دوشنبه ۲۱ بهمن ۱۳۹۸  شماره ۱۲۳۰

بررسی آخرین آمار نویسندگان و مؤلفان استان در گفتگو با معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی

قلم‌های پنهان

سازوکاری درست برای جمع‌آوری آمار دقیق نویسندگان در استان شکل نگرفته بود ن

قدهایی که به اداره کل ارشاد مبنی بر عدم وجود بانک اطلاعاتی نویسندگان می‌شود، نقدهای واردی است

متأسفانه بسیاری از مؤلفان و حتی بسیاری از ناشرین استان کتاب‌های شان را خارج از اراک چاپ می‌کنند

نویسندگان هم در عدم وجود یک آمار دقیق از نویسندگان و مؤلفان استان مقصر هستند

استان مرکزی دارای بیش از ۱۰۰ نویسنده خانم است

اداره کل ارشاد با تدوین بانک اطلاعاتی نویسندگان و مؤلفان به دنبال مطرح کردن خود نیست

مرکزی دارای ۷۰۰ نویسنده است که ۴۰۰ نویسنده متعلق به اراک و ۳۰۰ نویسنده متعلق به سایر شهرستان ها است

کوروش دیباج

آمار و اطلاعات یعنی برنامه‌ریزی، داده‌های آماری بنیادی‌ترین اصل برای برنامه‌ریزی است،و برنامه‌ریزی اساسی‌ترین شاخص برای مدیریت قلمداد می‌شود.سه حلقه آمار و اطلاعات،برنامه‌ریزی و مدیریت از حلقه‌های توسعه به شمار می‌رود.بطوریکه عصر ارتباطات و اطلاعات وقتی معنا می‌یابد که جمع‌آوری اطلاعات و داده‌ها به‌روز باشد و یکی از نکاتی که در برنامه‌ریزی هر سازمانی می‌توان به آن به‌عنوان شاخص‌ترین اصل از آن یاد نمود این است که توسعه بدون برنامه‌ریزی و برنامه‌ریزی بدون آمار و اطلاعات قابل تحقق نیست.و این سه ملزوم و لازمه یکدیگرند.و این مهم وقتی قابل تحقق است که نگاه ما به آمار و اطلاعات نگاه جامعی باشد به اصل آمار.
تجسم اینکه آمار و اطلاعات یکسری اعداد و ارقام بی‌شماری هستند که تنها برای پر کردن صفحات آن‌ها را گردآوری می‌کنند تجسمم غلطی است.که در نگاه بخش کوچکی از مدیران ما به‌شدت مشهود است.امروزه دانایی بشر منوط به داده‌ها و اطلاعاتی است که ماهیت سمت‌وسوی حرکت بشر را به‌طور کامل تغییر می‌دهند و جهانی که فراروی ما که همانا عصر اطلاعات گفته می‌شود. اصلاً بدون کوچک‌ترین تردیدی می‌توان اذعان کرد در دنیای امروزی یکی از شاخص‌های ارزیابی توسعه کشورها داشتن نظام و فرایند کمی و کیفی فعالیت‌های آماری است.
مقوله آمار در زندگی فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و… بااهمیت است. نخستین تلاش‌ها برای تهیه آمار به شکل جدید در ایران را به دوران صدارت میرزا حسین‌خان سپه‌سالار در دوران حکومت ناصرالدین‌شاه نسبت می‌دهند. کما اینکه تاریخ‌نگاران ایران باستان بر تهیه آمار توسط حکام هخامنشی برای رتق‌وفتق امورشان تأکید می‌کردند. نتایج به‌دست‌آمده از خواندن الواح تخت جمشید حکایت از آمارهایی دارد که پادشاهان برای اداره امور حکومتی به ‌آن نیاز داشتند؛ مقوله‌ای که ارزش آن روزبه‌روز بیشتر می‌شود، به‌طوری‌که دنیای جدید را جهان آمار و احتمالات نام نهاده‌اند.
بدون آمار و اطلاعات دقیق برنامه‌ریزی نوعی ‌انشای‌ اقتصادی یا توسعه‌ای است که نمود عینی و عملی نخواهد داشت. مبنا و زیربنای هر نظام فعال فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و… آمارهای دقیق و قابل‌اتکاست.آمارها بر اساس مدل‌ها به دست می‌آیند و مدل‌ها ساخته‌ ذهن گونه است. اختلاف در آمار نشانه‌ ضعف برنامه و ‌گویای ناکارآمدی آماری است. لذا ضروری است آمارها از یک مرکزیت فکری، برای طراحی، اجرایی و یکدستی برخوردار باشند. نمی‌شود به برنامه‌ریزی فکر کرد اما به آمار نیندیشید و نمی‌شود در مورد همه‌چیز برنامه داشت، ولی در مورد «آمار» برنامه نداشت. آمار هم برنامه است و هم «با» برنامه. در این راستا آنکه با آمار سخن می‌گوید و به آمار می‌اندیشد از دقت و وضوح بیشتری بهره‌مند است. ازاین‌رو وقایع استان در گفتگو با علیرضا حاج علی بیگی،معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مرکزی این پرسش را مطرح کرده است با توجه به اینکه استان مرکزی به‌عنوان استان مفاخر شناخته می‌شود، چرا تاکنون اداره ارشاد استان آمار و بانک اطلاعاتی جامعی از نویسندگان خود نداشته است؟ و در آخرین جمع‌آوری بانک اطلاعاتی نویسندگان و مؤلفان استان ارشاد به اطلاعات چند نویسنده دست‌یافت؟
