سه شنبه ۱۹ اردیبهشت ۹۶ شماره ۵۸۱
***
روشنک مشتاق
وقایع استان
***
بدون تردید در دوران معاصر جهانی شدن پدیده ای فراگیر و تاثیرگذار و حاصل موج عظیمی از تغییرات و تحولات است که ساختارهای سنتی، بومی و ملی تمام جوامع را با چالش بزرگ مواجه کرده است.چندین دهه است که سیگار برای سلامتی انسان ماده ای مضر شناخته شده است. همچنین طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی سیگار جز مواد مخدر و اعتیاد آور معرفی شده است. اعتیاد به نیکوتین به اندازه هروئین خطرناک و وابستگی به آن پیش رونده است.اما با این وجود هنوز سیگار اولین عامل مرگ و میر قابل پیشگیری محسوب می شود.
آمارهایی از مصرف سیگار در ایران:
طبق آخرین آمارها درباره مصرف دخانیات در ایران، سالیانه ۶۰ تا ۶۵ میلیارد نخ سیگار در ایران دود میشود که مصرف هر یک میلیون نخ آن، جان یک نفر را میگیرد.
بنابر گزارش بانک جهانی و سازمان بهداشت جهانی، مردم ایران دو برابر هزینه مصرف روزانه سیگار، صرف هزینه بیماریهای ناشی از دخانیات میکنند که این میزان رقمی برابر ۲۰ میلیارد تومان در روز است.
به گزارش وقایع استان و به نقل از ایسنا، در کشور ما ۱۰ تا ۱۵ درصد افراد دخانیات مصرف میکنند که از این رقم، ۲۲ درصد را مردان و حدود دو درصد را زنان تشکیل میدهند. اما ۲۵ تا ۴۰ درصد پسران و ۱۸ تا ۳۰ درصد دختران تجربه مصرف قلیان دارند.
به گزارش وقایع استان به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، خسرو صادق نیت مدیر کل دفتر سلامت محیط و کار وزارت بهداشت بیان کرده:” میزان مصرف سیگار در کشور رو به کاهش است اما در خصوص میزان مصرف قلیان با افزایش آن در بین نوجوانان و جوانان به ویژه در دختران مواجه هستیم.”
سالانه حدود ۶۰ تا ۶۵ هزار نفر در ایران به علت بیماریهای ناشی از سیگار فوت میکنند. قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا دود دست دوم نیز عامل فوت شش تا هفت هزار نفر در سال میشود از این تعداد نیز ۲۰ درصد سهم کودکان است. همچنین چهار بیماری اصلی قلب و عروق، مزمن تنفسی، سرطان و دیابت به عنوان علل مرگ و میر در سطح جهان مطرح هستند و دخانیات مهمترین عامل مشترک آنها است.
همچنین بنابر گزارش جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات در سال ۹۵ میزان تولید سیگار در کشور افزایش یافته و ۲۷/۷میلیارد نخ سیگار از ابتدای سال ۹۵ تا پایان آبان ماه این سال در کشور تولید شد که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که ۱۷/۸ میلیارد نخ تولید شده بود، ۵۵ درصد افزایش داشته است. همچنین میزان مصرف سیگار در سال بین ۶۰ تا ۶۵ میلیارد نخ است که با در نظر گرفتن قیمت متوسط هر نخ برابر با ۵۰ تومان ( از ۲۰ تا ۵۰۰ تومان برای هر نخ)، سالیانه ۳هزار میلیارد تومان برای دخانیات در کشور هزینه میشود؛ این یعنی تقریبا روزانه حدود ۱۰ میلیارد تومان فقط خرج سیگار میشود.
الگوهای مصرف سیگار:
الگوهای مختلف سیگار بر اساس استاندارد سازمان جهانی بهداشت عبارتند از: افراد سیگاری روزانه( کسی که در روز دست کم یک نخ سیگار می کشد)
سیگاری تفننی( کسی که هر روز سیگار نمی کشد)
ترک کرده( کسی که قبل سیگاری روزانه یا تفننی بوده، ولی در حال حاضر ترک کرده است).
میزان سیگار مصرفی:
افراد سیگاری باتوجه به تعداد سیگار مصرفی به ۲ دسته تقسیم می شوند:
-۱ سیگاری قهار: گسی که در شبانه روز بیش از ۲۰ نخ سیگار می کشد.
-۲ سیگاری غیر قهار
این شماره وقایع استان با ۵۰ فرد مجرد سیگاری گفت و گو کرده است، نتایج این گفت و گو نشان می دهد که افرادی که وقت زیادی را بیرون خانه صرف می کنند فرصت بیشتری دارند که رفتار ضدهنجاری با خانواده انجام دهند. تنها ۲۲ درصد این افراد سیگاری در خانواده ای زندگی می کردند که یکی از اعضای خانواده آن سیگاری بودند و در ۸۶ درصد خانواده این افراد، سیگار کشیدن یک ضد ارزش و عملی ناپسند محسوب می شد. همچنین نتیجه این گفت و گو نشان می دهد که هرچه سن افراد بیشتر می شود میزان مصرف سیگار بیشتر می شود.
راهکار دولت ها برای کاهش مصرف سیگار:
به گزارش وقایع استان و به نقل از ایسنا، در طول چند سال گذشته دولتهای مختلف از جمله استرالیا طرحی را برای یکسان سازی پاکتهای سیگار تمامی برندها تصویب کرده تا احساس مثبتی که از برخی برندهای معروف به افراد سیگاری منتقل میشود کاهش یابد. استرالیا اولین کشوری بود که این قانون را تصویب کرد و از آن زمان به بعد، همه پاکتهای سیگار در بستهبندی ساده با فونتهای استاندارد و هشدارهای بهداشتی گرافیکی فروخته شده است.هدف اصلی این کار کم کردن جذابیت پاکتهای سیگار و در نهایت کمک به افراد سیگاری برای ترک آسانتر این عادت است.در بین سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۳، نسبت افرادی که به طور روزانه در استرالیا سیگار میکشیدند از ۱۵٫۱ به ۱۲٫۸ درصد کاهش یافته و همچنین تعداد تماسهای افراد برای دریافت مشاوره در جهت ترک سیگار تا ۷۸ درصد پس از تغییر سیاست دولت افزایش یافته است.
این سیاست جدید در جهت چاپ تصاویر بیماریهای مختلف که بر اثر سیگار کشیدن در فرد سیگاری بروز میکند، با کاهش مصرف سیگار و افزایش میل افراد سیگاری برای ترک در ارتباط است.