گفتگو با «محمد علی حسنی» مسئول ورزش معلولان ذهنی استان مرکزی:/بدون حمایت معلولیم

دوشنبه ۲۵ تیر ۱۳۹۷   شماره ۸۸۵

***

وقایع استان

سمیه انصاری فر

***

در مورد ورزش معلولان بسیار شنیده ایم؛ معلولانی که ممکن است خیلی بهتر و بیشتر از افراد غیر معلول به ورزش توجه داشته باشند و آن را در سطح حرفه ای و قهرمانی دنبال کنند؛ اما نکته ای که شاید در مورد ورزش معلولان خیلی به چشم نیامده باشد این است که عموما ورزش و فعالیتی که مدنظر ما است توسط معلولان جسمی حرکتی، بینایی و شنوایی است و کمتر دیده می شود که معلولان ذهنی به طور مرتب و ساماندهی شده ورزش کنند و یا امکانات فعالیت ورزشی چه در سطح عادی و یا در سطح مسابقه و قهرمانی برایشان فراهم باشد. این در حالی است که این گروه از جامعه معلولین به دلیل نوع معلولیتشان نیاز ضروری به ورزش و انجام فعالیت های بدنی دارند.
خوشبختانه نزدیک به یک سال است که این حوزه در استان به طور جد در حال پیگیری است و با مسئولیت یکی از دبیران ورزش استان و با همکاری گروهی از مربیان در زمینه ورزش معلولین کم توان ذهنی فعال هستند. دوچرخه سواری ورزشی است که به طور پایلوت به این معلولین آموزش داده می شود البته در کنار آن در رشته های دیگری چون گوی رانی، فوتسال، بازی ورزش و تنیس روی میز نیز تمریناتی در حال انجام است. پیشرفت و استقبال از ورزش معلولین ذهنی به اندازه ای بوده است که برگزاری مسابقات آن نیز در دستور کار قرار گرفته است.
سه شنبه همین هفته تعدادی از معلولین ذهنی دوچرخه سوار با یکدیگر مسابقه خوهند داد. به این بهانه گفتگویی داشته ایم با «محمد علی حسنی» مسئول ورزش معلولین ذهنی در استان مرکزی، او دبیر ورزش است و چند سالی در مدارس استثنائی حضور داشته است. تجربه و تخصص وی باعث شد تا از سوی فدراسیون ورزش های جانبازان و معلولین به او پیشنهاد فعالیت در این خصوص داده شود و او نیز این مسئولیت را قبول کند و با توجه به محدودیت های اعتباری و امکاناتی به کار خود ادامه می دهد.
حسنی می گوید: کمتر از دوسال پیش فدراسیون ورزش جانبازان و معلولین تصمیم گرفت که ورزش ID ( کم توانان ذهنی) را در کشور راه اندازی و ساماندهی کند بنابراین در هر استان با کمک افراد مختلف این کار آغاز شد که در استان به من پیشنهاد داده شد و من با توجه به تجربه قبلی قبول کردم.
وی با بیان اینکه هدف اصلی از انجام این کار از سوی فدراسیون ساماندهی و نظم دادن به ورزش معلولین ذهنی بود، افزود: البته در این خصوص هم هیات ورزش های جانبازان و معلولین و هم آموزش و پرورش استثنائی فعالیت هایی داشتند. مثلا هیات گاه اقدام به برپایی جشنواره های ورزشی برای این گروه می کرد.
حسنی ادامه داد: آموزش و پرورش نیز سالانه مسابقات ادواری در رشته هایی چون گوی رانی و دو و میدانی برای سندروم داون و فوتسال برای کم توان ذهنی داشت ولی باز به طور جدی و مرتب برنامه ای برای ورزش این قشر نبود.
مسئول ورزش معلولان ذهنی استان عنوان کرد: به دلیل اینکه این اقدامات ناکافی بود و تاثیرش به دلیل عدم برنامه ریزی مدون کم بود فدراسیون چنین تصمیمی را برای توسعه ورزش این طیف آغاز کرد.
حسنی با بیان اینکه تمرکز فدراسیون بر ورزش دوچرخه سواری بود، اظهار داشت: این بعنوان پایلوت در استان های مختلف آغاز شد ما نیز این ورزش را در ابتدا با چهار یا پنج معلول ذهنی آغاز کردیم؛ ولی با توجه به تاثیرات عمیق و مثبت آن هم اکنون در هر نوبت تمرینی نزدیک به ۵۰ تا ۶۰ معلول ذهنی وجود دارد.
وی ادامه داد: در گـروه افراد تحت آموزش تمام طیف های معلولین ذهنی چون اتیسم، سندروم داون، عقب مانده ذهنی، سی تی، پی کی یو، میکروسوفال، عقب مانده ذهنی از هر گروه سنی وجود دارد که هر کدام با توجه به نوع معلولیت نیاز به تمرین و برخورد متفاوت دارد.
