«وقایع استان» طرح اجباری شدن مشاوره پیش از ازدواج را بررسی می کند/شرط جدید ازدواج

شنبه ۲۱ اسفند ۹۵ شماره ۵۴۹
وقایع استان- فرشته غلامی:
شاید بارها این جمله به گوشتان خورده که می گویند ازدواج هندوانه سربسته است وتا هنگامی که دو نفر در زیر یک سقف زندگی نکنند، نمی توانند به شناخت درستی از یکدیگر برسند اما این جمله نباید باعث شود تا ما چشم بسته و بدون هیچ شناختی تصمیم مهمی چون ازدواج را بگیریم. مطابق آمار کسانی که در کلاس های مهارت آموزی پیش از ازدواج شرکت کرده یا کتاب هایی در این خصوص مطالعه کرده اند حدود ۳۰ درصد از خطر جدایی و طلاق در امان هستند.
بسیاری از افراد مطالعه کتاب های مهارت آموزی و مراجعه به مشاوره را به زمانی موکول می کنند که کار از کار گذشته و حتی عده نیز این کارها را غیر ضروری و حتی اتلاف وقت می دانند. همین امر شاید منجر به طلاق آن هم در اوایل زندگی مشترک می شود.
قریب به ۲۵ سال است که از تصویب قانون مربوط به آموزش های پیش از ازدواج می گذرد. اما همواره با فراز و نشیب های بسیاری همراه بوده است. با توجه به اینکه این قانون در سال ۷۰ در کشور تصویب شد اما در سال ۸۱ در دستور کار بهزیستی قرار گرفت و متاسفانه چندان پایدار نبود.
در سال ۸۲ نیز در برنامه چهارم توسعه و شورای عالی جوانان برنامه ساماندهی ازدواج جوانان به تصویب رسید که این برنامه نیز تا سال ۹۴ با مشکلاتی فراوانی روبرو بود.
پس از آن ارائه آموزش‌ های پیش از ازدواج در قالب طرح تسهیل ازدواج، به تصویب مجلس رسید اما با وجود گذشت ۱۰ سال از تصویب قانون تسهیل ازدواج در مجلس شورای اسلامی، این آموزش‌ها هنوز به طور شایسته اجرا نمی‌شود و مغفول مانده است.
از حدود سه سال قبل رییس انجمن مشاوره نیز خبر از اجباری شدن مشاوره پیش از ازدواج داده بود تا بدین طریق از طلاق ها جلوگیری شود.
در اردیبهشت سال جاری نیز رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور نیز در خصوص اجباری شدن مشاوره پیش از ازدواج گفته بود کمیته ملی تحکیم خانواده و پیشگیری از طلاق پیش نویس مصوبه اجباری شدن حداقل پنج جلسه مشاوره پیش از ازدواج و اخذ گواهینامه را آماده ارائه به مجلس یا شورای عالی انقلاب فرهنگی کرده است که در صورت تصویب، مراکز ثبت ازدواج نیز بدون ارائه گواهینامه مشاوره، حق ثبت ازدواج را نخواهند داشت.
کمیته ملی تحکیم خانواده و پیشگیری از طلاق زیر مجموعه معاونت پیشگیری قوه قضائیه با حضور مسئولان حوزه روانشناسی و جامعه شناسی پزشکی، به حکم قانون تحکیم خانواده که رییس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور از آن یاد کرده بود در اردیبهشت ماه ۹۵ فعالیت خود را آغاز کرد.
اگرچه بحث اجباری شدن مشاوره پیش از ازدواج از مدت ها قبل میان مسئولان وجود دارد، اما گویی این مساله از سمت هیچ مقام و البته مردمی جدی گرفته نشده است و این موضوع زمانی مشهود می شود که متوجه شویم طرح ابتدایی این موضوع چند سالی است که با همکاری سازمان ملی جوانان و سازمان نظام روانشناسی و مشاوره آماده شده اما توجهی به آن نمی شود اما گویی قرار است این موضوع یعنی مشاوره پیش از ازدواج مانند دیگر قوانین ثبت ازدواج جایگاهی را برای خود باز کند.
این روزها نزدیک به ۲۵۰۰ مشاور و روانشناس در حال گذراندن دوره های تخصصی طرح ملی تربیت مدرسان آموزش پیش از ازدواج هستند تا از فروردین ماه در یک دوره ۱۶ ساعته ۷۵۰ زوج آموزش های لازم را در خصوص مهارت های صحیح انتخاب همسر ببینند.
این طرح مانند دیگر طرح ها با موافقین و مخالفان زیادی همراه است که البته موافقین آن بیشتر است و اگر مخالفانی باشد نیز از سوی جوانان است که این گونه مشاوره ها را سدی برای ازدواج خود تصور می کنند..
