دیده بانِ مطالبه گر

دوشنبه ۷ مهر ۱۳۹۹   شماره ۱۳۲۷

سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان مرکزی به ظرفیت های مثبت سامانه «سجام» در رسیدگی به تخلفات پرداخت

دیده بانِ مطالبه گر

کورش دیباج

براساس تحقیقات مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نظارت عمومی از پایین به بالا که مردم بازیگر اصلی آن هستند طبق آمارهای جهانی نخستین عامل کشف تخلفات است به نحوی که حدود نیمی از فسادها در سازمان‌های دولتی و خصوصی از این طریق کشف می‌شود بنابراین یکی از قوی‌ترین ابزارهای مبارزه با تخلفات و فساد، استفاده از توان نظارتی مردمی برای کشف و کاهش این موارد است.گزارش‌های سازمان‌های بین‌المللی نشان می‌دهد، اصلی‌ترین راهکار مبارزه با تخلفات و کشف فساد استفاده از ظرفیت نظارت مردمی در قالب تقویت مسیرهای گزارش تخلفات است. این سازوکار علاوه بر کشف تخلفات، فضا را برای متخلفین ناامن کرده و موجب پیشگیری از جرم به ویژه ناهنجاری های اجتماعی و فسادهای اقتصادی خواهد شد.
به طور کلی، بسترهایی که در کشورهای مختلف برای تقویت فرآیندهای گزارش‌دهی تخلفات ایجاد شده‌اند به دو دسته کلی حمایت و حفاظت از گزارش‌دهندگان و تشویق آنها تقسیم می‌شود. هر چند در نظام قانونی کشور متاسفانه به صورت کامل به دو بال حمایت و تشویق توجه نشده است ولی توجه به این نکته ضروری است که حضور پررنگ و مشارکت مردم در گزارش‌دهی مستلزم ایجاد فضای امن برای آنهاست. با توجه به اهمیت کارکرد مثبت گزارشات مردمی در برخورد با تخلفات چند سالی است که قوه قضاییه به منظور استفاده از ظرفیت مشارکت مردمی در راستای برطرف شدن معضلات اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرایم و رسیدگی سریع و قاطع به تخلفات و جرایم به طوری که اثر بازدارندگی داشته باشد سامانه‌ای تحت عنوان «سجام» یا سامانه جامع ارتباط عمومی مردمی را راه اندازی کرده است این سامانه زیر نظر اداره کل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مردمی معاونت اجتماعی دستگاه قضایی اداره می‌شود و کارکرد آن بر مبنای خود اظهاری و داوطلبانه بودن مشارکت‌های مردم در ارسال گزارشات در جهت افزایش مسئولیت اجتماعی افراد است. به همین جهت با توجه به اینکه استان مرکزی در بین استان های کشور در ارسال گزارش های مردمی به این سامانه پیشرو است، محسن خیرمند، سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان در نشست خبری با اصحاب رسانه که بصورت آنلاین برگزار شد، به اهمیت کارکردهای مهم این سامانه پرداخت و در ادامه اظهار کرد: سامانه جامع اطلاع رسانی مردمی «سجام» به نشانی الکترونیکی www.sajam.scpd.ir با رویکرد پیشگیری راه اندازی و فعالیت می کند.

مطالبه گری و افزایش آن در بین مردم شاه بیت فعالیت های سامانه سجام است
وی ادامه داد: کاهش مراجعات مردمی، ایجاد قدرت مسئولیت پذیری و مسئولیت سازی در سطح جامعه از اهداف عالی معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم است البته این فقط وظیفه قوه قضاییه و معاونت اجتماعی نیست بلکه و ظیفه تمامی دستگاه ها است اما باتوجه به اینکه طبق فرمایشات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) مردمی کردن یکی از مهم ترین اولویت های دستگاه قضا است و از زمان به روی کار آمدن آیت الله رییسی، رییس قوه قضاییه کشور نیز این موضوع مورد توجه بیشتری قرار گرفته است به همین دلیل یا به عنوان معاونت اجتماعی در این موضــوع دغدغه مند تر از گذشته عمل می کنیم.

