چهارشنبه ۱۲ آبان ۱۴۰۰  شماره ۱۴۹۰

بررسی وضعیت پرداخت الکترونیکی کرایه اتوبوس‌های اراک

دردسر پول خُرد

فاطمه چاپاری

امروز مفهوم شهر هوشمند برای ما آن قدرها هم بیگانه نیست و برخی مصادیق آن جای خود را در زندگی روزمره‌مان باز می‌کند. یکی از این مصادیق کارت‌های هوشمند پرداخت الکترونیکی برای خدمات شهری یا همان کارت بلیت است. وسیله‌ای که مصائب استفاده از پول نقد و یا بلیت‌های کاغذی رنگارنگ قدیم را کم کرده است.
با وجود اینکه بسیاری از کلانشهرها و شهرهای بزرگ کشور در راستای تحقق شهر هوشمند و الکترونیکی کردن کرایه وسایل حمل و نقل عمومی خود حرکت کرده‌اند، اما هنوز هم هستند شهرهایی که از بگو مگوهای نبود پول خرد در این روزهای کرونایی رها نشده‌اند. کلانشهر اراک جز شهرهایی است که هنوز از سیستم الکترونیکی دریافت کرایه در اتوبوس و تاکسی بی بهره است. البته سال ۹۶ به دنبال درخواست شهروندان سیستم دریافت کرایه الکترونیکی در اتوبوس‌ها راه اندازی و شهروندان ملزم به دریافت کارت شهروندی یا فرا کارت برای پرداخت کرایه اتوبوس‌های درون شهری شدند.
با این حال با وجود در نظر گرفتن برخی امتیازات تشویقی برای دارندگان این کارت، به علل مختلفی مردم از این طرح استقبال خوبی نداشتند، در ابتدا عده زیادی از شهروندان فرا کارت خود را تهیه کردند اما عده‌ای هم روند تهیه این کارت‌های شهروندی را سخت و چالش زا دانسته و از دریافت آن سرباز زدند و به این ترتیب اجرای این طرح تکمیل نشده و سال‌ها به حالت تعلیق درآمد و سرانجام برچیده شد.
مرضیه راهزانی یکی از شهروندان اراکی که هر روز با اتوبوس‌های مسیر خیابان رودکی به محل کار خود می‌رود، به خبرنگار مــا می‌گوید: «چند وقتی است کارت خوان اتوبوس‌های خط رودکی از کار افتاده‌اند، نمی‌دانم علت چیست. شاید دلیلش این است که مبلغ کرایه نقدی بیشتر از کرایه با کارت است، با این حال نمی‌دانم تکلیف فرا کارت‌هایی که مردم هزینه کرده و خریده‌اند چه می‌شود.»
رضا امجدی هم از شهروندان اراکی است که هر روز مسیر خانه تا محل کار را با همین اتوبوس‌ها طی می‌کند، او می‌گوید: «الان در هیچ جای دنیا برای کرایه اتوبوس از پول نقد استفاده نمی‌شود، در این شرایط اگر از کارت استفاده کنیم ویروس کرونا هم منتقل نمی‌شود، رانندگان و مسافران هم دیگر دغدغه پول خرد را ندارند.»
جوادی یکی از مسافران همیشگی اتوبوس مسیر رودکی نیز می‌گوید: «صدور فرا کارت به قدری دردسر داشت که از گرفتنش پشیمان شدم، درست یادم نیست اما گمانم باید حساب مخصوصی در بانک باز می‌کردیم.»
حال چند روزی است که تعیین تکلیف فرا کارت‌ها مورد توجه مسئولان قرار گرفته است. به طوری که بهروز اکرمی، معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار مرکزی در این باره می‌گوید: شهرداری قول داده است که تا سه شنبه مصوبات مربوط به خود را انجام دهد و در غیر این صورت، سرپرست شهرداری چهارشنبه به دادستانی معرفی می‌شود.
وی با اشاره به دریافت پول نقد به عنوان کرایه توسط رانندگان اتوبوس، اظهار می‌کند: دریافت پول نقد خارج از پروتکل‌های بهداشتی است و باید تا هفته آینده این مسئله رفع شود و کرایه به صورت غیرنقدی دریافت شود. این سوال وجود دارد که اتوبوس‌ها از دست فروشان کنار خیابان شرایط بدتری دارند که نمی‌توانند به صورت الکترونیکی کرایه را دریافت کنند؟

اعتبار پروژه در بودجه شهری دیده نشده است
محمد جعفرپور، سرپرست شهرداری اراک در این باره می‌گوید: الکترونیکی شدن کرایه‌های اتوبوس‌های شهری اراک در عرض یک هفته امکان پذیر نیست، در گذشته شرکت فرا کارت عهده دار این پروژه بود که متأسفانه با شیوع ویروس کرونا و کاهش مسافران اتوبوس‌های نقلیه عمومی این طرح برای شرکت فرا کارت ضرر ده شد و در پی همین مسئله، شرکت نیز اقدام به جمع آوری تجهیزات خود کرد.
وی ادامه می‌دهد: بر اساس برآوردهایی که انجام گرفته حدود ۵۴۰ میلیون تومان هزینه برای این کار لازم است، چرا که دریافت الکترونیکی هزینه‌های اتوبوس‌های نقلیه عمومی را نمی‌توان با نصب دستگاه‌های کارت‌خوان انجام داد بلکه این کار با به‌کارگیری سیستم و تجهیزات خاصی ممکن می‌شود که هزینه‌های خاص خود را دارد. این مسئله مورد بررسی قرار گرفته و طرح آن به شورای اسلامی شهر اراک ارسال شده است.
سرپرست شهرداری اراک خاطرنشان می‌کند: برای جلوگیری از ایجاد مشکلات در آینده شهرداری تصمیم گرفته هزینه این پروژه را از بودجه تأمین کند ولی انجام این کار در عرض یک هفته غیرممکن خواهد بود، این طرح نیازمند زمانی معادل حداقل دو ماه است.
جعفرپور می‌گوید: اعتبار این پروژه در بودجه شهری دیده نشده است، بنابراین شورای اسلامی شهر اراک باید در اصلاح بودجه شهرداری این اعتبار را در نظر گرفته و تصویب کند. نامه‌نگاری‌ها انجام شده و به محض اینکه شورای اسلامی شهر اراک مصوبه اجرای زیرساخت‌های دریافت الکترونیکی کرایه اتوبوس‌های عمومی شهری اراک را صادر کند، اجرای این طرح آغاز خواهد شد.