شنبه ۲۵ مرداد ۱۳۹۹  شماره ۱۳۰۷

روزنامه «وقایع استان» همواره کوشیده است با انتشار مطالبی آگاهی بخش سطح دانش مخاطبانش را بالاتر ببرد. یکی از مواردی که بسیاری با آن روزانه مواجه می شوند مباحث حقوقی و قضایی است. در ستون قانون ما بر آن شدیم تا شما را با نکات حقوقی و قضایی آشنا کنیم که ممکن است با آن روبرو شوید. هر هفته قانون را در ستون «قانون» دنبال کنید. امید است که ستون «قانون» در نهایت عاملی شود برای افزایش دانش و آگاهی حقوقی و بهره مندی از تمامی حقوق قانونی که باعث زندگی خوب و راحت تری برای شهروندان خواهد شد.

مهدی حقدوست
کارشناس ارشد رشته حقوق بین الملل و مدرس دانشگاه

نکات حقوقی کاربردی (۵۸)
ازدواج و طلاق

نکته -۱ صدور حکم طلاق
مطابق با ماده ۲۶ قانون حمایت خانواده ۱۳۹۱:
-۱ در صورتیکه طلاق، بصورت توافقی بوده یا به درخواست شوهر باشد، دادگاه نسبت به صدور گواهی عدم امکان سازش، اقدام می نماید.
-۲ در صورتیکه طلاق به درخواست زن باشد، دادگاه مطابق با قانون نسبت به صدور حکم الزام شوهر به طلاق یا احراز شرایط اعمال وکالت در طلاق، اقدام می نماید. (موضوع: ماده ۲۶ ق.ح.خ.۱۳۹۱)
نکته -۲ ارجاع موضوع طلاق به داوری
مطابق با ماده ۲۷ قانون حمایت خانواده ۱۳۹۱:
۱- به جز طلاق توافقی، در کلیه موارد درخواست طلاق دادگاه بایستی به منظور ایجاد صلح و سازش، موضوع را به داوری ارجاع نماید.
-۲در این موارد دادگاه بایستی با توجه به نظر داوران، رأی صادر نماید.

