روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
شنبه ۱۲ تیر ۹۵ شماره ۳۵۸
وقایع استان:
ایران از نظر مهاجرتهای بی‌رویه نخبگان در صدر کشورهای جهان قرار دارد، حدود۲۵ درصد از کل ایرانیان تحصیل کرده هم اکنون در کشورهای توسعه یافته زندگی میکنند.
طبق آمار صندوق بین‌المللی پول، سالانه بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار نفر از ایرانیان تحصیل کرده برای خروج از ایران اقدام میکنند و ایران از این نظر در بین ۹۱ کشور در حال توسعه و توسعه نیافته جهان مقام اول را از آن خود کرده‌است. این معادل خروج ۱۵۰ میلیارد دلار سرمایه سالیانه از ایران است.
در دولت گذشته نام فرار مغز‌ها به مهاجرت نخبگان تغییر یافت اما شرایط با این تغییر نام نه تنها که بهتر نشد بلکه شدت هم گرفت.
در سال ۱۳۸۸وزارت علوم ایران اعلام کرد از ابتدای انقلاب، از میان ۱۲ هزار دانشجویی که با هزینه دولت به کشورهای مختلف رفتند ۴۰۰ نفر باز نگشته‌اند و همچنین ۶۰ هزار دانشجوی ایرانی خارج از ایران تحصیل میکنند. طبق آمارهای رسمی نسبت خروج فارغ التحصیلان از ایران به تعداد کل این افراد، ۱۵ درصد است.
همچنین بنیاد ملی نخبگان ایران اعلام کرد که ۳۰۸ نفر از دارندگان مدال المپیاد و ۳۵۰ نفر از برترین‌های آزمون سراسری از سال ۸۲ تا ۸۶ به خارج مهاجرت کرده‌اند.
طبق گزارش صندوق بین‌المللی پول هم اکنون بیش از ۲۵۰ هزار مهندس و پزشک ایرانی و بیش از ۱۷۰ هزار ایرانی با تحصیلات عالیه در آمریکا زندگی میکنند و طبق آمار رسمی اداره گذرنامه، در سال ۸۷ روزانه ۱۵ کار‌شناس ارشد، ۲ دارنده دکترا و سالانه ۵۴۷۵ نفر لیسانس از کشور مهاجرت کردند. گزارش صندوق بین‌المللی پول در ادامه افزوده‌است که بیش از۱۵ درصد سرمایه‌های انسانی ایران به آمریکا وبیست و پنج درصد آن به کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی اروپا مهاجرت میکنند.
بنا بر آمار رسمی در سال ۱۳۹۱ حدود ۱۵۰ هزار دانشجو تقاضای خروج از کشور را کرده‌اند که بیشترشان دانشجوی دوره دکترا بودند. خروج این شمار از دانشجویان معادل ۱۵۰ میلیارد دلار خسارت به ایران وارد می‌کند. همچنین ۶۴ درصد دانش‌آموزان ایرانی مدال‌آور المپیاد طی ۱۴ سال گذشته از ایران مهاجرت کرده‌اند.
این تصویری بود از شرایط تحصیل کردگان در کشور و مهاجرت آنها به دلیل نبود شرایط اقتصادی مناسب و شغل قابل قبول. اما نظر رئیس جمهور روحانی چیز دیگریست. روحانی در دیدار با جوانان سخنانی را مطرح کرده است که نمود عینی آن در جامعه چندان جریان ندارد.
رییس جمهوری نسل جوان تحصیلکرده را بزرگ‌ترین سرمایه و امیدآفرینان امروز و فردای کشور، نظام و ملت دانست و تصریح کرد: برای عبور شتابان از مشکلات و معضلات باید نشاط و امید را در میان جامعه حفظ و با فداکاری اجازه نداد آنانی که به مسیر دیگری فکر می کنند، در جامعه یاس و نا امیدی ایجاد کنند.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی در ضیافت افطار با جوانان و دانشجویان اظهارداشت: با تقویت امید و نشاطی که در جامعه ایجاد شده، حرکت معکوس بازگشت نخبگان به ایران آغاز گردیده و در آینده‌ای نه چندان دور، این روند سرعت و شتاب بیشتری می گیرد.
رییس جمهوری گفت: با شرایطی که در کشور طی دو سال گذشته حاکم شده، سیر معکوس بازگشت نخبگان به کشور آغاز گردیده؛ به گونه‌ای که طی ماه‌های گذشته ۲۰۰ نخبه که حدود ۵۰ نفر آنان در ۱۰ دانشگاه برتر دنیا تحصیل کرده‌اند، به کشور بازگشته‌اند که این به معنای آن است که امید بار دیگر در کشور شکوفه زده است.
