شنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۰   شماره ۱۴۳۰

گفتگوی وقایع استان با هما داوری بانوی قایقران استان مرکزی

ورزش و گردش

فاطمه چاپاری

هما داوری، دبیر هیات قایقرانی استان مرکزی را بر عهده دارد، از کودکی فعالیت های گسترده ای در زمینه های مختلف ورزشی و گردشگری داشته است، نشان برنز مسابقات بین قاره ای آسیا اقیانوسیه سال ۸۸ را داراست و هم اکنون نیز مسئول بخش ورزشی مجتمع قایقران بوده و ریاست هیات مدیره سازمان مردم نهاد گردش یاران را نیز عهده دار می باشد. وقایع استان در خلال گفت و گویی که با این بانوی ورزشکار داشته به بررسی وضعیت رشته قایقرانی و صنعت گردشگری ورزشی در استان مرکزی پرداخته است. مشروح این گفتگو را در ادامه می خوانید: چگونه شد که به رشته قایقرانی علاقمند شدید و چه مدت است که در این عرصه فعالیت دارید؟ سابقه فعالیت های ورزشی من در ورزش های آبی به دوران کودکی ام باز می گردد، با توجه به زمینه حضور خانودگی در شنا و نجات غریق، این دو رشته را در کودکی و نوجوانی دنبال کردم، اما فعالیت من در رشته قایقرانی به طور جدی و تخصصی از دوران فعالیتم در طبیعت گردی آغاز گردید. پس از آشنایی با رشته توریسم ماجراجویانه و همین طورآب های خروشان که توسط آقای کیانوش محرابی به طور رسمی در ایران شروع به کار کرد در سال ۸۸ در اولین حضور بانوان ایران در مسابقات بین قاره ای آسیا اقیانوسیه در اندونزی، شرکت داشتم که ما در این رقابت ها با کسب یک مدار نقره و سه برنز در رده سوم کشورهای شرکت کننده قرار گرفتیم. به این ترتیب فعالیت قایقرانی من از آن زمان تا کنون ادامه داشته است و پس از اخذ مدرک بین المللی داوری و مربیگری رشته آب های خروشان در سمت ریاست کمیته این رشته در استان مرکزی با فدراسیون قایقرانی همکاری داشتم و در سال ۹۳ نیز به طور رسمی دبیری هیات قایقرانی استان مرکزی را عهده دار شدم.

از فعالیت های خودتان در دیگر زمینه های ورزشی هم برای ما بگویید.
فارغ از رشته شنا که خانوادگی دنبالشان کرده ایم، من ورزش را از کودکی با رشته بسکتبال شروع کرده و از ۱۳ سالگی در تیم شهر حضور داشتم، در کنار این موارد به صخره نوردی و کوهنوردی هم مشغول بوده و در اولین صعود سراسری خود موفق به فتح قله دماوند شدم، در سال ۷۶ درست روز تولدم روی قله دماوند بودم و دیپلم صعود به من اهدا شد، از آن جا که دماوند بلندترین بام ایران است این اتفاق برای مـن خیلی هیجان انگیز بود، علاوه بر آن در مسابقات صخره نوردی دانشجویی هم شرکت داشتم، به طور متناوب ناجی استخر بودم تا اینکه با توریسم آشنا شدم و شکل تمام فعالیت های من تغییر پیدا کرد.

با توجه به آن که شما در زمینه گردشگری نیز فعالیت دارید، تعریفی از گردشگری ورزشی ارائه می دهید؟
در تقسیمات گردشگری، اکوتوریسم را داریم که به غلط تحت عنوان طبیعت گردی از آن یاد شده در حالی که این طور نیست و اکو به معنای سبز، سالم و حفاظت شده بودن گردشگری است و اکوتوریسم شهری هم داریم. یکی از زیرشاخه های اکوتوریسم، اسپورت توریسم یا همان گردشگری ورزشی است که رشته های متنوعی را به خود اختصاص داده است. می توان از دو جهت به تعریف این واژه پرداخت یکی گردشگری برای روادید ورزشی است، برای نمونه افرادی که برای تماشای مسابقات جام جهانی به برزیل مسافرت کردند گردشگران ورزشی محسوب می شوند اما گاهی اوقات هم افراد برای تجربه یک ورزش به فضاهای مخصوص مراجعه می کنند مانند تجربه رفتینگ یا موج سواری که در حال حاضر در سواحل جنوبی کشور رواج دارد یا تجربه قایق های بادبانی و پاراسل و غیره که این مورد نیز گردشگری ورزشی محسوب می شود و من بیشتر در ورزش های آبی از آن یاد کردم. رشته قایقرانی هم علاوه بر اینکه یک ورزش محسوب شده و در تورنمنت های مختلف دنیا حضور دارد، رشته بسیار مفرحی است که بـه شدت جنبه های گردشگری را در آن می توان دید، برای نمونه در رشته رفتینگ یا همان قایقرانی در آب های وحشی سفید مسابقات بسیار حساسی برگزار می شود، با این وجود با جذابیت های توریسیتی که این رشته دارد همواره مورد استقبال ویژه تفریحات خانوادگی قرار گرفته است و برای مثال در زاینده رود از فصل بهار تورهای رفتینگ شروع خواهدشد.

