دوشنبه ۱۳ اسفند ۱۳۹۷ شماره ۱۰۵۵
«وقایع استان» گزارش می دهد؛ ادغام بانک های نظامی با یک بانک دولتی
نظامی ها به صف شدند
سایه رادنیک
موضوع ادغام بانکهای نظامی از سال گذشته مطرح و از اواسط امسال شکل جدیتری به خود گرفت و جلساتی در این زمینه برگزار شد که بر اساس آن یکی از مهمترین سناریوهای ادغام این بانکها، ادغام تمامی بانکهای نظامی در یک بانک دولتی بود. حالا اما ادغام بانکهای نظامی به خانه آخر خود رسیده و مسئولان در حال تصمیمگیری برای جزئیات این ادغام هستند. در عین حال مدیرعامل بانک قوامین بانکداری خصوصی را در ایران شکست خورده میداند و معتقد است که بانکداری فعلا باید دولتیسازی شود. اما سوال اینجاست که اگر بانکداری غیر دولتی عملا شکست خورده است چرا باید اجازه داده می شد که در ابتدا ایجاد شوند؟ تکلیف طلبکاری و بدهی مردم در این بانک ها چه می شود و چه میزان این تصمیمات غیر کارشناسی که در گذشته اجرا شده هزینه بر دوش دولت می اندازد؟
بانکهای حکمت ایرانیان، انصار، قوامین، مهر اقتصاد و مؤسسه کوثر در بانک سپه ادغام میشوند
ادغام مؤسسه ثامن در بانک انصار که انجام شده بود به قوت خود باقی ماند و بر اساس آخرین سناریویی که مطرح شد، قرار است بانکهای حکمت ایرانیان، انصار، قوامین، مهر اقتصاد و مؤسسه کوثر در بانک سپه ادغام شوند. برخی شنیدهها نیز طی روزهای گذشته از تکمیل مراحل ادغام این بانکها در بانک سپه و اعلام آن تا پایان سال خبر داده است.
با این حال ادغام تمامی این بانکها در یکدیگر میتواند معضلات و چالشهای خاص خود را داشته باشد، چراکه برخی از این بانکها شرایط چندان مساعدی ندارند، اما در مقابل برخی نیز در شرایط بهتری قرار دارند.
زیرساختهای فنی، مالی، نیروی انسانی و … از دیگر موارد مهمی است که باید در ادغام این بانکها با یکدیگر مورد توجه قرار گیرد.
بانکداری خصوصی شکست خورده است
یکی دیگر از نکات مهم این ادغام، تبدیل تعدادی از بانکهای خصوصی به دولتی است. اما غلامحسن تقی نتاج مدیرعامل بانک قوامین بر این باور است که بانکداری خصوصی در ایران شکستخورده است و اصلا نباید به این سرعت بانکداری خصوصی میشد و در حال حاضر برنامهای برای دولتیسازی بانکداری وجود دارد.
وی با بیان اینکه برای ادغام بانکهای نظامی در بخش آیسیتی زیرساخت لازم را نداریم، اظهار کرد: زمانی که کارشناسان فنی با یکدیگر صحبت کردند، پنج سال زمان خواستند، چراکه یک سیستم یکپارچه نداریم که بتواند ۵۰۰۰ شعبه را پشتیبانی کند.
نتاج با اشاره به حدود ۲۴ میلیون مشتری این بانکها، تصریح کرد: این ادغام از نظر نیروی انسانی نیز شرایط خاص خود را دارد، چراکه قراردادهای مختلفی با کارکنان این بانکها وجود دارد و از نظر شعب هم اکنون مجموعا ۴۸۰۰ شعبه مربوط به این بانکها فعال است که پس از ادغام دیگر نیازی به این تعداد شعبه نیست؛ بنابراین پس از ادغام باید در این زمینه آمایش مجددی شود.
