شنبه ۱۵ آذر ۱۳۹۹  شماره ۱۳۵۲

غفلت های کوچک، مشکلات بزرگ

نگاه وقایع استان به نیازهای معلولان اراک در سطح شهر

فاطمه چاپاری

حدود ۱۵درصد از جمعیت کشور را معلولان تشکیل می دهند، یعنی جمعیتی نزدیک به ۱۲ میلیون نفر، که طبق آخرین آمار در سال ۹۸، پانزده هزار نفر از این تعداد در شهر اراک می باشند، به گفته نصیری معاون امور عمرانی فرماندار اراک، این شهر در سال گذشته در کشور، رتبه مناسبی در مناسب سازی معابر برای معلولان نداشته است. باید پذیرفت که مشکلات معلولان با توجه به نوع معلولیت آنها متفاوت است.

اراک شهری معلول در مناسب سازی شهر برای معلولان
مصطفی چقایی رییس انجمن معلولان اراک، عدم توجه به نیازهای معلولان در سطح شهر را معلولیتی برای این شهر می داند و می گوید: شهر ما معلول است، زیرا دارای استاندارد های مناسب سازی برای معلولان نیست.
وی راه حل جامع و میانبر برای حل مشکلات تمامی معلولان در این شرایط را،در نظر گرفتن اوتوبوس های ون برای معلولان به شکل یک سامانه یا آژانس زیر نظر شهرداری می داند.
وی به عنوان فردی که در طول بیست و پنج سال فعالیت در ارتباط مستقیم با معلولان بوده، مناسب سازی شهر را در این مدت نسبت به استاندارد ها بیست درصد می داند.
رییس انجمن معلولان شهر اراک مهم ترین مانع در پیشرفت برنامه های مناسب سازی شهر را عدم توجه به نظر یک شخص معلول در کنار برنامه های کارشناسی شده بیان می کند.
وی از مناسب سازی اتوبوس های حمل و نقل شهری و معدود بالابرهای برقی در سطح ادارات شهر به عنوان فعالیت های انجام شده نام می برد و می گوید: با این حال به طور مثال افراد معلول برای رفتن به کوچه ها یا بن بست ها با مشکل مواجه اند که در نظر گرفتن ون هایی در قالب آژانس یا سامانه زیر نظر شهرداری، به عنوان یک راه حل مطلوب سال ها از طرف انجمن در حال پیگیری است،و با آنکه نمونه این کار در شهرهایی مثل تهران انجام شده، در اراک تا کنون به نتیجه ای نرسیده ایم.

غفلت های کوچک کارشناسان شهری، مشکلات بزرگ معلولان
وقتی در این باره با یکی از معلولان استان صحبت کردیم در جریان جزییات کوچکی که باعث مشکلات بزرگ این افراد می شود، قرار گرفتیم.
سوسن منصورخانی،۵۷ساله یکی از معلولان جسمی حرکتی شهر است، خانم منصورخانی می گوید: مشکلات ما بسیار است، برای رفتن به بانک ها پاساژ ها یا داروخانه ها با توجه به مشکلاتی که به سبب معلولیت داریم و حالا با شیوع بیماری کرونا، دچار مشکلات بیشتری شده ایم. وی می افزاید:یک سال است که یکی از دندان هایم آسیب دیده ولی چون برخی دندانپزشکی ها آسانسور ندارند، نمی توانم درمانش کنم.
سوسن منصور خانی باز هم از مشکلات ایـن چنین می گوید: بیشتر داروخانه ها و آزمایشگاه ها فاقد بالابر و سطح شیب دار هستند و آن هایی هم که دارای آسانسور هستند، این آسانسور ها به قدری باریک و غیراستاندارد هستند که برای داخل شدن باید پایه های ویلچر را درآورد که این خود به تنهایی ممکن نیست و نیاز به همراه دارد.
همچنین وقتی در مورد در نظر گرفتن یک آژانس از اوتوبوس های ون برای حل مشکلات معلولان می پرسم بیان می کند: باز هم ما احتیاج به یک همراه داریم، از نظر این خانم که فردی از جامعه معلولان است این طرح وقتی مفید خواهد بود که افرادی هم به عنوان مددکار و همراه برای سوار شدن و پیاده شدن از این ون ها به معلولان کمک کنند.
خانم منصور خانی ساختمان بهزیستی را تنها مکان استاندارد در سطح شهر برای معلولان می داند و بیـان می کند: بــرای مراجعه به بهزیستی خیلی مشکل نداریم اما رفت و آمد های ما که فقط محدود به این مکان نمی شود.

ساختمان های قدیمی، عمده ترین مشکل در مناسب سازی
محمد ستوده نیا معاون شهرسازی شهرداری اراک، دو موضوع اصلی در مورد مشکلات جامعه معلولان را رمپ مناسب و وجود آسانسور در مجتمع های تجاری-عمومی و مجتمع های مسکونی می داند. به گفته معاون شهرسازی اداره شهرداری اراک عمده مشکلات به ساختمان های قدیمی برمی گردد، وی می گوید: بعضا شاهدیم چهار طبقه ساختمان بدون آسانسور می باشد یا ابعاد آسانسور استاندارد نیست.اما در ساختمان های جدید ضوابطی از سوی استانداری و سازمان های شهرداری تعیین شده که ما به همه مناطق ابلاغ کرده ایم و مشکلی در خصوص ساختمان های جدید نداریم و عمده مشکلات ما مربوط به ساختمان های قدیمی است.
ستوده نیا در پاسخ به این سوال که چه تمهیداتی برای ساختمان های قدیمی دولتی برای راحتی معلولان در نظر گرفته شده بیان می کند: شهرداری متولی این کار است اما ساختمان های دولتی قدیمی باید خودشان با مکــاتباتی کـه انجام می دهند، اصلاحاتی را در ساختمان های خود ایجاد کنند.

عدم قرار گرفتن المان های شهری در مسیرهای مناسب
علی اصغر غفاری، کارشناس ارشد برنامه ریزی پایه یک نظام مهندسی، مناسب سازی معابر شهری اراک برای استفاده معلولان را کافی ندانسته و بیان می کند: برای مثال در پیاده روها از بلوک های شیاردار استفاده شده اما کافی نیست چرا که در تقاطع ها قطع شده و مانع استفاده مناسب نابینایان می شود.
وی می افزاید: همچنین جایگذاری نامناسب وسایل خدمات شهری در پیاده روها مثل تیرهای برق یــا سطل های زباله باعث اغتشاش فکری معلولان شده است. وضعیت ترافیک در محدوده مرکزی شهر عبور معلولان از عرض خیابان را مشکل ساخته، در برخی کشورها از پله های برقی برای عبور ویلچر از پلکان و پل عابر پیاده استفاده می شود که متاسفانه در کشور ما این چنین نیست.
غفاری ادامه می دهد: در حال حاضر برای پیگیری این موضوع کارگروهی در دفتر فنی استانداری به دبیری سازمان بهزیستی وجود دارد که جا دارد با شدت و قوت بیشتری مشکلات مربوط به معلولان را پیگیری کند و در ادارات دولتی نیز میز خـــدمت هر دستگاه اجرایی می تواند در این زمینه فعال باشد، در صورتی که رفتن به طبقات بالا برای یک معلول فراهم نیست، میز خدمت می تواند به فرد معلول کمک کند. نکته دیگر این است که باید المان های شهری (تیرهای برق، دریچه های فاضلاب و سطل های زباله) را در مسیر های استاندارد مستقیم و مناسب برای معلولان در نظر گرفت که این موضوع باید در کارگروه مربوطه در استانداری پیگیری شود.