دختر ۱۴ ساله، سومین قربانی جاده اراک – قم در یک ماه اخیر /مرگ در کیلومتر چهارده

چهارشنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۶   شماره ۷۴۷

***

وقایع استان

سهراب جان بزرگی

***

دو هزار سال پیش وقتی سربازان رومی در جاده های تازه متولد شده جهان، امپـــراتــوری روم را بـــرای کشــور گشــایــی می پیمودند، هیچگاه فکر نمی کردند سالها بعد انسان های بسیاری در این مفهوم جدید کشته خواهند شد. اولین جاده های سنگ فرش جهان در میان رودان حدود دو هزار سال پیش از میلاد ساخته شد. دو هزار سال بعد رومی‌ها جاده‌های مناسب و مستقیمی در تمام اروپا و آفریقای شمالی ساختند. جاده‌های رومی با سنگ، فرش شده بودند و به سمت پهلویشان شیب داشتند تا آب باران در جاده باقی نماند.
یکی از نشانه های پیشرفت و توسعه کشورها سیستم حمل و نقل آن کشور است. سرعت جابجایی انسان ها و محصولات تولیدی در اقتصاد امروز جهان از اهمیت بالایی برخوردار است. تا آنجا که چینی ها برخی کارخانه های تولید محصولاتشــان را در کشتی ها می سازند تا محصول شان در زمان رسیدن به کشور هدف ساخته شود. در ایران اما محورهای مواصلاتی وضعیت چندان خوبی ندارند. جاده ها یا قدیمی هستند و مناسب با زمان ساخت خودشان بدون در نظر گرفتن توسعه شهری ساخته شده اند و یا از مهندسی و ساخت ضعیفی رنج می برند که عمرشان را کوتاه و کارکردشان را حادثه ساز کرده است. اینها را آمار بالای کشته شدگان در جاده های ایران می گوید. البته نباید تاثیر خودروهای داخلی را در این آمار نادیده گرفت که در وضعیت راه های موجود، زمینه های رخداد فاجعه های انسانی را ساخته اند.
بسیاری از راه ها بر اساس شرایط زمان و بدون آینده نگری ساخته شده اند. از ســـوی دیگر سیاست های غلط در برنامه ریزی های جامعه شناسی باعث افزایش مهاجرت به شهرها و توسعه افسار گسیخته آنان شده است. روستاهایی که زمانی در فاصله ای معقول از شهرها قرار داشتند دیگر به مرز شهر رسیده اند و حجم بالای تردد جاده ای آنها را به قتل گاهی برای ساکنین شان تبدیل کرده است.
خبرهای بسیاری از برخورد خودرو با عابر پیاده در حومه اراک شنیده می شود. آخـرینش هم خبــر غم انگیز درگذشت دختر ۱۴ ساله ایست که در کیلومتر ۱۴ جاده اراک-قم در برخورد یک دستگاه خودرو سمند راهی بیمارستان شد و بر اثر شدت جراحات درگذشت. بخش غم انگیز ماجرا پانویس این خبر است که می گوید این دختر نوجوان سومین عابر پیاده ایست که در یک ماه گذشته در این مسیر جان باخته است. در این روند وضعیت خودروهای تولیدی و جاده ای تقریبا ثابت هستند. قسمت متغیر این معادله را می توان تاثیر قوانین راهنمایی و رانندگی دانست. سوال هایی از این دست که آیا این قوانین کافی و کار آمد است؟ و یا ریشه یابی عدم توجه درصد بالایی از رانندگان و عابرین به این قوانین چیست. سرهنگ کهریزی رئیس پلیس راه استان مرکزی در گفتگو با ما معتقد است «در بحث تصادفات مهمترین موضوع فرهنگسازی و رعایت قانون است. اگر مردم مقررات را رعایت کنند بیش از ۷۰ تا ۸۰ درصد تصادفات کاهش پیدا می کند و این موضوع نیاز به یک عزم و اراده ملی دارد.»
تجربه نشان داده است که در ایران موضوعاتی که در گرو عزم و اراده ملی، این گـزاره کلی و مبهــم بوده اند بـه هیچ نتیجــه ای نرسیدند. یکــی از بخش هایی که در زمینه آسیب شناسی و انجام تحقیقات علمی برای بهبود پیاده سازی قوانین راهنمایی و رانندگی می تواند موثر باشد، معاونت اجتماعی پلیس است. قوانین راهنمایی عواملی پیشگیرانه برای تصادفات هستند و وقتی به آن عمل نشود کارکرد خود را از دست می دهد. اولین نکته فرهنگ سازی در این زمینه است. سرهنگ خلجی معاون اجتماعی فرماندهی پلیس استان مرکزی از اقدامات حوزه تحت نظارتش در زمینه فرهنگ سازی برای عمل به قوانین راهنمایی به وقایع استان می گوید :«ما در بحث آموزش همگانی برای کارکنان دولت، دانش آموزان، اصناف و در مجموع برای همه اقشار جامعه برنامه های فرهنگی آموزشی را در دست اجرا داریم. آموزش قوانین راهنمایی را از مهد کودک ها شروع کرده ایم. این اتفاق در همه مدارس هم افتاده است و اجرای طرح همیار پلیس کمک شایانی به تاثیر ذهنی برای عمل به قوانین راهور کرده است.»
با این برنامه ها می توان امیدوار بود راننــدگان نسل های بعد کشور به قوانین احترام بگذارند و آمار بالای کشته شدگان جاده ای کاهش یابد. اما تا آن زمان چند نفر دیگر باید جان خود را از دست بدهند؟ به خصوص در حوالی شهرها که آمار تردد در جاده ها بیشتر است و اهالی روستاهای این مناطق همیشه در معرض خطرات جاده ای هستند. به حل این اتفاق چندان نمی توان امیدوار بود و تنها راه حـلی کــه می تواند در حال حاضر بدون فرهنگ سازی و نیاز به عزم و اراده ملی به آن دست یافت تدابیری چون افزایش پل های عابر در مناطق حــادثه خیز اطراف شهر است.