اول تجمیع، بعد از پنج سال ادغام
مدیرعامل بانک قوامین درباره ادغام یا تجمیع این بانکها نیز، گفت: البته در مرحله اول تجمیع اتفاق خواهد افتاد، ولی در دوره پنجساله به سمت ادغام میرویم، یعنی بانکها کماکان کار خود را انجام خواهند داد و فقط جابجایی مالکیت اتفاق خواهد افتاد.
نتاج در خصوص نگرانی سپردهگذاران از این بانکها از ادغام نیز، اظهار کرد: ذهنیت مردم نسبت به ادغامها و خصوصیسازیهای قبلی خوب و مثبت نیست و این سابقه ذهنی به این خاطر است که غیر مجازها ادغام شده بودند، اما اکنون بانکهایی ادغام میشوند که همگی مجاز و تحت پوشش بانک مرکزی هستند، بنابراین جای نگرانی ندارند.
وی همچنین درباره تعیین تکلیف سهامداری بیمهها، صرافیها و شرکتهای متعلقه این بانکها پس از ادغام، تصریح کرد: زمانی که ادغام انجام میشود، یک بانک با همه شرکتهای زیرمجموعه آن منتقل میشود، بنابراین هم احتمال تجمیع این شرکتها وجود دارد و هم احتمال واگذاری سهام آنها به غیر.
مدیرعامل بانک قوامین با بیان اینکه بانکداری خصوصی در ایران شکست خورده است، گفت: صنعت بانکی در کشور نباید در این زمان خصوصیسازی میشد؛ همان بحثی که در مورد بیمهها نیز وجود دارد؛ اصولا بانکها و بیمهها را باید در آخرین مرحله خصوصیسازی میکردیم.
بازنگری در بانکداری خصوصی
نتاج با بیان اینکه باید در فعالیت بانکهای خصوصی بازنگری انجام شود، گفت: این کار در حال انجام است و ما یک دولتیسازی صنعت بانکی را در میان مدت انجام میدهیم که البته اجرای آن منوط به نظر تصمیمگیرندگان است.
وی افزود: بانکداری اسلامی با خصوصیسازی صنعت بانکی تعارض دارد؛ یعنی نمیشود از درون بانکداری خصوصی، بانکداری اسلامی را استخراج کنیم و این امر نیازمند این است که بانکداری، فعلاً دولتی و عمومی باشد.
مدیرعامل بانک قوامین با بیان اینکه امروز متوسط نسبت کفایت سرمایه در صنعت بانکداری ایران زیر پنج درصد است، اظهار کرد: در حالی که این رقم طبق مقررات باید به بیش از ۱۲ درصد برسد، با این کار زمینه برای افزایش سرمایه فراهم میشود.
ادغام بانکها شفافیت را بیشتر میکند
وزیر امور اقتصادی و دارایی با بیان اینکه با ادغام بانکها محیطهای اقتصادی شفافتر میشوند گفت که سعی میکنیم تا بدون ایجاد مشکل برای سهامداران و سپردهگذاران کار ادغام را پیش ببریم.
فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی در حاشیه مراسم رونمایی از پنجره واحد کسب و کار با اشاره به طرح ادغام بانکهای نظامی اظهار کرد: عملیاتی شدن ادغام بانکها در یک دستورالعمل ۳۰ بندی طراحی شده است که مباحث مربوط به ترازهای مالی و دیگر جزئیات به صورت مفصل در آن لحاظ شده است.
وی همچنین با اشاره به بخشنامه بانک مرکزی درباره ادغام بانکهای نظامی ادامه داد: در حال برنامهریزی هستیم تا بتوانیم بدون بروز هیچگونه مشکلی ادغام بانکها را محقق کنیم تا بتوانیم محیطهای اقتصادی را شفافتر کنیم. در این باره سعی میکنیم تا بدون ایجاد مشکل برای سهامداران و سپردهگذاران کار ادغام را پیش ببریم.
