شنبه ۱۲ مهر ۱۳۹۹   شماره ۱۳۲۹

روزنامه «وقایع استان» همواره کوشیده است با انتشار مطالبی آگاهی بخش سطح دانش مخاطبانش را بالاتر ببرد. یکی از مواردی که بسیاری با آن روزانه مواجه می شوند مباحث حقوقی و قضایی است. در ستون قانون ما بر آن شدیم تا شما را با نکات حقوقی و قضایی آشنا کنیم که ممکن است با آن روبرو شوید. هر هفته قانون را در ستون «قانون» دنبال کنید. امید است که ستون «قانون» در نهایت عاملی شود برای افزایش دانش و آگاهی حقوقی و بهره مندی از تمامی حقوق قانونی که باعث زندگی خوب و راحت تری برای شهروندان خواهد شد.

نکات حقوقی کاربردی (۶۴)
تنظیم وصیت نامه و تقسیم ارث

مهدی حقدوست
کارشناس ارشد رشته حقوق بین الملل و مدرس دانشگاه

نکته -۱ سهم الارث ورثه طبقه دوم
مطابق با ماده ۹۱۶ قانون مدنی: هرگاه متوفی هیچ ورثه ای در طبقه اول نداشته باشد، اموال او به ورثه طبقه دوم ارث می رسد.
نکته -۲ سهم الارث ورثه تنها (طبقه دوم)- مطابق با ماده ۹۱۷ قانون مدنی: هر یک از ورثه طبقه دوم اگر تنها باشد، تمام اموال متوفی را به ارث می برد.
نکته -۳ سهم الارث برادر و خواهر متوفی (طبقه دوم)
مطابق با ماده ۹۱۸ قانون مدنی:
-۱ اگر متوفی برادر و خواهر اَبَوِینی داشته باشد، برادر و خواهر اَبِی ارث نمی برند.
-۲ ولی در صورت نبودن برادر و خواهر اَبَوِینی، برادر و خواهر اَبِی سهم الارث آنها را به ارث می برند.
-۳ همچنین برادر و خواهر اَبَوِینی و برادر و خواهر اَبِی، هیچ کدام برادر و خواهر اُمِّی را از ارث محروم نمی کنند.
نکته -۴ تقسیم ارث بین خواهران و برادران اَبَوِینی و اَبِی متوفی (طبقه دوم)
مطابق با مواد ۹۱۹ و ۹۲۰ قانون مدنی:
-۱ اگر ورثه متوفی، چند برادر اَبَوِینی یا چند برادر اَبِی یا چند خواهر اَبَوِینی یا چند خواهر اَبِی باشند، اموال بین آنها بطور مساوی تقسیم می شود.
-۲ اگر ورثه متوفی، چند برادر و خواهر اَبَوِینی یا چند برادر و خواهر اَبِی باشند، سهم پسران دو برابر دختران خواهد بود.
نکته -۵ تقسیم ارث بین خواهران و برادران اُمِّی متوفی (طبقه دوم)
مطابق با ماده ۹۲۱ قانون مدنی: اگر ورثه متوفی، چند برادر اُمِّی یا چند خواهر اُمِّی یا چند برادر و خواهر اُمِّی باشند، اموال بین آنها بطور مساوی تقسیم می شود.
نکته -۶تقسیم ارث بین خواهران و برادران اَبَوِینی و اُمِّی متوفی (طبقه دوم)
مطابق با ماده ۹۲۲ قانون مدنی: هرگاه برادر و خواهر اَبَوِینی و برادر و خواهر اُمِّی با هم باشند، تقسیم ارث به این طریق است: ۱- اگر برادر یا خواهر اُمِّی یکی باشد، یک ششم اموال را ارث می برد و مابقی اموال متعلق به برادر و خواهر اَبَوِینی یا اَبِی است، که مطابق با ماده ۹۲۰ ق.م. (بند ۲ نکته ۴) اموال بین پسر و دختر اَبَوِینی یا اَبِی به نسبت دو به یک تقسیم می شود. ۲- اگر برادر و خواهر اُمِّی متعدد باشد، یک سوم اموال به آنها تعلق گرفته، که مطابق با ماده ۹۲۱ ق.م. (نکته ۵) اموال بین آنها بطور مساوی تقسیم می شود و مابقی اموال متعلق به برادر و خواهر اَبَوِینی یا اَبِی است، که مطابق با ماده ۹۲۰ ق.م. (بند ۲ نکته ۴) اموال بین پسر و دختر اَبَوِینی یا اَبِی به نسبت دو به یک تقسیم می شود.

