روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ شماره ۱۵۵۳
۱۷تا ۲۳ اردیبهشت هفته سلامت است
آیا می توانیم دوباره دنیایی را تصور کنیم که در آن هوای پاک، آب و غذای سالم در دسترس همه باشد؟ اقتصاد بر کدام قسمت سلامت و رفاه متمرکز است؟ کدام شهرها قابل زندگی هستند و مردم بر سلامت خود و کره زمین کنترل دارند؟
سازمان جهانی بهداشت در شرایط همه گیری کووید ۱۹ و با سیاره ای آلوده و افزایش فزاینده بیماری هایی مانند سرطان، آسم، بیماری های قلبی، توجه جهانی را برای انجام اقدامات فوری مورد نیاز به منظور حفظ سلامت انسان ها و کره زمین جلب کرد. سالانه بیش از ۱۳ میلیون مرگ در سراسر جهان به دلیل عوامل محیطی یا همان بحران آب و هوایی که بزرگترین تهدید سلامتی است، تخمین زده می شود.
تصمیمات سیاسی، اجتماعی و تجاری عاملی برای ایجاد بحران آب و هوا و سلامت می شود. بیش از ۹۰ درصد مردم هوای ناسالم ناشی از سوزاندن سوخت های فسیلی را تنفس می کنند. زمین در حال گرم شدن شاهد گسترش بیماری‌ها توسط پشه‌ها به مناطق دورتر با سرعتی بیشتر است. تغییرات شدید آب و هوایی باعث تخریب زمین و کمبود آب و به ناچار مهاجرت مردم و تاثیر در سلامت آنها شده است. وجود آلودگی هایی مثل پلاستیک در اعماق اقیانوس‌ها و بلندترین کوه‌ها به زنجیره غذایی انسان نیز راه پیدا کرده‌اند. کارخانه هایی که غذاها و نوشیدنی‌های فرآوری‌شده و ناسالم را تولید می‌کنند، موجی از چاقی را ایجاد کرده و سرطان و بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهند و در عین حال یک سوم گازهای گلخانه‌ای جهان را تولید می‌کنند. طرح کنونی اقتصاد منجر به توزیع ناعادلانه درآمد، ثروت و قدرت می‌شود و بسیاری از مردم هنوز در فقر و بی‌ثباتی زندگی می‌کنند. یک اقتصاد رفاهی، رفاه انسان، برابری و پایداری زیست محیطی را به عنوان اهداف خود دارد. این اهداف به سرمایه گذاری های بلندمدت، بودجه های رفاهی، حمایت اجتماعی و استراتژی های قانونی و مالی تبدیل می شوند. فرهنگ سازی در راستای ارتقاء سلامت و تاکید برای اصلاح روش زندگی از اهداف مهم حوزه سلامت می باشد که جلب مشارکت مردم، مسئولین و همکاری سازمان های مردم نهاد می تواند در افزایش سطح سلامت و ارتقاء فرهنگ عمومی سلامت نقش ویژه و مهمی داشته باشد .
مشارکت اساس زندگی بشر و یکی از حقوق بنیادی انسان بـه شـمار مـی آیـد. انسان موجودی هوشیار، آگـاه و خود هـدایت گر بوده و از سـوی دیگـر، موجودی اجتماعی است که مهـارت‌هـای زندگی را در کنار دیگران می آموزد و توانمند می شود. براین اساس ایده مشارکت اجتماعی در حوزه سلامت توسط سازمان جهانی بهداشت به عنوان سنگ بنای دست یابی به سلامت واقع شده است. مـشارکت در سلامت یک نوع تعاون است که طـی آن مـردم داوطلبانـه یـا بـه سـبب تـشویق و توجیهات می پذیرند که با مداخلات مرتبط با سلامت تعامل داشـته باشند. مشـارکت جمعـی مـردم، فرصت جلب حمایت و تأثیر مثبت بر آنچه که قـرار اسـت بـرای آنها اتفاق افتد تا سلامت شان افزایش یابد را در اختیارشـان مـی گذارد. که این کار معمولا با افزایش احساس خودکارآمدی و اعتماد به نفس افراد همراه می باشد.
