چهارشنبه ۲۱ مهر ۱۴۰۰  شماره ۱۴۸۰

وقت طلاست

۲۳ مهرماه مصادف با روز ملی سل است

محمد عسگری

کارشناس مرکز بهداشت اراک

بیماری سل به اختصار تی بی (TB) یک بیماری عفونی واگیردار می باشد. بیماری سل از سال های بسیار دور وجود داشته و افراد بسیار مشهوری نیز در دنیا به این بیماری مبتلا شده اند. این بیماری از قدیم در کشور ما شناخته شده بود. در گذشته به اشتباه تصور می کردند که نفرین کسی و یا شدت غم و غصه علت اصلی ابتلا به بیماری سل است. سل می‌تواند هر قسمتی از بدن را آلوده کند، اما معمولاًتا۸۰ درصد موارد در ریه‌ها رخ می‌دهد که به سل ریوی معروف است. سل خارج ریوی نیززمانی رخ می‌دهد که سل به خارج از ریه‌ها نفوذ می‌کند. سل خارج ریوی همچنین می‌تواند همزمان با سل ریوی وجود داشته باشد. علائم و نشانه‌های عمومی بیماری عبارتند ازسرفه ( همراه خلط و یا بدون خلط )، تب، لرز، تعریق شبانه، از دست دادن اشتها، کاهش وزن و خستگی. میکروب سل به صورت ذرات ریز وارد هوا شده و نظیر سرماخوردگی منتقل می شود. این ذرات در صورتی که مبتلا به سل ریوی باشید توسط سرفه،عطسه، صحبت، خنده و یا فریاد شما، ایجاد و در هوا پخش می شوند. یک سرفه می تواند ۳۰۰۰ ذره میکروبی وارد هوا نماید و ۵ دقیقه صحبت کردن نیز همین تعداد ذره تولید می کند .این ذرات میکروبی چون بسیار کوچک هستند، در هوای موجود در هر فضای بسته برای مدت طولانی می توانند به طور معلق باقی بمانند. میکروب سل در خلط کاملاً خشک شده و یا در گرد و غبار معلق پس از ۸ تا ۱۰ روز از بین می رود. این میکروب در خاک سرد و سایه دار حداقل ۶ ماه زنده مانده و در خلط در حال پوسیدن و تجزیه، هفته ها و ماهها مقاومت دارد. لذا هوای اطاق آلوده شده به میکروب سل توسط شما، می تواند حتی در زمان غیاب شما نیز موجب انتقال بیماری گردد. زمانی که فرد سالم در هوای آلوده به این ذرات میکروبی تنفس کند، میکروب سل را وارد ریه خود کرده و این میکروب خود را در عرض ۴۸ ساعت به نقاط مختلف بدن می رساند. ولی بعد از آن بدن دفاع کرده و اجازه گسترش و فعالیت را به میکروب سل نمی دهد. جهت انتقال بیماری سل، تماس های طولانی و ورود تعداد زیاد میکروب سل نیاز است. انتقال میکروب سل از شما به اطرافیان بستگی به سه عامل: واگیردار بودن بیماری سل شما، محیطی که تماس در آن اتفاق می افتد و مدت زمان تماس دارد. بهترین راه برای توقف انتقال، دوری کردن شما از اطرافیان، رعایت نکات بهداشتی و شروع درمان دارویی می باشد. درمان بیماری سل در ایران به صورت درمان کوتاه مدت تحت نظر پرسنل بهداشتی به مدت ۶ ماه صورت می پذیرد. هموطنان گرامی در صورت داشتن علایم مرتبط با بیماری سل می توانند با مراجعه به پایگاهای سلامت شهری و یا خانه های بهداشت روستایی به صورت رایگان ازمایش خلط انجام دهند و در ضمن کلیه خدمات مرتبط با بیماری سل در کشور رایگان می باشد.
شعار جهانی سل: وقت طلاست، هرروز فرصتی برای نجات زندگی های بیشتر.
بیایید بیماری سل را جدی بگیریم.