نکته-۷ تقسیم ارث بین پدربزرگ ها و مادربزرگ ها متوفی (طبقه دوم)
مطابق با ماده ۹۲۳ قانون مدنی: هرگاه ورثه متوفی، پدربزرگها یا مادربزرگها باشند، تقسیم ارث به این طریق است: -۱ اگر پدربزرگ یا مادربزرگ تنها باشد، اعم از اینکه اَبِی یا اُمِّی باشد، تمام اموال بــه او تَعَلُّق می گیرد. -۲ اگر پدربزرگ یا مادربزرگ متعدد باشند، در صورتیکه اَبِی باشند مرد دو برابر زن ارث می برد و اگر همه اُمِّی باشند، اموال بین آنها بطور مساوی تقسیم می گردد. -۳ اگر پدربزرگ یا مادربزرگ اَبِی و پدربزرگ یا مادربزرگ اُمِّی با هم باشند، یک سوم اموال به پدربزرگ یا مادربزرگ اُمِّی ارث می رسد و در صورت تعدد پدربزرگ و مادربزرگ اُمِّی، آن یک سوم بین آنها بطور مساوی تقسیم می شود و دو سوم دیگر به پدربزرگ یا مادربزرگ اَبِی ارث می رسد و در صورت تعدد، سهم مردان از آن دو سوم، دو برابر سهم زنان خواهد بود.
نکته-۸ تقسیم ارث بین پدربزرگ ها و مادربزرگ ها و برادران و خواهران متوفی (طبقه دوم)
مطابق با ماده ۹۲۴ قانون مدنی: هرگاه ورثه متوفی، پدربزرگ ها و مادربزرگ ها و برادران و خواهران باشند، تقسیم ارث به این طریق است: -۱دو سوم اموال به ورثه ای ارث می رسد که از طرف پدر با متوفی نسبت خویشاوندی دارند و در تقسیم اموال بین آنها، سهم مردان دو برابر زنان خواهد بود و یک سوم اموال به ورثه ای ارث می رسد که از طرف مادر با متوفی نسبت خویشاوندی دارند و اموال بین آنها بطور مساوی تقسیم می شود. -۲ولی اگر وارث متوفی که از طرف مادر با متوفی نسبت خویشاوندی دارد، فقط یک برادر یا یک خواهر اُمِّی باشد، فقط یک ششم اموال به او تَعَلُّق می گیرد.
نکته -۹تقسیم ارث بین فرزندانِ برادر و خواهر متوفی (طبقه دوم)
مطابق با ماده ۹۲۵ قانون مدنی: اگر متوفی برادر و خواهری نداشته باشد، فرزندانِ برادر و خواهر او قائم مقام آنها شده و با پدربزرگ و مادربزرگ، ارث می برند. در این صورت تقسیم ارث نسبت به فرزندانِ برادر و خواهر برحسب نسل بعمل می آید:
-۱هر نسل سهم کسی را ارث می برد که به واسطه او به متوفی می رسد. بنابراین فرزندانِ برادر و خواهر اَبَوِینی یا اَبِی، سهم برادر و خواهر اَبَوِینی یا اَبِی را ارث می برند و فرزندانِ برادر و خواهر اُمِّی، سهم برادر و خواهر اُمِّی را ارث می برند.
-۲در تقسیم بین افراد یک نسل، اگر ورثه متوفی، فرزندانِ برادر و خواهر اَبَوِینی یا اَبِی باشند، پسران دو برابر دختران ارث می برند و اگر ورثه متوفی، فرزندانِ برادر و خواهر اُمِّی باشند، اموال بطور مساوی بین آنها تقسیم می شود.
نکته -۱۰ محرومیت برادر و خواهر اَبِی از ارث (طبقه دوم)
مطابق با ماده ۹۲۶ قانون مدنی: در صورتیکه ورثه متوفی شامل برادر و خواهر اَبَوِینی و اَبِی و اُمِّی باشند، برادر و خواهر اَبِی از بردن ارث محروم می شوند.
نکته -۱۱ سهم الارث زن و شوهر به همراه ورثه طبقه دوم
مطابق با ماده ۹۲۷ قانون مدنی: هر یک از زن و شوهر که زنده باشد، فَرض خود را از اصل اموال متوفی به ارث می برد و این فَرض عبارتست از: -۱ یک دوم از اصل اموال، به شوهر و یک چهارم از اصل اموال، به زن ارث می رسد. -۲ خویشاوندان مادری نیز اعم از پدربزرگ و مادربزرگ مادری یا برادر و خواهر مادری، فَرض خود را از اصل اموال به ارث می برند. -۳ هرگاه به واسطه ورود زن یا شوهر بعنوان ورثه متوفی، نقصی در تقسیم ارث بوجود آید، نقص بر برادر و خواهر اَبَوِینی یا اَبِی یا بر پدربزرگ و مــــادربزرگ اَبِی وارد می شود.
ادامه دارد …