دوشنبه ۲۵ آذر ۱۳۹۸ شماره ۱۱۹۶
سناریوی انتخابات و بیعدالتی دوباره!
مهدی مسعودی آشتیانی
تا اسم انتخابات میآید اولین چیزی که به ذهن متبادر میشود دمکراسی است. اینکه سلایق گوناگون و تفکرات مختلف میتوانند در معرض افکار عمومی قرار بگیرند و مردم از بین کاندیداها انتخاب گری انجام بدهند. اینیک مدل غربی است که از زمان انقلابهای فرانسه، آمریکا و انگلیس باب شده است. پیشازاین روال تبلیغات مردم در میدانهایی جمع میشدند و هرکسی به بیان نظری میپرداخت و مردم بهترین را بهصورت مستقیم رأی میدادند. بعدها این اقدام به خاطر افزایش جمعیت کنار گذاشته شد هرچند عدهای معتقد در عصر انقلاب تکنولوژی و مجازی باز میشود به آرای مستقیم مردم رجوع کرد. اما مشکل این مدل غربی و پیاده شدن آن در کشور ما چیست؟ مطمئناً اولین مشکل این است که امری که در غرب نهادینهشده است در ما بدلش هم شبیه اصلش نشده است. تاریخچهی احزاب در غرب و مانیفست آنها بیانگر آن است که امر انتخابات در غرب یک مدل باریشه است اما برای ما تنها ظواهر دمکراتیک شدن و انتخاب کردن تجلی انتخابات است. معضل مهم انتخابات ما بیعدالتی است… بیعدالتی نه از جنس رد صلاحیت شدن بلکه بیعدالتی از جنس دیده و شنیده نشدن… حتماً در خیابانها خواهیم دید که دوباره کاسههای آش، ستادهای عظیم، برنوشتههایی که کل خیابان را دیوار پوش کردهاند بهعنوان شاخص مهم جلب نظر رأیدهندگان از سوی هر کاندیدی مطرح خواهد شد. امروزه بهطور میانگین برای هر رأی شاید دویست هزار تومان خرج میشود و بیعدالتی نقطهی آغازش این است که دارا به قدرت میرسد و فقیر بازمیماند. ما هرگز دنبال عدالت انتخاباتی نبودهایم و یا اگر بودهایم با مدیریت ضعیف آن را سعی کردهایم پیش ببریم. مهمترین بحث عدالت ازنظر تصمیمگیرندگان ما این بوده است که سایز برنوشتهها و کاغذها را مطرح کردهاند!!! این آیا عدالت دیده شدن است؟ عدالت به معنای دیده شدن تساوی است. عدالت به معنای این است که خانها، آقازادهها، ثروتمندان به عرصه قدرت فرصت و حق بیشتری نسبت به سایر کاندیداها نداشته باشند. چگونه ممکن است کسی که بیشترین تریبون ها و افراد را با پول به سمت خود جلب میکند نتواند موفق نشود؟ چگونه ممکن است که این مردم فرصت دیدن نظرات مختلف را در جامعهی دمکراسی داشته باشند درحالیکه با تعدد کاندیداها این ممکن نیست؟ شاید پیشنهاد استراتژیک ما این است که بجای شور شعور انتخاباتی را راه بیندازیم تا تجلی دمکراسی و اعتماد به مردم باشد. باید به مردم فرصت اندیشیدن به کاندیداها را داد و شاید اولین گام دمکراسی ما این باید باشد که کتاب راهنمای کاندیداها را چاپ کرده و در اختیار مردم قرار بدهیم تا با سوابق، عملکرد و شعارهای هر نامزدی آشنا بشوند بدون آنکه تحت تأثیر بنرها و شوی انتخاباتی یا کاسههای آش قرار بگیرند. عدالت به معنای دیده شدن برابر است و انتخاب آگاهانه یعنی فرصت مردم برای توجه به برنامهها و سوابق کاندیداها…
شاید بتوان از فضای مجازی بهره برد و عدالت انتخاباتی را در قالب یک فایل قابل دانلود برای معرفی کاندیداها معرفی نمود.