پنجشتبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۹  شماره ۱۳۸۰

وقایع استان پیگیری می کند؛ مرگ مشکوک یک سگ در احمدآباد اراک به علت بیماری هاری بوده است یا خیر؟

مورد عجیب یک سگ

 مریم رسولی

چندی پیش یکی از تیم های امداد و درمان حیوانات در اراک فیلمی را در صفحه اینستاگرامش منتشر کرد که نشان می داد که سگی مبتلا به بیماری هاری را زنده گیری و قرنطینه کرده اند، سرانجام پس از گذشت دو روز از قرنطینه این حیوان جان خود را از دست می دهد. این گروه مدعی است گزارشات مردمی در اختیار دارد که براساس آن این سگ به یک مرغداری در اطراف روستا حمله کرده و با یک سگ دیگر نیز درگیری داشته است. همچنین طبق معاینات انجام شده علت مرگ حیوان بیماری هاری عنوان شده در حالی که شبکه دامپزشکی استان این موضوع را تایید نکرده و به گفته معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان مرکزی بیماری هاری پس از انجام نمونه گیری از مغز استخوان حیوان و انجام آزمایشات لازم مشخص خواهد شد و با توجه به اینکه لاشه این حیوان پس از مرگ دفن شده و چند روزی نیز از این واقعه گذشته امکان انجام آزمایش وجود ندارد.
همین موضوع و انعکاس آن در فضای مجازی باعث واکنش های بسیاری از طرف فعالان زیست محیطی و حامیان حقوق حیوانات شده است. آنها خواستار مشخص شدن دو موضوع شده اند؛ اول آنکه بیماری هاری حیوان صحت داشته است یا خیر که اگر صحت داشته آیا اقدامات مقتضی در این منطقه انجام شده است؟ و دوم اینکه تیم امداد و نجاتی که اقدام به دفت سگ کرده است چگونه هاری این حیوان را تشخیص داده و اصولا مرجع تشخیص بیماری هاری در حیوات کجاست؟
از سوی دیگر رفتار اسنانی یک مسلمان حکم می کند که از حقوق حیوانات دفاع و برای حفظ جان آن ها از تلاشی دریغ نکند. باید اشاره کنیم که مسلمانان بر این باورند که باید با همه موجودات زنده با احترام رفتار کرد؛ آنها معتقدند حیوانات حق دارند در برابر بد رفتاری و استثمار انسان در امان باشند. قطعاً آموزه ها و قوانین دینی در مورد رفاه و ارزش حیوانات، در نگرش نسبت به حقوق حیوانات تأثیر می گذارد. مسلمانان بر این باورند که خدا حیوانات را به انسان عطا کرده و باید طبق حقوق حیوانات در اسلام با آنها رفتار کرد. به همین دلیل علاوه بر اینکه روزنامه وقایع در صدد است تا پاسخی برای شایبه های ایجاد شده در مورد مرگ این سگ بیاید، به وظیفه انسانی خود در قبال این حیوان و حقوق حیواناتی که ممکن است به همین طریق جان خود را از دست بدهند عمل کرده و در این گزارش به این موضوع می پردازد.
علی اصغر محمدی موسسه حامیان محیط زیست استان مرکزی در این خصوص گفت: چند روز پیش یکی از تیم هایی که کارهای امدادی و درمان حیوانات را انجام می دهند فیلمی را در پیج اینستاگرام با موضوع ابتلای یک سگ به بیماری هاری منتشر کردند، این گروه سگ را زنده گیری کرده و پس از دو روز قرنطینه متوجه شدند که حیوان دچار بیماری هاری بوده و به مرغداری روستای احمد آباد هم حمله کرده است.
وی افزود: پس از دو روز این تیم سگ را کشته، داخل پلاستیک قرارداده و دفن می کنند و تمامی این مطالب را در صفحه اینستاگرام این تیم امدادی منتشر کرده و مدعی می شوند که بیماری هاری در روستای احمدآباد  سرایت پیدا کرده است، همشهریان هم با ارسال این مستندات پیگیر این موضوع شدند که آیا بیماری هاری در روستای احمدآباد تسری پیدا کرده یا خیر؟ ما هم این موضوع را از شبکه دامپزشکی پیگیری کرده و طبق اعلامیه دامپزشکی هیچ نوع بیماری هاری  از روستای احمدآباد به این سازمان گزارش نشده است.
وی در ادامه گفت: حال جای این سوال مطرح است که اگر بیماری هاری وجود داشته، چرا این تیم به شبکه دامپزشکی اطلاع رسانی نکرده اند؟ و همچنین در صورت مشکوک بودن به بیماری، این سگ باید پس از زنده گیری به دامپزشکی تحویل می شد تا از مغز استخوان سگ نمونه گیری شده و برای آزمایشگاه پاستور ارسال شود تا در صورت اثبات بیماری هاری این حیوان منطقه مورد قرنطینه قرار گرفته و سازمان بهداشت ورود کند.
محمدی گفت: اینگونه که پیداست بیماری هاری وجود نداشته و اینگونه اطلاع رسانی شده است و لازم است شبکه دامپزشکی به این موضوع ورود کند تا صحت موضوع مشخص شود زیرا طبق پروتکل های شبکه دامپزشکی، فعالان حقوق حیوانات و یا دامپزشکان در صورت مواجهه با حیوان مبتلا به بیماری هاری، حق دخالت ندارند و باید موضوع را سریعا به شبکه دامپزشکی اطلاع دهند. البته اغلب فعالان از این موضوع اطلاعی نداشته و به همین دلیل خودسرانه اقدام به کشتن و دفن حیوان می کنند که این امر خلاف قانون می باشد.
