روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
دوشنبه ۱۶ مرداد ۹۶ شماره ۶۴۸
محمد چگنی: رمان ولگرد های دارما، نوشته ی جک کرواک نویسنده ی معروف و یکی از سه عضو اصلی جنبش بیت- به همراه آلن گینزبرگ و ویلیام اس باروز- است. نسل بیت جریانی از نویسندگان بعد ازجنگ امریکا هستند که مشخصه ی اصلی آنها هنجارشکنی و ضد فرهنگ بودن هست.آن ها مخالف هرگونه ارزش معمول و عرف جامعه ی مصرف زده ی آن دوران آمریکا بودند ومخالفت خود را هم درآثارخلاقه ی خود و هم درشیوه ی زندگی خود بروز می دادند. جک کروآک مهم ترین نویسنده ی جریان بیت هست که با شهرتی که به خاطر رمان های خود به دست آورد به سخنگوی جریان بیت هم تبدیل شد .او با رمان درجاده به شهرت بسیار زیادی رسید. رمانی اتوبیوگرافیک که حاصل سفرها وتجربیات به دست آمده از همراهی با نیل کسدی- ازاعضای مهم جنبش بیت- هست. این رمان در دو هفته وبر روی طوماری ۱۲۰ فوتی نوشته شده است.
-۲ جک کرواک فرانسوی-کانادایی تبار در ماساچوست به دنیا آمد و درهمان جا بزرگ شد. سپس به دانشگاه کلمبیا رفت و دررشته فوتبال تحصیل کرد و در همان محیط بود که با آلن گینزبرگ و بعد با ویلیام اس بارزآشنا شد.
-۳ «نه گزینش بیان، بلکه تداعی آزاد ذهن در دریای بی حد ومرزتفکر؛ شنا کردن در دریای زبان بی هیچ نظمی به جای پرداختن به عبارت های بیانگرانه وخطابی بلاغی ،به مانند یک مشت که کوبیده می شود بر روی میزبا بیانی کامل،بنگ….
هرگزنباید تصمیم به بهبود یا تاثیرگذارترکردن شعرگرفت. بهترین نوشتار از بیرون کشیدن شخص ازگهواره ی گرم و نرم ذهن محافظه کارحاصل می شود.» این بخشی ازمقاله ی کوتاه جک کروآک( اصول نثرفی البداهه) بود که رهیافتی هست برای شناخت بهترنگرش او به متنی ادبی و بررسی آثارخود او که مبدع سبک و نوعی نگارش (خود به خودی) بود. نوعی مقابله تمام جانبه با سنت ادبی و ادبیات والا. رمان های «درجاده»، «ولگردهای دارما» و «مگی کسیدی» به همین شیوه نوشته شده اند.
-۴ دراین نوع نوشتار ( خود بخودی) احساسات و هیجانات و تفکرات لحظه ای نویسنده بیشتر دریافت روایت دیده می شود.کلمات حضوری گرم تر و پرٌتر دارند. لحظات خود به خودی، اشیای خود به خودی، آدم های خود به خودی می آیند وخلا یک طرح منسجم را پرمی کنند.
-۵ تاثیر گذاری کروآک نه تنها بر روی اعضای جنبش بیت بود بلکه برنسل های بعدی هم چون بوکوفسکی، براتیگان و باب دیلن هم اثربخش بود. این تاثیرفقط محدود به خلق آثار ادبی نماند. جنبش کوله پشتی، نوجوانانی بودند که تحت تاثیررمان ولگردهای دارما دل به ماجراجویی درجنگل وکوهستان بستند و خارج شدند از فضای شهری.
-۶ ولگردهای دارما سومین رمان جک کروآک هست که درسال ۱۹۵۷ نوشته شد. شخصیت اصلی رمان ری اسمیت (جک کرواک) هست که دهه ی سوم زندگی خود را در پی خودشناسی حاصل از پیوند با فلسفه بودیستی می گذراند. او اهل سفر است .دریکی ازهمین سفرها با جافی رایدر(گری اسنایدر) یک رابطه ی دوستانه ی قوی را براساس تجربیات دو طرفه ی مشترک وعشق به فلسفه ی بودیستی ،برقرار می کند. رمان به سیاق اول شخص نوشته شده .راوی خود ری اسمیت است. روایت خطی و بدون پیچ وتاب زمانی است. روایت یک پارچه و منسجم نیست. ریتم تند راوی دربیان کنش های خود روایت را دچارتشویش کرده است. دربعضی لحظات موقعیت های خوب داستانی ساخته می شود برای مثال لحظات صعود سخت به قله با جافی؛ اما این رویه درکلیت رمان تداوم ندارد و کمترلحظه ای در رمان هست که مخاطب را با موقعیت و انسان دچارآن موقعیت درگیرکند.
ایراد دیگری که دراثربه چشم می آید تک وجهی بودن شخصیت اصلی رمان هست. ما او را فقط درپی سفر و مراقبه و دعا و تفکرات درباره بودیسم می بینیم. جنبه های دیگری از این شخص برما مشخص و ثابت نمی شود و عدم تاثیرپذیری او از اتفاقات در قسمت هایی ازرمان کمی تو ذوق می زند برای مثال درفصل ۱۵ کتاب او شاهد خودکشی فجیع دوستش رزی هست و در فصل بعد ما او را درحال سفر درجاده ی ملکوت می بینیم انگار نه انگار که رزی دیگر نیست.
-۷ جدا از ایرادات بسیاری که در ساختار و روایت این رمان هست، فکری که غالب هست براین رمان را می توان پیشنهاد خوبی دانست برای رها شدن ازدل ساختار بسته و خفقان آور جامعه ی مصرفی امروز«جافی خیلی خوشحالم که با تو آشنا شدم.دارم یاد می گیرم وقتی ازتمدن مریض می شم،چه جوری کوله م رو ببندم و چی کنم و چه جوری توی کوهستان مخفی بشم. راستش خیلی خوشحالم که با تو آشنا شدم.» (ولگردهای دارما.ص ۷۵) منم به شخصه خوشحالم ازآشنایی با شما آقای جک کروآک.
-۸ او درسال ۱۹۶۹ براثرخون ریزی داخلی به خاطرمصرف بیش ازاندازه ی الکل درگذشت. البته تاثیر شهرت بیش اندازه که برای افرادی چون او همچون زهر بود را نمی شود منکرشد. واقعیتی که نزدیکانش هم اذعان داشتند.
