به بهانه برگزاری اولین جشنواره روستایی کبوران تفرش/آرامش های فراموش شده

شنبه ۲۷ شهریور  ۹۵   شماره ۴۱۹

وقایع استان-سمیه انصاری فر:
طبیعت، فضای بکر، آرامش و… همه این ها فاکتورهایی است که این روزها مورد توجه بسیاری از مردمانی است که در هجمه شلوغی و سرعت زندگی به دنبال آن هستند تا بتوانند برای ساعاتی آرامشی پیدا کنند. شاید مسافرت های یک روزه به روستاهای اطراف شهرها بهترین موید این موضوع باشد. روستاها به دلیل ویژگی های طبیعی و آرامش محیط هم اکنون یکی از مقاصد مهم گردشگران هستند؛ پس نمی توان از پتانسیل بالقوه آن در توسعه گردشگری چشم پوشید، گردشگری امروزه یکی از مهمترین و سالم ترین راه های درآمدزایی و بهبود اقتصاد می باشد و بسیار مورد توجه در دنیا است، روستاها به دلیل ویژگی های طبیعی می توانند پایگاه مناسبی برای توسعه شاخه ای از گردشگری باشند که هم کم هزینه و هم تاثیرات مثبت اقتصادی و اجتماعی برای جوامع محلی و بومی داشته باشد، نوعی از گردشگری که در کشور و خصوصا استان مرکزی ظرفیت توسعه بیش از پیش را دارد؛ اما تبدیل به فعل کردن این ظرفیت نیاز به فرهنگ سازی و تعریف این نوع گردشگری دارد، در گردشگری روستایی یا همان روستاگردی می توان بغیر از تمرکز بر روی طبیعت از موارد دیگر که بیشتر در حوزه فرهنگی و مردم شناسی یک روستاست بهره جست و به تعریف جدید از روستاگردی رسید یعنی دیگر روستا فقط یک مکان برای فرار از شلوغی شهر و تمدد اعصاب نیست بلکه مکانی شود برای آشنایی با خرده فرهنگ های مختلف و حتی شاید گاه تجربه های هیجان انگیز، گشت و گذار روستا، آشنایی با زبان، لهجه، پوشش و غذاهای محلی آن، استفاده از صنایع دستی و سوغات و لباس های محلی، شنیدن نواها و آواهای مخصوص هر منطقه، افسانه ها و اسطوره هایشان، تجربه زندگی در خانه های روستایی و حتی کمک در امور روستایی مانند حضور در مزرعه مانند چیدن محصولات، پخت غذاها و انواع خوراکی ها و حضور و انجام بازی های بومی و محلی می تواند همه مواردی باشد که در روستاگردی آن را توسعه داد ، مواردی که امروزه در دنیا تجربه های موفقی نیز داشته است، البته این مهم در سایه آموزش و ایجاد فرهنگ گردشگرپذیری در روستاها می تواند میسر شود و علاوه بر آن هم فرصتی برای اشتغالزایی برای روستانشینان است.
بی شک این نوع گردشگری ضمن آنکه برای گردشگران داخلی کم‌هزینه است، تجربه‌های مطلوبی از طراوت طبیعت زیستی و پیام‌های اصیل فرهنگی را در بردارد که می‌تواند جهت برنامه‌ریزی مسئولین دولتی و فعالان بخش خصوصی گردشگری و صنایع وابسته آن در کشورمان و به‌ویژه در ایام پرتردد مسافرت‌های سنتی داخلی نوروزی و تابستانی مورد توجه قرار گیرد.