دکتر محمد فتاحی معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان مرکزی هم در این باره اظهار کرد:  در بیشتر موارد با شیوع بیماری هاری در یک منطقه نیازی به قرنطینه کردن آن محدوده نمی باشد و از سویی خوشبختانه در استان مرکزی این بیماری خیلی کم گزارش شده و در صورت گزارش هم نمونه گیری از طریق دامپزشکی انجام پذیرفته و به آزمایشگاه پاستور ارسال می شود تا احتمال وجود بیماری هاری مورد بررسی قرار بگیرد.اما در صورت نیاز  محدوده قرنطینه  شده و واکسیناسیون بین حیوانات محدوده مورد نظر انجام خواهد شد.
وی تصریح کرد: ضمنا حیواناتی که دچار بیماری هاری می شوند، باید کشته شده و دفن شوند اما در بیشتر مواقع خود حیوان در اثر بیماری تلف شده و از بین خواهد رفت.
وی گفت: حمله این سگ به مرغداری، به سازمان دامپزشکی استان گزارش نشده است که در صورت گزارش، این موضوع مورد بررسی قرار گرفته و اقدامات لازم را هم انجام خواهد شد، ضمن اینکه حمله ور شدن یک سگ به مرغداری یا دیگر حیوانات را نمی توان نشانه ای قطعی برای بیماری هاری قلمداد کرد و این موضوع نیازمند بررسی های بیشتر و انجام نمونه گیری می باشد.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان مرکزی با اشاره به نمونه گیری از مغز و استخوان سگ برای تشخیص بیماری هاری افزود: در این مورد به خصوص با گذشت چند روز از مرگ این حیوان امکان انجام نمونه گیری وجود ندارد چرا که لاشه حیوان تازه نیست و احتمال اشتباه در نتیجه آزمایش بالا است.
وی در پایان در توصیه به شهروندان بیان کرد: در صورت دیدن موارد مشابه یا اطمینان از حمله حیوان مذکور به مرغداری و دیگر حیوانات روستا حتما این مساله را به اطلاع دامپزشکی برسانند.
نساء نظافتی سرگروه و مدیرتیم امداد و نجات حیوانات اراک در خصوص این موضوع گفت: حدود ۷ سال است که در یک گروه ۴ نفره به طور آزاد و زیر نظر دامپزشکی کار امداد و رسیدگی به حیوانات بلاصاحب را انجام می دهیم. اهالی منطقه احمد آباد پرخاشگری و نوع رفتار غیرمعمولی  را که در یک سگ مشاهده کرده بودند، به تیم ما اطلاع دادند و ما با پیگیری این موضوع تقریبا مطمین شدیم  که سگ مبتلا به بیماری هاری است بنابراین  سگ را زنده گیری کرده و در قرنطینه قرار دادیم که این حیوان پس از گذشت دو روز از قرنطینه تلف شد.
وی تصریح کرد: ما طبق آگاهی هایی که از شبکه دامپزشکی در خصوص بیماری هاری داشتیم و اطلاعاتی که در خصوص بیماری در سگ ها داشتیم ، بیماری هاری را در این حیوان تشخیص دادیم. بیماری هاری روی سیستم های مغزی اثر می گذارد و همچنین سگ های هار بین ۱۰ الی ۱۵ روز بعد از گزش حیوانات دیگر از بین می روند، این حیوان هم دو روز بعد از قرنطینه تلف شد.
نظافتی با اشاره به حمله این حیوان به مرغداری، گفت: حدود ۲۰ عدد مرغ و خروسی که در یک مرغداری نگه داری می شده در نتیجه حمله این سگ از بین رفته اند همچنین  درگیری این حیوان با سگ دیگری در روستا هم گزارش شده بود که با انجام معاینات متوجه شدیم جراحات حیوان شدید نیست و سپس اقدام به تزریق واکسن هاری کردیم.
وی افزود: ما در این خصوص شبکه دامپزشکی را هم در جریان کار قرار دادیم ولی از طرفی  به دلیل مشغله کاری و شلوغ بودن آزمایشگاه و از طرفی دیگر به این علت که خود حیوان تلف شده و بیماری هاری مشهود بود، نمونه گیری انجام نشد و مقررشد در صورت مشاهده موارد خاص منطقه را پاکسازی و واکسینه کنند.
نظافتی گفت: بیماری هاری صرفا نمی تواند از طریق سگ ها باشد و ممکن است از طریق گزش موش و یا سمور و یا روباه در آن منطقه باشد که ما متاسفانه به آن حیوانات دسترسی نداریم. بیماری هاری بیشتر از گزش حیوانات ناقل به وجود می آید که اکثرا از حیواناتی مانند روباه و موش هستند که از بین هم نمی روند.در سال گذشته هم یک مورد گربه با علایم هاری مشاهده و به شبکه دامپزشکی ارجاع شد. لاشه مورد نمونه گیری قرار گرفته و به آزمایشگاه پاستور فرستاده شد و چون گربه در منطقه شهری بود امکان اینکه کل حیوانات شهر واکسینه شوند وجود نداشت، اما در مورد این سگ محدوده روستا بررسی شده و پاک می باشد.
وی افزود: دفن لاشه حیوان مبتلا به بیماری هاری، باید در عمق  ۳ متری  زمین انجام شده و آهک روی لاشه ریخته شود و یا اینکه حیوان معدوم سازی شود که ما هم لاشه سگ را و به سازمان پسماند تحویل داده و معدوم کرده ایم.