شایان ذکر است درراستای جلب مشارکت مردم در اجرای برنامه های مرتبط با سلامتی درحال حاضر در مرکز بهداشت شهرستان اراک نسبت به جذب و آموزش تعداد ۱۲۹۴۱۵سفیر سلامت درهر خانوار که ۱۸سال سن و تحصیلات حداقل درحد سوم راهنمایی و بالاتر داشته و علاقمند باشند که مطالب بهداشتی را فرا گیرند و به سایر اعضای خانواده منتقل نمایند اقدام گردیده است. همچنین نسبت به جذب وآموزش ویژه و تکمیلی تعداد ۴۸۳۵ نفر افراد داوطلب در زمینه فعالیت بیشتر در زمینه مسایل بهداشتی به عنوان رابط سلامت محله اقدام شده است، که چنانچه تاکنون سفیر سلامت خانواده ای تعیین نگرده و یا افرادی علاقمند به فعالیت های بیشتر درزمینه مسایل بهداشتی محله خویش می باشند می توانند به پایگاه سلامت ویا خانه بهداشت محل سکونت خویش مراجعه نمایند .
برای حفاظت از سیاره و ارتقاء سلامت چه کاری می توانیم انجام دهیم؟
اقدامات دولت ها
در تصمیم‌گیری‌ها، سلامت انسان و ثبات زیست محیطی را در اولویت قرار دهید.
در تمامی مشاغل و سازمان ها، رفاه اجتماعی و زیست محیطی در اولویت قرار گیرد.
از سوخت های فسیلی کمتر استفاده شود. اکتشاف و پروژه های جدید سوخت های فسیلی متوقف و سیاست های تولید و استفاده از انرژی پاک اجرا گردد.
یارانه سوخت های فسیلی را قطع و سرمایه گذاری در سلامت عمومی قرار گیرد.
دستورالعمل های سازمان جهانی بهداشت را جهت افزایش کیفیت هوای پاک اجرا کنید.
کاهش سطح آلودگی هوا برای کاهش بــــار بیماری هایی مثل سکته مغزی، بیماری قلبی، سرطان ریه و بیماری های مزمن و حاد تنفسی از جمله آسم.
برای غذاها و نوشیدنی های فرآوری شده با نمک، قند و چربی های ناسالم، مالیات دریافت شود.
استفاده از یارانه های کشاورزی برای تولید مواد غذایی سالم.
ساخت شهرهایی با فضاهای سبز که باعث افزایش فعالیت بدنی و ارتقاء سلامت جسم و روان می شود.
طراحی سیاست هایی در زمینه کاهش زباله و پلاستیک.
شرکت ها و ادارات
بعد از ساعت کاری چراغ ها را خاموش کنید.
در صورت امکان با دورکاری موافقت کنید.
استفاده از غذاهای فرآوری شده و بسته بندی شده را در محل کار حذف کنید.
محافظت، ترویج و حمایت از شیردهی مادران دارای فرزند شیرخوار جهت حمایت از تغذیه سالم.
اطمینان حاصل کنید که آب سالم برای کارگران در دسترس باشد.
کارکنان بهداشتی و مراکز درمانی
مصرف نوشابه ها و غذاهای فرآوری شده و بسته بندی شده در مراکز بهداشتی درمانی را کاهش و مصرف غذاهای محلی را افزایش دهید و از انتخاب غذای سالم اطمینان حاصل کنید.
صرفه جویی انرژی در محل کار و منزل.
اطمینان از سالم بودن آب در مراکز بهداشتی.
از خرید محصولات سازگار با محیط زیست که به راحتی قابل بازیافت یا استفاده مجدد هستند حمایت کنید.
اقدامات پیشنهادی برای شهرداری ها
ساخت ساختمان های با انرژی کارآمد را افزایش دهید.
از حمل و نقل عمومی که کربن کمتری تولیـــد می کنند حمایت کنید.
مسیرهای دوچرخه سواری بسازید.
حفاظت از تنوع زیستی و ایجاد پارک ها و باغ های جدید.
استفاده از انرژی های تجدیدپذیر در شهرداری.
تنظیم بازاریابی مواد غذایی و نوشیدنی های سالم در اماکن عمومی.
اقدامات پیشنهادی برای افراد
تجربیات موفق خود را به اشتراک بگذارید: سیاره ما، سلامتی ما.
حداقل یک روز در هفته یا پیاده و یا با دوچرخه تا به محل کار بروید. و یا حمل و نقل عمومی را انتخاب کنید.
تغییر انرژی های فسیلی به انرژی های تجدیدپذیر؛ ضمنا اتاق های خود را بیش از ۲۱٫۵ درجه سانتیگراد گرم نکنید. وقتی در اتاق نیستید چراغ را خاموش نمایید.
مواد غذایی تازه خود را از تولیدکنندگان محلی بخرید و از مصرف غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی های مضر اجتناب کنید.
تنباکو قاتل و آلوده کننده هوا است. مصرف تنباکو را متوقف کنید.
پلاستیک کمتر بخرید؛ از کیسه های مواد غذایی قابل بازیافت استفاده نمایید.
واحد آموزش و ارتقاء سلامت مرکز بهداشت شهرستان اراک
