شنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۸ شماره ۱۱۹۸
جدال روح و جسم
پژوهشی درباره افسردگی و آشنایی با راه های درمان آن
ابوالفضل خوران. مدرس دانشگاه و روان درمانگر مثبتگرا
افسردگی«Depression» در اصلاح عرفی روان شناسان اینگونه تعریف می شود: جنگی میانِ بدنی (جسمی)که می خواهد زنده بماند و روحی که می خواهد بمیرد. افرادی که دچار حالت افسردگی هستند، میتوانند احساس ناراحتی، اضطراب ، پوچی، ناامیدی، درماندگی، بیارزشی، شرمساری یا بیقراری داشته باشند. ممکن است آنها اشتیاق خود در انجام فعالیتهایی که زمانی برایشان لذتبخش بوده از دست بدهند. نسبت به غذا بیمیل و کماشتها شوند، تمرکز خود را از دست بدهند، در به خاطر سپردن جزئیات و تصمیمگیری دچار مشکل شوند، در روابط خود به مشکل برخورد کنند و به خودکشی فکر کرده، قصد آن را داشته باشند و حتی خودکشی کنند. اختلال افسردگی همچنین ممکن است باعث بیخوابی، خواب بیش از حد، احساس خستگی و کوفتگی، مشکلات گوارشی، یا کاهش انرژی بدن شود.
افسردگی یکی از ویژگیهای برخی از نشانگان روانی است. اما ممکن است یک واکنش طبیعی نسبت به رویدادهای زندگی مانند مرگ اطرافیان، شکست عشقی، اثرات بیماریهای بدنی یا عوارض جانبی مصرف بعضی از داروها و درمانهای پزشکی باشد، البته تا زمانی که این حالت در یک مدت زمان طولانی باقی نمانده باشد. معمولا افسردگی در زنان بیشتر از مردان می باشد و ۸۰ درصد از بانوان در طول زندگی حداقل یکبار را دچار افسردگی خفیف یا مزمن خواهند شد.
علل افسردگی:
-۱ شکست عشقی، عاطفی: بعد از خارج شدن از یک رابطه عشقی-عاطفی مدت دار معمولا افرادی که روحیه لطیف و حساس تری دارند، دچار افسردگی خفیف یا مزمن می شوند. میزان افسردگی در این حالت، بستگی به روحیه افراد و میزان همبستگی عاطفی با معشوق دارد.
-۲ رویدادهای زندگی: سختیهای دوران کودکی مانند از دست دادن نزدیکان، فروگذاری در نگهداری و تربیت، سوءاستفاده های جنسی و جسمی و تبعیض رفتاری والدین با فرزندان به بروز افسردگی در بزرگسالی کمک میکند. سوء استفادههای جسمی و جنسی در دوران کودکی نقش ویژه و قابل توجهی در احتمال بروز افسردگی در مراحل مختلف زندگی دارد.
رویدادها و تغییر و تحولات زندگی که ممکن است باعث افزایش بروز افسردگی شوند عبارتند از: زایمان،یائسگی، تنها بودن در خانه، بی هدفی شخص از تحصیلاتش، اعتیاد به روان گردان، مشکلات خانوادگی، از دست دادن یکی از نزدیکان، بدهیهای زیاد، مشکلات مالی، بیکاری، استرس کاری، تشخیصهای پزشکی (سرطان، ایدز و غیره)، از دست دادن یک دوست، بلایای طبیعی، انزوای اجتماعی، تجاوز، مشکلات رابطهای یا زناشویی، حسادت، جدایی و آسیبهای جبران ناپذیر. نوجوانان ممکن است به واسطه عدم پذیرش اجتماعی، فشار و قلدری از طرف همسالان در معرض افسردگی قرار گیرند. همچنین کودکانی که در معرض مادران افسرده قرار میگیرند رشدشان تا ۱۲ ماهگی به تأخیر میافتد.
۳ – .شخصیت: افرادی که در پرسشنامههای مربوط به افسردگی نمرات بالاتری از عامل روان رنجوری میگیرند، بیشتر دچار افسردگی هستند. همچنین افراد افسرده معمولاً درون گرا تر از سایر افراد هستند.
-۴ درمانهای پزشکی: افسردگی ممکن است ناشی از دوره درمان باشد، از جمله مصرف داروهایی که باعث افسردگی میشوند. درمانهایی که با افسردگی مرتبط است شامل: اینترفرو تراپی، بتابلاکرها، داروهای ضد بارداری، ضد تشنج ، ضد میگرن، ضد روان پریشی، بیماریهای قلبی و عوامل هورمونی میشود.
-۵ مواد مخدر و روانگردان: گاهی اعتیاد به مخدرها میتواند باعث تشدید افسردگی شود چه در خماری و چه در ترک و همچنین از آثار بهجای مانده از مصرف. این مورد شامل نوشیدنی های الکلی، مخدرها(مثل مسکنهای قوی و مواد مخدری مانند هروئین و شیشه و…)،محرکها(مانند کوکائین و آمفتامین)، روان گردان ها میشود.
