فرار از ناکجاآباد

سه شنبه ۲۲ مرداد ۱۳۹۸   شماره ۱۱۳۱

فرار از ناکجاآباد

۴۰ تفکر سمی که باید آنها را کنار بگذاریم تا در مسیر درست قرار بگیریم

حسن خدادادی/ دکتری مدیریت

این مقاله درباره افرادی است که در اطراف آن‌ها آنقدر باورهای نادرست و اطلاعات بی معنا وجود دارد که نقشه های ناقص برای طی کردن مسیرشان معمولا به دستشان می رسد. در نتیجه مسیرهای شان هم به ناکجاآباد منتهی می شود، انسان‌ها اغلب در الگوهایی گرفتار می شوند که در آن‌ها تنش – افسردگی – اضطراب- گناه – عصبانیت- آشفتگی- سردر گریبانی- پریشانی به صورت مستمر در وجود آن‌ها در حال افزایش است. معمولا انسان‌هایی که از باورهای نادرست و تفکر هیجانی و آشفته و مشکلات وسیع روان شناختی رنج می برند می تواند این عوامل در باورهای غلط آن‌ها نهادینه شود. این تفکر و تحقیق حاصل دو نفر روانشناس و یک روان‌پزشک با نام‌های آرنولد و کیلفورد لازانوس و آلن فی به نگارش آورده شده است. آن‌ها می گویند حتی بسیاری از آدم‌های باهوش هم از این مدل‌ها پیروی می کنند. آن‌ها در ابتدا آیتم های سمی را تحلیل کرده اند و سپس برای هر روش پادزهرها و باورهای مثبت را پیشنهاد داده اند.

فکر سمی ۱ : تفریح و سرگرمی وقت تلف کردن است.
پادزهر : سعی شود امروز حداکثر استفاده را بنماییم شاید فردا دیر باشد.
برای زندگی کردن کار کنی ،نه اینکه برای کار زندگی کنی.
به صورت مداوم در شبانه روز کار نکنیم و تفریح راهم فراموش کنیم این کار خوبی نیست.
باور مثبت : استراحت، سرگرمی و آرامش شرط لازم زندگی هر انسان می باشد.
فکر سمی ۲ : برای تو بهتر است که دیگران را کنترل کنی.
پادزهر : به جای کنترل کردن دیگران بهتر است با آنها همراهی کنی.
سعی کن زندگی کنی و بگذار دیگران هم زندگی کنند.
باید بعضی چیزها را قبول کنیم ،حتی اگر خوشمان نمی آید.
باور مثبت : اگر می‌خواهی دیگران با تو کنار بیایند آن‌ها را کنترل نکنید.
فکر سمی ۳ : بهتر است عقده دل را خالی کنید.
پادزهر : از دست دادن کنترل خود و خشم و عصبانیت به سود تو نمی باشد.
خشم خوب گاهی اوقات مناسب است ، اما بهتر آن است با صراحت ابراز شود نه تند گویی و پرخاشگری.
اگر کنترل خود را از دست بدهم هر چیز دیگری روی من نفوذ بسیار خواهد داشت.
باور مثبت : به جای آنکه عقده دلت را خالی کنی، ابراز وجود کن .
فکر سمی ۴ : هر طوری که رفتار کنی ، خانواده و دوستانت باید دوستت داشته باشند.
پادزهر : به یاد داشته باشیم که اعمال ما می گوید چه کسی هستیم .
اگر قصد دارید که دیگران با تو خوب رفتار کنند بایستی با آن‌ها رفتار خوب داشته باشی.
معمولا انسان ها نمی توانند به صورت دقیق فکر ما را بخوانند ولیکن می توانند اعمال ما را مشاهده نمایند.
باور مثبت : عملکرد تو از اینکه تو کی هستی ، مهم‌تر است.
فکر سمی ۵ : مهربانی بر نامهربانی غلبه می کند .
پادزهر : ما سعی کنیم اجازه ندهیم که دیگران با ما بد رفتاری کنند .
رفتار ما نامهربانی دیگران را تقویت نمی کنند.
