نگاهی به فیلم « خالتور» که در سینما فرهنگ اراک اکران خواهد شد/ورود به خط قرمز

دوشنبه ۲۲ آبان ۹۶   شماره ۷۲۱

وقایع استان

سینمای کمدی ژانر مورد علاقه این روزهای سینمای ایران است. بسیاری از تهیه کنندگان به امید فتح گیشه به سراغ این ژانر می روند و با استفاده از بازیگرانی که در این عرصه شناخته شده اند می خواهند که به این مهم دست پیدا کنند؛ هرچند شرایط مانند چند سال گذشته نیست و هم اکنون سینما و مخاطبان نیز برخی سخت گیری های خود را نسبت به آثار کمدی دارد و نمی توان با چهره های تکراری و داستان های تکراری تر مخاطب را گول زد و به سینما کشاند ولی همچنان حربه هایی وجود دارد که تهیه کنندگان و کارگردانان برای جلب مخاطب به سوی آثار کم مایه خــود از آن استفاده می کنند.
ورود به خط قرمزها یکی از راهکارهای جذب مخاطب در سینمای کمدی ما است. البته پرداخت سینما با ظرافت و تیزهوشی به بخش های سانسور جامعه شده و واکاوی مسائلی که در پس خطوط قرمز آسیب رسان هستند بپردازد بخشی از ذاتش است؛ ولی آنچه از ایــن بخش در سینمـای کمــدی و فیلم های گیشه ای برخی از کارگردانان و تهیه کنندگان دیده می شود تنها و تنها به سمت بی ارزش کردن اثر حرکت می کند و در برخی آثار کمدی مشهودتر است.
یکی از این موارد که این روزها به وفور در فیلمهای کمدی دیده می شود استفاده از حضور خوانندگان به اصطلاح آن طرف آبی و خواندن ترانه های نوستالژیک در فیلم ها است. البته وجود این ها در فیلم به تنهایی دلیل بی ارزش کردن فیلم نیست بلکه نوع مواجهه و کاربرد آن در ساختار فیلم، مهم است. نمونه ای که این روزها در فیلم در حال اکران « خالتور» به وضوح می توان دید.
البته وقتی نام «محمد حسین فرحبخش» بعنوان تهیه کننده و نام «آرش معیریان» بعنوان کارگردان در کنار این فیلم می نشیند نمی توان انتظار بیشتری داشت. زیرا برای این دو سینماگر سینما تعریفی بغیر از جذب مخاطب و ایجاد لحظات شاد و سرگرم کننده ندارد و البته این در کنار فتح گیشه برایشان معنـا می دهد. هــر چند خــالتور فیلــم ضعیف و بی کیفیت و محتوایی است اما همین فیلم در همان هفته های ابتدایی فروش توانست جز پرفروش ها باشد. حضور بازیگرانی چون محمد هدایتی و مهران غفوریان با گریم خوانندگان آن طرف آبی و بازپخش ترانه هایشان قطعا برای مخاطب ایرانی که سال های سال این ترانه ها وصداها برایش غیرمجاز بوده از پرده سینما جذاب است و همین فاکتور می تواند برای مردمی که به سینما فقط به چشم یک تفریح نگاه می کنند بهانه خوبی برای خرید بلیت این فیلم باشد. وقتی در تبلیغ این فیلم از حضور خوانندگانی چون «سندی»، « شماعی زاده» و گروه «متالیکا» استفاده می شود خیلی از مردم خود را مخاطب آن خواهند دانست.
این فیلم داستان زندگی سه جوان موزیسین را روایت می کند که قصد دارند هنر را به صورت متعهد و حرفه ای دنبال کنند؛ ولی به دلیل عدم استقبال مخاطب از آثارشان و بی توجهی مسئولین تصمیم می گیرند تا به موسیقی سطحی و مبتذل که در اصطلاح خالتور نامیده می شود روی بیاورند. فیلمی که به زعم خودش می خواهد نقدی بر هنر سطحی و خالتور شدن هنرمندان داشته باشد؛ ولی وقتی خود فیلم با المان های خالتوری همسویی دارد چطور می تواند نقدی بر این عرصه داشته باشد. خالتور به معنی مجلس‌گرم‌کن، اهل رقص و آواز روحوضی است و به کار بی ارزش نیز اطلاق می شود این اصطلاح در هنر و به ویژه در موسیقی و نمایش استفاده می شود که می توان آن را به خیلی از فیلم های سینمای ایران نیز تعمیم داد.
بن مایه فیلم می خواهد یک آسیب را در جامعه بررسی کند جوان هایی که در پس نگاه جدی به هنر خود به نتیجه ای نمی رسند و تصمیم می گیرند خود را در سطح بازار و مخاطب پایین بیاورند.
این ایده را فرحبخش که یکی از تهیه کنندگان این فیلم است دردنیای فیلمسازی خود دارد و اعتقادش این است که مخاطب فیلم های مبتذل و سطحی را دوست دارد. او در یکی از مصاحبه های در مورد این فیلم گفته بود: هیچکس برای یاد گرفتن فلسفه و ادبیات از خانه به سینما نمی‌رود. مردم برای سرگرم شدن به سینما می‌روند، سینما فرهنگسرا و دانشگاه نیست. علیخانی دیگر تهیه کننده این فیلم نیز در واکنش به برخی انتقادات گفته بود: «سینمای ما در حال حاضر نیاز زیادی به فیلم‌های مفرح دارد. آدم‌های روشنفکرنما که فکر می‌کنند سینما باید فقط درس بدهد، لازم است بدانند حداقل تولید سالیانه ۲۰ فیلم این چنینی نیاز سینمای امروز ماست.»
وی اظهار کرده بود: «اگر آمار بگیرید، «خالتور» مخاطبانی از گروه‌های سنی مختلف را جذب کرده است و همگی لذت برده‌اند پس نمی‌توان از این حقیقت فرار کرد.»
شاید گفته این دو تهیه کننده با توجه به استقبال مخاطبان از این فیلم پر بیراه نباشد ولی اینکه از این نیاز مخاطب سواستفاده کرد و با روایت های بدون منطق و استفاده از بازیگرانی که دیگر تمامی تکنیک های بازی و روش هایشان چون علی صادقی، سحر قریشی، بهنوش بختیاری، مهران غفوریان و … برای مخاطب رو شده است خیانت به ذائقه مخاطبی باشد که تشنه شادی و نشاط است.