به نظر شما آیا ایران و به ویژه استان مرکزی برای توسعه این صنعت مستعد هستند؟
بله. در کشوری مثل دبی پیست اسکی مصنوعی ساخته اند، یعنی یک فضای سرپوشیده را فریز کرده و از این راه آمار گردشگر را در یک کشور کویری و داغ بالا برده اند، ساحل دبی اصلا قابل استفاده نبود اما با انتقال سنگ و شن بسیار فضاهایی را ترتیب دادند که ما به طور طبیعی در کشور برای توسعه گردشگری ورزشی داریم. ایران یک کشور چهار فصل است وقتی در پیست دیزین درحــال اسکی هستید با دو ساعت پرواز می توانید در آب های خلیج فارس اسکی روی آب را تجربه کنید ما در نقطه خاص جغرافیایی زندگی می کنیم که از تنوع اقلیمی فراوانی برخوردار است که زمینه تنــوع اکوسیستم های مختلف را هم رقم زده است که به همین دلیل می توان گفت ایران ظرفیت فوق العاده ای در زمینه گردشگری ورزشی دارد و اگر به آن پرداخته شود یکی از منابع اقتصادی قابل توجه خواهد بود. برای مثال کوه دماوند در تمام فصول در تمام سنین گردشگر داشته که این افراد نیاز به همراهی یک راهنمای گردشگری مسلط به کوهنوردی خواهند داشت. در استان مرکزی هم برای پرداختن به این موضوع منابع خوبی داریم.

با نظر به منابع آبی موجود در استان مرکزی آیا این استان زیرساخت های لازم برای ورزش قایقرانی را داراست؟
می توان گفت استان مرکزی، کوهستانی و کویری محسوب می شود و منابع آبی استان نیز تحت تاثیر خشکسالی به شدت کاهش پیدا کرده، با این وجود ما هنوز سدهای خاکی و آبگیرهایی را در سطح شهرستان های مختلف استان داریم که با فواصل خیلی کم دسترسی خوبی را برای فعالیت های قایقرانی دارند، اما متاسفانه در ایجاد زیرساخت ها ضعیف عمل کرده ایم و با وجود اینکه قایقران های استان مرکزی در رشته کانوپولو همواره قهرمان تیم ملی بوده اند و در عرصه های آسیایی و ملی حضور طلایی داشتند، هنوز آنچنان که شایسته است به این ورزش پرداخته نشده و مسئولین ورزشکاران این رشته را جدی نگرفته اند و حمایت های پیوسته و جدی برای توسعه این ورزش انجام نشده است نزدیک ۱۲ سال است که تیم ملی کانوپولو از ظرفیت ورزشکاران استان ما بهره می گیرد اما هنوز به این مساله عنایتی نشده، ما در ایران ورزشکارانی داریم که موفق به کسب سهمیه المپیک شده اند، قایقرانی رشته خاصی است و در سطح کشور هم ناشناخته مانده و در استان مرکزی این مساله تشدید شده است. از طرف فدراسیون قایقرانی طرحی برای توسعه فعالیت هیات های این رشته در سدها در نظر گرفته شده که این موضوع بستگی به همکاری و حمایت اداره کل ورزش و جوانان، فرمانداری ها و شهرداری ها دارد چرا که متولی برخی از منابع آبی مشخص نیست. به علت نبود زیرساخت، اسکله یا لاین مشخص و حضور مربی حرفه ای و نجات غریق امکان فعالیت در این مکان ها وجود ندارد، وگر نه آب و فضاهای آبی بلااستفاده و بدون متولی بسیاری در سطح استان هست که درخواست توجه در این خصوص را همواره داشته ایم.

در حال حاضر فعالیت ورزشکاران رشته قایقرانی در شهرستان های استان چگونه دنبال می شود؟
استعدادبیابی قایقرانی در شهرستان های اراک، ساوه، شازند، تفرش، فرمهین و آشتیان انجام شده، از ســاوه تیم هایی برای مسابقات دراگون بوت، کایاک آقایان، اسلالوم بانوان و در اراک در رشته های کانوپولو، کایاک و اسلالوم اعزام داشته ایم و در شازند هم در تدارک فضای آبی برای ورزشکارانی هستیم که به صورت خودجوش قایق خریداری کرده و در حال فعالیت اند، در آشتیان و فراهان استعدادیابی انجام شده و با فعالیت در مجتمع قایقران واقع در سد کشه که به تازگی آغاز به کار کرده است امیدواریم امسال در رشته های مختلف قهرمان کشوری اعزام داشته باشیم، چرا که تا کنون انحصارا در کانوپولو اعزام داشته ایم اما امیدواریم زین پس در دیگر رشته های قایقرانی نیز در کشور اظهار وجود کنیم.