اما چرا روستا می تواند به این شدت مورد توجه قرار بگیرد یکی از دلایل آن که پیش تر به آن اشاره شد همان دوری از هیاهو و زندگی شلوغ شهری و ماشینی است و وجود مکان های بکر و آرامش در روستاها دیده می شود؛ اما اینکه گردشگری روستایی کم هزینه است نیز در این مورد بی تاثیر نیست، جستجو برای آنچه ساده و به دور از تجمل؛ ولی در عین حال لذت بخش از خواسته های افرادی است که روستا را برای اقامت موقت یک روزه یا چند روزه انتخاب می کنند پس با توجه به سادگی روستاها هزینه حضور در آن به نسبت هتل های لوکس و گران قیمت کمتر است و دیگر این تصور که گردشگری یک صنعت پرتجمل و گران است را نفی می کند، نکته دیگر در اهمیت گردشگری روستایی یا روستاگردی کمک به توسعه پایدار آن منطقه است، بیکاری، کم بهره و بدون صرفه بودن شغل های سنتی کشاورزی و دامداری جوانان روستا را به سوی شهرها و ایحاد شغل های کاذب روانه می کند در حالیکه توسعه روستاگردی می تواند به مردم یک روستا و منطقه در بهبود وضعیت معیشتی و ایجاد شغل کمک کند. جوانان روستایی که در شهرها هستند می توانند راهنمایان خوبی برای گردشگران باشند، زنان روستایی می توانند محصولات خانگی خود را بعنوان سوغات به گردشگران بفروشند و …
اما نکته مهم قبل از هرچیز ایجاد فرهنگ و ضرورت یک مسئله است. این یک واقیعت است که امروزه سبک زندگی روستاییان نیز به زندگی شهرنشینان شباهت پیدا کرده است پس نزدیک شدن به آنچه یک وضعیت ایده آل از گردشگری حوزه روستایی است با مشکلاتی نیز رو به رواست مواردی چون تغییر کاربری زمین های کشاورزی و ویلاسازی در روستاها به محض اهمیت پیدا کردن یک روستا، خطرات زیست محیطی که ممکن است ناشی از حضور گردشگران در روستا و آسیب به فضای بکر آن شود حتی در این مسیر ممکن است مقاومت هایی از سوی اهالی روستاها به دلیل حضور غریبه ها در این منطقه دیده شود؛ ولی در این میان این مسئولین هستند که هم جامعه بومی و محلی و هم گردشگران را باید در معرفی درست و ترویج روستاگردی هدایت کنند و در این راستا برنامه های کارکردی داشته باشند. به نظر می رسد برگزاری جشنواره های روستایی یکی از قدم ها در آغاز این مسیر باشد هر چند موفقیت این کار نیز در نحوه برگزاری و نوع رویکرد مسئولین در معرفی روستا و ابعاد آن است، برگزاری جشنواره های روستایی از این جهت مهم است که می تواند تمام ظرفیت های یک روستا در بحث گردشگری را معرفی کند تا هم سرمایه گذاران بخش خصوصی و دولتی و هم مردم را برای حضور در آن ترغیب کند.
برگزاری نخستین جشنواره روستای کبوران تفرش در روزهای پایانی شهریور ماه امسال یکی از این اقدام ها بود، این جشنواره با محوریت بازی های بومی ومحلی ونواهای اقوام ایران،آیین های نمایشی ونیایشی ،سوغات وصنایع دستی برگزار گردید.
مدیرکل میراث فرهنگی استان مرکزی در خصوص اهمیت برگزاری این نوع جشنواره ها گفت: این جشنواره باهدف توسعه بوم گردی وگردشگری روستایی برگزارشده که باعث رونق گردشگری وتوسعه اقتصادی این روستاها می گردد.
سیدمحمد حسینی افزود: رشدبوم گردی درایران واستقبال بی نظیر گردشگران از اقامتگاه های بومی می تواند در توسعه این صنعت نقش بسزایی داشته باشد.
وی ادامه داد: باتوجه به شرایط آب وهوایی این منطقه که شهرستان تفرش جز مناطق گردشگری سلامت می باشد می تواند نقطه شروعی برای جذب گردشگر وتوسعه بوم گردی دراین روستاهای خوش آب وهوا شود.
استان مرکزی هم اکنون دارای روستاهای مهم و شاخص در گردشگری است که می تواند ظرفیت ویژه ای در توسعه روستاگردی و در ادامه آن توسعه پایدار روستا باشد؛ ولی همانطور که گفته شد با تمام مزایای این نوع گردشگری باید آسیب های ناشی از آن را نیز سنجید و برای استفاده و گسترش این بخش نگاه جدی و کارشناسی تری داشت تا هم فرهنگ روستاگردی نهادینه شود و هم فرصتی برای درآمدزایی ایجاد گردد.