بررسی اجبار در مقوله حجاب به مناسبت سالروز کشف حجاب؛/محکـوم بـه شکست

شنبه ۱۹ دی ۱۳۹۴    شماره ۳۲۳

گروه اجتماعی- پروانه کاوسی:
امسال، هشتادمین سالگرد کشتار مردم در مسجد گوهرشاد است که در تحصن و اعتراض به تغییر لباس و کشف حجاب در حرم امن رضوی جمع شده بودند، سیاست تغییر لباس که توسط رضاخان در ایران همگام با ترکیه لائیک شروع شد، با مقاومت مردم روبرو شد. کشف حجاب در ایران زمانی اتفاق افتاد که رضا شاه قانونی را در ۱۷ دی ۱۳۱۴ به تاریخ ایران تصویب کرد که بموجب آن، زنان و دختران ایرانی از استفاده از چادر، روبنده و روسری منع شدند.
از آن روز به بعد، اقدامات ضد اسلامی و دینی با انواع و اقسام ظلمها و جنایتها آغاز شد و تمام نیروهای نظامی اعم از لشکری و تیپ ها و ادارات دولتی و وزارتخانه ها و وزرای آنها و نیروهای انتظامی اکثر وقت و سعی خود را صرف اجرای این پروژه استعماری کردند و مطبوعات و مجلات عمل شاه را یک نقطه عطف در تاریخ زنان دانسته و اقدام رضاشاه را یک اقدام بزرگ تاریخی نامیدند.
کشف حجاب در کشور ما یک حرکت استبدادی و قلدر مابانه بر علیه فرهنگ و ارزشهای اسلامی و دینی کشور بود واین ماجرای به قدری زشت و زننده بود که هیچ زن محجبه ای در کوچه و خیابان امنیت نداشت و پاسبان ها و ماموران حکومتی هر زن باحجابی را که در معابر می دیدند تعقیب کرده و گاه تا داخل خانه و پستو ها می رفتند تا چادر و روسری را از سر او بکشند، ارعابی که رضاخان با قلدری و دیکتاتوری، در دل مردم ایجاد کرده بود هر ندای ظلم ستیزی را به بدترین شکلی در گلو خفه می کرد.
به هر حال رضا خان با تمام پشت گرمی به استعمار و قلدری نتونست حجاب را از روی سر زنان برداره چرا که اهرم زور و چماق در برابر حجاب موثر نبود و هر ادمی در برابر زور مقاومت میکنه.
پس از داستان غم انگیز کشف حجاب و مقاومت زنان و محبوس شدن چند ساله برخی از زنان در خانه از ترس کشف حجاب کسی به مخیله‌اش هم نمی رسید روزی در خیابانهای شهر، دخترانی را با موهای پف کرده و بیرون ریخته و مانتوهایی کوتاه و تنگ و شلوارهایی تنگتر مشاهده کنیم. درشــرایط امروز مــا بی حیایی غوغا میکند و برخی دختران ایرانی پر رنگ و لعاب‌تر از همیشه در کوچه، خیابان، دانشگاه و یا محل کار ظاهر می‌شوند و هر روز هم بیشتر جامعه و مردم می‌پذیرند که جامعه تغییر کرده است.
شکست رژیم ها در تحمیل حجاب و بی حجابی
در صد سال گذشته با تحمیل حجاب و بی حجابی همیشه با اهرم زور، چماق، فشار و… همراه بوده است و زنان بخصوص نسل جوان در برابر اجبار به بی حجابی و حجاب مقاومت کرده و به روشهای گوناگون از آن گریخته اند
امروزه اگر به یکی از خیابانهای پر رفت و آمد شهرها مترو مراجعه و تعداد بانوان چادری و مانتویی با پوشش مناسب و بدون آرایش زننده را سرشماری کنیم می توانیم وضعیت حجاب در جامعه را بهتر ارزیابی کنیم و شاید علت سهل انگاری در این امر مهم را جز به دستگاه های مربوط و متولیان آن نمی توان به شخص و یا نهاد دیگری نسبت داد و متاسفانه بسیاری از سیاستهای غلط از برخوردهای غلط نهادهای متولی در دولت های گذشته تـا گشت های ارشاد وپلیس امنیت اخلاقی امروز در برخورد با پدیده بی حجابی را می توان عامل اصلی این وضح افتضاح کنونی دانست.