دژپسند با بیان اینکه ادغام بانکها در یکدیگر از مدتها پیش برنامهریزی شده است، گفت که اعلام اجرایی شدن طرح ادغام بانکها بعد از شروع عملیاتی شدن آن نشانگر یک تدبیر مناسب برای جلوگیری از ایجاد تنش در حوزه پولی و بانکی است.
همتی، رییس کل بانک مرکزی نیز در این باره گفت: این پنج بانک و مؤسسه بانکی حدود ۲۴ میلیون سپردهگذار با ارزش ۲۱۴ هزار میلیارد تومان دارند که برنامهریزی به گونهای است که هیچ تغییری در نحوه پرداخت سودهای سپردهگذاران صورت نگیرد.
وی افزود: رقم تسهیلات این بانکها نیز ۱۳۰ هزار میلیارد تومان است که این تسهیلات بر اساس قرارداد ادامه دارد و مردم به همان شکل قبلی باید نسبت به پرداخت اقساط تسهیلات خود اقدام کنند و کارکنان این بانکها نیزبراساس قراردادها ادامه کار میدهند. شرایط همه این بانکها نیز یکسان نیست، برخی از این بانکها ناترازی بیشتری دارند و برخی نیز دارای تراز مثبت هستند.
دکتر احمد چهره قانی، کارشناس اقتصادی و مدرس دانشگاه در استان مرکزی در گفتگو با وقایع استان مزایا و معایب ادغام این بانک ها تشریح کرد و گفت: ادغام این بانک ها با اهداف مختلفی صورت می گیرد که هر یک از مدیران در این خصوص به توافق نسبی رسیده اند. کاهش هزینه های بانکی و ساماندهی وضعیتی بانکی از عمده ترین اهداف این ادغام است.
وی ادامه داد: اجرای هر سیاست اقتصادی و پولی قطعا هم تبعات مثبت به دنبال دارد و هم تبعات منفی. ما هیچ گاه نمی توانیم بگوییم برای اصلاح نظام بانکی و پولی به تمام منافع و نتایج مثبت دست می یابیم.
چهره قانی با اشاره بر اینکه مزایای این ادغام از مضررات آن برای نظام اقتصادی بیشتر است، اظهار داشت: ادغام بانک های نظامی مانع گسستگی در تصمیم گیری بانک ها می شود که این گسستگی ها موجبات فساد مالی و سیستمی خواهد شد. همچنین برخی از این بانک ها از طرف بانک مرکزی مجوز نداشته که همین امر موجب ساماندهی آن ها می شود.
وی تصریح کرد: اگر بانک مرکزی به جای نظارت بر ۵ بانک روی یک بانک دولتی نظارت داشته باشد تاثیرات مطلوب این امر به وضوح نمایان خواهد شد. همچنین ادغام سبب بهبود خدمات الکترونیک در بانکداری الکترونیک می شود.
چهره قانی متذکر شد: اما علی رغم این مزایا نکات نگران کننده ای وجود دارد. در واقع این بانک هایی که ادغام می شوند همگی شرایط یکسان ندارند و برخی از این بانک ها که وضعیت سرمایه ای مثبت داشته متضرر می گردند و آن هایی که اثربخشی و وضعیت سرمایه ای کمتری داشتند ، صاحب امتیاز می شوند.
وی افزود: در خصوص بدهی های مردم و نیز حقوق و مزایای کارکنان این بانک ها گفته شده که بدون هیچ کم و کاستی مانند گذشته اجرا می گردد و جای نگرانی ندارد.
دکتر چهره قانی خاطرنشان کرد: در راستای اجرای موفقیت هر امری، اطلاع رسانی دقیق لازم است. اثر اعلام و اثر اجرا به صورت آنی خود را نمایان می کند. پس اگر اطلاع رسانی دقیق صورت نگیرد نگرش ها ممکن است منفی شود چرا که هر کسی ممکن است تعبیر خودش را در فضای مجازی عنوان کند.