دوشنبه ۱۶ مرداد ۱۴۰۲ شماره ۱۷۳۲
فاطمه چاپاری
بازار تاریخی اراک دارای ۲۰ سرا و تیمچه است که هر یک از سراها و تیمچهها دارای فرم و پلانی متفاوت و خاص است. این بنا که مربوط به دوره قاجار است یکی از منحصربه فردترین آثار معماری ایران به شمار می رود و پس از گذشت حدود ۲۰۰ سال همچنان کاربری اقتصادی، فرهنگی و مذهبی خود را حفظ کرده است. به گفته مدیرکل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان مرکزی این مجموعه تاریخی که هویت شهر اراک است، دچار آسیبهای شدیدی شده است، در این زمینه اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان مرکزی به عنوان یکی از متولیان حفظ بازار به کمک مشاور، طرح جامع بازار را تهیه کرده که هنوز به تصویب نهایی نرسیده است و باید ضمن تصویب طرح، منابع لازم برای مرمت، حفظ و احیای بازار تأمین شود تا بتوان اقدام مؤثری را در این زمینه رقم زد، اما مرمت به روال گذشته همچنان در حال انجام است و در این زمینه شهرداری نیز در تامین منابع مالی اداره کل میراث فرهنگی را یاری می دهد.
ابوالفضل شالیبک، شهردار بافت تاریخی اراک به خبرنگار وقایع میگوید: مهمترین ظرفیت گردشگری موجود در بافت تاریخی شهر اراک بازار سرپوشیده و کاروانسراهای آن است که نیازمند احیا است، اما به علت تعدد مالکان و وراث این املاک، شهرداری برای ترمیم یا تملک سراها شرایط دشواری دارد.
وی با بیان اینکه بعضی از سراهای بازار در حال تخریب است و نیاز به مرمت دارد، خاطرنشان میکند: بودجههای سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان مرکزی برای رسیدگی به این آسیبها کافی نیست، از طرفی این سراها در تملک افرادی هستند که بیشتر ورثه هستند یا خارج از کشور زندگی میکنند، از اینرو این سراها به حال خود رها شده است.
شهردار بافت تاریخی اراک ادامه میدهد: امسال ۵۰ میلیارد ریال اعتبار برای مرمت بازار تاریخی اراک از اعتبارات شهرداری این شهر و با نظارت و کارشناسی اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان مرکزی اختصاص یافت. این اعتبار از محل بودجه ۱۴۰۲ شهرداری اراک است. همچنین شهرداری پیرو سیاستهای شورای اسلامی شهر به دنبال شناسایی کاروانسراهای مناسب برای تملک، احیا و بازسازی بازار است.
شالیبک اظهار میکند: در حال پیگیری هستیم تا با خریداری تعدادی از این سراها بتوانیم همزمان با احیا و مرمت سراها این ظرفیت گردشگری در شهر را فعال و مجموعهای از فعالیتهای فرهنگی را در این محل ساماندهی کنیم، در صورتی که این اقدام به نتیجه برسد آمادگی همکاری با هنرمندان بومی شهر در حوزه صنایع دستی را داریم.
به گفته معاون میراثفرهنگی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان مرکزی؛ هشتمین مرمت سال جاری بازار تاریخی اراک با ۴۰ میلیارد ریال اعتبار از محل اعتبارات ۱۴۰۱ برای بام این بنا، آغاز شده است.
حسین محمودی در اینباره اظهار می کند: این مرمت در بخش راسته اصلی بازار شامل سبکسازی بام، اصلاح و مرمت پوشش بام و طاقهای شکسته است. سرای فدایی بازار تاریخی اراک هم با هدف جلوگیری از تخریب در اثر عوامل جوی در فصل سرد سال نیز در حال مرمت است.
معاون میراثفرهنگی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان مرکزی خاطرنشان می کند: در این قسمت از مرمت، بالکنها و تیرهای شکسته در سرای فدایی بازار تاریخی اراک جمعآوری و بر اساس الگوی سنتی مجدد اجرا میشود.
محمودی اشاره می کند: لازم است با هدف جلوگیری از تخریب احتمالی و حفظ سراهای بازار تاریخی اراک، این مجموعههای ارزشمند مرمت و بازسازی شوند. این اداره کل در ۱۰ سال اخیر ۱۲ سرا از مجموعه ۲۰ سرای بازار تاریخی اراک را مرمت و بازسازی کرده است.
معاون میراثفرهنگی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان مرکزی اضافه می کند: اکنون بام تمام سراهای بازار تاریخی اراک با نظارت کارشناسان میراث فرهنگی مرمت شده تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود.
محمودی می افزاید: بازار تاریخی اراک، یکی از مهمترین جاذبههای فرهنگی، تاریخی، اقتصادی و ارزشمند شهر اراک به شمار میرود که پس از گذشت ۲۰۰ سال از عمر آن همچنان مرکز فرهنگی و اقتصادی این شهر محسوب میشود.