یکشنبه ۱۰ آذر ۱۳۹۸ شماره ۱۱۸۸

مدیرکل بهزیستی استان به مناسبت هفته اطلاع رسانی ایدز در گفتگو با وقایع استان عنوان کرد:

بهزیستی استان با کمبود «رپیدتست» مواجه است

کوروش دیباج

اول دسامبر مصادف با ۱۰ آذر ماه ، روز جهانی ایدز بوده که از ۱۶-۱۰ آذر ماه هفته اطلاع رسانی ایدز نامگذاری شده است. در ایران همزمان با سایر کشورهای جهان ۱۰ آذر ماه (اول دسامبر) به عنوان روز جهانی ایدز در تقویم رسمی کشور گنجانده شده است با توجه به اینکه موضوع ایدز صرفا یک موضوع بهداشتی نبوده و دارای ابعاد اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و غیره نیز می باشد و به منظور اطلاع رسانی مناسب در این خصوص، تعمیم آن به هفته اطلاع رسانی ایدز از ۱۶-۱۰ آذر ماه صورت گرفته است. این زمان فرصت مناسبی است در جهت آموزش و اطلاع رسانی در زمینه یکی ازمهمترین بیماریهای عفونی عصر حاضر که امروز همه جوامع به نوعی با آن دست به گریبانند. آموزش و اطلاع رسانی در زمینه HIV و ایدز یکی از استراتژیهای مهم کشور در این زمینه است با توجه به اهمیت و حساسیت موضوع ایدز و رسالت همگانی روزنامه وقایع استان با زهرا امینی، مدیر کل بهزیستی استان در رابطه با این بیماری و خلاء های موجود در استان گفتگویی را انجام داده است، که در ذیل از نظر می گذارنید.

