اراک در محاصره دو گسل اصلی تبرته و تلخاب بوده که هریک به طول بیش از ۱۰۰ کیلومتر و عمق چندین کیلومتر استعداد لرزه خیزی بیش از ۷ ریشتر را دارند. توجه به شتاب حاصل از زلزله این دو گسل که می تواند بالغ بر ۰/۳ متر بر مجذور ثانیه باشد حوزه اراک را که شامل شهرهای اراک، فرمهین، داودآباد،تلخاب و شهرک امیرکبیر است در ناحیه ای با ریسک خطر بالا قرار دهد. لذا این امر بایستی مورد توجه برنامه ریزان شهری حوزه مورد نظر قرار گیرد.دستگاه های لرزه نگاری چنین ریشتری را نشان نداده اند اما دلیلی وجود ندارد مبنی بر اینکه در تاریخ گذشته و تاریخ زمین شناسی چنین گسل هایی فعال نبوده اند و زلزله و زلزله هایی با ریشتر فوق ایجاد نکرده باشند.چنانچه دوره بازگشت فعالیت گسل های تلخاب و تبرته را ۱۰۰۰ سال در نظر بگیریم لذا یک دهم درصد احتمال دارد که هرسال زلزله ای با بیش از ۷ ریشتر در اثر فعالیت گسل های فوق در حوزه اراک اتفاق افتد.از طرفی با توجه به نقشه گسل های حوزه اراک می توان گفت شهر اراک و شهر فرمهین بر روی گسل تبرته و شهرک امیر کبیر، شهر داود آباد و شهر تلخاب بر روی گسل تلخاب قرار دارند. لازم به توضیح است هریک از دو گسل تلخاب و تبرته در مجاورت خود با دو گسل ایندس و تفرش مواجه اند که حرکت هریک از آنها می تواند در حرکت و زلزله خیزی دو گسل تلخاب و تبرته موثر باشد. گسل ایندس که در مسیر خود از شهر سلفچگان و ساوه عبور می کند در تاریخچه خود فعالیت لرزه خیزی زیادی داشته و کشتارهای چند هزار نفره در شهر سلفچگان و روستا های مجاور را در تاریخ خود دارد.

براساس مطالعات ژئوفیزیکی صورت گرفته در دشت اراک مشخص شد هر یک از دو گسل اصلی تبرته و تلخاب (تبرته ۱ و تلخاب۱) شامل چندین گسل فرعی به موازات خود هستند که آنها نیز به نوبه خود لرزه خیز اند. دو گسل مورد نظر،حوزه اراک را به سه بلوک اصلی گسلی بنام بلوک اراک – خمین، بلوک هفتاد قله و بلوک آشتیان-نراق تقسیم نموده است. ضمنا با تاثیر گسل های اصلی و فرعی، سنگ بستر آبرفت های دشت حوزه اراک به صورت پله هایی در آمده که مرز پله ها گسل های اصلی تبرته و تلخاب است. حرکت هریک از بلوک ها در سطح گسل به سمت بالا، پایین و در امتداد یکدیگر منجر به زلزله خواهد شد.همچنین در نتیجه تاثیر دو گسل تبرته و تلخاب چاله اراک بنام تالاب یا کویر میقان اراک در مرکز حوزه و کوه های اراک و آشتیان در طرفین تالاب تشکیل شده است. لازم به توضیح است مرکز تالاب میقان با رسوباتی به ضخامت بیش از ۵۰۰ متر بر روی سنگ کف گسل آهکی قرار دارد.