اگر فردی با من بد رفتاری کرد به او لبخند نمی زنم و طوری برخورد نمی کنم که فکر کند روش او صحیح بوده.
باور مثبت: با نامهربانی‌ها محکم برخورد کن ، به هیچ‌کس اجازه نده با تو بدرفتاری کند.
فکر سمی ۶ : چیزی نگو تا دیگران را برنجانی.
پادزهر : سعی کنید در اکثر موارد رک و بی پرده و صراحت سخن بگویید و پرهیز کنید از گوشه و کنایه.
بعضی وقت‌ها نیاز است برای کمک به دیگران ، کمی او را برنجانید.
اگر فکر کردید که موضوعی مهم است آن را بگو حتی اگر دیگران اعتراض کنند.
باور مثبت : حرف های مهم را مدبرانه بزن.
فکر سمی ۷ : هدف باید رسیدن به کمال باشد.
پادزهر : همیشه ما مجبور نیستیم که تمام تلاش‌هایمان را بکنیم.
لذت بردن در حین انجام کار بهتر از نتیجه ی کار می باشد.
اگر زیاد بلند پروازی کنی امکان دارد که به او نرسی.
باور مثبت : دنبال مزیت جامع باشید نه کمال .
فکر سمی ۸ : نه بگو،اگر به آن‌ها رو بدهی سوارت می شوند.
پادزهر : اگر در پاسخ نه می گویم دلایل آن را به وضوح مشخص نمایم. رد کردن خواسته های غیر منطقی بسیار عالی است ولیکن نه گفتن بدون دلیل منطقی یک کار ابلهانه می باشد.
وقتی جواب کسی را نمی دهی، رفتارت در بیشتر مواقع به عنوان مدلی از طرد شدگی مطرح می شود.
باور مثبت : اگر برای رابطه مندی ارزش قائلی تا حد امکان جواب آن را بله بگو.
فکر سمی ۹ : اتمام حجت معمولا به جر و بحث خاتمه می دهد.
پادزهر : مردم این حق را دارند که طبق میل خودشان رفتار کنند حتی اگر من خوشم نیاید . تهدید و اتمام حجت تنها شرایط گفتگو را از بین می برد.
اتمام حجت غیرمعقول و قطعی گفتن مدلی است برای تخریب ارتباطات.
باور مثبت : مذاکره منطقی و مصالحه ، به جر و بحث پایان می دهد.
فکر سمی ۱۰: صداقت مطلق بیش از حد تردید بوجود می آورد.
بعضی وقت‌ها صداقت خیلی محض به میزان دروغگویی وقیحانه بد است.
صداقت بیشتر اوقات بهترین گزینه است، اما نه همیشه .
باور مثبت : عشق ورزیدن بهترین سیاست است نه صداقت محض
فکر سمی ۱۱: جواب ابلهان خاموشی .
پادزهر : برای حل مشکلات بایستی با آن روبرو شد نه از آن دوری کرد .
اگر درباره مشکلاتم با دیگران حرف نزنم ، چطوری می توانم آن را حل کنم.
کناره گیری از همدیگر یا به صورت موضعی ، خلاف حل مشکلات می باشد.
باور مثبت : عزیزانت ارتباط می خواهند نه سکوت .
فکر سمی ۱۲ : به هرچه بخواهی می رسی .
پادزهر : چرا لقمه بزرگتر از دهانم بردارم.
خودم را با تلاش و کوشش بیش از حد جهت اثبات ناممکن ها از پا در نمی آورم.
آگاهی از اینکه چه کاری را نمی توانم انجام دهم به اندازه ی آگاهی از آنچه می توانم انجام دهم مهم است.
باور مثبت : اگر هدف واقع بینانه باشد با زحمت کشی به آن می رسی.
فکر سمی ۱۳ : اگر می خواهی کاری درست انجام شود ، خود آن را انجام بده.
پادزهر : با سپردن مسئولیت به دیگران می توانی حواس خود را به کارهای مهمتر هدایت کنی.
– هنگامی که از انجام کاری لذت نمی برم و یا کسان دیگری هستند که آن راخوب انجام می دهند ، چرا به خودم زحمت بدهم .