رویکرد و برنامه های بهزیستی استان در هفته اطلاع رسانی ایدز چیست؟
امسال در هفته اطلاع رسانی ایدز که از امروز، ۹ آذرشروع و تا ۱۵ آذر ادامه دارد، برای هر روز یک نام گذاری شده است، شنبه را به عنوان روز «رسانه و اچ آی وی»، یکشنبه روز «سازمان های اچ آی وی»، دوشنبه روز « اچ آی وی و مسئولیت اجتماعی»، سه شنبه روز« زندگی با اچ آی وی»، چهارشنبه روز «خانواده و اچ آی وی »، پنجشنبه روز«جوانان، نوجوانان و اچ آی وی» و جمعه روز « آزمایش و اچ آی وی» نـام گـذاری شده است و « همه در یک کشتــی نشسته ایم» به عنوان شعار امسال هفته اطلاع رسانی ایدز انتخاب شده است. عمده وظیفه ما در بهزیستی در بحث ایدز پیشگیری است، همچون دستگاهی که در حوزه ایدز فعالیت و وظیفه دارند، بهزیستی هم وظیفه اش پیشگیری است، که این پیشگیری همان آموزش و اطلاع رسانی به همگان در رابطه با این بیماری، راه های انتقال آن و…این وظایف عمومی ما است. اما درکنار این برنامه ها بهزیستی یک سری وظایف دارد که برای کاهش آسیب افراد مبتلا به ایدز است. این کاهش آسیب دارای چند قسمت است، مرحله اول یک سری حمایت های اجتماعی از این بیماران است، یعنی بحث مددکاری اجتماعی را برای افرادی که به نوعی مبتلا به ویروس هستند، ارائه شود که در استان توسط یکی از مراکزمان به نام «باشگاه مثبت» به مدیریت آقای «حمیدرضا سپهری راد» انجام می شود. باشگاه مثبت تنها مرکزی در استان است که تحت نظر بهزیستی فعالیت های پیشگیری و کاهش آسیب را انجام می دهد که از کمیسیون ماده ۲۶ بهزیستی استان مجوز دریافت کرده است. خدماتی که این باشگاه ارائه می دهد شامل مددکاری، مشاوره فردی و گروهی، برگزاری کلاس های آموزشی برای بیماران مبتلا به ایدز و خانواده آنان، توزیع سبد غذایی، مشاوره های تحصیلی، ارجاع و راهنمایی بیماران به مراکز درمانی هم از مرحله اجرا خود این مرکز انجام می دهد. به نظر می رسد یکی از وظایف سازمان های متولی در حوزه ایذر، بحث افزایش سواد مردم نسبت به ویروس اچ آی وی مثبت است که دستگاه ها متولی از جمله بهزیستی باید روی آگاهی و تغییر نگرش افراد جامعه نسبت به این بیماری کار بیشتری صورت گیرد، یعنی هم سطح آگاهی را در جامعه افزایش دهیم و هم اگر جامعه نگرش و باورهای اشتباهی درباره ایدز دارند، این نگرش را باید تصحیح کنیم.
وظایف بهزیستی چهارمین برنامه استراتژیک کشوری ایدز چیست؟
در سند چهارم وظایفی را برای بهزیستی به عنوان دستگاه متولی در نظر گرفته اند که یکی از آنها حمایت سیاستگذارن، مسئولان و سازمان ها از برنامه ها اچ آی وی، ایدز و افزایش همکاری بین بخشی است، یعنی وظیفه بهزیستی به عنوان دستگاهی که در حوزه کاهش آسیب فعالیت می کنیم، یک تعامل بین بخشی با دانشگاه علوم پزشکی، با خیرین، NGO ها و گروه های غیر دولتی است که در این راستا فعالیت می کنند. ماموریت دیگر بهزیستی در این سند، جلب انجمن ها برای فعالیت است، یعنی دولت به قطعا نمی تواند به تنهایی در بحث آگاهی و کاهش آسیب فعالیت کند، لذا نیاز است در کنار بهزیستی گروهی به نام انجمن های غیر دولتی باشد که در حوزه بیماری ایدز و اچ آی وی مثبت همچون باشگاه مثبت به ما کمک کند. فعالیت های اجتماع محور در حوزه ایدز یکی دیگر از وظایف بهزیستی در این سند است، که خوشبختانه بهزیستی استان خوب عمل کـــرده است. فعالیت های اجتماع محور در حوزه ایدز باید جدی گرفته است، زیرا اینگونه فعالیت ها نقش به سزایی در کاهش آسیب های اجتماعی و بیماری ایدز دارد. بهزیستی استان برای انجام فعالیت های اجتماع محور، در قالب گروه های اجتماع محور واقع در پایگاه های سلامت اجتماعی دنبال می کند. تعداد پایگاه سلامت اجتماعی در شهرستان های استان مرکزی حداقل یک پایگاه است ولی شهرستان اراک دارای ۴ پایگاه سلامت اجتماعی است که زیر نظر معاونت پیشگیری بهزیستی استان در حال فعالیت است. بهزیستی استان حساس سازی برای تمام شهرستان ها استان مرکزی در رابطه به فعالیت های اجتماع محور در حوزه ایدز شده است، که خوشبختانه در محله ها استقبال بسیار خوبی از برنامه ها و فعالیت های اجتماع محور شده است. در سند چهارم ایدز تاکید شده است که تمامی برنامه ها و خدمات در حوزه اچ آی وی و ایدز به افراد باید رایگان باشد، که خوشبختانه این کار در شلترها و DIC های بهزیستی استان در حال انجام است، مراکز ترک اعتیاد استان آن آگاه سازی و اطلاع رسانی درباره این بیماری را دریافت کرده اند که بتوانند به فردی که اگر احیانا به ویروس اچ آی وی مثبت مبتلا شده است، راهنمایی لازم را ارائه دهند.
واقعیت دارد بهزیستی استان امثال در تامین «رپیدتست» با مشکل روبرو است؟
یکی از برنامه های که بهزیستی استان هر ساله در هفته اطلاع رسانی انجام می دهد، بحث اتوبوس سلامت است که از عموم افراد پس از مشاوره آزمایش اچ آی وی مثبت توسط وسیله به نام «رپیدتست» صورت می گیرد، ولی امسال بهزیستی استان در تامین رپید تست با مشکل جدی مواجه است، امسال دانشگاه علوم پزشکی برای بهزیستی استان هزار عدد رپید تست را در نظر گرفته است، در صورتیکه سال های گذشته بهزیستی استان محدودیتی برای تعداد رپید تست نداشت، به همین خاطر امسال انجام آزمایش ایدز توسط اتوبوس سلامت در اراک منتفی شد زیرا با کمبود این وسیله روبرو هستیم. دلیل این کمبود «رپیدتست» را دقیق نمی دانم و باید دانشگاه علوم پزشکی دلیل کمبود این وسیله را توضیح دهند.
