روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
دوشنبه ۷ اسفند ۱۳۹۶ شماره ۷۹۸
***
وقایع استان
سحر یاری
***
واردات در اقتصاد به معنای کالا یا موادی است که یک کشور قادر به تولید و ساخت آن نیست. بنابراین اگر تولید کالایی در یک کشور امکان پذیر و یا مقرون به صرفه نباشد آن کشور تصمیم به واردکردنش می گیرد.
این منطقی و طبیعی است که برخی کالاها به کشورها وارد شوند؛ ولی گاه در کشور ما اقلامی وارد می شوند که هم عجیب هستند و هم این سوال را ایجاد می کنند که آیا در داخل در تولید این کالا توانایی نداشته ایم و یا این کالا چقدر ضروری است که بخش از ارز کشور به خاطر آن خارج می شود.
مسئله کم توجهی در تمام برنامه های توسعه کشور به تولید داخلی و تمرکز و سرمایه گذاری بر بخش هایی که بازدهی ای نداشت و نتوانست اقتصاد را پویا کند یکی از علل نیازمندی بیش از اندازه کشور به بازارهای خارجی و خرید برخی از اقلام است که با کمی توجه و سرمایه گذاری صحیح می شد در کشور تولیدشان کرد؛ حال باید دید وضعیت واردات در کشور ما هم اکنون چگونه است؟
بر اساس آمار گمرک در هشت ماهه اول سال‌جاری به میزان ۳۲ میلیارد و ۴۱۹ میلیون دلار انواع کالا وارد کشور شد که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۱۷ و ۵۲ صدم درصد افزایش نشان می‌دهد. عمده‌ترین دلایل افزایش واردات به کالاهای اساسی، قطعات منفصله خودرو، خودرو و کالاهای سرمایه‌ای مربوط می‌شود. همچنین در مدت یاد شده متوسط قیمت کالاهای وارداتی کشورمان به ازای هر تن به یک هزار و ۳۶۱ دلار افزایش یافت که در مقایسه با پارسال ۶ و ۸۰ صدم درصد افزایش داشته است. اقلام عمده وارداتی در هشت ماهه سال‌جاری نیز به ترتیب شامل برنج یک میلیارد و ۶ میلیون دلار، ذرت دامی به ارزش ۹۸۰ میلیون دلار، قطعات منفصله جهت تولید خودروی سواری با ۹۷۲ میلیون دلار، لوبیای سویا با ۶۶۹ میلیون دلار و وسایل نقلیه موتوری با حجم سیلندر ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ سی سی به ارزش ۶۴۳ میلیون دلار بوده است.
طبق این گزارش و آمار کشورهای عمده صادرکننده کالا به ایران در مدت یادشده به ترتیب شامل کشورهای چین با ۷ میلیارد و ۹۵۱ میلیون دلار، امارات متحده عربی با ۵ میلیارد و ۷۴۹ میلیون دلار، ترکیه با ۲ میلیارد و ۲۲۱ میلیون دلار، جمهوری کره با یک میلیارد و ۸۴۴ میلیون دلار و آلمان با یک میلیارد و ۷۹۲ میلیون دلار بوده است.
بغیر از این کالاها گاهی اخباری از واردات عجیب و غریب شنیده می شود که باورشان خیلی آسان نیست لیستی از اقلام عجیبی بر اساس آمار گمرک وجود دارد مانند راکت پینگ پنگ، تور ماهیگیری، کاغذ سیگار، دستکش نیمه، غذای سگ و گربه، قلوه سنگ، مارمولک، مرگ موش، بطری پلاستیکی، دفتر مشق، موی انسان و … اقلامی که برخی از آن ها را می شود در کشور تولید کرد؛ هفته گذشته رئیس خانه صنعت و معدن و تجارت کشور در مراسم پانزدهمین جشنواره تولید ملی- افتخار ملی در سخنان خود با اعلام برخی اقلام وارداتی به کشور تعجب همگان را بر انگیخت. سید عبدالوهاب سهل آبادی گفت: سال گذشته ۱۶۰ تن کود انسانی را از ترکیه وارد و ده‌ها مورد پتو به ارزش میلیون‌ها دلار وارد کردیم که در چند مورد با کرک حیوانات غیر شرعی بوده است.
وی افزود: سیگار برگ وارد کردیم که ارزش هر نخ آن ۲۶ هزار و ۵۰۰ تومان است، همچنین چند میلیون دلار لاک آرایش و لیوان‌های گیلاس، تنباکوی میوه‌ای و خاکستر برای گلکاری در پشت بام وارد کردیم. بعد از انتشار این سخنان در سایت های خبری و خبر واردات کود انسانی شاهد واکنش های مختلفی در فضای مجازی بودیم برخی با نگاه طنز به آن نگاه کردند و گفتند حداقل در این مورد توانایی تولید داریم و برخی موقعیت مناسبی برای انتقادهای دوباره از دولت را فراهم دیدند.
حاشیه ها پیرامون این خبر آنقدر زیاد بود که در نهایت مجلس وارد ماجرا شد. به گزارش وقایع استان به نقل از خانه ملت، عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس گفت: استفاده از کود انسانی در تولیدات کشاورزی تبعات بسیار سنگینی مانند ماندگاری فلزات سنگین، انگل و آلودگی‌ها را دارد.
علی ابراهیمی در خصوص واردات برخی اقلام غیرضروری و عجیب در لیست مطرح‌شده توسط رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران، اظهار داشت: واردات کالاهای مصرفی مانند پتو را ضد تولید ملی و برخلاف اهداف اقتصاد مقاومتی می‌دانم.