-درست است درآمدی که ناشی از کار کردن خودم انجام می دهم در جیبم می ماند ، اما به ارزش از دست دادن لطف و محبت خانواده و دوستانم تمام نشود .
باور مثبت : الویت بندی کن، مسئولیت هایت را متعادل کن کارهایی را که دوست داری و می توانی انجام دهی انجام بده و بقیه را به دیگران محول کن.
فکر سمی ۱۴: وقتی کارها غلط از آب در می آیند ، باید به دنبال مقصر گشت.
پادزهر: به جای سرزنش کردن کسی ، دنبال راه حل مناسب و مفید بگرد. قبل از متهم کردن دیگران در مرحله نخست ببینیم چه اندازه ای در شکل گیری خطایمان سهم داشته ایم.
باور مثبت: وقتی کارها پیش نمی رود دنبال راه حل باشد.
فکر سمی ۱۵: تنبیه روش تربیتی خوبی است.
پادزهر : اکثر مردم با کلام مثبت و مهربانانه به مراتب بیشتر از لحن خشن همکاری می کنند.
– تربیت و آموزش به مراتب از تهدید مناسب تر است.
– تنبیه به صورت موقت سرکوب گر است اما هدایت و حل مشکلات نمی باشد.
باور مثبت : به جای آنکه رفتار های بد را تنبیه کنی رفتارهای خوب را پیدا کن و به آن ها پاداش بده.
فکر سمی۱۶: احساساتت را بروز نده.
پادزهر: اگر به صورت مستمر احساسات و واقعیت را از دیگران پنهان کنی حتی ارتباطت با خودت هم قطع می شود.
افراد خیلی تو دار و مرموز در زندان هیجانی که برای خودشان ساخته اند بیشتر زندگی می کنند . اگر با دیگران مرموز و پنهان کاری کنی به احتمال زیاد به مرور زمان با خودت هم این روش را خواهی کرد.
باور مثبت : احساسات را بروز بده تا اعتماد سازی و صمیمیت ایجاد کنی.
فکر سمی ۱۷: با همان اولین برخورد می تـــوانی آدم ها را بشناسی .
پادزهر: به جای اینکه زود قضاوت کنی و نتیجه بگیری ، ابتدا حقایق را بررسی کنی
او را خیلی خوب نمی شناسم ، فقط چند برخورد داشته ام.
آیا برای بررسی فرضیه هایم به اندازه کافی اطلاعات و سوال کرده ام.
باور مثبت : هر آدمی معمولا بی همتاست . تا او را در شرایط مختلف ندیده باشی واقعاٌ نمی توانی او را بشناسی .
فکر رسمی ۱۸ : تایید پدر و مادرت مهم تر از هر چیزی است.
پادزهر : من به دنیا نیامده ام که طبق انتظارات و باورهای دیگران زندگی کنم.
من ترجیح می دهم که داستان زندگیم را خودم بنویسم.
باور مثبت : اجازه والدین خوب است ولی شرط خوشبختی و کافی نیست
فکر سمی ۱۹ : موفقیت و پول باعث خوشبختی می شود.
پادزهر : پول و ثروت تضمینی برای خوشبختی نیستند.
کار کن برای زندگی ، زندگی نکن برای کار.
ارزش واقعی با ثروت سنجیده نمی شود .
باور مثبت : رابطه عاشقانه خوشبختی می آورد.
فکر سمی ۲۰ : اگر یکبار قربانی شوی ، همیشه قربانی می شوی .
پادزهر : گذشته ها گذشته است ، من می توانم از آن رها شوم.
آسیب‌ها و روزهای تلخ ناکامی گذشته برای همیشه بر من مستولی خواهد بود.
من بجای تاکید بر آنچه بوده بر آنچه هستم و می توانم باشم تمرکز کنم.
باور مثبت : تو می توانی خود را از دام ناراحتی های گذشته برهانی
فکر سمی ۲۱ : متواضع باشی، از خودت تعریف نکن.
پادزهر : تواضع نادرست عدم صداقت است و می تواند نتایج منفی و تلخی داشته باشد.
