روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
سه شنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۱ شماره ۱۵۹۱
سیمین سیف: قطعا اولین صحنه بغل کردن نوزاد children-hugging خود را هرگز فراموش نخواهید کرد. در آغوش گرفتن نوزادان و احساس گرمای بدن یک نوزاد تجربه فوق العاده ای است. بغل کردن نوزاد علاوه بر احساس زیبا و دلپذیری که به والدین خواهد داد، فواید علمی نیز دارد.
این احساسات به تغییرات جسمی و روحی مثبت در بدن ما مرتبط هستند. این احساسات به ویژه برای رشد عاطفی، شناختی و جسمی کودک بسیار مهم است.
فواید در آغوش گرفتن کودک
شیر مادر اثرات فراوانی در رشد جسمی کودک دارد، اما بسیاری از روانشناسان معتقدند که درکنار آن، در آغوش گرفتن و بغل کردن کودک هنگام شیر دادن عامل اصلی رشد جسمی و روانی کودک به شمار می‌رود.
دکتر اسماعیل خوش نظر، متخصص روانشناسی کودک درباره قوانین شیردادن به کودکان توضیح میدهد: شیر دادن به کودک از نظر روانشناسی دارای پایه‌ها و دیدگاه‌های تحلیلی عمیق و پیچیده‌ای است. در همین راستا روان‌درمانگران تحلیلی درباره این مسئله معتقدند که شیر دادن موضوع اصلی نیست بلکه لمس و در آغوش گرفتن موضوع اصلی رشد جسمی و روانی کودک است که آن را تحت تاثیر قرار میدهد.
به گفته وی بسیاری از روان‌درمانگـــران از جمله وینی کات و بالبی درباره تغذیه و رشد کودک گفته‌اند: در آغوش گرفتن تاثیر زیادی بر روحیه و رشد کودک دارد، به عبارت دیگر تغذیه عامل دوم و در آغوش گرفتن و نگه داشتن کودک (hold) عامل ابتدایی و اصلی رشد کودک است. خوش نظر با اشاره به اینکه در آغوش گرفتن کودک به او احساس امنیت میدهد، می‌گوید: در آغوش گرفتن به دو نوع جسمی و روانی تقسیم می‌شود. در آغوش جسمی، مادر کودک را به شکل عادی و معمولی میان بازوانش در آغوش می‌گیرد، این درحالیست که هنگام در آغوش گرفتن روانی یا ذهنی، مادر با فکر کردن به نوزاد تازه متولد شده، او را به لحاظ روانی در آغوش می‌کشد. در این حالت مادر در ذهن، جایی برای فرزند خود باز می‌کند و از این طریق کودک را در آغوش ذهنی خود جای میدهد، لذا این مسئله بسیار عمیق‌تر از آن است که بخواهیم صرفا با شیر دادن بر مبنای تغذیه، کودک را تامین کنیم.
خوش نظر معتقد است که حتی در روستاها مادران هنگامی که برای کار کردن روی زمین کشاورزی خانه را ترک می‌کنند، کودک را به کمرشان می‌بندند، این روش بدیهی‌ترین و ساده‌ترین شکل ارتباط لمسی میان کودک و مادر است.
وی در ادامه درباره نحوه شیر دادن مادران شاغل به نوزاد نیز اینطور توضیح میدهد: ممکن است برخی از کودکان از شیر خشک تغذیه کنند اما مادران باید این شیر خشک را نیز با در آغوش گرفتن و لمس کودک به فرزند خود بدهند چراکه هدف اصلی تغذیه ایجاد امنیت و برقراری ارتباط میان مادر و کودک است.
این متخصص روانشناسی کودک معتقد است مادرانی که دچار افسردگی هستند ممکن است آمادگی و توانایی لازم برای تولید شیر و یا در آغوش گرفتن کودک را نداشته باشند، متاسفانه مادران افسرده به خاطر شرایط روحی که دارند توجه‌شان کمتر به سمت کودکشان معطوف است و انرژی لازم برای بودن با کودک خود را ندارند، این مسئله در ایجاد احساس ناامنی و سایر مشکلات روانشناختی تاثیرگذار است. مادران مضطرب نیز به دلیل مشکلاتی که دارند یا کودک را خیلی زیاد در آغوش می‌گیرند یا ممکن است که بسیار کم آنها را بغل کنند. در هر دو حالت کودک احساس ناامنی و ناکامی دارد. پژوهشگران معتقدند مادران یخچالی مادرانی هستند که از هرنوع ارتباط لمسی و در آغوش گرفتن کودک خودداری می‌کنند، چنین مادرانی باعث ایجاد مشکلات روانشناختی عدیده‌ای برای کودک می‌شوند. وی معتقد است که در آغوش گرفتن و نگهداشتن، از اساسی‌ترین و بنیادی‌ترین نیازهای کودک می‌باشد که عدم ارتباط لمسی و عدم حضور در آغوش بین مادر و کودک زمینه ایجاد انبوهی از اختلالات شخصیتی و روانی را در سنین بزرگسالی ایجاد می کند.
