گلایه اهالی روستا انجدان از حضور گردشگران و تخریب روستا توسط آنها/بارش زحمت بر سر روستا

شنبه ۱۱ دی ۹۵ شماره ۴۹۴

حکیمه پاکباز
هنوز هستند آدمهایی که در جستجوی زندگی آرام و به دور از ازدحام شهرها باشند، آنها تصویر زیبایی از روستا در ذهن خود دارند خیلی وقتها می گویند خوشا به حال مردم روستا. ولی امروزه با وجود تکنولوژی های جدید دیگر زندگی روستایی آرام و بی سر وصدا پیش نمی رود با این حال در روستاها همچنان غم و شادی ها تقسیم و همسایه از حال همسایه با خبر است. به همین بهانه برای آشنایی بیشتر با روستاهای استان، اقدام به تهیه گزارش هایی نمودیم که در اولین گام به سراغ روستای انجدان از قطب های گردشگری شهرستان اراک رفتیم. این روستا در طول سال شاهد حضور تعداد زیادی مسافر می باشد. در گزارش پیش رو برای بررسی عوامل موثر بر رضایت مردم روستای انجدان از حضور گردشگران و تعیین این روستا به عنوان یکی از قطب های گردشگری شهرستان اراک است با چند تن از اهالی انجدان گفتگویی درباره گردشگران امروزی روستا انجام شده است .
محمدولی محمدی متولد سال ۱۳۱۸ و از اهالی قدیمی روستای انجدان از هشت نسل قبل (که شجره نامه آن هم موجود است) می گوید: انجدان همواره یک آبادی قدیمی و بکر و امن بوده است، از وقتی که روستای انجدان گردشگری شده، افرادی که به عنوان تفریح به انجدان می آیند، چون اینجا روستایی آرام و دنج است هر خلافی که می خواهند انجام می دهند، اینجانب بارها به چشم خود رفتارهای غیر انسانی دیدم.از آنجایی از سنوات گذشته انجدان به دارالمومنین مشهور بوده، رفتارهای خارج از شئون دین گردشگران باعث شده خیر و برکت از روستا برود.
روستای انجدان دارای دو محله اولیا و سفلی است و با توجه به اینکه طرح هادی در محله اولیا اجرا شده و در این محل بیشتر شاهد حضور گردشگران هستیم با وجود اینکه روستا شورا و دهدار دارد ولی چون رئیس شورا از اهالی محله سفلی است و در آن محل چون همچنان بافت قدیمی و امنیت نسبی خود را حفظ کرده، هیچ گردشگری حضور پیدا نمی کند ضمن اینکه خانوارهای بیشتری در این محل ساکن هستند و که باعث ایجاد مشکل برای اهالی شود ، از سوی شورای روستا هیچ اقدامی انجام نمی شود.
از او می پرسم با توجه به اینکه روستای انجدان هم اکنون یکی از قطب های گردشگری استان است، آیا حضور گردشگران برای اهالی روستا فایده ای هم داشته است که می گوید: خیر هیچ فایده ای برای اهالی ندارد زیرا اهالی روستا قشر جوان نیست که حضور گردشگران برایشان ایجاد اشتغال کند.
وی ادامه می دهد: با توجه به اینکه ساکنان روستای انجدان تعدادی پیرزن و پیرمرد هستیم و حرفمان به جایی نمی رسد.گردشگران با حضور در روستا به محصولات کشاورزی و درختان آسیب می رسانند.هم اکنون اهالی روستا هیچ امنیتی ندارند، اگر آب لوله کشی قطع شود اهالی جرات آمدن بر جوی آب برای گرفتن وضو ندارند.آسایش اهالی روستا سلب شده. در قدیم کسی در خانه خود را نمی بست ولی هم اکنون تمامی اهالی روستا مجبورند درب خانه خود را ببندند؛ اگر بخواهند به مشکلات گردشگری رسیدگی شود، مستلزم ایجاد برنامه ای برای امنیت محل است وگرنه اهالی روستا مجبورند مطابق قدیم اقدام به ایجاد امنیت درروستا کند.
در اثر ایجاد خسارت به باغها و زمین های زراعی چندین مرحله گردشگران با اهالی روستا دعوا و مشاجره داشتند که منجر به حضور نیروی انتظامی شده است.