زور ناتوان ترین اهرم، لجبازی برنده بازی
در جریان کشف حجاب وقتی مسلمان، با آن‌که در برابر سرنیزه‌ی رضاخان و قداره‌بندهایش ناتوان و بی‌سلاح بودند اما از همان آغاز فریاد اعتراض خود را علیه کشف حجاب بلند کردند و تن به این جبر و زور ندادند میبایست برای متولیان امر حجاب این گواه باشد که در برای نهادینه کردن حجاب مکانیسم زور و تهدید نمی تواند چندان کارساز و موثر قرار گیرد و چرا وقتی نمی توانیم برنامه ای مدون درباره ایجاد فرهنگ نابی چون رعایت عفت در سطح جامعه داشته باشیم به اشتباهات تکراری و استفاده از زور و فشار روی می آوریم ونمی توان فرقی بین کشف حجاب رضا شاه با حجاب اجباری الان قایل شد.
اما واقعیت تلخ این است که چرا پس از گذشت هشتاد سال ار کشف حجاب در کشوری که سی و چند سال از پیروزی انقلاب اسلامی آن می‌گذرد چرا هر روز باید پدیده‌ای به نام بدحجابی در جامعه پررنگ شود و به مشکلی تقریبا غیر قابل حل تبدیل شود؟
با نگاهی آسیب‌شناسانه به جامعه، مردان و زنان،‌دختران و پسران می‌توان به این نتیجه رسید که بیشتر مردان وزنان در زمین لجبازی، بازی می‌کنند.جامعه امروزی به هزار دلیل اقتصادی، اخلاقی و اجتماعی عصبی است.باید ابتدا فضا را آرام کرد و بعد به دور از تنش و زور و اما و اگر صحبت کرد.
عدم آگاهی دادن به مردان و زنان، عدم فرهنگ‌سازی به وسیله گفتمان، قرار دادن زنان و مردان مقابل هم و… باعث شده تا بدحجابی به مسئله‌ای غیر قابل حل تبدیل شود.
اما واقعیت انکار ناپذیر این است که برخی تندروها و آنهایی که می‌خواهند زور را جایگزین قانون کنند از مبارزه و جنگ صحبت می‌کنند و به جای سخن گفتن از عفاف و جایگاه آن اقدام به سرکوب زنان و مردان می کنند در حالی که اگر با زبانی نرم به آگاهی دادن بپردازند و به مردم بفهمانند که نجابت درونی موثرتر از حجاب است. اگر مرد یا زنی نجابت درونی داشته باشد، حجاب ظاهری خود را هم حفظ خواهد کرد.دیگر به پدیده‌ شومی به نام‌ چشم‌چرانی روبه رو نخواهیم بود و زنان چه محجبه چه بدحجاب در محیط بیرون از خانه احساس ناامنی نخواهند کرد.
استعمار حوصله زیادی دارد
در جریان کشف حجاب استعمار برای آماده سازی زمینه کشف حجاب بسیار محتاطانه عمل کرد و مقدمات کشف حجاب با تلاش برای متحدالشکل کردن لباس ایرانیان آغاز گردید که در دو مرحله با مقاومت‌های مردمی مواجه شد. در مرحله‌ی نخست، در مرداد ۱۳۰۶ش، همه‌ی کارکنان دولت و شاگردان مدرسه‌ها موظف به پوشیدن لباس متحدالشکل شدند. سپس قانون لباس متحدالشکل و کلاه‌پهلوی در ۱۴ دی ۱۳۰۷ در مجلس هفتم به تصویب رسید و اجرای آن از ابتدای سال ۱۳۰۸ آغاز شد. اما وقوع شورش‌های عشایری جنوب و سایر نقاط کشور منجر به تعویق آن شد.
