روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
سه شنبه ۵ دی ۱۳۹۶ شماره ۷۵۱
***
وقایع استان
سمیه انصاری فر
***
سلامت غذا و مواد خوراکی یکی از عوامل مهم در سلامت جامعه به حساب می آید زیرا یکی از عوامل اصلی پویایی و رشد و توسعه آن جامعه است و برای تامین سلامت جامعه اصلیترین عامل، غذای سالم ومطمئن است.
سلامت مواد غذایی در گرو موارد مختلفی است که از زمان تولید تا عرضه و حتی مصرف باید مورد توجه قرار بگیرد. هر کدام از این مراحل به ویژه مرحله اول و دوم در کشور ما با چالش های مختلفی رو به رو است. استفاده ازکودهای شیمیایی، آفتکش ها، علفکش ها و قارچکش ها از جمله عوامل تهدیدکننده سلامت موادغذایی هستند.
استفاده ازکودهای حیوانی فرآوری نشــده می تواند موجب آلودگی محصولات کشاورزی به برخی ریزاندامگان بیماریزا شود. توکسینهای تولید شده روی محصولات کشاورزی به علت عدم رعایت شرایط مطلوب تولید و نگهداری، خطرقابل توجه ای برای سلامت غذا و سلامت جامعه هستند.
آلاینده های شیمیایی که با آلوده نمودن موادغذایی بر سلامتی انسان مؤثرند، باقیمانده فلزات سنگین (سرب، جیوه، نیکل، کروم، ارسنیک، روی، مس، قلع، کادمیوم و…) و انواع افزودنیهای غیرمجاز و مواد نگهدارنده و مواد کاهنده بار میکروبی، همچنین باقیمانده سموم دفع آفات و شوینده ها، کودهای حیوانی، انسانی و شیمیایی، داروها ازجمله آنتی بیوتیک ها، هورمون ها و .. به طورمستقیم موجب عدم سلامت موادغذایی شده و یا با آلوده کردن منابع حیوانی و گیاهی به طورغیرمستقیم بر سلامت غذا اثر می گذارند. علاوه برهمه این ها گاهی موادغذایی به علت شرایط ناصحیح تولید یا نگهداری در اثر فعل و انفعالات شیمیایی، تغییرحالت داده و سلامت خود را از دست می دهد و همین امر موجب ایجاد مواد خطرناکی نظیر پراکسیدها و اکسیدهای کلستــرول در غذا می شود که در اثر تداوم، مشکلات قابل توجهی برای سلامتی انسان ایجاد خواهند کرد.
در کنار این عوامل؛ همچنین گاه برخی سودجویان نیز پیدا می شوند که مواد غذایی با تاریخ مصرف گذشته شده را عرضه می کنند که در کنار این ها تهدید مضاعفی برای سلامت جامعه به شمار می رود. در اخبار نیز گاه و بی گاه اخباری پیرامون کشف انبارهایی از مواد غذایی مختلف تــاریخ گذشته شده می شنویم.
در همین شهـر اراک در عملیات ها و بازرسی های مختلف متولیان گاه انبارهــای مــواد غــذایی متخلف را شناسایی،پلمب و مواد غذایی ناسالم را امحا می کنند.
تازه ترین اخبار در این روزها حاکی از کشف ۲۳ تن سوسیس وکالباس تاریخ مصرف گذشته در یکی ازسردخانه‌های اطراف اراک است. سوسیس و کالباسی که ممکن بود هم به عنوان ماده اولیه و هم بعنوان محصولی در مواد غذایی دیگر مانند پیتزا یا ساندویچ به دست مصرف کننده برسد.