مراکز ترک اعتیاد استان هم با کمبود «رپیدتست» مواجه هستند؟
به هیچ عنوان ما در مراکز ترک اعتیاد با کمبود رپید تست مواجه نیستند و این کمبود برای هفته اطلاع رسانی ایدز است، در واقع سهمیه بهزیستی استان برای انجام آزمایش دواطلبانه ایدز هزار «رپیدتست» است.
وضعیت استان در حوزه ایدز بر اساس آمار بیان بفرمایید؟ و چند نفر افراد مبتلا به ایدز به آخرین مرحله این بیماری رسیده اند؟
آماری از تعداد افراد مبتلا به ویروس اچ آی وی مثبت و ایدز در دست بهزیستی استان نیست و این آمار محرمانه نزد دانشگاه علوم پزشکی نگهداری می شود، ولی بهزیستی استان دارای ۳۲ پرونده است که این تعداد افراد سال ها است از بهزیستی استان خدمات مربوط به ایدز را دریافت می کنند و همه این ۳۲ نفر فعلا به مرحله ایدز وارد نشده اند.
یعنی در طول سال های اخیر حتی یک نفر هم به این تعداد اضافه نشده است؟ به نظرتان مشکل از کجاست؟
خیربه این تعداد موردی اضافه نشده است، دلیل این امر هم بر می گردد شاید افرادی که مبتلا به این بیماری شده اند، احساس نیاز نکرده اند که از بهزیستی استان خدمات دریافت کنند و گرنه بهزیستی استان موظف است به افرادی مبتلا به این بیماری خدمات ارائه کند و علت دیگر هم به ترسی افراد مبتلا از خوردن برچسب و انگ توسط افراد جامعه است.
در حوزه اطلاع رسانی ایدز توانسته اید به آموزش و پرورش و دانشگاه ها ورود پیدا کنید؟
در رابطه با دانشگاه و پرداختن به مباحث آموزشی در حوزه پیشگیری این بیماری این مساله کمتر است ولی در رابطه با آموزش و پرورش با محدودیت های زیادی روبرو هستیم، آموزش و پرورش در رابطه به پرداختن به این موضوعاتی با مشکلاتی مواجه است یعنی اگر بخواهند محوری غیر از مباحث درسی در آموزش و پرورش ارائه شود باید هفت خوانی طی شود تا تایید و مجوز ارائه مطلب داده شود، البته اگر در قالب تفاهم نامه باشد که هم اکنون بهزیستی برای تسهیل کار خود انجام می دهد، این امر شدنی است منتهی مشکل ما در ورود مراکز خصوصی بهزیستی به آموزش و پرورش و دانشگاه ها است که کار را برای آنان سخت می کند.
خوشبختانه تفاهم نامه های متعددی در بحث آموزش و پیشگیری ایدز با دانشگاه استان از جمله دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک ایجاد شده است و قرار است نه تنها در هفته اطلاع رسانی ایدز بلکه در طول سال کارگاه های متعددی در حوزه ایدز در دانشگاه ها برگزار شود، و حتی قرار است سه تشکل دانشجویی در حوزه اچ آی وی مثبت و ایدز در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک تاسیس و بهزیستی استان به این تشکل خدمات و مشاوره های لازم را بدهیم.
با توجه به شرایط بیماران مبتلا به ایدز توانمندی این افراد در بهزیستی چگونه دنبال می شود؟
بهزیستی شاید برای یک فرد عادی و معلول می توان تحصیلات ارائه دهد که منجر به اشتغال وی شود ولی برای بیماری مبتلا به بیماران اچ آی وی مثبت و ایدز با توجه به شرایط جسمی، کمبود انرژی و درگیری با انواع بیماری ها به دلیل نقص سیستم ایمنی بدن آنان بیشترین خدماتی که بهزیستی می تواند بدهد ارائه خدمات اجتماعی خاص است، یعنی توانمند سازی در دستور کار است ولی بر اساس درجه بیماری افراد این تسهیلات و توانمندی صورت می گیرد، قطعا بیماری که به مرحله آخر ایدز رسیده است شرایط کار کردن و توانمندی او وجود دارد.
عملکرد کمیته SIP را چگونه ارزیابی می کنید؟
به نظرتان می رسد در وهله اول حضور کارشناسان خبره در حوزه ایدز در این کمیته بسیار کم است، اینکه بیشتر مدیران اجرایی عضو این کمیته باشند به نظر بنده خیلی اثر گذار در کاهش و پیشگیری این بیماری نخواهد بود، باید حتما در این کمیته از افراد خبره و مطلع به این حوزه در این کمیته استفاده شود.
کمک هزینه ای که برای حمایت بیماران مبتلا به اچ آی وی مثبت ارائه می شود چقدر است؟
این مبلغ نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است ولی ما قبول داریم این مبلغ تامین مخارج زندگی آنان را نمی دهد و فقط در حد ایاب و ذهاب و… کفایت می کند و حتی خدمات حمایتی که به آن ها ارائه می شود کافی نیست در حد یک سبد غذایی است که به نظر بنده بسیار کم و ناچیز است و بهزیستی استان بارها به این موارد را به سازمان بهزیستی کشور اعلام کرده است ولی تا کنون اقدامی صورت نگرفته است.
استان در حوزه ایدز با چه خلا و مشکلاتی روبرو است؟
علاوه بر اینکه انگ زنی و برچسب نسبت به بیماران مبتلا به اچ آی وی مثبت در استان بالا است و نیازمند است تغییر نگرش جدی مردم استان نسبت به این بیماری داشته باشند، این بیماران از بسیاری از خدمات بیمه ای همچون بیمه تکمیلی محروم هستند با توجه به اینکه فرد مبتلا به این بیماری هزینه های درمانی بالایی دارد می طلبد که خدمات بیمه ای کامل به آنان ارائه شود. همچنین در اسناد بالا دستی استان هر چند موارد و مباحث در حوزه ایدز کامل دیده شده است ولی از تدوین تا اجرای آن از زمین تا آسمان فاصله است و بیشترین مشکل ما در اجرای این اسناد بالا دستی است.