بین غرور افراطی و تواضع نا به جا حد میانه ای هم وجود دارد.
بیان توانایی ها و نقاط قوت، با تعریف و تمجید کردن از خودم فرق دارد.
باور مثبت : نقاط قوت و توانایی های خود را به راحتی و صادقانه بیان کن .
باور سمی ۲۲: انتقادکردن روش خوبی برای اصلاح اشتباهات افراد است .
پادزهر: اظهارات توام با تمسخر و کنایه و ریش خند و سرزنش نمی تواند یک انتقاد سازنده باشد.
به جای اینکه از فردی انتقاد نمایید مناسب است در رابطه با تغییر رفتارش با او صحبت کنید .
اگر قصد دارید کسی را اصلاح بکنید بهتر و مناسب است درباره کلیه جوانب او فکر کنید.
باور مثبت : به جای آنکه از دیگران ایراد بگیری به دنبال راه حل باشید.
باور سمی ۲۳ : خود خواه نباش ،اولویت را به دیگران بده.
پادزهر: نفع شخصی آگاهانه و هوشیارانه و مناسب خودخواهی نمی باشد .
من از هرچه که باور دارم و حقوق معقولم هست دفاع می کنم.
من هم به خودم اهمیت و احترام می گذارم و هم در کلیه ابعاد ملاحظه دیگران را می کنم.
باور مثبت : خودت را به اندازه دیگران دوست داشته باش.
باور سمی ۲۴ : همسرت باید عاشق والــدین و خانواده ات باشد .
پادزهر : بین رفتار و احساسات تفاوت زیادی وجود دارد.
معقول است با درایت و تجربه مفید از همسرم به روشی منطقی بخواهم با خانواده ام خوب رفتار کند.
ارتباط منطقی و عاطفی با همسر از هر چیز دیگری مهم تر است .
باور مثبت : می توانم از همسرم بخواهم با خانواده ام محترمانه برخورد کند ولی نمی توانم مجبورش کنم عاشق خانواده ام باشد.
فکر سمی ۲۵: وقتی آدم توقعات بالایی دارد ، حداکثر کوشش و تلاش خود را خرج نماید.
پادزهر : من سعی کنم از خودم بپرسم آیا توقعاتم از دیگران معقول و منطقی تر است یا خیلی مطالبه گرانه.
مناسب ترین روش این است که با خود و دیگران همچون انسان هایی که جایزالخطا هستند رفتار کنم. من تلاش می کنم با هر آنچه که می توانم باشم موفق خواهم بود نه با آنچه که باید باشم .
باور مثبت : وقتی انتظارات معقول داریم حداکثر تلاشمان را به خرج می دهیم.
فکر سمی ۲۶ : همه باید مرا دوست داشته باشند.
پادزهر : در ارتباطات ، کیفیت مهمتر از کمیت است.
بعضی از افراد ممکن است به دلیل نگرانی های خودشان از من متنفر باشند. نه از طرز رفتار من. در بعضی مواقع مناسب است که افراد مشخص و معین کارهای مرا تایید نکنند.
باور مثبت : آنکه هستی و آنچه هستی را دوست داشته باش .
فکر سمی ۲۷: اگر مشکلات را نادیده بگیری برطرف می شوند.
پادزهر: مناسب است به جای عقب نشینی در پی حل مشکلات باشی .وقتی مشکلاتم را نادیده و بسیار ناچیز می بینم آن‌ها همچنان باقی خواهند بود و هر روز بدتر می شوند.
زمانی مشکلات قابل حل می باشد که ابتدا بپذیریم این‌ها واقعیت دارند.
باور مثبت: مشکلات خود به خود برطرف نمی شوند اما اغلب آن‌ها قابل حل هستند.
فکر سمی ۲۸: فقط برای برنده شدن بازی کن.
پادزهر : بی شک همکاری از رقابت بهتر است .
اگر فقط به برنده شدن فکر کنی یکسری ارتباطات سطحی و سست در پی خواهد داشت .
فکر کردن به اینکه دیگران را چگونه شکست دهم با روحیه عشق و علاقه و مودت سازگاری ندارد.
