سه شنبه ۵ اسفند ۱۳۹۹  شماره ۱۳۹۰

گفتگوی وقایع استان با محمدرضا مرادی نویسنده و کارگردان فیلم کوتاه «دوآل پا» برنده تندیس بهترین فیلمنامه اقتباسی جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران

عاشق سینما

+ فیلم کوتاه لزوما پله ای برای ساخت فیلم بلند نیست

+ این روزها حال سینمای بلند اصلا خوب نیست در صورتی که فیلم کوتاه قبراق و سرحال در حال تاختن است

+ فیلم کوتاه در تمام دنیا وابسته به دولت است چون مکان یا شرایطی برای درآمد زایی و بازگشت هزینه ندارد

فاطمه چاپاری

محمدرضا مرادی کارشناس سینما و فارغ التحصیل انجمن سینمای جوانان اراک در سال۸۵ است که تا کنون فیلم های کوتاه ؛ قاب خاطره، موبدان معبد پاک، نجوای زمین، فرفره آیت، زندگی کاغذی، تریو قجری و دوآل پا را ساخته است، وی همچنین تندیس جشنواره و دیپلم افتخار بهترین فیلم کوتاه تجربی از پنجاهمین جشنواره منطقه ای (آفتاب)، تندیس بهترین کارگردانی و بهترین فیلم چهارمین جشنواره دفاع مقدس اراک برای فیلم فرفره آیت، تندیس بهترین فیلمنامه برای فیلم کوتـــاه اسب ها به گوش می ایستند در جشنواره منطقه ای «آگر» و حضور در جشنواره داکا – تورنتو و لنچستر آمریکا را در کارنامه خود دارد.
فیلم کوتاه «دوآل پا» آخرین ساخته این فیلمساز می باشد که تندیس بهترین فیلمنامه اقتباسی را در سی و هفتمین جشنواره بین الملی فیلم کوتاه تهران از آن خود کرده است. وقایع استان در گفتگویی با محمدرضا مرادی نویسنده و کارگردان فیلم کوتاه «دوآل پا» در دل روایتی شنیدنی از چگونگی شکل گیری این اثر پای صحبت های این فیلمساز حول مشکلاتی که سر راه علاقمندان و فعالان حوزه فیلم کوتاه در سطح استان و کشور وجود دارد نشسته تا شاید با بررسی این مشکلات بتوان چاره ای اندیشید.

از آن جا که اثر شما به عنوان بهترین فیلمنامه اقتباسی انتخاب شده، لطفا توضیح دهید ایده فیلمنامه با الهام از چه چیزی شکل گرفت و طی چه مدتی، کار نوشتن به پایان رسید و به شکل نهایی فیلمنامه رسیدید؟
از کودکی با واژه «دوآل پا» غریبه نبودم و بارها در قالب ضرب المثل این واژه را شنیده بودم. یک روز در دفتر کارم نشسته بودم و مشغول نگارش قصه ی دیگری بودم که به صورت زمزمه صدای پدرم را شنیدم که آرام در گوشم گفت:«دوآل پا». این صدا مثل یک هدیه برای من بود، ناگهان گویا الهام غریبی به من شد و تمام خاطرات کودکی ام به یکباره زنده شدند؛ انیمیشن سندباد و قصه های هزار و یک شب… گره خورد با شرایط بسیار سخت جامعه و روزگاری که در آن مجبور به ادامه حیات هستیم، و همه این ها باعث شد که بسیار جدی پروژه «دوآل پا» را شروع کنم، روند نگارش بیش از یک سال طول کشید و بیش از ۱۰ قصه کوتاه برای این ایده نوشتم که هیچ کدام را دوست نداشتم، تا در نهایت با کمک همسرم و پس از ۴ یا ۵ بار بازنویسی به نگارش نهایی قصه رسیدم.

این اثر چه ویژگی هایی داشت که در ابتدا منتخب انجمن و سپس مورد تقدیر داوران جشنواره قرار گرفت؟
این اثر اصالت و باکرگی غریبی داشت که من و همسرم را مسخ کرده بود و ما گویا محکوم بودیم که با زندگی قمار کنیم و این فیلم پیچیده را بسـازیم، قصه ای بکر و اصیل از دل هزار و یک شب، با رویکردی امروزی در مکانی غریب و دست نخورده در طبس، دره کال جنی و طاق شاه عباسی، تمام این ویژگی ها و کاراکتر منحصر بفرد «دوآل پا» باعث شد این فیلم ساخته شود.