این خبر می تواند نگرانی های مختلفی را به همراه داشته باشد اول اینکه اگر این حجم شناسایی نشده بـود چه اتفاق می افتد و اینـکه چقــدر می توان بر آنچه بعنوان مواد غذایی در فروشگاه های مختلف به دستمان می رسد اعتماد داشت هرچند گاه همین اعداد تــاریخ مصرف نیز نمی تواند تضمینی برای کیفیت مواد غذایی باشد. در مورد تاریخ مصرف مواد غذایی دیدگاه های مختلفی وجود دارد هنوز برخی از مردم اعتقاد دارند که اگر ماده غذایی تغییر شکل نداده و ظاهرش حفظ شده باشد امکان مصرف دارد حتی اگر تاریخ آن گذشته باشد که البته برخی کارشناسان تغذیه نیز می گویند ممکن است تعدادی محدود از مواد غذایی در صورت نگهداری در شرایط مطلوب کمی بیشتر از تاریخ مصرفشان قابل استفاده خواهند بود؛ اما جدای از این دیدگاه خوش بینانه باید دانست مواد غذایی تاریخ مصرف گذشته آنقدر خطرناک هستند که مصرف آنان تبعات بدی به همراه دارند. از این رو مصرف کنندگان باید به آن توجه کنند.
توت،سبزی‌های بسته‌بندی و خردشده، گوشت بسته‌بندی شده، تخم مرغ، گوشت چرخ‌کرده، پنیر، جوانه‌ها، مرغ خام از آن جمله هستند.
خانم شفیعی که خانه دار است می گوید: من تمام تاریخ تولید و انقضا محصولات را چک می کنم ولی گاه در فروشگاه هــا محصــولاتی می بینم که از تاریخ انقضایشان تنها یک روز یا دو روز مانده است در حالیکه جزء مواد غذایی هستند که اگر خریداری شوند حداقل یک ماه مصرف دارند مانند انواع سس ها.
وی ادامه می دهد: به نظر من نباید محصولاتی که در حال منقضی شدن هستند اصلا توزیع شوند و سوپرمارکتی ها هم نباید آنها را خریداری کنند که مجبور باشند به هر شکلی به مشتری بفروشندش خیلی از مردم این تاریخ ها را چک نمی کنند.
آقای بیدی که سوپرمارکت دارد می گوید: من همیشه محصولات خود را از شرکت های معتبر خریداری می کنم البته گاه بازاریاب هایی از شرکت هایی می آیند که حتی قیمت هایشان مناسب تر به نظر می رسند ولی ترجیح من این است همان محصولاتی که جواب خــود را پس داده اند را در فروشگاه خود داشته باشم.
وی می گوید: من زیاد دیده ام که مشتری ها اصلا به تاریخ مصرف توجه نمی کنند و به نظر من بعد از توزیع کننده من به عنوان عرضه کننده خرد و مصرف کننده باید این نکات را مورد توجه قرار دهیم.
البته گاه دیده می شود که حتی مواد غذایی تاریخ مصرف گذشته با ترفندهای مختلفی به فروش می رسند بعنوان نمونه برای ماده اولیه یک محصول دیگر و یا برای استفاده به غذاپزی ها به صورت فله ای که در اغلب اوقات می توان از قیمت ارزان آن ها به کیفیت محصول استفاده شده شک کرد. اما ماجرای سوسیس و کالباس های کشف شده در اراک چه بود؟
دادستان اراک در این باره گفته است: ۲۳ تن سوسیس و کالباس تاریخ مصرف گذشته در یکی از سردخانه‌های اطراف اراک به ارزش ۳ میلیارد ریال کشف شد.
قاسمی ادامه داد: با حضور تیمی مشترک متشکل از نماینده دادستان اراک، نماینده دانشگاه علوم پزشکی، شبکه بهداشت و سایر دستگاه‌های مربوطه از این سردخانه بازرسی شد.
دادستان اراک همچنین با تاکید بر اهمیت ویژه صیانت از حقوق عامه در بخش سلامت مردم تصریح کرد: دستور امحا صادر شده و نسبت به معدوم سازی اقدام شده است.
به هرحال آنچه مهم به نظر می رسد این است که همیشه متخلفین وجود دارند و راهکارهای جدید را برای سودجویی خود پیدا خواهند کرد ولی آنچه با توجه به تاکید بر صیانت از سلامت مردم بعنوان بخشی از منافع ملی و اهمیت غذای سالم در این پروسه ضروری به نظر می رسد این است که علاوه بر نظارت بیشتر و تشدید بر تولید و عرضه مواد غذایی همچنین باید آموزش ها و اطلاعات لازم در این خصوص به مردم داده شود تا درصد آسیب پذیری شان در این موارد پایین تر بیاید.