موضوع گزارش و صحت و سقم آن در سامانه سجام اهمیت دارد نه هویت افراد
خیرمند تصریح کرد : سامانه سجام زیرمجموعه معاونت اجتماعی و پیشگری از وقوع جرم است و هویت خبردهنده جایی فاش نخواهد شد. حتی خود معاونت اجتماعی و پیشگیری استان هم به هویت افراد دسترسی ندارد و برای این معاونت هویت فرد خبردهنده اهمیتی ندارد بلکه موضوع گزارش شده و صحت و سقم موضوع مهم است. روند گزارش دهی در این سامانه به دو صورت است یک مورد شخص به عنوان دیده بان در این سامانه ثبت نام می کند یا اینکه شخص بدون ثبت نام وارد سامانه می شود و خبر خود را ثبت می کند و در این صورت هیچ دسترسی به هویت شخص وجود ندارد . پس از ثبت، خبر جهت بررسی صحت و سقم موضوع به اداره مربوطه گزارش می شود و پیگیری های لازم صورت می گیرد.
سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان تاکید کرد: معاونت اجتماعی به دنبال اخذ اخبار و اطلاعات صحیح است اما تنها هدف این معاونت فقط اخذ گزارش صحیح نیست، بلکه همین که بتوانیم قدرت مطالبه گری و مسئولیت پذیری را افزایش دهیم این خودش بار مثبت است البته اگر میزان گزارش های کذب بالا برود باید این موضوع ریشه یابی گردد.
وی ادامه داد:یکی اهداف ایجاد این سامانه این است که مردم اخبار و جرایمی که حوزه بندی شده را به دادگستری اعلام کنند تا قبل از آنکه پرونده ای تشکیل شود موضوع به دستگاه مربوطه باتوجه به حوزه مشخص شده اعلام گردد و در نهایت جلوی تخلفات گرفته شود. اما مهم ترین هدف از تشکیل این سامانه افزایش قدرت مطالبه گری، مسئولیت پذیری اجتماعی و افزایش سرانه اعتماد سازی در بین مردم جامعه است و مردم باید بدانند می توانند به راحتی و بدون نگرانی گزارشات خود را منعکس کنند تا در سطح عالی ترین مقام اجرایی این گزارش پیگیری شود.

آنچه از راه اندازی و فعالیت سامانه سجام انتظار داشتیم، هنوز محقق نشده است
خیرمند با تاکید براینکه بیش از پنج سال است که سامانه سجام در استان مرکزی راه اندازی شده است، عنوان کرد : آنچه ما در خصوص این سامانه توقع داریم هنوز اتفاق نیفتاده است. این عدم موفقیت صرفا به خاطر عدم آشنایی مردم با این سامانه نیست بلکه علت آن به پایین بودن شاخص های سرمایه اجتماعی اسـتان، برمی گردد چرا که هرچه میزان شاخص اجتماعی در بین مردم بالاتر باشد به همان میزان مسئولیت پذیری مردم و اعتماد به مسئولین بیشتر است و مـــردم دغدغه مندتر خواهد و به راحتی اخبار و گزارشات خود را اعـلام می کنند وپس برای اینکه بتوانیم مردم را مجاب کنیم دراین سامانه فعالیت داشته باشند باید بر روی سرمایه اجتماعی افراد جامعه بیشتر کار کنیم.
سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان یادآورشد : مردم ما در بحث اطلاعات حقوقی و دانش قضایی ضعیف هستند و این بــاعث می شود از گستره جمعی و کلی استان نتوانیم نتیجه حقوقی و قضایی درستی بگیریم الزاما وقتی شخصی بابت موضوعی به دادگستری مراجعه می کند نسبت به یک سری فاکتورها حساسیتش بیشتر می شود و باتوجه به تجربه ای که برای افراد ایجاد شده دغدغه فرد نسبت به سایر افراد بیشتر است.

زیر ساخت ها و بسترهای دسترسی به اینترنتی در استان مرکزی هنوز کامل فراهم نشده و همین امر یکی از دلایل استقبال کم مردم از سامانه سجام شده است
وی با بیان اینکه هنوز بسترهای لازم برای نه تنها این سامانه بلکه برای سامانه های دولت الکترونیک هم به خوبی فراهم نشده است، گفت : مردم در استان مرکزی با سیستم های اینترنتی و موبایلی هنوز هم خیلی آشنا نشده اند که یکی از دلایل آن عدم پوشش کافی شبکه موبایلی در استان است حتی در سطح شهر اراک هم اینترنت در بعضی از نقاط ضعیف است ما در استان هنوز روستاهایی را داریم که اصلا دسترسی به اینترنت ندارند حتی شبکه های مخابراتی در آنها مشکل دارد و سیگنال های تلویزیونی را ضعیف دریافت می کنند.

