شنبه ۸ آبان ۱۴۰۰  شماره ۱۴۸۸

استمرار آلودگی هوا در استان مرکزی

اقدامات مسئولان استان برای کاستن از آلودگی هوا، تاثیر مشهود و محسوسی بر وضعیت هوا نداشته و یا متناسب با تغییرات سهم آلاینده ‌ها و پررنگ‌تر شدن سهم بعضی از آنها در ایجاد آلودگی، اقدام جدی صورت نگرفته است

علی ناهیدی نژاد

نخستین ماه پاییز در حالی به اتمام رسید که تعداد روزهای آلوده در اراک از ابتدای سال تا همین ایام به عدد ۱۰۰ رسیده است و تغییرات پیش‌بینی مدل های هواشناسی در ارتباط با هنگام آغاز بارش‌های موثر سال زراعی جاری و همینطور بحث ‌ها پیرامون سرنوشت احتمالی مازوت سوزی در نیروگاه ‌ها و صنایع در زمستان بر نگرانی‌ها درخصوص تداوم روزهای آلوده بدون چشم‌انداز بهتری فراروی مردم افزوده است. افزون بر اراک، شهرهای شازند و ساوه نیز از آلودگی هوا رنج می‌برند، اتفاقی که چنانچه ایستگاه ‌های پایش کیفیت هوا در دیگر شهرهای استان نصب و قابل بررسی آنلاین می‌بود، می توانست در تقویم سال جاری دیگر شهرهای استان مخصوصا در ایام تابستان و هنگام حرکت گردوغبار نیز ثبت و گزارش شود.

این شرایط در حالی است که به نظر شهروندان اراک و استان مرکزی، اقدامات مسئولان استان برای کاستن از آلودگی هوا، تاثیر مشهود و محسوسی بر وضعیت هوا نداشته و یا اینکه متناسب با تغییرات سهم آلاینده ‌ها و پررنگ‌تر شدن سهم بعضی از آنها در ایجاد آلودگی، اقدام جدی صورت نگرفته است.
علاوه بر تلاش‌های اداره کل محیط زیست استان مرکزی در پایش کیفیت ‌هوا، ضروری است که دیگر نهادها و ارگان‌های مسئول چون دانشگاه علوم پزشکی و شهرداری اراک نیز به راه‌اندازی ایستگاه ‌های پایش کیفیت هوا و گزارش برخط داده‌ها به مردم اقدام کنند تا حداقل عموم شهروندان از کیفیت هوا در منطقه محل زندگی آگاه و متناسب با آن از اقلام حفاظتی استفاده و یا رفت‌وآمد خود را به حداقل برسانند.
جدا از بحث پایش کیفیت هوا و اعلام دقیق و برخط آن به شهروندان (که البته بسیار ضروری است و امید است با افزایش ایستگاه ‌ها از سوی نهادهای مسئول دیگر و آشنایی مردم با سامانه پایش کیفیت هوا سطح آگاهی عمومی از کیفیت هوا افزایش یابد) لازم است نمایندگان استان و مسئولان ارشد اجرایی استان اقدام به پیگیری یک برنامه هماهنگ و متمرکز کنند، برنامه ای که مستند و طبق یک پژوهش جامع دانشگاهی در ارتباط با سهم و منشأ هر یک از آلاینده های هوای کلانشهر اراک باشد. در پرتو وجود یک برنامه جامع، نظام مند، بروز و همینطور عملی، با پشتوانه‌ی اجرای مسئولان اجرایی، پیگیری نمایندگان استانی و نظارت قضایی انتظار می‌رود تا هوای با کیفیت بهتری در اختیار شهروندان اراک و استان مرکزی قرار بگیرد.
درحالی که اراک به شکل گسترده با گرد و غبار منطقه ای در نیمه اول سال مواجه شده است، تقلیل پیگیری ها به صرفا موضوع مازوت سوزی در صنایع، عملا گام موثری در کاهش آلودگی هوا در سال جاری و تا امروز نبوده است و این موضوعی است که باید در زمستان و روزهای سرد سال به قضاوت شهروندان در خصوص تاثیر پیگیری‌ها بنشیند.
پیگیری اختصاص اعتبار ملی برای بیابان زدایی در اراضی مستعد خیزش گرد و غبار، تامین هرچه بیشتر حق‌آبه تالاب میقان اراک با اقدامات مقتضی، تکمیل هرچه سریعتر کنارگذر شمالی و استانداردسازی آن در حد یک معبر آزادراهی و همینطور افزایش نظارت بر خروجی کوره‌های آجرپزی و صنایع و اخذ اعتبار برای ایجاد زیرساخت‌های انتقال صنوف کارگاهی از داخل به حریم شهر از جمله مواردی است که می‌تواند در آینده به بهبود کیفیت هوا کمک نماید.
درحالی که در بعضی شهرهای کشور (که از نظر مساحت و جمعیت چون شهر اراک هستند) صحبت از اجرای قطار شهری است، ایجاد قطار شهری در اراک از دستور کار خارج شده اما متأسفانه گام اجرایی و عملی برای جایگزینی آن شروع نشده است. شهروندان شاهد فرسودگی عجیب و همینطور کاهش تعداد اتوبوس‌های درون شهری هستند آن‌ هم در شرایطی که نه‌تنها خبری از قطار شهری نیست، بلکه در همین‌مدت شهروندان نظاره ‌گر خرید اتوبوس ‌های جدید و پرداخت سهم دولت نبوده اند و شهروندان در مناطق مختلفی از شهر نیز گلایه‌مندِ انتظار طولانی برای اتوبوس‌های شهری نیز هستند. بنابراین انتظار این است که در ارتباط با حمل و نقل درون شهری، با توجه به آلودگی چشمگیر هوا، حداقل برنامه ای چون ایجاد خطوط حمل و نقل انبوه و نوسازی ناوگان درون شهری با پرداخت سهم دولت در دستورکار قرار بگیرد.
به امید آنکه در پرتو توجه ویژه مسئولان اجرایی و مجلس، اختصاص اعتبارات ملی و در چارچوب مشخص، ضامن بهبود کیفیت هوای کلانشهر اراک و استان مرکزی باشد.