نکات حقوقی کاربردی (۱۱)

شنبه ۱۲ مرداد ۱۳۹۸   شماره ۱۱۲۵

روزنامه «وقایع استان» همواره کوشیده است با انتشار مطالبی آگاهی بخش سطح دانش مخاطبانش را بالاتر ببرد. یکی از مواردی که بسیاری با آن روزانه مواجه می شوند مباحث حقوقی و قضایی است. در ستون قانون ما بر آن شدیم تا شما را با نکات حقوقی و قضایی آشنا کنیم که ممکن است با آن روبرو شوید. هر هفته قانون را در ستون «قانون» دنبال کنید. این ستون به قلم «مهدی حقدوست» کارشناس ارشد رشته حقوق بین الملل و مدرس دانشگاه و مولف دو کتاب «حقوق شهروندی در مراجع انتظامی، امنیتی، قضایی و زندان ها» و «مجموعه نکات حقوقی کاربردی» است که از وی بابت همراهیش با ما و شما در این ستون سپاسگزاریم. امید است که ستون «قانون» در نهایت عاملی شود برای افزایش دانش و آگاهی حقوقی و بهره مندی از تمامی حقوق قانونی که باعث زندگی خوب و راحت تری برای شهروندان خواهد شد.

نکات حقوقی کاربردی (۱۱)

تنظیم اجاره نامه

نکته -۱ قرارداد اجاره
مطابق با ماده ۴۶۶ قانون مدنی: «اجاره» عقدی است که بر اساس آن، اجاره کننده در طول مدت قرارداد، مالک منافع مال مورد اجاره می شود. یعنی حق استفاده از مال مورد اجاره، در طول مدت قرارداد، به مستأجر واگذار می شود.
نکته -۲ طرفین قرارداد اجاره و موضوع آن
مطابق با ماده ۴۶۶ قانون مدنی: اجاره کننده را «مستأجر»، اجاره دهنده را «مؤجر»، مورد اجاره را «عین مستأجره» و اجاره بهــاء را «مـال الاجاره» می نامند.
نکته -۳ تنظیم قرارداد اجاره
مطابق با مواد ۱۰، ۱۸۳، ۱۹۰ و ۲۱۹ قانون مدنی و مواد ۴۶ و ۴۷ قانون ثبت اسناد و املاک و ماده ۱ قانون روابط مؤجر و مستأجر مصوب ۱۳۷۶:
-۱ قرارداد اجاره را می توان هم بصورت «عادی» و هم بصورت «رسمی» تنظیم نمود.
-۲ «اجاره نامه عادی» در مشاورین املاک و یا به صورت دست نویس تنظیم می شود، ولی «اجاره نامه رسمی» بایستی در دفاتر اسناد رسمی تنظیم شود.
نکته -۴تنظیم اجاره نامه عادی
مطابق با ماده ۲ قانون روابط مؤجر و مستأجر مصوب ۱۳۷۶: اجاره نامه عادی (چه در مشاورین املاک و چه بصورت دست نویس) بایستی در دو نسخه، تنظیم و به غیر از مالک و مستأجر، دو نفر شاهد نیز بعنوان گواه، ذیل قرارداد را امضاء نمایند تا طرفین قرارداد مشمول قانون روابط مؤجر و مستأجر مصوب ۱۳۷۶ شوند.
نکته -۵مدت قرارداد اجاره: مطابق با ماده ۴۶۸ قانون مدنی و ماده ۲ قانون روابط مؤجر و مستأجر مصوب ۱۳۷۶: در اجاره نامه، بایستی مدت اجاره معیّن باشد و الاّ قرارداد اجاره باطل است.
نکته -۶ زمان شروع مدت اجاره
مطابق با ماده ۴۶۹ قانون مدنی:
-۱مدت اجاره، از روزی شروع می شود که بین مالک و مستأجر توافق شده و زمان آن در قرارداد قید شود.
-۲ در صورتیکه زمان آغاز ذکر نشود، شروع آن از زمان انعقاد قرارداد محاسبه خواهد شد.
نکته -۷چگونگی فسخ قرارداد اجاره: مطابق با مواد ۲۱۹، ۴۷۶، ۴۷۸، ۴۷۹، ۴۸۱، ۴۸۳، ۴۸۵، ۴۸۷، ۴۸۸، ۴۹۲، ۴۹۴، ۴۹۶، ۴۹۷ و ۴۹۸ قانون مدنی:
-۱امکان فسخ قرارداد اجاره، قبل از تاریخ پایان مدت اجاره وجود ندارد.