قانون اجباری شدن مشاوره پیش از ازدواج اگرچه دارای مزایای زیادی است اما مشکلاتی هم برای خود دارد که وقت گیر بودن ماجرا و شاید وقفه افتادن در روند ازدواج مهمترین دلیل آن باشد. اما باتوجه به آمار بالای طلاق آن هم در پنج سال اول زندگی مشترک که اکنون به عنوان بزرگترین معضل اجتماعی مطرح است این موضوع می تواند به نفع جوانان باشد چرا که ازدواج یک آزمون نیست و قرار نیست مقطعی و کوتاه مدت باشد. بنابراین اگر برای حداقل ۵۰ سال زندگی مشترک بخواهیم فکر کنیم و بخواهیم یک ازدواج مناسب داشته باشیم پس بدون شک ارزش دارد که فقط چند ساعت از وقتمان را بگذاریم و بدانیم که طرف مقابلمان چه کسی است؟ به گفته معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان حضور در دوره‌های آموزش پیش از ازدواج برای جوانان رایگان اعلام شده است اما او نبود بیمه خدمات مشاوره را از چالش‌های امر مشاوره می داند که این هزینه‌های بالای خدمات موجب دوری جوانان می شود.
به گزارش وقایع استان به نقل از خبرگزاری مهر وزارت ورزش و جوانان در حال کار روی این موضوع است که اساسا اجباری شدن حضور در دوره‌های پیش از ازدواج کمکی به تحکیم خانواده و کاهش طلاق می کند یا خیر؟ معاون ساماندهی امور جوانان در مورد اجباری شدن طرح دوره‌ های پیش از ازدواج به عنوان شرایط ثبت عقد گفته است این مساله پیچیدگی‌ها بسیاری دارد و ساز و کار آن باید از طریق مصوبه مجلس باشد. در حال حاضر افرادی در قوه قضاییه، دولت، شورای عالی انقلاب فرهنگی و دیگر نهادهای مسئول در حال کار روی این طرح هستند. از سوی وزارت ورزش و جوانان هم در حال کار روی این موضوع هستیم که اساسا اجباری شدن این طرح کمکی به تحکیم خانواده و کاهش طلاق می کند یا خیر؟
مدیر کل دفتر ازدواج و تعالی خانواده وزارت ورزش و جوانان هم که از طراحان و بانیان این طرح است در خصوص اهداف طرح آموزش‌های پیش از ازدواج جوانان است گفته که کنترل و مدیریت نرخ ازدواج، طلاق، جمعیت و آسیب‌های اجتماعی از مهم ترین اهداف این طرح است و این طرح می‌تواند بزرگ ترین و جامع‌ترین طرح ملی تاریخ جمهوری اسلامی ایران باشد، مشروط به اینکه همه دستگاه‌ ها حمایت کنند.
ناصر صباحی هم اولویت اجرای این طرح را با کارکنان دولتی در آستانه ازدواج و فرزندان جوان کارکنان دستگاه های دولتی و غیر دولتی مطرح کرده است.
در سال‌های اخیر آمار طلاق به میزان قابل توجهی در کشور افزایش یافته است. از سوی دیگر با چالش بالا رفتن سن ازدواج مواجه هستیم. همچنین نارضایتی افراد به پدیده ازدواج و به دنبال آن طلاق عاطفی موضوعی است که به وضوح در جامعه دیده می شود. هر یک از این عوامل در کاهش نرخ ازدواج و افزایش طلاق بسیار تاثیرگذار هستند. اما با وجود مشکلات فراوان در حوزه خانواده ، کارشناسان عدم کسب مهارت زندگی و مهارت شناختی را از مشکلات اساسی در حوزه خانواده می‌دانند.
اگرچه در کشور ما همواره شعار ازدواج سالم سرداده می‌شود، اما هر روز بر آمار طلاق افزوده می‌شود و بر اساس بررسی‌های انجام شده بیشترین طلاق‌ ها در پنج سال اول زندگی انجام می‌شود.
از سوی دیگر هزینه‌های گران مشاوره ازدواج باعث شده تا بسیاری از جوانان نتوانند از این خدمات استفاده کنند. در شرایط کنونی موضوع اجباری شدن مشاوره پیش از ازدواج، بیمه شدن خدمات مشاوره ازدواج و اجباری شدن آن مطرح است تا این امر به عنوان بسته حمایتی ارائه و موجب کاهش آمار طلاق شود و باید منتظر نشست و دید که آیا اجباری شدن مشاوره پیش از ازدواج صرفا به عنوان یک قانون برای ثبت عقد بدون در نظر گرفتن فرهنگ سازی می تواند در کاهش طلاق موثر باشد یا خیر؟