقع است . و میدان امام حسین نیز میدانی در انتهای خیابان قائم مقام است اما خیابان امام حسین نیز یکی از خیابانهای فرعی هپکو می باشد و بسیاری از معابر و میادین اراک نیز بدین گونه نامگذاری شده اند. اما براستی علت این گونه نامگذاری ها در کلانشهر اراک چیست؟