روحانی که اظهاراتش با تشویق دانشجویان و جوانان حاضر همراه بود، با تاکید بر ضرورت تقویت ارتباط میان نخبگان ایرانی داخل با نخبگان ایرانی خارج از کشور افزود: ایرانیان تحصیلکرده خارج کشور نیز عاشق کشورشان هستند و این گونه نیست که اگر از کشور رفته‌اند، از ایران و عشق به ملت خود جدا شده‌اند.
رییس‌جمهوری در عین حال با تأکید بر این که «نیاز به فداکاری داریم و همه نخبگان باید به کشور بازگردند و کشورشان را آن طور که شایسته است بسازند و در سازندگی آن سهیم شوند»، گفت: ممکن است شرایط اولیه در خارج بهتر باشد اما به خاطر کشور باید سختی ها را نیز تحمل کرد.
روحانی با بیان این که «امید اساس فعالیت ما است و بی تردید ما قادریم با امید، از همه معضلات و مشکلات عبور کنیم»، اظهار داشت: ما کشور و ملتی در کنار پنجره جمعیتی هستیم و تقریبا از نیمه دهه ۸۰ در کنار این پنجره جمعیتی قرار گرفته ایم اما متاسفانه ۱۰ سال را از دست داده‌ایم اما باید از فرصت بزرگ ۲۰ ساله که همچنان پیش رو داریم، بهره بگیریم.
وی وجود نیروهای جوان و تحصیلکرده را سرمایه و امتیازی بزرگ برای کشور برشمرد و با اشاره به اذعان برخی طرف‌های خارجی در مذاکرات بر این امتیاز ارزشمند، گفت: برخی رسانه‌ها در آن زمان با برداشت غلط، گفتند چرا روسای جمهوری اروپا برای جوانان ما دلسوزی میکنند. بحث دلسوزی مطرح نبود و آن مقام ارشد در آن نشست به یک واقعیت اجتماعی ایران اشاره می کرد و این افتخاری برای کشور و نسل جوان ما است.
روحانی تصریح کرد: وجود ۴ میلیون و ۸۰۰ هزار دانشجوی مشغول تحصیل در رشته‌های مختلف که ۱۸.۵ درصد آنها در مقطع تحصیلات تکمیلی هستند، سرمایه بزرگی برای کشور است.
اما آیا آقای رئیس جمهور نمی داند تربیت افراد تحصیل کرده بدون در نظر گرفتن کار و موقعیت شغلی برای آنها چه نتیجه ای را برای جامعه در بر خواهد داشت؟ باز شدن درهای دانشگاه های کشور به روی نسل جوان که از آن به عنوان یک افتحار یاد می شود شاید عامل اصلی سرخوردگی جوانان باشد.. جوانانی که تنها برای سرگرم شدن به سمت دانشگاه هدایت می شوند و پس از شش سال تحصیلات تکمیلی تازه زمان خدمت سربازیشان فرا می رسد. یعنی یک جوان در آغاز دوران شکوفایی اش هشت سال سرگرم می شود. معنی این هشت سال بر هیچکس پوشیده نیست و اکثر کسانی که از لحاظ مالی توانایی مهاجرت را داشته باشند به این موضوع فکر میکنند.
رییس جمهوری در این جلسه افزود: ایران اسلامی به لحاظ فارغ التحصیلان فنی و مهندسی در رتبه پنجم دنیا قرار دارد و به لحاظ فارغ التحصیلان علوم پایه فنی و مهندسی نسبت به کل فارغ التحصیلان، در رتبه اول دنیا جای گرفته است.
یک معادله ساده که حل کردنش نیاز به زمان زیادی ندارد. کشوری که به گفته رئیس جمهورش به لحاظ فارغ التحصیلان فنی و مهندسی در رتبه پنجم دنیا قرار دارد و از لحاظ تکنولوژی و صنعت در جهان جایگاه پایینی را از آن خود کرده است با این فارغ التحصیلان چه می خواهد بکند؟
جای تاسف است با افتخار سخن گفتن که از دردی که یک نسل از جامعه را از پای درآورده است. اکتفا به ارائه آمار سطحی بدون اندیشه و درک از شرایط کنونی. امیدواری بیهوده ای که واقعیت ها را زیر سوال ببرد هیچگاه چاره ای بر درد جوانان تحصیلکرده نخواهد بود. به جاست به جای ایجاد فضاهای رمانتیک و امیدوارانه بدون منطق از مشکلات نسلی سخن به میان آورد که با تحصیلات عالیه و در سن بالا راضی به حقوق های افتضاح اداره کاری با ساعت ها کار سخت و طاقت فرسا می شود.
