روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
دوشنبه ۳ آبان ۹۵ شماره ۴۴۶
وقایع استان
فرشته غلامی
با قدم زدن در شهر اراک، مغازه های رنگارنگ و پر زرق و برقی می بینیم که با نام ها و اسامی مختلف مزین شده اند. نام هایی که چشم هر عابری را ناخودآگاه به خود خیره کرده و او را مجبور می کند برای چند ثانیه هم که شده توقف میکند و به سر در مغازه و اجناس داخل ویترین نگاهی بیندازد.
این روزها که مردم به دنبال زرق و برق ظاهر هستند؛ مغاره ها هم برای جلب بیشتر مشتری و فروش بیشتر خود ترجیح میدهند که از ویترین های زیبا و حتی نام های عجیب و نامانوسی استفاده کنند که توجه مخاطب و بیننده را بیشتر به خود جلب کند.
این در حالی است که نام مغازه ها فرهنگ و آداب و رسوم شهر را نشان میدهد اما به کار بردن اسامی گاه بیگانه که این روزها کم هم به چشم نمیخورند فرهنگ شهرمان را خدشه دار کرده است.
گاه نام مغازه شخص را به خود جذب میکند و باعث میشود که وارد مغازه شده و از اجناس داخل نیز دیدن کند اگرچه ممکن است این اسامی مغازه برای افراد ناآشنا باشد و حتی معانی آن را ندانند. شنل، چلسی، رایکا، کارن، سناتور، داتیس، ایستاتیس و … نام مغازه هایی هستند که این روزها بسیار به چشم میخورد . نامهایی که حتی صاحبان آن گاها از معانی آن بی اطلاع هستند.
همیشه پیدا کردن نام چه برای افراد و چه مکان و هر شی دیگری کاری بس مشکل و البته مهم است و آداب و رسوم خاص خود را دارد. در فرهنگ ایرانی افراد از راه های مختلف سعی در پیدا کردن نام مورد نظر خود میکنند برخی از این راه ها شامل قرعه کشی و نوشتن چند نام و ریختن آنها در کاسه و برداشتن نام توسط یک کودک ، گذاشتن نام لای قران و… می باشد.
پیدا کردن نام مغازه نیز از این قاعده مستثنی نیست چرا که افراد برحسب علاقه و زیبایی نام ویا براساس کالایی که در آن مغازه بفروش میرسد نام مغازه را انتخاب می کنند . اما بهترین نوع اسامی برای نامگذاری مغازه، انتخاب از میان اسامی فارسی است اما در بیشتر مواقع مغازه دار ترجیح میدهد از اسامی لاتین و گاها عربی استفاده کند تا بدین سبب مخاطب بیشتری را جلب کند و به فروش بیشتری برسد.
حتی فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز با بکاربردن این اسامی فرنگی برای نام مغازه مخالف است و به گفته این فرهنگستان باید از نامها و عناوین فارسی استفاده شود که متناسب با فرهنگ و رسوم ایرانی و زبان فارسی باشد.
اگرچه این روزها و با نظارت اصناف از تعداد مغازه ها با اسامی فرنگی بسیار کمتر شده و یا اگر هم استفاده میشود بصورت کوچکتر از نام اصلی و در داخل پرانتز است اما همچنان هستند مغازه ها و فروشگاه هایی که از این نام ها استفاده میکنند.
این مغازه ها در دوران مشروطه و در زمان حکومت پهلوی با ورود بیگانگان و افتتاح اولین مغازه ها با سبک و سیاق فرنگی به تقلید از آنها در ایران شکل گرفت و به تبع آن تاکنون هم استفاده از این اسامی همچنان ادامه دارد.
اولین اسامی با نامهای بیگانه در خیابان لاله زار تهران و با ورود انگلیسی ها شکل گرفت و در سرتا سر ایران این نامهای بیگانه رواج پیدا کرد.
در خیابان های مرکزی شهر اراک قدم میزنم و به اسامی فرنگی که با ویترین زیبایی تزیین شده است برمیخورم وارد مغازه شده و از مغازه دار علت نامگذاری را سوال میکنم. او میگوید: نام گذاری با اسامی بیگانه مشتریان بیشتری را جلب میکند و کلاس کار ما را بالاتر می برد. در واقع مردم به اسامی فارسی چندان تمایلی نشان نمیدهند چرا که همه به دنبال خاص بودن هستند.
مغازه دار دیگری در همان حوالی عنوان میکند: ما مغازه هایی با قیمت بالا میخریم و یا اجاره ای چند میلیونی پرداخت میکنیم بنابراین این حق را داریم که خودمان نام مغازه را انتخاب کنیم.
این مغازه دار که خود را احمدی معرفی میکند درباره غیر قانونی بودن این کار می گوید: تاکنون که کسی برای این مورد تذکری به ما نداده است و در این صورت هم ما حاضریم جریمه را بپردازیم و تابلویمان را حفظ کنیم.
یکی از صاحبان بوتیک مردانه میگوید: افراد بیشتر به دنبال اجناس مارک هستند بنابراین بیشتر جذب مغازه هایی می شوند که نام یک برند را داشته باشد.
سحر حدود ۲۵ ساله دارد مقابل ویترین مغازه ای در پاساژ دیدار اراک ایستاده که به شکل زیبایی تزیین شده است او درخصوص تاثیرگذاری نام مغازه بر خریدش می گوید: من بیش از نام مغازه رفتار و اخلاق فروشنده بر خریدم تاثیر دارد.
او درباره استفاده از نامهای ایرانی در نامگذاری مغازه میگوید: بدون شک بهتر است که نام های اصیل ایرانی که متناسب با فرهنگ خودمان هست استفاده شود تا بتوانیم در جامعه و بخصوص شهر اراک فرهنگسازی کنیم.
خانمی ۴۳ ساله داخل فروشگاهی مشغول انتخاب بلوز است او میگوید: استفاده از نامهای نامتحانس و نامفهوم در انتخاب من تاثیری ندارد آنچه مهم است چیدمان زیبا و کیفیت مناسب اجناس مغازه است.
این شهروند اراکی ادامه میدهد: در واقع نام مغازه تاکنون باعث انتخاب و خرید کالا برای من نشده است.
بهتر است گفته شود به کارگیری اسامی نامتعارف فرهنگی یکی از معضلات جدی و مهم در عرصه تبلیغات شهری می باشد که این روزها و بخصوص در مرکز شهر اراک این اسامی بسیار به چشم میخورد. بنابراین طراحان و سیاستگذاران مسائل شهری و اجتماعی باید نهایت دقت را به عمل بیاورند تا چهره شهر اراک را متناسب با آیین و فرهنگ و ارزشهای ایرانی تزیین کنند. در بسیاری از مواقع نامهایی که برای مغازه یا مراکز خرید استفاده می شود در شان افراد و مغازه دار نیست بنابراین بهتر است که نام هایی انتخاب شود که اولا فرهنگ غنی ایرانی را ترجیح دهد همچنین متناسب با اجناس قابل فروش در مغازه باشد تا فرد در انتخاب کالا دچار گمراهی نشود.