شیوه سنتی طومار نویسی هنوز هم در اراک استفاده می شود
خیرمند گفت: شیوه سنتی طومار نویسی هنوز هم در اراک استفاده می شود و متاسفانه جامعه دغدغه مند ما دیگر جامعه جوان نیست و نمی توانیم به جامعه ای که از زمان آموزش پذیری اش گذشته است به راحتی آموزش در خصوص نحوه استفاده از اینترنت و اپلیکیشن های موبایل بدهیم. لذا یکی از مباحث مهمی که باید مورد توجه قرار بگیرد ایجاد مسئولیت پذیری افراد است همچنین معاونت اجتماعی دادگستری به دنبال آن است تا سامانه پیامکی را جهت ارســال گزارش های مردمی راه اندازی کند.

بیشترین حجم گزارش هایی که تاکنون در این سامانه گزارش داده شده مربوط به تخلف در حوزه کرونا بوده است
وی بیان کرد : بیشترین حجم گزارش هایی که تاکنون در این سامانه گزارش داده شده مربوط به تخلف در حوزه کرونا بوده است بیش از ۲۰۰ گزارش در این خصوص در بازه زمانی فروردین ماه امسال در این سامانه به ثبت رسیده است.البته همه آسیب ها و نابهنجاری هایی که در جامعه رخ می دهد و می تواند مشکل آتی ایجاد کند را می توان در این سامانه گزارش داد جامعیت موضوعات بسیار گسترده است.
سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان مرکزی اظهار داشت : یکی از موضوعات مهمی که هم اکنون با اهمیت است موضوعات مربوط به رعایت پروتکل های بهداشتی در مدارس است باتوجه به اینکه آموزش ها کاملا مجازی نیست دانش آموزان آینده سازان جامعه ما هستند و سلامت آنها بسیار حائز اهمیت است باتوجه به اینکه برخی مدارس شهر ساختار قدیمی دارند مساحت کلاس تعداد دانش آموزان و سرویس های بهداشتی می تواند ایجاد دغدغه کند.
وی تاکید کرد : یکی از موضوعات مهمی که این معاونت بر روی آن کار می کند ایمنی مدارس و مهدهای کودک هست مردم می توانند چنانچه در این خصوص نیز تخلفی رخ بدهد مردم می توانند این موضوع را در سامانه سجام گزارش دهند دستگاه قضا به عنوان متولی عامه و متولی سلامت جامعه مکلف به رسیدگی به این نوع گزارش ها است. همچنین یکی دیگر از موضوعاتی که مردم می توانند در خصوص آن گزارش دهند بحث خشونت و تنبه کودک در مدارس است. استان مرکزی یکی از استان های کشور است که شاخص خشونت در آن بالا است و هرنوع بدرفتاری، توهین یا تنبیه بدنی در مدارس می تواند منجر به ایجاد فرهنگ خشونت در جامعه شود.

والدین و دانش آموزان عدم رعایت پروتکل های بهداشتی برای مقابله با کرونا در مدارس را به «سجام» گزارش دهند
خیرمند با بیان اینکه برای سامانه سجام شرط سن تعریف نشده و والدین و حتی خود دانش آمـوزان هم می توانند در این سامانه گزارش خود را ثبت کنند. گفت :در بحث کرونا آیتم هایی که برای مدارس در نظر گرفته شده بحث ماسک،تب سنج،تعداد افراد شرکت کننده در یک کلاس است و اینکه مدرسه باید از پذیرش دانش آموزانی که علایم کرونا دارند جلوگیری کند.
وی در ادامه اظهار داشت :اگر در خصوص عدم رعایت پروتکل بهداشتی در بحث مقابله با کرونا در مدارس گزارشی به سامانه سجام ارسال گردد،گزارش جهت رسیدگی و برطرف کردن آن به مدیرکل آموزش و پرورش انتقال داده می شود و اگر مشکل حل نشود موضوع در ستاد کرونا استان مطرح شده وهمچنین تعقیب قضایی نیز می تواند اتفاق بیفتد خط قرمز دستگاه قضا سلامت مردم است و در این خصوص با هیچ چیزی و هیچ کس مدارا نمی کنیم.
سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان مرکزی در پایان اظهار داشت: معاونت اجتماعی دادگستری به دنبال مردمی کردن این سامانه است و والدین نیز جز مردم هستند بازرسی هایی در مدارس اتفاق می افتد اما ممکن است وقتی بازرسین حضور نداشته نباشند پروتکل ها رعایت نشود اما چون دغدغه مندی که والدین دارند زیاد است. می توانند این معاونت را در بحث کرونا در سامانه سجام یاری کنند و همکاری داشته باشند.