حسنی تصریح کرد: درست است که ورزش دوچرخه سواری مدنظر فدراسیون بوده است؛ اما ما سعی کردیم رشته های دیگر چون گوی رانی، فوتسال، بازی ورزش و… را نیز در دستور کار قرار دهیم.
وی با بیان اینکه این طیف از معلولان به توجه بیشتری نیاز دارند، ادامه داد: بدون شک در بهبود شرایط این افراد وضعیت فرهنگی و اقتــصادی خانواده هایشان بسیار موثر است این دست از معلولان نسبت به گروه های دیگر معلولان با مشکلات بیشتری رو به رو هستند زیرا معلولان با مشکلات جسمی از عقل معاش برخوردار هستند و می دانند چه چیزی برایشان مفید است و می توانند از حقوق خود دفاع کنند؛ ولی معلولان ذهنی این توانایی را ندارند و برای انجام اموری که به نفعشان است باید هدایت شوند.
حسنی ادامه داد: این دست از معلولان معمولا به دلیل عدم آگاهی خانواده به دلیل حرکات اشتباه و رژیم غذایی نامناسب با مشکلات گوارشی و ساختار قامتی روبه رو هستند که باعث کاهش کیفیت زندگی و عمر آنها می شود بنابراین انجام ورزش و فعالیت های بدنی برای این قشر ضروری است.
وی تصریح کرد: دغدغه بیشتر خانواده های معلول ذهنی این است که بعد از مرگشان فرزندانشان از عهده ارتباط گیری با افراد دیگر برمی آیند یا نه که البته نگرانی به جاییست زیرا این افراد معمولا اجتماعی نیستند در حالیکه حضور در فضای ورزش به یادگیری مهارت برقراری ارتباط با دیگران و بیان درخواست آنها کمک می کند و همچنین از لحاظ جسمی باعث پویایی آن ها می شود.
حسنی با تاکید بر ضرورت توجه به ورزش معلولان گفت: علاوه بر مسائلی چون اجتماعی شدن و سلامت جسم، ورزش باعث ایجاد نشاط و لذت برای این افراد می شود این دست معلولان اغلب دارای محدودیت هستند و امکان تفریح برایشان وجود ندارد از طرفی چون معلولین ذهنی اغلب تمرکز کمی دارند و حواس پرت هستند ورزش به تمرکز آن ها نیز کمک می کند.
وی اضافه کرد: تمام این موارد نشان می دهد که ورزش یک نیاز برای معلولان ذهنی است و به نوعی یک کاردرمانی موثر است و با توجه به آمار اعلامی از سوی بهزیستی کشور مبنی بر اینکه یک درصد جمعیت کشور معلول هستند بنابراین باید برنامه ریزی و حمایت ویژه ای از ورزش این قشر شود.
این دبیر ورزش در خصوص چالش ها و کمبودهای پیش روی این فعالیت گفت: فدراسیون تلویحا به این موضوع که بودجه ورزشی بیشتر صرف معلولان جسمی حرکتی می شود اشاره دارد؛ بنابراین با وجود آغاز این فعالیت بودجه و اعتبار از ابتدا برای آن محدود و کم بوده است.
حسنی افزود: هیات جانبازان و معلولان استان مرکزی و آموزش و پرورش حمایت هایی از ما داشته اند؛ ولی این کمک ها بسیار محدود است و برای ادامه مسیر به حمایت بیشتر نیاز داریم. امکانات کنونی محدود است خانواده ها خود هزینه ها را می دهند و مربی ها به صورت خیریه فعالیت دارند.
وی تاکید کرد: برای کار به مربیان باسواد و تخصص در این زمینه نیاز داریم که با توجه به وضعیت اعتباری این نگرانی که اگر روزی این مربیان دیگر حاضر به همکاری نباشند برای ما وجود دارد.
حسنی نگرانی بعدی را کمبود فضا و امکانات ورزشی عنوان کرد و گفت: هم اکنون ما در استادیوم ۱۵ هزار نفری امام خمینی (ره) تمرین می کنیم؛ ولی اگر روزی به ما بگویند دیگر اجازه تمرین ندارید ما بدون هیج مکان و امکان ورزشی چه کنیم.
وی اظهار کرد: متاسفانه ورزش معلولان در طیف ورزش های همگانی قرار نمی گیرد وگرنه می توانست مورد حمایت برخی ارگان ها قرار بگیرد هرچند انتظار این است که با توجه به ضرورت ورزش برای این گروه از معلولین حمایت ها بدون چشمداشت و توجیه های قانونی باشد.