کار تولید فیلم چگونه آغاز شد؟
روند تولید این فیلم بسیار پیچیده بود به طوری که ۳ بار تا مرحله تولید پیش رفت اما لغو شد. بیش از یک سال از شروع اولیه گذشت تا قصه را به شورای پیچینگ اراک رساندیم و در شورا با نظر داوران موفق شدیم که کار را به صورت جدی استارت بزنیم. از آن جایی که بیش از یک سال از تولید فیلم می گذشت کاملا مسیر برای ما هموار شده بود، اما مشکل از جایی شروع شد که در شواری پیچینگ اراک بودجه فیلم دوآل پا، نهایت ۲۶ میلیون تومان تصویب شد. در حالیکه هزینه فیلم چیزی نزدیک به ۷۵ میلیون تومان بود با این اوضاع ما یا باید قید کار را می زدیم یا باید فیلمی شایسته می ساختیم، همسرم پیشنهاد داد که سرمایه فیلم را شخصا تامین کنیم و فیلم را بسازیم این طور شدکه من در واقع با زندگی خودم قمار کردم تا این فیلم ساخته شود، فیلم ساخته شد ولی هزینه ها تمام شدنی نبود؛ صداگذاری، اصلاح رنگ، پخش بین الملل و… چیزهایی بود که بر رقم نهایی می افزود.

در مرحله تولیدفیلم به چه مشکلاتی برخوردید و چطور به حل آن پرداختید؟
این فیلم در روندی بسیار سخت و عجیب و غریب تولید شد، زمان انجام پروژه تولید فیلم مصادف شد با ایام کرونا که تمام شهر هم تعطیل بود، ما برای اسکان به جای ۱ خانه مجبور به اجاره ۸ سوئیت شدیم و به ناچار گروه فیلمبرداری را پراکنده کردیم. از طرفی تولید فیلم در شهری مثل طبس بسیار سخت و پرهزینه بود و صادقانه پیشنهاد می کنم اگر پول ندارید فیلم سخت نسازید، چون هم خودتان هم گروهتان را اذیت می کنید. آنچه باعث شد این فیلم رنگ جدی تری به خودش بگیرد رفاقت قدیمی من با مهدی رضایی بود که ما را مجاب کرد برای فیلم هزینه کنیم و کار را از آن چه که بود جدی تر بگیریم. مهدی رضایی که تصاویر جذاب فیلم را مدیونش هستیم، گروه بسیار خوبی را برای فیلم دعوت کرد که باعث شد فیلم رنگ و بوی یک اثر سینمایی واقعی را به خود بگیرد، تمام زحمت این فیلم به یک طرف و بازیگری در این کار به یک طرف، آرش رضایی و آرش اشاداد این دو رفیقی بودند که همه می دانستیم فشار بسیار زیادی را برای ایفای نقش دو کارکتر فیلم باید تحمل کنند و انصافا هر دو از پس این کار بسیار سخت برآمدند. جا دارد همچنین از دیگر عوامل فیلم؛ مهیار بهمنش تدوین گر کار، احسان افشاریان صدابردار، محمد اعرابی گریمور و امیر رونقی دستیار و برنامه ریز تشکری ویژه کنم، گروهی که اگر هر کدامشان نبودند این فیلم ساخته نمی شد.

هدفتان از ساخت فیلم کوتاه چه بود؛ دورخیزی برای ساخت فیلمی بلند در آینده یا ادامه تخصصی کار فیلم کوتاه؟
خب باید بگویم من عاشق سینما هستم، با سینما عشق بازی می کنم، از دیدن و حرف زدن راجع به فیلم بگیرید تا ساختن فیلم و کمک به دیگران برای ساخت اثرشان، به دنیا آمده ام تا فیلم بسازم. به نظر من لزوما فیلم کوتاه پله ای برای ساخت فیلم بلند نیست و از طرفی هم این روزها حال سینمای بلند اصلا خوب نیست در صورتی که فیلم کوتاه قبراق و سرحال در حال تاختن است با همه ی این ها من همیشه نیم نگاهی به سینمای بلند داشتم و در حال حاضر هم مشغول نوشتن برای اثر بلندم هستم و همزمان چند پروژه فیلم کوتاه را هم جلو می برم و به آینده شان هم امیدوارم.

به نظر شما بازگشت هزینه از طریق اکران فیلم کوتاه ممکن است؟ برای حمایت از فیلم کوتاه چه راهکارهایی را پیشنهاد می کنید؟
فیلم کوتاه در تمام دنیا وابسته به دولت است چون مکان یا شرایطی برای درآمد زایی و بازگشت هزینه ندارد، اما چه محصول فرهنگی بهتر از فیلم کوتاه؟ واقعا از مسئولین این حوزه می خواهم که فیلم کوتاه را جدی بگیرند و هزینه کنند، ما سال ها بود که در جشنواره ای ندرخشیده بودیم! گویا اراک از شهرهای فراموش شده بود! و امسال با این فیلم دوباره اسم اراک روی زبان ها آمد و ما بعد از سال ها جایزه ای جدی از مهمترین جشنواره تخصصی فیلم کوتاه در خاورمیانه دریافت کردیم، حال که این اتفاق رخ داده بهتر نیست حمایت مسئولین شهر از فیلم کوتاه ادامه دار باشد؟

و حرف آخر…
در آخر می خواستم از انجمن سینمای جوان و آقای زنده نام مدیر انجمن تشکر کنم که همیشه نبست به من لطف بیکرانی داشتند و این فیلم را مورد حمایت خود قرار دادند.