باور مثبت : همیشه برای لذت بردن و ارتقا سطح رشد و همکاری – بازی کن.
فکر سمی ۲۹ : قوانین مشخصی برای خود و دیگران تعیین کن.
پادزهر : ما همیشه نیاز به یکسری اصول و راهبرد و دیدگاه مثبت داریم نه به عقاید خشک و دست و پاگیر.
روش انعطاف پذیری و میانه روی مناسب و قابل قبول است تند روی و افراطی گری محکوم به فنا است.
به جای استفاده از بایدها و تهدید ها و فشارهای بی منطق از مدل های (من تمایل دارم ، ترجیح می دهم ، بهتر است) برای تقویت ارتباطات استفاده کنیم .
باور مثبت : از بایدها بپرهیز ، چون خوشبختی ما در گرو انعطاف پذیری و ملایمت است .
فکر سمی ۳۰ : عاشق واقعی تو باید بداند چه نیازی داری.
پادزهر: با روش دام نهادن برای جلب عشق و وفاداری دیگران، محک زدن بی منطق علامت خصومت است.
هر چقدر دیگران مرا دوست داشته باشند باز هم احساسات درون من را درک نخواهند کرد .
هیچ انسانی به طور کامل نمی تواند با احساسات و افکار دیگران هماهنگ باشد.
باور مثبت : خواسته ها و آرزوهایت را آشکار و واضح بیان کن ، کسی که عاشق توست حق دارد از آن ها آگاه باشد .
فکر سمی ۳۱ : بی احترامی عذاب آور است .
پادزهر: نباید به اظهارات دیگران حساسیت نشان داد.
سعی کنیم توهین ها و تحقیرهای دیگران را نادیده بگیری.
اشخاصی که رفتاری توهین آمیز و تحقیر مابانه و تمسخر دارند اغلب مشکلات جدی دارند.
باور مثبت : بی احترامی زیاد عذاب آور نیست ، مگر اینکه خودت بخواهی زیاد به او دامن بزنی.
فکر سمی ۳۲ : خوب است که نسبت به خودت سختگیر باشی.
پادزهر : من می توانم خودم و سایرین را تحمل کنم.
در زندگی ، تایید کردن خود باز هم از محکوم کردن خود مفید تر می باشد.
انتقاد از خود و تحقیر خود، عزت نفس را کاهش می دهد و در عوض پذیرفتن و تحمل کردن رفتار خود عزت نفس را بهبود می بخشد .
باور مثبت : با خودت و دیگران منصفانه رفتار کن
فکر سمی ۳۳: با یک عذر خواهی همه چیز درست می شود .
پادزهر : عذرخواهی تو خالی و بی محتوا تحقیر آمیز و بی ارزش می باشد.
زمانی عذر خواهی مفید و موثر است که با حسن نیت و خالصانه است.
عذرخواهی زمانی با ارزش و مفید و تاثیر گذاراست که در رفتار اشخاص تغییر بوجود آورد .
باور مثبت : معذرت خواهی کافی نیست ، مهم این است که اعمال و رفتار تغییر کند .
فکر سمی ۳۴: اگر می خواهی تغییر کنی باید دلیل رفتارهایت را پیدا کنی .
پادزهر : کشف و تغییر تفکر ناسالم روانشناختی (افکار سمی) بهترین بخش است .
به جای اینکه افکار و اعمالت را کشف کنی بهتر است شیوه فردی و اعمال و کردارت را تغییر دهی .
با دقت به اینکه چه کاری باید انجام دهم از اینکه چرا اتفاقاتی افتاد و یا می افتد مهمتر است .
باور مثبت : اگر می خواهی تغییر کنی به جای کند و کاو گذشته ، یک کار مفید بکن .
فکر سمی ۳۵ : اشتباها را بپوشان زیرا مهم این است که درست به نظر برسی .
پادزهر : همه انسان ها اشتباه می کنند ، نکته جالب توجه و با اهمیت این است که از آن ها درس بیاموزی.
اینکه خوشحال باشی مهم تر از این است که حق با تو باشد.
همیشه حق داشتن با ادعا کردن که همه چیز را می دانی باعث تضعیف دوستی و صمیمیت می شود.