ادامه بحث را با غلامعباس نجفی از دیگر اهالی انجدان به گفتگو می نشینیم و می گوید: از اینکه روستای انجدان تمیز شده و اطراف حیاط هایمان شکلی نو و مرتب دارد خوشحال هستیم حضور گردشگران در روستای انجدان به خودی خود بد نیست ولی بدلیل اینکه زیرساخت های لازم برای پذیرش گردشگران فراهم نشده ، این حضور باعث حرج و مرج و بی بندباری در روستا شده است؛ من و سایر اهالی روستا باید بعد از رفتن گردشگران شروع به جمع آوری زباله های انباشته شده در مسیرجوی آب باشیم ضمن اینکه اهالی روستا رفتارهای غیراخلاقی زیادی از گردشگران می بینند. رفتارهایی که انجام آن در شهر و محل زندگی خودشان منع قانونی دارد. رفتارهایی خلاف شرع ، مصرف مواد مخدر.
او هم در پاسخ به اینکه حضور گردشگران آیا منفعت داشته یا نه می گوید: حضور گردشگران هیچ نفعی برای اهالی روستا ندارد و مردم به شدت ناراضی هستند. اهالی روستا دیگر صاحب اموال خویش نیستند ؛ گردشگران در مسیر جوی آب اقدام به شستشوی اتومبیل می کنند که این امر علاوه بر سد معبر سبب هدر رفت آب کشاورزی و غیره می شود. بطوری که اهالی روستا حق استفاده از جلوی درب حیات منزل مسکونی خود را ندارد، اگر بخواهم در یک کلمه رفتار گردشگران را توصیف کنم، گردشگران به اهالی روستا زور می گویند. مثلا اگر اهالی رفتار ناشایستی از گردشگران ببینند و تذکر دهند می گویند به شما ارتباطی ندارد؛ یکی دیگر از مواردی که موجب ضرر وزیان در روستا شده، ناامن شدن انجدان است، دزدی های مکرر که پیش از این هرگز در این روستا وجود نداشته همه عاملش گردشگران هستند.
در گذشته های نچندان دور اگر غریبه ای وارد روستا می شد، همه اهالی با سوال کردن متوجه می شدند که برای چه به این روستا آمده و اگر کاری داشت او را راهنمایی می کردند. ولی هم اکنون شب و روز گردشگر می آید.هر کس هر کاری که می خواهد انجام دهد می گویند برویم انجدان انجا کسی کاری به ما ندارد.همانطور که هم اکنون مشاهده می کنید با توجه به برودت هوال همچنان اینجا مملو از گردشگر است.
نجفی گفت: زمانی که روستای انجدان به عنوان قطب گردشگری اعلام شد، مسئولان وقت که در روستا حضور پیدا کردند گفتند که اولویت با اهالی روستا است ولی اکنون با گذشت چند سال همه چیز برعکس شده و حتی چند بار گردشگران با اهالی برخورد فیزیکی داشتند که با تماس با پاسگاه گیلی ماموران آمدند و حق را به گردشگران دادند؛ اگر بخواهد حضور گردشگران به اینگونه پیش رود روزی می رسد که قانون هم نتواند آن را کنترل کند و اگر در نهایت مسئولان امر به این وضعیت رسیدگی نکنند خود اهالی روستا نسبت به مقابله با گردشگران رأسا اقدام می کنند.

معرفی انجدان
این آبادی بزرگ تاریخی در دامنه کوه واقع شده و نسبت به روستاهای اطراف خصوصا دهات فراهان مرتفع تر است و سه رشته کوه اطراف شمال، غرب و جنوب و قسمتی از شمال شرقی آنرا محصور کرده و جزیره ای از کوه ها تشکیل داده که فقط شمال غربی باز و هموار است که به دهات فراهان و خط آهن اراک اتصال دارد.