آیا تجهیزات کافی و مناسب برای فعالیت ورزشکاران این رشته در استان موجود است؟
تامین تجهیزات قایقرانی در کل کشور یک معضل است اما برخی هیات ها به واسطه سابقه طولانی تری که در این رشته داشتند یا به علت نزدیکی به دریاها و رودخانه ها، یک سری امکانات برای تولید این تجهیزات فراهم کرده اند که باعث شده هیات ها با هزینه کمتر دسترسی بیشتری داشته باشند و یا در برخی مناطق خود ورزشکاران اقدام به تامین این تجهیزات کرده اند اما در استان مرکزی برای تجهیز کردن و شناساندن این رشته به حمایت مسئولین نیازمندیم.

تا به امروز چه مشکلات و موانعی سر راه قایقرانان استان برای حضور در مسابقات ملی و بین المللی وجود داشته است؟
حرکت نامتمرکز مانع از شناخته شدن این رشته در استان شده، بزرگترین مشکل ما نبود فضای آبی بود که با شکلگیری مجتمع قایقرانی با سرمایه شخصی آقای غلامیان قدیمی ترین رییس هیات استان مرکزی تا حدودی مرتفع گردیده و یک فضای آبی تمام وقت در اختیار ورزشکاران قرار گرفت. با در نظر گرفتن سرویس رفت و برگشت، سد کشه چهار شهرستان و شش روستا را پوشش داده و اقدام به ارائه آموزش در رشته های مختلف قایقرانی در این باشگاه کرده ایم و آینده بسیار درخشانی را در استان مرکزی پیش بینی می کنیم.

استان مرکزی در میزبانی مسابقات و همچنین حضور در لیگ های کشوری رشته قایقرانی چه عملکردی داشته است؟
تا به حال در استان باشگاه قایقرانی متمرکز که به صورت پیوسته فعالیت داشته باشد نداشته ایم، در حال حاضر که باشگاه قایقران بــه میدان آمده حضور ما در لیگ های آینده قطعی خواهد بود و توانایی میزبانی مسابقات را هم خواهیم داشت، اما تا کنون استعدادهای استان برای دیگر تیم های کشور خریداری می شدند چرا که ما در استان مرکزی که یک قطب صنعتی کشور هم هست حامی مالی نداشته ایم.

در مدت شیوع کرونا با چه مشکلاتی مواجه بودید و روند تمرینات به چه شکلی دنبال شد؟
در این مدت ما هم چون دیگر رشته ها در شهرستان ها به سبب خطرات ناشی از شیوع ویروس کرونا ناچار به ایجاد محدودیت هایی برای رعایت پروتکل های بهداشتی بوده ایم اما در حال حاضر فعالیت رشته های انفرادی در فضای باز آغاز شده و از اواخر خرداد آموزش قایقرانی در سنین مختلف را آغاز خواهیم کرد. با این همه کرونا ضربه بزرگی به ورزش وارد کرد و یک سال از فعالیت ها دور بوده ایم، برای مثال لیگ کانوپولو چون یک ورزش تیمی بود برگزار نگردید. فدراسیون تمامی تلاش خود را برای عدم توقف فعالیت های ورزشکاران به کار گرفت با این همه در برخی موارد دروی از میادین ورزشی اجتناب ناپذیر بود.

حرف پایانی؟
من به این مساله که ورزش قایقرانی و تفریحات آبی چقدر می تواند در تقویت روحیه جامعه موثـــر باشد نمی پردازم، چرا که این موضوع بر کسی پوشیده نیست، ما در مجتمع قایقران با روستاییان استان شوع به ایجاد ارتباط کرده ایم و سعی داریم اقتصاد گردشگری ورزشی را به آن ها انتقال دهیم و همراهی خوبی هم با ما داشته اند، یک برنامه استعدادیابی را برای روستاهای اطراف سد کشه پیش بینی کرده ایم که این اتفاق می تواند در سدهای مختلف استان رخ دهد، چندین بار در سد کشه ورزشکاران ما اقدام به پاکسازی ساحل سد کرده اند. در سربرگ و لوگوی هیات قایقرانی استان نوشته شده که این هیات حامی محیط زیست است، نگاه ما در هیات حمایت و حفاظتی است و سعی داریم ورزشکارانمان را با دید اکوتوریسیتی وارد این ورزش کنیم.