الف-گسل تلخاب: این گسل با راستای شمال غرب-جنوب شرق از شهر تلخاب، شهر داودآباد و شهرک امیر کبیر و روستاهای مسیر عبور می کند. این گسل سنگ بستر را به گسل ها فرعی متعددی تقسیم نموده است. این گسل زلزله ای با قدرت ۵/۹ ریشتر را در تاریخ زلزله دستگاهی ثبت نموده است. بالغ بر ۶۰ زلزله ثبت شده در بهمن ۱۳۹۰ به مرکزیت شهر داود آباد با حداکثر ۴/۵ ریشتر مربوط فعالیت گسل تلخاب بوده است. گسل تلخاب در طول خود بر روی سنگ های مناطقی چون شهرک امیر کبیر و شهر تلخاب بخوبی در سطح زمین نمایان و در شهر داود آباد در زیر آبرفت پنهان است. آثار گسل تلخاب در محدوده شهر تلخاب که نام خود را نیز از این شهر گرفته عبارتند از: تشکیل چشمه های تلخ سولفیدی، تشکیل لایه های سنگ تراورتن، ایجاد درز و شکاف زیاد سنگ ها و خردشدگی شدید سنگ ها و حتی جابجایی آنها، ایجاد غار دام دام، تشکیل حفره های قیفی شکل در پای غار دام دام. لازم به توضیح است با خروج گاز از حفرات قیفی شکل و ورود کلیه حشرات از قبیل سوسک، ملخ و موجوداتی چون مارمولک و غیره به داخل این حفرات تمام آنها طبق شکل ذیل می میرند. از طرفی گسل تلخاب با عبور از منطقه چشمه خورزن و هدایت آب در سنگ جوش های (کنگلومرا) این منطقه با افزایش منابع آب زیرزمینی توام بوده که با حفر چندین حلقه چاه عمیق امروزه آب شهر آشتیان و روستاهای مسیر تامین می شود. گسل مورد نظر در جنوب شرق وارد کوه های هفتاد قله شده و با عبور از روستاهای کهک، خورهه محلات و شمال آبگرم محلات توسط گسل محلات قطع می گردد. به نظر می رسد این گسل نیز سهمی در شکل گیری آبگرم محلات داشته باشد. گسل تلخاب در شمال غرب به سمت شهر خنجین هدایت شده و با عبور از ارتفاعات شمال شرق کمیجان وارد منطقه وفس شده و سپس توسط گسل های فرعی دیگری قطع و محو می گردد. بنابراین شهر خنجین نیز از فعالیت این گسل در امان نمی باشد.

ب- گسل تبرته: این گسل با راستای شمال غرب-جنوب شرق دقیقا به موازات گسل تلخاب است. شهرهایی چون فرمهین، اراک و کارچان و حتی کمیجان و روستاهای زیادی در مسیر آن شدیدا متاثر از گسل تبرته هستند.این گسل زلزله دستگاهی ۵ ریشتری را به مرکزیت روستای انجدان به خود دیده است. زلزله های تاریخی و زمین شناسی این گسل مورد مطالعه قرار نگرفته است. گسل تبرته نظیر گسل تلخاب دارای چندین گسل فرعی بوده و شهر اراک دقیقا بر روی گسل اصلی و فرعی آن قرار دارد. این گسل در جنوب شرق از روستاهای انجدان اراک و چنار، خوگان، جلماجرد خمین عبور نموده و در ارتفاعات جلماجرد محــو می شود. به سمت شمال غرب با عبور از روستای تبرته فراهان که نام خود را از این روستا گرفته به سمت روستای زنجیران و جنوب شهر کمیجان هدایت شده و در منطقه قهاوند همدان در زیر آبرفت های رودخانه قره چای محو می گردد. بیشترین نمود سطحی آن در منطقه تبرته و انجدان است. گسل تبرته در شهر اراک در زیر آبرفتی به ضخامت بیش از ۳۰۰ متر پنهان شده است. این گسل در شمال غرب خود و در روستای تبرته فراهان نقش مهمی در افزایش آبدهی چاه های منطقه دارد. گسل تبرته در منطقه انجدان و در حاشیه جنوب شرق، نقش مهمی در تشکیل چشمه و غار انجدان دارد. ضمن اینکه گسل مورد نظر سنگ ها را به شدت شکسته و خرد نموده و طبق شکل زیر با جابجایی وسیعی از سنگ ها همراه است.