مرحله‌ی دوم تغییر لباس از ۱۳۱۳ و پس از سفر رضاشاه به ترکیه آغاز شد که در نهایت، به کشف حجاب اجباری در ۱۷ دی ۱۳۱۴ منجر شد. از اوایل سال ۱۳۱۴، بنا به درخواست رضاشاه، استفاده از کلاه‌‌شاپو یا کلاه‌فرنگی که تمام لبه‌دار بود، به‌جای کلاه لبه‌دار پهلوی، اجباری شد. در تیرماه ۱۳۱۴، دولت در این‌باره بخشنامه صادر کرد و سپس آداب استعمال آن از سوی وزارت داخله به ولایات ابلاغ شد، و بدین گونه استعمار توانست با حمایت از رضا خان نقشه خود را در کشف حجاب اجرایی کند.
و اما امروزه نیز استعمار با صبر و حوصله زیاد با گفتن اینکه چادر حجاب برتر است و می‌شود برتر نبود با گرفتن چادر، مانتوی گشاد و مقنعه بزرگ بر تن زنان کرد و در گامهای بعدی نیز روسری بزرگ را جایگزین مقنعه و سپس با آب رفتن روسری ها و مانتو ها آن هم به صورت کم کم، چشم ها عادت کرد به نوارهای باریک روسری و مانتوهایی کوتاه ، به هر حال کم کم کار به این جا کشید و مدام گفتند بی‌حجابی معضل فرهنگی است، برای حل آن باید کار فرهنگی کرد… سال ها گذشت و لباس ها آب رفت و کار فرهنگی در زمینه عفت و حجاب مشاهده نشد. برعکسش، فراوان کار‌های ضد فرهنگ در کوبیدن حجاب و عفت و حیا و غیرت در فیلمهای سینمایی و مجلات و برنامه‌های عمومی یافت می‌شد.

کم کاری فرهنگی عامل بی حجابی اختیاری
اما آنچه که جای سوال دارد این است که به واقع ارگان های فرهنگی درباره بدحجابی چه برنامه هایی ارایه داده اند، ستادهای احیا امر به معروف چه برخوردی داشته و سهم آموزش و تربیت چرا ادا نشده است؟ چرا ۸۰سال پیش که حکومت مثل الان اسلامی نبود. در صدر این حکومت یه ادم بی دین بنام رضا خان بود که هیچ اعتقادی نداشت مردم در برابر بی حجابی مقاومت کردند و چرا توی این سالها متولیان فرهنگی نتونستن یک طرح فرهنگی برای نهادینه کردن فرهنگ عفاف و حجاب توی کشور اجرا کنند .
با این اوصاف حجاب جز مظلوم ترین اموری است که دچار تهدید و آسیب شده است در مقطعی عده ای از حجاب های رنگی و متنوع و متکثر که با توجیه های گوناگون مثل کراهت رنگ سیاه گفتند و در زمانی دیگر تنوع و تکثر را ابزاری برای جذب افراد بدحجاب به برترین پوشش دانستند و هربار گروهی از زنان و دختران را به چاله و چاهی که با ابزار آلات غربی کنده بودند انداختند، اما به هرحال امروز جامعه ما در کنار تمام هجمه ها با کشف حجاب مجازی مواجه است کشف حجاب در فضای اینترنت و ماهواره که این بار بر خلاف کشف حجاب رضاخانی با قلدری صورت نمی گیرد بلکه به دلیل عدم فهم صحیح از مقوله حجاب خودخواسته روی می دهد و به ریشخند می گویندکاری که رضا شاه نتونست ولی فیس بوک تونست.