آیا می دانید سه ماه اول زندگی فرزند شما به عنوان سه ماهه چهارم شناخته می شود؟
این به این معنا است که نوزاد در پایان سه ماهه سوم بارداری به دنیا می آید و پس از تولد وارد سه ماهه چهارم حیات خویش می گردد. نوزاد که پس از تولد از یک مکان تاریک، گرم و راحت بیرون آمده است. نوازش و بغل کردن به او کمک می کند تا حسی مانند محیط رحم داشته باشد و احساس امنیت و گرما کند.
نوازش به نوزاد کمک می کند تا به شما دلبستگی پیدا کند. پیوند ایجاد شده بعداً در زندگی نوزاد از نظر اعتماد به نفس، ابراز همدلی، روابط اجتماعی و توانایی کنار آمدن با عوامل استرس زای زندگی تأثیر می گذارد.
نوزادانی که نوازش را تجربه نمی کنند، میــزان هورمون های اکسی توسین و وازوپرسین به طور قابل توجهی در بدن آنها پایین است. که این دو هورمون نقش اساسی در استرس و رفتارهای اجتماعی دارند.
مغز از سلول ها تشکیل شده است. قبل از تولد، سلول های مغزی کودک با سرعت حیرت انگیزی تکثیر می شوند. زمانی که کودک با محیط اطراف و اطرافیان خود آشنا می شود، ارتباطات یا سیناپس های بین سلول ها شکل می گیرد.
این شبکه از سلول های عصبی و سیناپسی عملکردهای مختلفی مانند دیدن ، شنیدن و حرکت را کنترل می کند. اگر مغز کودک از بدو تولد تحریک نشود ، این سیناپس ها ایجاد نمی شوند و توانایی یادگیری و رشد کودک را مختل می کنند.
اهمیت بغل کردن نوزاد
مزیت های شگفت انگیز بغل کردن نوزاد را نمی توان دست کم گرفت. اما بغل کردن نوزاد علاوه بر احساس مطبوعی که برای والدین ایجاد می شود ، فواید دیگری نیز دارد. دلایل مهم علمی وجود دارد که باعث می شود آغوش برای هم برای والدین و هم برای نوزاد مفید باشد. یک آغوش ۲۰ ثانیه ای می تواند به نوزاد کمک کند باهوش تر ، سالم تر ، شادتر و مقاوم تر رشد کند.
رابطه بغل کردن نوزاد و هوش
بغل کردن نوزاد باعث باهوش شدن او می شود. لمس نوزاد برای رشد مغز ضروری است. نوزاد برای رشد طبیعی به تحریکات حسی زیادی نیاز دارد. تماس با پوست، یا لمس فیزیکی مانند در آغوش گرفتن، یکی از مهمترین تحریکات لازم برای رشد مغز سالم و بدن قوی است.
بغل کردن نوزاد و تماس بدنی برای رشد جسمی او ضروری است
پزشکان دریافته اند که وقتی کودکان از تماس بدنی محروم می شوند، بدن آنها علی رغم مصرف طبیعی مواد مغذی رشد نمی کند. که می تواند با پرورش لمس و آغوش بهبود یابد.
بغل کردن نوزاد باعث تولید هورمون اکسی توسین می شود که تاثیرات مهمی بر روی بدن دارد . یکی از آنها تحریک رشد است.
مطالعات نشان می دهد که آغوش گرفتن می تواند بلافاصله سطح اکسی توسین را افزایش دهد. هنگامی که اکسی توسین افزایش می یابد، چندین هورمون رشد، مانند فاکتور رشد شبه انسولین و فاکتور رشد عصب NGF نیز افزایش می یابند. در نتیجه لمس و در آغوش گرفتن نوزاد رشد او را افزایش می دهد.