-۲ مگر اینکه طرفین قرارداد با رضایت و توافق یکدیگر، اقدام به اقاله و فسخ قرارداد نمایند و یا به دلیل قانونی قرارداد اجاره فسخ شود.
نکته -۸ معیوب بودن ملک مورد اجاره
مطابق با ماده ۴۷۸ قانون مدنی و بند ۳ ماده ۶ قانون روابط مؤجر و مستأجر مصوب ۱۳۶۲:
-۱ اگر بعد از تنظیم قرارداد، معلوم شود که ملک مورد اجاره معیوب بوده، مستأجر حق فسخ خواهد داشت. -۲ البته اگر مالک رفع عیب نماید، به نحوی که به مستأجر ضرری وارد نشود، مستأجر حق فسخ نخواهد داشت.
نکته -۹ تغییر در ملک مورد اجاره توسط مالک
مطابق با ماده ۴۸۴ قانون مدنی: مالک نمی تواند در مدت قرارداد اجاره، در ملک تغییری صورت دهد که با استفاده مستأجر، در تعارض باشد.
حقوق شهروندی در دعاوی کیفری
نکته -۱ آگاهی خانواده و آشنایان فرد بازداشت شده، از دستگیری وی به هر وسیله ممکن
مطابق با مواد ۴۹ و ۵۰ قانون آیین دادرسی کیفری:
-۱ شخص تحت نظر می تواند به وسیله تلفن یا هر وسیله ممکن، افراد خانواده یا آشنایان خود را از تحت نظر بودن آگاه نماید. -۲ ضابطان دادگستری مکلف هستند مساعدت لازم را در این خصوص بعمل آورند.
-۳ مگر اینکه بنابر ضرورت، تشخیص دهند که شخص تحت نظر نبایستی از چنین حقی استفاده نماید. در این صورت بایستی مراتب را برای اخذ دستور مقتضی، به اطلاع مقام قضایی برسانند. -۴ والدین، همسر، فرزندان، خواهر و برادر متهم می توانند از طریق مراجع انتظامی و قضایی از تحت نظر بودن وی اطلاع یابند. -۵ پاسخگویی به بستگان فوق در خصوص تحت نظر قرار گرفتن متهم، تا حدّی که با حیثیت اجتماعی و خانوادگی وی منافاتی نداشته باشد، ضروری می باشد. (مجازات متخلف: مطابق با ماده ۷ ق.آ.د.ک. و ماده ۵۷۰ ق.م.ا.)
نکته -۲ معاینه متهم توسط پزشک به درخواست خودش یا یکی از بستگان نزدیک وی
مطابق با ماده ۵۱ قانون آیین دادرسی کیفری:
-۱ با درخواست متهم یا یکی از بستگان نزدیک وی، یکی از پزشکان به تعیین دادستان از شخص تحت نظر معاینه بعمل می آورد. -۲ گواهی پزشک در پرونده ثبت و ضبط می شود. (مجازات متخلف: مطابق با مواد ۷ و ۶۳ ق.آ.د.ک. و ماده ۵۷۰ ق.م.ا.)
نکته -۳ تفهیم و ابلاغ مقررات مربوط به حقوق قانونی متهم به صورت کتبی، توسط ضابطان دادگستری: مطابق با ماده ۵۲ قانون آیین دادرسی کیفری: هرگاه متهم تحت نظر قرار گرفت، ضابطان دادگستری مکلف هستند حقوق مندرج در قانون آیین دادرسی کیفری را به متهم تفهیم و به صورت مکتوب در اختیار وی قرار دهند و رسید دریافت نموده و ضمیمه پرونده نمایند.
ادامه دارد …