حسنی اضافه کرد: شاید مشکل اصلی عدم هماهنگی بین حوزه های مرتبط با این بخش است ارگان ها و دستگاه های مختلف در این امر دخیل هستند؛ ولی عموما موازی کاری وجود دارد و تقسیم وظایف به درستی نیست در واقع همه دستگاه های دخیل قصد دارند کمک کنند؛ ولی چون قانون مدونی در این خصوص نیست معمولا کارها به نتیجه و نظم نمی رسد.
وی ادامه داد: ما فعالیت خود را یک سال است آغاز کرده ایم البته در ابتدا با استقبال خــوبی رو به رو نبوده ایم؛ ولی حالا تعداد مراجعین و معلولانی کــه می خواهند فعالیت ورزشی کنند بسیار زیاد شده است بنابراین نیازمند حمایت برای تامین امکانات و فضای ورزشی هستیم.
حسنی گفت: این حمایت ها می تواند در قالب ارائه یک زمین از سوی شهرداری یا مسکن و شهرسازی باشد تا ما با استفاده از ظرفیت خیرین آن را تبدیل به سالن ورزشی کنیم و یا نه می تواند اداره ورزش و جوانان همانطور که به هیات ها سالن اجاره می دهد و آن ها از طریق آن درآمدزایی می کنند این فرصت را هم برای ما فراهم کند.
وی ادامه داد: ما با وجود کمبودها به کار خود ادامه می دهیم؛ ولی بدون شک نیاز به حمایت دولتی داریم زیرا تا کنون خود خانواده ها حامی و اسپانسر اصلی ما بودند؛ اما با توجه به استقبال و تعداد بالای معلولان و همچنین هدفگذاری توسعه این ورزش در استان بدون حمایت مالی امکان ادامه راه سخت تر است.
مسئول ورزش معلولان ذهنی اضافه کرد: فعالیت ما در تمام طی سال و به طور مداوم است هم اکنون مراکز مختلف نگهداری معلولان ذهنی مایل به همکاری با ما هستند ولی ما توانایی پاسخگویی به همه را نداریم زیرا این توانایی که مربی هر لحظه و دقیقه در خدمت باشد نیست از طرفی باید به هر طیفی یک نوع خدمات دهیم.
حسنی تصریح کرد: به دنبال ایجاد تفاهم نامه با هیات های مختلف برای گرفتن تایم تمرینی هستیم و اقداماتی نیز شده است با رایزنی انجام شده هم اکنون برای مرکز خواهران یک جلسه در هفته از هیات تنیس وقت گرفته ایم.
وی یادآور شد: ما به دنبال ساماندهی ورزش معلولین در تمام استان هستیم و در شهرهایی چون فراهان و خنداب گام هایی برداشته شده است و به افرادی برای انجام این امر ابلاغیه داده ایم در روستاها به دلیل پراکندگی مشکل شناسایی و انجام بسیار است با این وجود یک باشگاه در روستای جاورسیان را به همین منظور پایلوت کرده ایم.
حسنی تاکید کرد: ما به دنبال کار جدی هستیم؛ ولی ادامه مسیر به حمایت نیاز دارد البته این مشکل برای کل کشور است زیرا عدم شناخت و نگاه صحیح به این ورزش وجود دارد. از طرفی هیچ تعریفی از این ورزش برای حمایت و ردیف بودجه ای نشده است.
وی افزود: هم اکنون استان مرکزی در وضعیت مطلوبی در زمینه ساماندهی این نوع ورزش قرار دارد هرچند استان هایی هستند که جلوترند؛ اما در زمینه ورزش دوچرخه سواری که به عنوان پایلوت بوده تلاش هایمان موفقیت آمیز بوده است.
حسنی در توضیح آموزش دوچرخه سواری به این معلولین گفت: آمــوزش ها دردر سـه مرحله انجام می شود مرحله اول رکاب زدن با دوچرخه ثابت است یکی به منظور قوی شدن پاهای معلولانی که معلولیت و مشکل جسمی نیز در کنار معلولیت ذهنی دارند و دیگری اینکه برخی از آنها به سمت عقب رکاب می زنند و باید یاد بگیرند که به جلو رکاب بزنند.
وی ادامه داد: مرحله دوم تمرین با سه چرخه است که برای یادگیری گرفتن فرمان و حفظ تعادل آن است و مرحله بعدی تمرین با خود دوچرخه به منظور یادگیری کامل است.
حسنی با بیان اینکه در سه شنبه هفته پیش رو مسابقات دوچرخه سواری ویژه معلولان ذهنی در شهرجدید امیرکبیر برگزار خواهد شد، گفت: به دنبال این هستیم تا مسابقاتی را در شهر جدید امیرکبیر اجرا کنیم. ایجاد جاذبه و نشاط در بحث تخصصی ورزش معلولان ذهنی و ساماندهی آن برای ما در اولویت است و در این مسیر به کمک دستگاه های مختلف نیاز داریم.