باور مثبت : هیچ کس کامل نیست، به کارهای درست خودت افتخار کن و اشتباهات خود را قبول کن.
فکر سمی ۳۶ : اگر از احساسات درونی خود پیروی کنی اشتباه نخواهی کرد.
پادزهر : فکر و احساس آدم ، نمی تواند خود واقعیت باشد.
در جستجـــو و پیگیــــری واقعیت بهتــــر از تصمیم گیری های عجولانه و بی مطالعه می باشد .
سعی کنید که استدلال عقلانی بر کلیه واکنش های هیجانی و زودگذر مسلط باشد .
باور مثبت : احساسات تو می تواند گمراهت کند، پس بهتر است قبل از هر اقدامی شواهد محکمی جمع آوری کنی.
فکر سمی ۳۷ : زندگی باید منصفانه باشد .
پادزهر: من مجبور نیستم به خاطر بی عدالتی ناراحت و غمگین باشم .
من مجبور نیستم این حقیقت را بپذیرم که زندگی با بعضی از آدم ها که دراغلب موارد بی انصافی می کنند هم زیستی کنم.
دوست داشتن رفتار منصفانه خوب است اما اگر همیشه توقع چنین رفتاری را داشته باشی ناکام و مایوس و نا امید خواهی بود .
باور مثبت : اگرچه زمانه عادل نیست اما می توانی آن را بهتر کنی .
فکر سمی ۳۸: زوج های خوشبخت به هیچ کس دیگری فکرنمی کنند.
پادزهر : کنترل اعمال خیلی راحت تر و مناسب تر است تا کنترل احساسات و هیجان های بی منطق . این امکان وجود دارد که انسان ها به خیلی گرایش ها رو بیاورند.
همیشه نمی توان انتخاب کرد که جذب چه کسی شویم و در چه زمانی و چه مکانی و چه موقعیتی.
باور مثبت : امکان دارد جذب کسی بشوی ، اما اگر بر طبق چنین احساساتی عمل کنی می تواند پیامدهای منفی و خانه خراب کننده ای را تحمل کنی.
فکر سمی ۳۹ : حرف مرد یکی است ، هیچ وقت زیر قولت نزن .
پادزهر : احمقانه است که قول های غیر مشروط و غیر معقول بدهی .
انسان‌هایی که کمتر از ده درصد از قول‌هایشان را زیر پا می گذارند به میزان ۹۰ درصد قابل اعتماد هستند.
بهتر است به قولت عمل کنی مگر اینکه انجام آن خطرناک یا احمقانه باشد .
باور مثبت: پای قولت بایست مگر آنکه شرایط نگذارد که به قولت عمل کنی .
فکر سمی ۴۰ : کار سخت و طاقت فرسا شخصیت را می سازد.
پادزهر : افرادی که همیشه در حال رنج و عذاب هستند به طور یقین از انسان هایی که شاد و با روحیه هستند شخصیت بهتری ندارند .
زندگی به قدر کافی سخت است دیگر خودمان آن را مشکل تر نکنیم.
رنج و مشکلات امکان دارد به انسان در رشـــد مهارت های سازگار و حریف شدن کمک کند. اما به طور لزوم شایستگی و صداقت را پرورش نمی دهد .
باور مثبت : الگو گرفتن از دیگران و توجه کردن به دیگران شخصیت آدم را می سازد .
این مقاله آنچه انسان راکه از حد و مرز خارج کرده و به صورت مستمر امروزه آزار دهنده می باشد و به باورهای غلط و افکارهای نسنجیده و غیر معقول که انسان ها در خود رشد می دهد و تلاش می کند با بسط دادن آن‌ها دلایل غیر منطقی و خود قانع کننده ای را برای خویش توجیه نماید.پس بایستی تلاش کرد تارفتارهای منطقی دیگران را بپذیریم. در خاتمه باید اذعان نمایم این مقاله برگرفته از نقطه نظرات جامع آقای مرتضی اسدی در کتاب ۴۰ فکر سمی که بایستی کنار گذاشته شود، گردآوری شده است.