شنبه ۹ اسفند ۱۳۹۹ شماره ۱۳۹۲

مسیرهای ناهموار

محدثه کاظمی. پژوهشگر رسانه

اراک، شهری صنعتی است که آلودگی هوای آن را نمی توان انکار کرد، اینکه از این صنعت و تحمل این آلودگی، ثروت و اشتغال درخوری نصیب شهرمان می شود یا نه را در این مجال رها می کنیم. راه های زیادی برای کاهش این آلودگی می توان بکار بست، سوخت پاک، مقرراتی برای سوخت های کارخانه ها، ایجاد فضای سبز، استفاده از حمل و نقل عمومی به جای خودروهای تک سرنشین و… یکی از راهکارهایی که در کاهش آلودگی هوا و مشکلات ترافیکی نقش مهمی دارد، ایجاد مسیرهای دوچرخه سواری است که چند سالی از اجرای آن در شهر اراک می گذرد، مسیرهای دوچرخه‌سواری طراحی شده با رنگ‌آمیزی اولیه مناسب در سطح شهر و خیابان های عریض. ترویج فرهنگ دوچرخه سواری به عنوان یک ورزش همگانی مفید، قابل تحسین است اما مسیر دوچرخه سواری که با مشکلاتی روبرو است و در راستای آن مشکلاتی را ایجاد می کند، شاید نتواند به اندازه مطلوبی کمک رسان باشد، مشکلاتی چون:
۱٫یک مسیر طولانی که قرار است تا انتها بدون انقطاع باشد دچار بریدگی هایی می شود که گاها فاصله های چند متری، دوچرخه سواران را در یافتن ادامه مسیر دچار سردرگمی می کند.
۲٫مسیری که نیازمند نور کافی است و نور کافی یکی از الزامات ضروری آن است، در بعضی مسیرها، چراغی برای روشن شدن ندارد و این مشکل علاوه بر خطرناک بودن، از لذت طی مسیر در شبها می کاهد.
۳٫عرض کم مسیر دوچرخه سواری سبب می شود که افراد در صورت طی مسیرهای مخالف هم، روبروی هم قرار گرفته و به سختی عبور کنند و در نهایت ترجیح دهند بجای قرار گرفتن در این مسیر دوچرخه سواری نسبتا کم عرض به خیابان کنار مسیر رفته و راحت تر مسافت خود را بگذرانند.
۴٫لبه های نامشخص کنار این مسیر دوچرخه سواری مزید بر عدم وجود نور کافی گردیده و می تواند هم برای خودروها و هم برای دوچرخه سواران خطرآفرین باشد و منجر به ایجاد حادثه های هولناکی شود.
۵٫اگر برف سنگینی ببارد، لبه های کوتاه اطراف مسیر دوچرخه سواری، به طور کامل زیر پوشش برف قرار می گیرند و اوضاع زمانی بدتر می شود که رانندگان خودروها، آشنایی کامل و لازم را با این مسیر نداشته و به این ترتیب این مسیر چندین بار خطرناک تر خواهد شد.
۶٫این مسیر دوچرخه سواری گاها در خیابان های پر رفت و آمد که تردد خودروها زیاد است، ایجاد شده که نه تنها مشکل ترافیک را حل نکرده اند بلکه به ترافیک درخیابان ها افزوده و تردد خودروها به سختی انجام می گیرد و خود سبب ساز شنیدن بوق های مکرر و مشاجره های لفظی بین رانندگان می گردد.
۷٫مسیری که با توجه به نوع کارکردش باید از هر نوع پستی و بلندی به دور باشد، با چاله های هر چند کوچک می تواند تعادل دوچرخه سوار را برهم بزند و از این مرحله هم امتیاز مناسبی از شهروندان دریافت نکند.
۸٫مسیر دوچرخه سواری که قرار است برای دوچرخه سواران مسیری ایمن را فراهم کند، قرار گرفتن تیر چراغ برق در میان آن چه معنایی خواهد داشت؟ آیا جز بی دقتی در طراحی این طرح معنای دیگری نیز دارد؟
همانطور که گفته شد طراحی مسیر دوچرخه سواری و فرهنگ سازی دوچرخه سواری امری خوشایند و مطلوب است وبه نظر می رسد اگر طرحی انجام شود و با استقبال عمومی روبرو نگردد یعنی طرح دچار مشکلاتی است و باید حل گردد و طرح، تکمیل شده و با رفع نواقص، کارکرد مناسب خود را باز یابد. اما چرا باید به این مرحله برسیم؟ یعنی درد ایجاد شود و بعد دنبال درمان آن بگردیم؟ آیا لازم نیست برای ایجاد طرح های زیبا و مفید این چنینی که نیاز یک شهر محسوب می شود، کیفیت و طراحی دقیق و اصولی، قبل از پیاده کردن طرح انجام پذیرفته و کار به صورت تخصصی و کارشناسی پیش برود و صرف انجام یک پروژه ملاک قرار نگیرد؟