یک حکم و دستور تاریخی شاه عباس کبیر در سقف مسجد (کتیبه آن ) که متعلق به شاه خلیل الله اول بروی تخته سنگ محکمی که هنوز سالم است کنده کاری شده که بخشش سنواتی را از دریافت مالیات و بخشش های دیگر را به خلیل الله اول نشان می دهد که خود این بهترین علاقه مندی خاص و صمیمانه پادشاه صفوی به ویژه شاه عباس کبیر را نسبت به بازماند گان فاطمی که در پناه امنیت و آسایش آنها در انجدان چند صد سال در خوشی و رفاه می گذراندند و نیز ازآثار بسیار دیگر از مساجد ،آرامگاه ها و قبورآنها که نسل به نسل در آنجا زندگی کرده اند با برخی از خطوطشان که با خط خود در دامنه کوهی کنده اند بهترین یادگار از زندگی آرام و با رفاهیت آنهاست؛ از جمله ایوان جلوس شاه خلیل الله اول عمارت حاجیه مشرف نسا بیگم خانم همسر شاه خلیل الله یکی از شاهزادگان صفوی بوده است که هنوز پا برجاست.
یک یادگار گرانبهای دیگر که هنوز سکنه انجدان به آن احترام فراوان می گذراند یک نخل بسیار بزرگ و محکم است که هرساله درایام عاشورا در اوقات عزاداری حضرت سید الشهدا (ع) درانجدان برروی دستها بلند شده و پیشاپیش نخل و علم ها و علامت ها با هزاران نفر از عزاداران با اخلاص گردش داده می شود با احترام فراوان از آن نخل تبرک جسته پس از انجام عزاداری ایام عاشورا با احترام به محل خودش همان حسینیه شاه خلیل الله برگردانده می شود.
انجدان کوه های بسیار زیادی دارد. مهم ترین آن کوه سه طاقچه است که گویی سنگ تراشی آن را بر بلندای آین روستا بنا نموده است. از خصوصیات مهم این کوه سه طاقچه برعکس در وسط این کوه عظیم الجثه است. اما کو ه های دیگری مانند: کوه لانه پلنگ که غاری در آن کوه است که دهانه آن غار از دور پیدا و نمایان است؛ و کوه سید ها که سید های انجدان درپایین این کوه به خاک سپرده شدند. زیبایی خاصی به انجدان بخشیده اند.
انجدان زادگاه عده ای کثیراز علما،روحانیون ،دانشمندان، فضلا،شعرا، ادیبان ،فقها،عرفا،امامان اسماعیلیه ،هنرمندان ،نقاشان ،استادان و نویسندگان بزرگ است؛ آنجا یکی از مراکز علم و دانش و از کانونهای مهم شیعه بوده و مدارک و سنگ نبشته هایی وجود دارد که قدمت آنها به بیش از ۱۳۰۰سال است؛ مدرسه علمیه انجدان مرکز تربیت علما و روحانیون بسیار بزرگ بوده که بطور اجمال به ذکر نام و مختصری توضیحی در باره آنان اکتفا می شود.
جعفر انجدانی از خوشنویسان و تذهیب کاران، میرزا رضا و میرزا محمد قلی انجدانی از مدرسان حوزه علمیه، یعقوب خان خادم انجدانی از نویسندگان و شعرای خوب انجدانی، سعید فرزند محمد انجدانی از اربابان حدیث، سلمان بیک انجدانی حاکم فراهان، شاه ابوذر، شاه ذوالفقار علی، شاه قاسم علی، شاه ابوالحسن علی، شاه خلیل ثانی و شاه مراد از روسای دینی اسماعیلیه همگی انجدانی بوده اند.
روستای انجدان دارای نیز آداب و رسومی دارد که شاید تعدادی مشترک در بین روستاها و تعدادی نیز مستقل از سایر روستاها باشد که تعدادی از آنها مربوط به ماههای قمری است مانند محرم و صفر و رمضان و ایام عید قربان و ایام عید غدیر و … و تعدادی نیز به ماه های شمسی مربوط است مانند مراسم نوروز، ۱۳ بدر، چهارشنبه سوری و غیره برگزار می شود.
در روستای انجدان برگزاری مراسم های ماههای قمری مانند محرم و صفر و رمضان و ایام عید قربان و ایام عید غدیر نیزموجبات همبستگی بیشتر این جامعه روستایی را فراهم ساخته است زیرا آنان مراسم های جشن و شادی خود را نیز در اعیاد اسلامی و روزهای ولادت ائمه اطهار(ع) برگزار می کنند