افزایش آگاهی زنان نسبت به حقوق بدیهی شان/حق طلاق، حق زندگی

شنبه ۴ دی ۹۵ شماره ۴۸۹

روشنک مشتاق
وقایع استان

چند سالی است که در بین جوانان گرفتن حق طلاق توسط دختر رایج شده است، دختران گاهی آن را زرنگی می دانند و گاهی حقی برای خود می شمارند و اصرار بر گرفتن حق طلاق دارند اما عده ای نیز می گویند ازدواجی که در ابتدایش بخواهیم به پایانش فکر کنیم همان بهتر که شروع نشود. اما این موضع گیری هم مثل این عبارت معروف که «مهریه را کی داده کی گرفته»، در جوابش می گویند: «جنگ اول به از صلح آخر است.»
در ماه گذشته در تلویزیون چند باری از حق طلاق سخن گفته شد. در برنامه دورهمی، مهران مدیری با تمسخر زوجی که حق طلاق را به زن داده بودند گفت و گو کرد. این اقدام مدیری موجب شد کـه عـده ای به آن واکنش نشان دهند و عده ای نیز که دنیا را آب ببرد، آنها در خواب ناز فرو می روند و شاید خود را به خواب می زنند، ساکت ماندند. در آن برنامه مدیری به رسم همیشگی از بین تماشاگران افرادی را انتخاب کرد تا با آنها گفت و گو کند اما این بار از زوجی خواست به روی سن بروند که زن حق طلاق را از شوهرش گرفته بود اما برخلاف برنامه های قبل به جای اینکه از مشکلات جامعه، عقاید نادرست، آسیب های اجتماعی سخن بگوید از پدیده ای گفت که در کشورهای دیگر حق زنان است و در این کشور زنان از گرفتن این حق جا مانده اند. عده ای هم در برنامه یا در خانه با دیدن صفحه تلویزیون خندیدند و مرد را «زن ذلیل» نامیدند اما عده ای تاسف خوردند نه به حال این برنامه بلکه به حال جامعه ای که نه تنها فرد از حقش سلب می شود بلکه با گرفتن آن به «زن زندگی نبودن» و مرد به «زن ذلیلی»محکوم می شود.
در فیلم «ماه و پلنگ» نیز از حق طلاق صحبت شد، حقی که مرد آن را به زنش داد تا بتواند همسر دوم اختیار کند. اوضاع در این فیلم هم بهتر از برنامه مدیری نبود، زن از حقش زمانی بهره مند شد که مرد می خواست زن دوم بگیرد و منتی بر زن گذاشت که نمی خواهم اذیت شوی.موضع گیری تلویزیون در برابر حق طلاق قابل توجه است، تلویزیون که سال ها در سریال هایش زنان را به خانه داری تشویق می کند، این بار نیز تلاش کرد تا زنان را از گرفتن حقشان محروم کند و به آنها گوشزد کند که اگر این پدیده رایج شود ، این پدیده نمایانگر «زن ذلیلی» مردان آن جامعه است و اگر مردی نخواهد زن دوم بگیرد پس حق طلاقی لازم نیست و اگر حق طلاق گرفتید پس مرد هم می تواند زن دوم اختیار کند. این هفته با ۶۰ زن اراکی گفت و گو کردیم و از بین این ۶۰ نفر تنها ۴ نفر (۷ درصد) حق طلاق داشتند.
زنان اراکی در پاسخ به این سوال که چه چیز موجب می شود که زن به فکر گرفتن حق طلاق بیفتد، مهم ترین علل را اینگونه بیان کردند:
۱٫ عدم ضمانت اجرایی و مطمئن نبودن از طرف مقابل
۲٫ عدم اطمینان به خود در تحمل و توان زندگی مشترک
۳٫ ترس از گرفتن زن دوم و به گونه ای گرفتن حق امتیاز برای ترک زندگی مشترک در صورت خیانت همسر
۴٫ مد شدن این پدیده بدون هیچ تفکر خاص
۵٫ حق مسلم یک زن است و ایستادن در برابر برخی سنت ها
از نظر ۶۰ شهروندی که در این گفت و گو شرکت کردند، ۶۳ درصد معتقد بودند که گرفتن حق طلاق هیچ گونه ضمانتی برای ادامه زندگی مشترک ندارد.
مریم یکی از چهار نفری است که حق طلاق دارد، او می گوید:« دو سال بعد از ازدواجم فهمیدم که شوهرم با دوست دخترسابقش تلفنی ارتباط دارد، با اینکه حق طلاق داشتم اما طلاق نگرفتم. دلیل ادامه زندگی ام دخترم بود، هرچند شوهرم از آن روز به بعد قول داده که خیانت نکند اما به نظرم حق طلاق موجب نمی شود که هر لحظه زن زندگی را ترک کند و این دید جامعه به زنانی که حق طلاق می گیرند و می گویند آنها زن زندگی نیستند اشتباه است. هر زن تا کارد به استخوانش نرسد درخواست طلاق نمی کند برعکس برخی مردها که به دنبال هوس و احساساتشان می روند.»
سیمین یکی دیگر از زنان متاهل است که در گفت و گو شرکت کرد، او حق طلاق را از شوهرش نگرفته او می گوید:«من بیست سال است که ازدواج کردم، زمان ما این چیزها مد نبود اما به نظرم کار جالبی است. چند سال پیش یکی از دخترهای فامیل که پدرش وکیل است این کار را کرد، همه گفتند فلانی زن زندگی نیست و دو روز دیگه طلاق می گیرد، راستش را بخواهی همین هم شد. طلاق گرفت اما شوهرش معتاد بود، به نظرم که کار درست را او کرد، اگر حق طلاق نداشت باید با اعتیاد شوهرش می سوخت و می ساخت.»
فریبا ۴۸ ساله، می گوید:« من نمی دونم چه فرقی می کنه چه کسی حق طلاق داشته باشه، وقتی در ابتدای زندگی یک انتخاب درست داشته باشی، نگران پایانش نیستی. به نظرم دو طرف باید حق طلاق داشته باشند تا هرگاه زندگی بر آنها سخت شد، قدرت انتخاب برای ماندن یا رفتن را داشته باشند اما بهتر است به جای فکر کردن به حق طلاق و مهریه و این مسائل جوانان به فکر یک انتخاب دقیق و آگاهانه باشند.»
افسانه ۳۳ ساله می گوید:« به نظرم کار درستی است، من این کار را نکردم اما هروقت دخترم خواست ازدواج کند حتما برایش این حق را می گیرم. اینگونه مرد متوجه می شود که هر کاری دلش خواست نمی تواند بکند، امروزه خیانت در بین مردان زیاد شده و برخی مردان با خیال راحت به زنانشان خیانت می کنند و اگر هم زن متوجه شود و بخواهد طلاق بگیرد می گویند طلاقت نمی دهم تا موهایت مثل دندان هایت سفید شود. دختری را می شناسم که شوهرش دست بزن دارد و به او خیانت می کند، دختر بیچاره چند ماهی است که قهر کرده و به خانه پدرش آمده، مرد هم سرگرم خوشی خودش است و می گوید نه می خواهم برگردی و نه طلاقت می دهم، اینجاست که فقط دختر ضرر می کند.»