در آغوش گرفتن فواید زیادی برای سلامتی دارد
هورمون اکسی توسین که هنگام بغل گرفتن ترشح می شود ، فواید زیادی برای بدن ما دارد. به عنوان مثال، افزایش سطح اکسی توسین می تواند با کاهش سطح پلاسمایی هورمون های تیروئید و کاهش التهاب باعث بهبود سریعتر زخم ها سیستم ایمنی بدن ما شود. اکسی توسین همچنین حمایت اجتماعی را برای بهبود نتایج انواع بیماری های مرتبط با سلامتی تسهیل می کند
بغل کردن نوزاد برای سلامت عاطفی مفید است
هیچ چیز نمی تواند سریعتر از آغوش والدین، کودک نوپا را آرام کند. بسیاری از والدین نگرانند که در آغوش گرفتن کودک پرخاشگر به نوعی به او جسارت تکرار رفتار پرخاشگری را بدهد اما این طو ر نیست.
در آغوش کشیدن کودک جلوی افسردگی او در آینده را می گیرد
هنگام تولد، سیستم عصبی کودک کامل نیست که بتواند احساسات را درک کند. کودکان نوپا احساسات شدیدی دارند، هنگامی که پریشان و مضطرب می شوند، سطح بالایی از کورتیزول در بدن و مغز آنها آزاد می شود.
این سطح از تولید سمی هورمون استرس هنگامی که به مدت طولانی به دلیل عدم توانایی کنترل کودک تولید شود، بر سلامت کودک هم از نظر جسمی و هم از نظر روحی تأثیر می گذارد، به همین دلیل است که نباید اجازه دهیم کودک دچار مشکل عاطفی و استرس شود.
مطالعات نشان می دهد که قرار گرفتن بیش از حد در معرض هورمون استرس می تواند سیستم ایمنی بدن کودک را به خطر بیندازد و منجر به بیماری بیشتر شود. استرس بیش از حد در حافظه و توانایی های استدلال کلامی در مراحل بعدی زندگی تأثیر می گذارد. همچنین هنگامی که کودک بزرگ می شود می تواند به افسردگی منجر شود.
بغل کـردن نوزاد به کودک و پدر و مادر کمک می کند
بغل کردن نوزاد حس اعتماد او رابه والدین افزایش میدهد . اعتماد در ایجاد یک رابطه قوی ضروری است. اکسی توسین تمایل فرد را برای کاهش ترس ، پذیرفتن خطر و اعتماد به دیگران برای بهبود روابط افـــزایش می دهد. همچنین دلبستگی کودک را افزایش می دهد ، منجر به دلبستگی ایمن و بهبود پیوند والدین و کودک می شود .
روش صحیح بغل کردن نوزاد
قبل از بغل کردن نوزاد دستان خود را بشویید. همیشه قبل از تماس و بغل کردن کودک، از تمیز بودن دستان خود اطمینان حاصل کنید. سیستم ایمنی بدن کودک کامل نشده است، بنابراین هر میکروبی که حمل می کنید ممکن است باعث بیماری شود. همچنین محلول ضدعفونی کننده دست برای مهمانانی که می خواهند کودک کوچک شما را نوازش کنند، در نظر بگیرید. قبل از در آغوش گرفتن کودک، هر بار دستان خود را تمیز کنید.
در موقعیت راحتی قرار بگیرید
راحتی یکی از مهمترین موارد در مورد بغل کردن کودک است. شما باید از نظر جسمی احساس راحتی کنید و احساس آرامش در دستتان داشته باشید . ممکن است اوایل در آغوش کشیدن نوزاد کمی هیجان زده شوید و یادتان باشد که به صورت منظم نفس بکشید و در موقعیت راحتی قرار بگیرید که تا به هیچ عضوی از بدنتان فشار نیاید.
اهمیت مراقبت از سر و گردن نوزاد
هنگام نگه داشتن نوزاد، بسیار مهم است که همیشه یکی از دست هایتان برای نگه داشتن سر و گردن داشته باشید. به هر حال، سر نوزاد سنگین ترین قسمت بدن او از بدو تولد است. نوزادان تازه متولد شده فاقد کنترل بر عضلات گردن هستند تا بتوانند به تنهایی سر خود را نگهدارند، باید از سر او مراقبت کنید.
در موقعیت صحیح قرار بگیرید
هنگامی که می خواهید کودک خود را بلند کنید، یک دست خود را زیر سر او و دست دیگر را زیر کمر آن قرار دهید. و سپس بدن آنها را تا سطح قفسه سینه خود بالا ببرید. اسنفاده از گهواره یکی از ساده ترین و بهترین روش ها برای نگه داشتن نوزاد تازه متولد شده در چند هفته اول زندگی است .اما لازم است دقت نمایید که هرگز کودک خود را به شدت تکان ندهید، حتی برای بازی یا برای آرام کردن کودک انجام این کار می تواند باعث خونریزی در مغز و حتی مرگ شود.
