گزارش وقایع استان از افرادی که در دام مهاجرت غیرقانونی گرفتار می شوند/پرواز با بال های بسته

یکشنبه ۱۰ بهمن ۹۵ شماره ۵۱۷

روشنک مشتاق
وقایع استان

دل کندن همانطور که از اسمش پیداست با جدا شدن و دل بریدن از آنچه بدان وابسته ایم رخ می دهد، این دل کندن می تواند از فرد مورد علاقه، دلبستگی های مادی و از همه مهم تر سرزمین و خاکی باشد که همه پوست، گوشت و استخوانت به آن تعلق دارد.. افرادی که خاک پدری و سرزمین مادری خود را ترک می کنند اگر به میل و اراده خود این کار را انجام دهند به آن مهاجرت می گویند که این مهاجرت زمانی رخ می دهد که منافع و سود مقصد از هزینه ها و ضررهایش بیشتر باشد. اما گاهی جدا شدن از سرزمین مادری با اجبار رخ می دهد اینجاست که معنی دل کندن معنا می یابد و فرد باید برای فرار از خطرات مبدا خانه و کاشانه اش را رها کند و در این حالت جدایی سخت می شود. مهاجرت های اجباری اغلب به صورت غیرقانونی رخ می دهد و پرداخت پول هنگفت به نمایندگی ها برای مهاجرت فوری و گرفتن پناهندگی و اقامت، درصد کمی از موارد مهاجرت را شامل می شود و بیشتر پناهجویان مجبورند از راه های غیرقانونی اقدام کنند و در کشورهایی مثل ترکیه، عراق و ارمنستان ساکن می شوند تا بعد از آن بتوانند به مقصد نهایی خود که کانادا، امریکا و کشورهای اروپاست برسند؛ اما این اقامت در کشور میانه ممکن است سالها به طول بینجامد.
هنگامی که فرد تصمیم به رفتن می کند مسیری سخت در پیش می گیرد، مسیری که در اغلب موارد ختم به خیر نمی شود و با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می کند.
پناهجو و پناهنده دو مقوله متفاوت هستند، پناهجو اول راه و پناهندگی مرحله آخر است. فرد باید در قالب پناهجو به کشوری وارد شود تا بعد از گذشت زمان بتواند در مرتبه پناهنده قرار گیرد به عبارتی پناهجو اگر شانس داشته باشد می تواند پناهنده شود و کارت و اقامت کشور مقصد را دریافت کند.
یکی از آژانس های سازمان ملل به نام کمیساریای عالی پناهندگان وظیفه محافظت از پناهندگان و یاری رساندن در امر بازگشت یا اسکان مجدد پناهنگان را بر عهده دارد.
سالهاست که خبر غرق شدن قایق های پناهندگی را در ترکیه می شنویم محمد حسین که یکی از افرادی است که از طریق ترکیه به یونان رفته و در آنجا پناهنده شده از تجربیات سختش به «وقایع استان» می گوید:« ۲۲ سالم بود که تصمیم گرفتم از ایران مهاجرت کنم، به ترکیه رفتم ۵ سال در ترکیه سرگردان بودم، هر روز منتظر گرفتن پناهندگی بودم اما خبری نمی شد تا اینکه تصمیم گرفتم به یونان بروم و از یونان به ایتالیا رفتم. در ایتالیا نزدیک به سه سال در کمپ پناهندگان زندگی کردم تا توانستم به عنوان پناهنده قبول شوم.الان در ایتالیا در یک فروشگاه کار می کنم، اما نگاه ایتالیایی ها به پناهندگان نگاه یک فرادست به زیردستش است، شاید چیزی شبیه نگاه غرض ورزانه ما به افغان های پناهنده در ایران. اما کاری نمی شود کرد و باید راهی را که آمده ام تا انتها ادامه دهم.»
آمار کشور مبدا پناهجویان در جهان
بحران پناهندگی بزرگترین بحران مهاجرت در جهان، بعد از جنگ جهانی دوم است. در چند ‌سال اخیر به علت جنگ در منطقه خاورمیانه مسأله پناهجویان بیش از پیش خود را نمایان کرده است. در کل حدود ۶٠‌میلیون نفر در جهان مجبور به مهاجرت و ترک خانه‌هایشان شده‌اند. در سال ۲۰۱۵ میلادی حدود ١,٢‌میلیون نفر در جست‌وجوی آرامش و امنیت به اروپا مهاجرت کردند. این تعداد، چیزی حدود ٢برابر میزان مهاجرت در‌ سال۲۰۱۴ میلادی است. بیش از نیمی از پناهجویان در ‌سال ٢٠١۵ از کشورهای سوریه، افغانستان و عراق بوده‌اند. این مقدار، طبق آمار برابر است با ٢٩‌درصد سوری، ١۵‌درصد افغانستانی و ١٠‌درصد عراقی که روی هم ۵۴‌درصد تعداد کل مهاجران به اروپا در ‌سال گذشته را تشکیل می‌دهند.
آمار کشور مقصد پناهجویان در جهان
مطالعات نشان می دهد حدود یک میلیون پناهجو و مهاجر در سال میلادی ۲۰۱۵ از سوی آلمان جذب شده اند. مقصد نهایی بیشتر پناهجویانی که از خاورمیانه به مقصد اروپا می روند آلمان است.
مقصد مهاجرت ایرانی ها کجاست؟
مرکز تحقیقات «پیو» در سال ۲۰۱۳ اعلام کرد تعداد یک میلیون و ۶۰ هزار نفر شهروند متولد ایران در خارج از این کشور زندگی می کنند. ۳۹۰ هزار نفر از آنها در امریکا، ۱۲۰ هزار نفر در آلمان، ۱۱۰ هزار نفر در کانادا، ۸۰ هزار نفر در انگلیس، ۷۰ هزار نفر در سوئد، ۴۰ هزار نفر در استرالیا، ۳۰ هزار نفر در هلند، ۲۰ هزار نفر فرانسه، ترکیه، نروژ و عراق نیز هر کدام ۲۰ هزار نفر، اتریش، دانمارک و ایتالیا نیزهر کدام ۱۰ هزار نفر، سویس، ارمنستان،ژاپن، اسپانیا،فنلاند، بلژیک، نیوزلند، یونان، مجارستان، روسیه، بنگلادش، هند و قبرس هر کدام کمتر از ۱۰ هزار نفر ایرانی دارند.
مرگ بارترین سال پناهجویان
کمیساریای پناهندگان سازمان ملل با ذکر این که در سال ۲۰۱۶ میلادی از هر ۴۲ پناهجوی راهی اروپا یک پناهجو جان خود را در آب های مدیترانه از دست داده است، سال ۲۰۱۶ را مرگبار ترین سال برای پناهجویان جهان اعلام کرد.چراکه معمولا وسایلی که پناهجویان را از دریا عبور می دهد کهنه است به همین دلیل این وسایل به تابوتی برای پناهجویان تبدیل می شود. درحالی که در سال ۲۰۱۵ طبق آمار های موجود از هر ۵۲ پناهجو در این مسیر ها یک پناهجو قربانی حوادث مختلف شده بود در سال ۲۰۱۶ از هر ۴۲ پناهجو یک تن جان خود را به اشکال مختلف از دست داده است. بنا به برآوردهای کمیساریای سازمان ملل تا پایان ماه اوت ۲۰۱۶ در مجموع چهار هزار و ۱۷۶ پناهجو یعنی در هر روز ۱۱ زن ، مرد وکودک هنگام عبور از آب های مدیترانه جان خود را ازدست داده اند .