-۳ در صورتیکه دادگاه نظر داوران را نپذیرد، نظریه آنها را با ذکر دلیل ردّ خواهد نمود.
نکته -۳ تکلیف زن و شوهر بعد از ارجاع پرونده طلاق به داوری
مطابق با ماده ۲۸ قانون حمایت خانواده ۱۳۹۱ و ماده ۱۲ آیین نامه قانون حمایت خانواده:
-۱ پس از صدور قرار ارجاع امر به داوری، زن و شوهر مکلف هستند ظرف مدت یک هفته از تاریخ ابلاغ، یک نفر از خویشاوندان متأهل خود را که حداقل ۳۰ سال سن داشته و آشنا به مسائل شرعی، خانوادگی و اجتماعی باشد، بعنوان داور به دادگاه معرفی نمایند.
-۲ خویشاوندانی که با زن محرم هستند و همسرشان فوت کرده یا از هم جدا شده اند، در صورت وجود سایر شرایط بعنوان داور پذیرفته خواهند شد.
-۳ در صورت نبود فرد واجد شرایط در بین خویشاوندان یا عدم دسترسی به ایشان یا خودداری آنها از پذیرش داوری، زن و شوهر می توانند داور خود را از بین افراد واجد صلاحیت دیگر تعیین و معرفی نمایند.
-۴ در صورت خودداری زن و شوهر از معرفی داور یا عدم توانایی آنها، دادگاه راساً یا به درخواست هر یک از طرفین نسبت به تعیین داور اقدام خواهد نمود.
نکته -۴ مهلت داوران برای ارسال نظریه
مطابق با ماده ۱۳ آیین نامه قانون حمایت خانواده:
-۱ مهلت اعلام نظر داوران توسط دادگاه تعیین خواهد شد.
-۲ دادگاه می تواند در صورت درخواست داوران یا یکی از آنها و احراز ضرورت، مهلت را تمدید نماید.
نکته -۵ تکلیف داوران
مطابق با ماده ۱۴ آیین نامه قانون حمایت خانواده:
داوران مکلف هستند با تشکیل جلسه یا جلسات متعدد با حضور زن و شوهر و در صورت خودداری آنها، بدون حضور زن و شوهر یا یکی از آنها، در جهت رفع اختلاف و اصلاح بین زوجین تلاش نموده و نتیجه را در مهلت مقرر به دادگاه اعلام نمایند.
نکته -۶ حق الزحمه داوران
مطابق با ماده ۱۵ آیین نامه قانون حمایت خانواده:
در صورتیکه داوران یا یکی از آنها، درخواست حق الزحمه داوری نماید، دادگاه حق الزحمه مناسبی برای وی تعیین و با رعایت ماده ۵ ق.ح.خ.۱۳۹۱، دستور دریافت آن را از متقاضی صادر خواهد نمود.
نکته -۷ محتوای حکم دادگاه خانواده در خصوص طلاق
مطابق با مواد ۲۹ و ۳۹ قانون حمایت خانواده ۱۳۹۱ و ماده ۱۶ آیین نامه قانون حمایت خانواده:
-۱ دادگاه بایستی ضمن صدور گواهی عدم امکان سازش یا حکم الزام شوهر به طلاق، با توجه به شروط ضمن عقد و مندرجات سند ازدواج، تکلیف جهیزیه، مهریه و نفقه زن، اطفال و نوزاد را معیّن و همچنین اجرت المثل ایّام زوجیّت طرفین مطابق با ماده ۳۳۶ ق.م. تعیین و در مورد چگونگی حضانت و نگهداری اطفال و نحوه پرداخت هزینه های حضانت و نگهداری، تصمیم گیری نماید.
-۲ دادگاه بایستی با توجه به وابستگی عاطفی و مصلحت طفل، ترتیب، زمان و مکان ملاقات وی با پدر و مادر و سایر بستگان را تعیین نماید.
-۳ ثبت طلاق مشروط به پرداخت حقوق مالی زن خواهد بود. ولی در صورت رضایت زن یا صدور حکم قطعی مبنی بر اعسار شوهر یا تقسیط محکومٌ به (یعنی آن چیزی که در خصوص آن، دادگاه حکم صادر کرده است) طلاق ثبت خواهد شد.
-۴ در هر حال، هرگاه زن بدون دریافت حقوق مالی خود، به ثبت طلاق رضایت دهد می تواند پس از ثبت طلاق برای دریافت این حقوق از طریق اجرای احکام دادگستری مطابق مقررات مربوطه اقدام نماید.
-۵ در مواردی که تعیین جهیزیه یا نفقه و موارد دیگر به لحاظ مجهول المکان بودن زن یا به علت دیگر در زمان صدور رأی ممکن نباشد، نسبت به این موارد، پرونده مفتوح خواهد ماند تا بعداً رسیدگی و اقدام شود و نسبت به سایر حقوق زن بایستی تعیین تکلیف گردد.
-۶ در کلیه موارد، دادگاه صادرکننده رأی نخستین بایستی گواهی لازم مبنی بر قطعی و قابل اجرا بودن گواهی عدم امکان سازش یا حکم طلاق را همزمان به دفتر اسناد رسمی ثبت ازدواج و طلاق ارائه نماید.
نکته -۸ دریافت اجرت المثل ایّام زوجیّت
مطابق با بند (ب) تبصره ۶ اصلاح مقررات مربوط به طلاق و ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده ۱۳۹۱ و ماده ۱۶ آیین نامه قانون حمایت خانواده:
-۱ زن می تواند از دادگاه دریافت اجرت المثل کارهایی را که شرعاً به عهده وی نبوده و به دستور شوهرش و بدون قصد تَبَرُّع انجام داده است، را تقاضا نماید.
-۲ دادگاه مطابق با ماده ۳۳۶ ق.م. و با توجه به سنوات زندگی مشترک و نوع کارهایی که زن در خانه شوهرش انجام داده است و توان مالی شوهر، مبلغی را از باب بخشش (نِحلَه) برای زن تعیین خواهد نمود.
نکته -۹ دریافت مخارجی که توسط زن پرداخت شده از شوهر
مطابق با ماده ۳۰ قانون حمایت خانواده ۱۳۹۱: در مواردی که زن در دادگاه ثابت کند، به امر شوهرش یا با اجازه وی از مال خودش برای مخارج متعارف زندگی مشترک که بر عهده شوهر می باشد، هزینه نموده و شوهر نتواند قصد تَبَرُّع زن را اثبات کند، زن می تواند معادل آن را از وی دریافت نماید.
ادامه دارد…