راه های درمان افسردگی:
دو راه درمان در افسردگی وجود دارد:
الف)شوک درمانی و مصرف داروهای ضد افسردگی
ب)درمان به شیوه روان درمانی و رفتارگرایی که در ذیل مراحل رفتار درمانی مطرح می شود:
۱.گوش کردن به موسیقی شاد در اوّل صبح به مدت نیم ساعت(حتی می شود رقص را هم چاشنی آهنگ شاد کرد)
۲.پیاده روی هر روزه و مستمر به مدت زمان نیم ساعت (اگر در مدت پیاده روی لباس راحت تر بپوشید و با همسر یا دوست تان به پیاده روی بروید بهتر است)
۳.عبادت مستمر و درددل کردن با خالق هستی
۴.نوشیدن آب فراوان
۵.مصرف ویتامین های B12.D.E البته اگر داروی خاصی مصرف می کنید حتما با نظر پزشک معالج باشد
۶.مصرف ماهی و اسفناج و سبزی و لبنیات در حد بالا
۷.حضور مستمر در جمع دوستان
***
منابع: روانشناسی مثبت،نویسنده:آلان کار ،ترجمه دکتر حسن پاشا شریفی/۴۴۰ گام بسوی خودشکوفایی، نویسنده: دکتر طیب رشید
راهنمای تاب آوری، نویسنده: نان هندرسن، مترجم: هما نیایشی
افسردگی یکی از ویژگیهای برخی از نشانگان روانی است. اما ممکن است یک واکنش طبیعی نسبت به رویدادهای زندگی مانند مرگ اطرافیان، شکست عشقی، اثرات بیماریهای بدنی یا عوارض جانبی مصرف بعضی از داروها و درمانهای پزشکی باشد، البته تا زمانی که این حالت در یک مدت زمان طولانی باقی نمانده باشد. معمولا افسردگی در زنان بیشتر از مردان می باشد و ۸۰ درصد از بانوان در طول زندگی حداقل یکبار را دچار افسردگی خفیف یا مزمن خواهند شد.
علل افسردگی:
-۱ شکست عشقی، عاطفی: بعد از خارج شدن از یک رابطه عشقی-عاطفی مدت دار معمولا افرادی که روحیه لطیف و حساس تری دارند، دچار افسردگی خفیف یا مزمن می شوند. میزان افسردگی در این حالت، بستگی به روحیه افراد و میزان همبستگی عاطفی با معشوق دارد.
-۲ رویدادهای زندگی: سختیهای دوران کودکی مانند از دست دادن نزدیکان، فروگذاری در نگهداری و تربیت، سوءاستفاده های جنسی و جسمی و تبعیض رفتاری والدین با فرزندان به بروز افسردگی در بزرگسالی کمک میکند. سوء استفادههای جسمی و جنسی در دوران کودکی نقش ویژه و قابل توجهی در احتمال بروز افسردگی در مراحل مختلف زندگی دارد.
رویدادها و تغییر و تحولات زندگی که ممکن است باعث افزایش بروز افسردگی شوند عبارتند از: زایمان،یائسگی، تنها بودن در خانه، بی هدفی شخص از تحصیلاتش، اعتیاد به روان گردان، مشکلات خانوادگی، از دست دادن یکی از نزدیکان، بدهیهای زیاد، مشکلات مالی، بیکاری، استرس کاری، تشخیصهای پزشکی (سرطان، ایدز و غیره)، از دست دادن یک دوست، بلایای طبیعی، انزوای اجتماعی، تجاوز، مشکلات رابطهای یا زناشویی، حسادت، جدایی و آسیبهای جبران ناپذیر. نوجوانان ممکن است به واسطه عدم پذیرش اجتماعی، فشار و قلدری از طرف همسالان در معرض افسردگی قرار گیرند. همچنین کودکانی که در معرض مادران افسرده قرار میگیرند رشدشان تا ۱۲ ماهگی به تأخیر میافتد.
۳ – .شخصیت: افرادی که در پرسشنامههای مربوط به افسردگی نمرات بالاتری از عامل روان رنجوری میگیرند، بیشتر دچار افسردگی هستند. همچنین افراد افسرده معمولاً درون گرا تر از سایر افراد هستند.
-۴ درمانهای پزشکی: افسردگی ممکن است ناشی از دوره درمان باشد، از جمله مصرف داروهایی که باعث افسردگی میشوند. درمانهایی که با افسردگی مرتبط است شامل: اینترفرو تراپی، بتابلاکرها، داروهای ضد بارداری، ضد تشنج ، ضد میگرن، ضد روان پریشی، بیماریهای قلبی و عوامل هورمونی میشود.
-۵ مواد مخدر و روانگردان: گاهی اعتیاد به مخدرها میتواند باعث تشدید افسردگی شود چه در خماری و چه در ترک و همچنین از آثار بهجای مانده از مصرف. این مورد شامل نوشیدنی های الکلی، مخدرها(مثل مسکنهای قوی و مواد مخدری مانند هروئین و شیشه و…)،محرکها(مانند کوکائین و آمفتامین)، روان گردان ها میشود.
راه های درمان افسردگی:
دو راه درمان در افسردگی وجود دارد:
الف)شوک درمانی و مصرف داروهای ضد افسردگی
ب)درمان به شیوه روان درمانی و رفتارگرایی که در ذیل مراحل رفتار درمانی مطرح می شود:
۱.گوش کردن به موسیقی شاد در اوّل صبح به مدت نیم ساعت(حتی می شود رقص را هم چاشنی آهنگ شاد کرد)
۲.پیاده روی هر روزه و مستمر به مدت زمان نیم ساعت (اگر در مدت پیاده روی لباس راحت تر بپوشید و با همسر یا دوست تان به پیاده روی بروید بهتر است)
۳.عبادت مستمر و درددل کردن با خالق هستی
۴.نوشیدن آب فراوان
۵.مصرف ویتامین های B12.D.E البته اگر داروی خاصی مصرف می کنید حتما با نظر پزشک معالج باشد
۶.مصرف ماهی و اسفناج و سبزی و لبنیات در حد بالا
۷.حضور مستمر در جمع دوستان
***
منابع: روانشناسی مثبت،نویسنده:آلان کار ،ترجمه دکتر حسن پاشا شریفی/۴۴۰ گام بسوی خودشکوفایی، نویسنده: دکتر طیب رشید
راهنمای تاب آوری، نویسنده: نان هندرسن، مترجم: هما نیایشی