وی با بیان اینکه واردات کود انسانی جای تعجب دارد و باید بر روی مسئله واردات آن کنکاش بیشتری صورت بگیرد، گفت: قصد دارم که از آنها سؤال کنم که مبنای گرفتن تصمیم برای واردات این نوع کود چه بوده است.
ابراهیمی با اشاره به اینکه پرورش حیواناتی مانند خرگوش و روباه به منظور استفاده از پوست آنها برای یک مدت وجود داشت که به دلیل وجود شبهات متوقف شد، ادامه داد: این قصد را ندارم که به جنبه شرعیات استفاده از پتو با کرک حیوانات ورود پیدا کنم اما ایران در زمینه تولید پتوی با کیفیت زبانزد است و در تولید این اقلام مشکلی وجود ندارد، اینگونه واردات به تولید داخل ضربه وارد می‌کند و با اهداف اقتصاد مقاومتی مغایرت دارد.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس با تأکید بر اینکه ایران در زمینه تولید کودهای ماکرو، میکرو، شیمیایی و فسفات غنی بوده و ضرورتی برای واردات کود انسانی نیست، عنوان کرد: استفاده از کود انسانی در تولیدات کشاورزی تبعات بسیار سنگینی مانند ماندگاری فلزات سنگین، انگل و آلودگی‌ها را دارد.
ابراهیمی با بیان اینکه بعد از شنیدن واردات کودهای انسانی تعجب کردم، خاطرنشان کرد: مسئولان واردات این نوع اقلام از جمله کود انسانی باید در مجلس حاضر شوند و در این زمینه توضیحاتی ارائه کنند.
بعد از این بود که سازمان توسعه تجارت مجبور به واکنش رسمی در این خصوص شد و خبر منتشر شده در برخی رسانه ها مبنی بر واردات ۱۶۰ تن کود انسانی از ترکیه را تکذیب کرد.
در این تکذیبیه آمده: سازمان توسعه تجارت به عنوان مسئول ثبت سفارش کالا طی سال های ۹۵ و ۹۶ هیچ گونه ثبت سفارش واردات برای این ردیف تعرفه (گل و لای فاضلاب) نداشته است.
شماره تعرفه ذکر شده در برخی رسانه ها مربوط به گل ولای و فاضلاب است که به معنای واردات کود انسانی نیست و در صنایع شیمیایی کاربرد دارد. با این وجود برای این ردیف تعرفه نیز طی سالهای ۹۵ و ۹۶ هیچ گونه ثبت سفارشی انجام نشده است و بنابراین وارداتی صورت نگرفته است.
برای کود انسانی هیچ تعرفه ای در کتاب مقررات صادرات و واردات وجود ندارد تا بتوان وارد کرد و کود حیوانی، نباتی یا مخلوط هم با کد تعرفه ۳۱۰۱۰۰۰ در کتاب مقررات صادرات و واردات ذکر شده است.
به هرحال وارد کردن کود انسانی به کشور مسئله ای نیست که بتوان به آسانی از کنار آن گذشت زیرا هم خود خبر و هم تکذیب آن سوال ها و ابهاماتی را بهمراه دارد، تابناک درتحلیلی در خصوص این جوابیه نوشته: نکته جالب توجه دیگر در این جوابیه، اشاره به این موضوع است که تعرفه یادشده با عنوان «گل و لای فاضلاب» به معنای واردات کود انسانی نیست بلکه کود انسانی در کد تعرفه‌ای مجزا با شماره «۳۱۰۱۰۰۰» ذکر شده است. توضیحاتی که تنها می‌تواند اندکی از تعجب عموم از شنیدن خبر واردات کود انسانی بکاهد و این سوال را به دنبال داشته باشد که آیا در گل و لای فاضلاب کمبودی در کشور وجود دارد که نیازمند جبران آن با واردات از ترکیه هستیم؟!
آن گونه که آمار واردات کشور در سالهای اخیر نشان می‌دهد، جز دو مورد واردات ثبت شده در بهار و تابستان سال ۹۵ که طی آن محموله‌های ۱۶۰ تنی و ۲۰ تنی گل و لای فاضلاب وارد کشور شده، این کد تعرفه دیگر مورد استفاده قرار نگرفته است. نکته‌ای که می‌تواند بر ابهامات ماجرا بیافزاید و این سوال را به وجود آورد که در آن مقطع خاص چه موضوعی موجب شد ۱۱ هزار دلار صرف واردات این ردیف خاص شود؟ این در حالی است که به سوال فوق، چرایی گنجاندن «کود انسانی» ذیل کد تعرفه‌ای خاص در کتاب مقررات صادرات و واردات کشورمان را هم می‌توان افزود که یا به کل غیرضروری بوده یا ضرورتی موجب شده که آن را در این کتاب گنجانده‌اند. دو حالتی که هر کدام درست باشد، جای سوال و ابهام دارد و خوشایند به نظر نمی‌رسد.
آخرین سوال و به نوعی مهم‌ترین نکته در این خصوص آن است که محل مصرف این کالا که تحت عنوان «گل و لای فاصلاب» تعریف شده، چیست و وارد کننده/کنندگان آن چه کسی/کسانی هستند؟ سوالی که اگرچه وزارت صنعت، معدن و تجارت در پاسخ به آن به ذکر عبارت «در صنایع شیمیایی کاربرد دارد» بسنده کرده، سوالی کلیدی که حتی به رغم حاشیه‌های فراوان پیش آمده با انتشار این خبر هم هیچ مسئولی خود را موظف به پاسخگویی به آن نیافته و مجاب نشده برای رفع آن تلاشی صورت دهد؛ گویی نه خانی آمده و نه خانی رفته است!