کشف حجاب برنامه ای با هدف اسلام زدایی
در همین راستا معاون فرهنگی،پژوهشی و آموزشی اداره کل تبلیغات اسلامی استان مرکزی با بیان اینکه توطئه کشف حجاب یک توطئه غربی انگلیسی بوده که با مقاومت علما، شخصیت ها و اعتراض مردم روبرو شد گفت: طرح کشف حجاب برنامه ای از پیش طراحی شده با هدف اسلام زدایی در کشور اجرا شد و جو عمومی جامعه در برابر این حرکت ضد دینی و فرهنگی ایستادگی کرد. حجت الاسلام داود چمانی تصریح کرد: دشمن از برنامه شوم خود دست برنداشته و در هر عصری تلاش دارد از نا آگاهی و عدم بصیرت اشخاص جامعه بهره برده و توطئه های خود را عملی کند که در این برهه تلاش دارد با توجه به اجرای کشف حجاب به صورت حکومنی و شکست خوردن آن این بار حجاب توسط خود زنان برداشته شود و این همان نهال کشف حجاب است که اکنون به بهره برداری رسیده است.
وی با تاکید بر اینکه رعایت پوشش اسلامی در جوامع اسلامی برای دشمن ناگوار و سخت است گفت: استکبار تلاش دارد با ترویج مقوله عریانی بر کشورهای اسلامی تسلط یابد.
معاون فرهنگی،پژوهشی و آموزشی اداره کل تبلیغات اسلامی استان مرکزی با اشاره به نقش برنامه‌های ماهواره‌ای و شبکه های مجازی در تغییر الگوی حجاب زن مسلمان ایرانی گفت: متاسفانه امروزه زنان به شکل زننده و بی حجاب در جامعه حضور می یابند که اگردر این مهم مراقب نباشد بلا و مشکلات زیادی بر جامعه تحمیل میشود.
حجت الاسلام چمانی کنترل و نهادینه کردن حجاب و عفاف را نیازمند عزم ملی و تبیین جایگاه حجاب به عنوان فرمان الهی عنوان کرد و بیان داشت: دستگاه ها و متولیان فرهنگی آنگونه که شایسته است وظیفه خود را در این حوزه انجام نداده اند.
وی نقش دولت در اختصاص بودجه های فرهنگی را در اجرای برنامه های فرهنگی در این حوزه موثر دانست و بیان داشت: توجه به امور فرهنگی در کنار مسائل معیشتی و اقتصادی امری ضروری است.
آزادی حجاب، موجب افت اخلاق می شود
معاون فرهنگی،پژوهشی و آموزشی اداره کل تبلیغات اسلامی استان مرکزی در ادامه با بیان اینکه برخی میگویند اگر آزادی در حجاب اعلام شود همه چیز درست میشود گفت: با آزادی حجاب معضلی حل نمیشود و تنها مباحث اخلاقی و معنوی در کشور افول می کند.حجت الاسلام چمانی با تاکید بر اینکه در بسیاری از کشورها که حجاب آزاد است مباحث اخلاقی افت شدید دارد گفت: اگر با آزادی حجاب آسیبی رفع میشد دنیا باید پیش تر از اینها به سلامت روانی جامعه می رسید.
وی بر ضرورت اجرای روند اصلاحی و آگاهی هر یک از اعضای جامعه، خانواده ، دولت، نهادهای فرهنگی بر مسئولیت هایشان در این حوزه تاکید کرد و بیان داشت: آگاهی دادن در مورد کرامت زن و رعایت دستورات الهی و اینکه زنان آگاه شوند حجاب موجب کرامت و احترام بیشتر زن می گردد زیرا او را از تعرض افراد فاقد اخلاق مصون نگه می دارد در حفظ و رعایت حجاب موثر است.
اجتناب از برخوردهای تند
معاون فرهنگی،پژوهشی و آموزشی اداره کل تبلیغات اسلامی استان مرکزی با تاکید بر اینکه اگر در طی سالها شیوه های امر به معروف درست اجرا می شد و مسئولین امر به درستی به وظیفه نهادینه کردن حجاب و عفاف می پرداختند، هرگز منجر به برخوردهای تند در تذکر به رعایت پوشش و نپذیرفتن و لجبازی زنان و دختران برای داشتن پوشش نمیشد.
وی تصریح کرد: اگر جوانان حجاب را رعایت نمی کنند نباید تصور کرد که بی دین و ضد دین هستند بلکه این عدم رعایت حجاب ممکن است به دلیل نبود آگاهی و یا استفاده از شیوه های غلط در تذکر بوده است که منجر به برخوردهای منفعلانه جوان شده است.