روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
پنجشنبه ۹ آذر ۹۶ شماره ۷۳۳
***
وقایع استان
فرشته غلامی
***
براساس قوانین راهنمایی و رانندگی حداکثر سرعت مجاز در آزادراه ۱۲۰ کیلومتر، در جاده‌های دارای یک خط رفت و برگشت جدا از هم ۱۱۰ کیلومتر و در جاده‌های دارای خط رفت و برگشت جدا نشده از هم ۹۰ کیلومتر بر ساعت بود. این ها قوانینی بود که تا همین یک هفته پیش در جاده های کشور اعمال می شد اما از آنجایی که بسیاری از حوادث رانندگی بر اثر سرعت غیرمجاز و از دست رفتن کنترل اتومبیل رقم می‌خورد اکنون چند روزی می شود که معاون وزیر راه و شهرسازی در جریان تصمیم جدیدی در رابطه با سقف سرعت مجاز در جاده‌های کشور از کاهش سرعت مجاز ۱۰ کیلومتر بر ساعت خبر داده است. بر این اساس سرعت مجاز در آزادراه‌ها از ۱۲۰ به ۱۱۰ کیلومتر، در بزرگراه‌ها به ۱۰۰ کیلومتر، جاده‌های اصلی به ۸۵ کیلومتر و جاده فرعی به ۷۰ کیلومتر بر ساعت کاهش خواهد یافت.
این دستور به منظور کاهش تعداد تلفات رانندگی ایران صورت گرفته که تنها در سال گذشته بیش از ۱۶ هزار نفر را به کام مرگ کشانده است.
اگرچه تا پیش از این به زعم بسیاری ازکارشناسان علت عمده بسیاری از حوادث رانندگی در جاده ها به دلیل تخطی از سرعت مطمئنه بوده است اما این دستور از سوی معاون وزیر راه و شهرسازی کافی بود تــا همچون دیگـر قوانین در ابتـدای ورودش با چالش هایی رو به رو شده و نقدهایی را با خود همراه داشته باشد که آیا به راستی سرعت در تعداد تصادفات تاثیر داشته یا خیر.
پژوهش ها و مطالعات بسیاری در این خصوص انجام شده که از آن جمله می توان به مطالعات در مراکز تحقیقاتی حمل و نقل اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد اشاره کرد که گفته است عامل سرعت در ازدیاد یا کاهش ریسک تصادفات مرگبار، نقش عمده و کلیدی دارد. عامل اصلی ۸۵ درصد از تصادفات مرگبار در جاده ها سرعت غیر مجاز است. با این وجود، دو عامل تمایل انسان به رانندگی با سرعت هرچه بیشتر و اینکه ۹۰ درصد از رانندگان خود را راننده ای ماهر می دانند که قادرند در تمام شرایط کنترل خودرو را حفظ نمایند، باعث می شود که بسیاری از رانندگان، به صورت عادی حد سرعت مجاز را رعایت ننمایند. از این رو آموزش ترافیک در کنار اعمال قانون از ضروریات کاهش سرعت میانگین ترافیک است.
با توجه به آنچه گفته شد به جرات می توان گفت عامل اصلی حداقل یک سوم از کل تصادفات رانندگی سرعت غیر مجاز است. با افزایش سرعت، ریسک ایجاد تصادفات منجر به جرح و مرگ به صورت نمایی افزایش می یابد.
به گزارش وقایع استان به نقل از تین نیوز حمید نجف کارشناس حوزه حمل و نقل می گوید: اینکه از یک قانون کلی برای انتخاب سرعت در کل راه‌های کشور که تفاوت‌های زیادی باهم دارند استفاده شود به نظر می‌رسد نمی‌تواند جوابگو باشد.
نجف در خصوص برنامه جدید وزارت راه و شهرسازی برای کاهش سقف سرعت مجاز در همه راه‌های کشور با هدف کاهش تلفات جاده‌ای، گفت: البته این پیشنهاد قرار است در کمیسیون ایمنی راه‌ها چکش‌کاری شود و مورد تجزیه‌و تحلیل قرار گیرد و ممکن است اصلا به تصویب نهایی نرسد.
وی ادامه داد: با این‌حال به نظر می‌رسد می‌توانیم به نسبت آزادراه‌ها و اتوبان‌هایی که داریم و با توجه به تفاوت‌هایی که در شکل ظاهری هرکدام وجود دارد قوانین متفاوتی وضع کنیم.
وی در توضیح پیشنهاد خود گفت: بدین ترتیب که به میزان سطح تردد و شلوغی و خلوتی راه‌های اصلی و هم‌چنین میزان عرض و ایمنی آنها نسبت به انتخاب سرعت موردنظر اقدام شود. اینکه از یک قانون کلی برای انتخاب سرعت در کل راه‌های کشور که تفاوت‌های زیادی باهم دارند استفاده شود به نظر می‌رسد نمی‌تواند جوابگو باشد.
به گفته نجف با توجه به تفاوت جاده‌ها در شکل ایمنی و حجم تردد باید شتاب افزایش و کاهش سرعت مجاز متفاوت باشد.
این کارشناس حوزه حمل‌ونقل با تاکید بر اینکه کاهش سرعت اثرات زیادی روی شدت تصادف و به تبع آن کاهش آمار تلفات دارد، ادامه داد: راهی به‌جز کاهش سرعت نداریم اما می‌توان با فرهنگ‌سازی و یا افزایش نظارت‌ها از طریق دوربین‌های هوشمند نیز اقدام به این مهم کرد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا کاهش سرعت می‌تواند در شیفت دادن مردم به حمل‌ونقل ریلی تأثیرگذار باشد، ادامه داد: استفاده از مودهای مختلف حمل‌ونقل به وضعیت اقتصادی مردم بازمی‌گردد و وقتی که استفاده ازخودروی شخصی نفع اقتصادی و آرامش بیشتری دارد امکان انتخاب گزینه‌های دیگر برای مردم کمتر می‌شود.
این در حالی است که برخلاف اظهار نظر این کارشناس و دیگر کارشناسان پیش از این بارها و بارها مسئولان عوامل انسانی و به ویژه سرعت بالای آنها را بزرگترین عامل تصادفات جاده ای دانسته اند.
در استان مرکزی هم اگر هر روز خبر تصادفات در راس خبرها نباشد جزئی از آنها محسوب شده همین امر هم باعث شده که مسئولان آمارهایی را هر چند وقت یکبار از تعداد تصادفات جاده ای اعلام کنند. به طور مثال چند روز پیش رئیس پلیس راه فرماندهی انتظامی استان مرکزی خبر از کاهش چهار درصدی حوادث رانندگی منجر به فوت در سالجاری داده که شش درصد از آنها به تخطی از سرعت مطمئنه می باشد. آنطور که سرهنگ ایرج کهریزی گفته ۲۰ درصد حوادث رانندگی منجر به فوت استان مرکزی در سال جاری در آزاد راه ها، ۲۸ درصد در جاده های بزرگراهی، ۲۲ درصد در محورهای اصلی و ۳۰ درصد در محورهای فرعی و روستایی رخ داده است.
رئیس پلیس راه فرماندهی انتظامی استان مرکزی به ایرنا گفته است: در این مدت ۶۴ درصد از مقصران حوادث رانندگی منجر به فوت این استان را خودروهای سواری، ۱۲ درصد کامیون، ۱۳ درصد موتورسیکلت، هفت درصد وانت و چهار درصد سایر وسایل نقلیه بوده اند.
سرهنگ کهریزی عنوان کرد: ۴۸ درصد از حوادث رانندگی منجر به فوت این استان در سال جاری بر اثر واژگونی، ۲۹ درصد به دلیل برخورد وسیله نقلیه با وسیله نقلیه دیگر، ۱۴ درصد بر اثر برخورد وسیله نقلیه با موتورسیکلت و ۹ درصد به دلیل برخورد خودرو با عابر پیاده بوده است.
وی گفت: در این مدت علت ۶۴ درصد از حوادث رانندگی منجر به فوت استان مرکزی به دلیل توجه نکردن رانندگان به جلو، ۱۷ درصد بر اثر تجاوز و انحراف به چپ، هفت درصد به دلیل رعایت نکردن حق تقدم، ۶ درصد بر اثر تخطی از سرعت مطمئن و ۶ درصد به دلیل سایر موارد بوده است.
رئیس پلیس راه فرماندهی انتظامی استان مرکزی افزود: خطاهای انسانی و توجه نکردن رانندگان به قوانین راهنمایی و رانندگی مهمترین عامل وقوع حوادث منجر به فوت در راه های ارتباطی این استان است.
سرهنگ کهریزی گفت: ۳۷ درصد از کشته های حوادث رانندگی محورهای برون شهری این استان در سال جاری را رانندگان، ۴۳ درصد سرنشینان خودرو، ۱۳درصد موتورسیکلت سوار و ترک نشین و هفت درصد عابران پیاده شامل می شوند.
وی عنوان کرد: بیشترین ساعات وقوع حوادث رانندگی منجر به فوت استان مرکزی در این مدت از ساعات ۱۲ ظهر تا ۲۰ شب رخ داده است.
رئیس پلیس راه فرماندهی انتظامی استان مرکزی افزود: در هر تصادف منجر به فوت و جرح که دستگاه ها و نهادهای مختلف مقصر باشند، بر اساس تبصره ۳ ماده ۱۴ قانون رسیدگی به تخلفات راهنمایی و رانندگی مصوب سال ۱۳۸۹، با آنان برخورد صورت می گیرد. اگرچه آمارها و شواهد نشان می دهد که بخش مهمی از تلفات رانندگی مربوط به جاده‌های برون‌شهری است که از مهمترین دلایل آن می‌توان به سرعت بیشتر خودروها، بُعد مسافت، خستگی و خواب‌آلودگی رانندگان اشاره کرد اما آنچه در این میان نادیده گرفته شده مدیریت صحیح در هدایت و کنترل مناسب وسایل نقلیه در زمان کاهش سرعت می باشد. کــاهش میزان سرعت از آن موضوعـاتی است که سال هاست مورد بررسی است و در جلسات پراکنده ای که در راهداری و دیگر سازمان‌ها برگزار می‌شود این طرح مورد بررسی قرار گرفته است و گویا اکنون پس از مدتی ها به طور جدی قصد تصویب شدن دارد اما این طرح اگرچه می تواند مفید واقع شود اما باید در ابتدا با منحنی تجمعی و مطالعه شده در قالب پایلوت، یک کار نمونه‌ای انجام شود و به مردم در خصوص مزایای سرعت پایین اطلاع‌رسانی شود تا راهداری با محوریت نگاه علمی به نوسانات سرعت بتواند ظرفیت جاده ها را بالاتر ببرد به این امید که از این پس خطر تصادفات کمتر در سرتیتر خبرها قرار گیرد.