سازوکاری درست برای جمع‌آوری آمار دقیق نویسندگان در استان شکل نگرفته بود
حاج علی بیگی بابیان اینکه بانک اطلاعاتی برای تمام حوزه‌ها نیاز است و باید باشد، اظهار کرد: امروزه بانک اطلاعاتی یک ابزار مهم برنامه‌ریزی است، درواقع بانک اطلاعاتی پایه برای برنامه‌ریزی است که بر اساس آن اولویت‌های برنامه‌های آن حوزه مشخص می‌شود. دلیل اینکه اداره ارشاد هر استانی در بعضی از حوزه دارای بانک اطلاعاتی است به خاطر سازوکاری است که از ابتدا برای آن مشخص‌شده است درواقع فرد برای اخذ مجوز فعالیت خود مجبور بوده اطلاعات خود و فعالیتش را در قالب سامانه‌ای ثبت‌نام و بارگذاری کند، به همین خاطر است که اداره کل فرهنگ و ارشاد تمامی استان‌ها آمار دقیق تعداد مؤسسات فرهنگی، کانون تبلیغات، نشریات و… را به تفکیک شهرستان دارد.
وی ادامه داد: اما در بعضی از حوزه‌ها اداره ارشاد بانک اطلاعاتی ضعیفی دارد و در بعضی از حوزه‌ها تقریباً بانک اطلاعاتی وجود ندارد. اداره کل ارشاد استان مرکزی بانک اطلاعاتی در حوزه نویسندگان و مؤلفان استان داشته است ولی به دلیل اینکه این بانک اطلاعاتی به‌روز نشده است نیاز دارد این بانک اطلاعاتی به‌روز شود بر اساس این بانک اطلاعاتی شهر اراک دارای ۱۵۰ نویسنده و مؤلف بوده است.
نقدهایی که به اداره کل ارشاد استان مبنی بر عدم وجود بانک اطلاعاتی نویسندگان می‌شود، نقدهای واردی است
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تصریح کرد: نقدی که به اداره کل ارشاد استان مبنی بر عدم وجود بانک اطلاعاتی نویسندگان استان می‌شود، نقد واردی است و این اداره باید به‌عنوان متولی حوزه کتاب، نویسندگی و تألیف این انتظار می‌رود که حداقل بانک اطلاعاتی به‌روزی در این خصوص داشته باشد، البته این اداره کل بخشی از این بانک را دارد ولی مشکل این بوده همین بانک اطلاعاتی که در حوزه نویسندگان و مؤلفان استان که در حال جمع‌آوری بوده کامل نبوده و علاوه بر آن به‌روزرسانی نشده است.
حاج علی بیگی با اشاره به اینکه اداره کل ارشاد استان نه‌تنها در بانک اطلاعاتی حوزه نویسندگان بلکه سایر حوزه‌هایی که بانک اطلاعاتی موجود نبود استارت این کار را از ابتدا زده است، گفت: به‌روزرسانی این بانک توسط اداره کل ارشاد استان به‌واسطه خبرنگار روزنامه وقایع استان با طرح این پرسش که چرا اداره کل ارشاد استان بانک نویسندگان ندارد؟، شروع شد ولی روال اینکه ارشاد هر استانی بخواهد آمار نویسندگان استان خود را به دست بیاورد این است که نویسنده کتابش را توسط ناشر استانی به چاپ رسانیده باشد و یا سامانه‌ای برای مؤلفان و نویسندگان ایجاد کرده باشد که نویسنده و مؤلف برای مجوز چاپ کتابش مجبور باشد در این سامانه ثبت‌نام کند.
چاپ اکثر کتاب‌های نویسندگان توسط انتشارات خارج از استان صورت می‌گیرد
وی ادامه داد: با توجه به اینکه چاپ اکثر کتاب‌های نویسندگان توسط انتشارات خارج از استان صورت می‌گیرد، برای اینکه بتوانیم دسترسی به اطلاعات نویسندگان استان داشته باشیم، برای تهیه این بانک اطلاعاتی از فعالین حوزه فرهنگی، ادبی و هنری استان دعوت کرده که چنانچه نویسنده‌ای در شهرستان و استان می‌شناسید که از او کتابی چاپ‌شده به اداره ارشاد اطلاع دهد خوشبختانه بخش از اطلاعات این بانک اطلاعاتی با همکاری فعالان حوزه فرهنگی در استان تکمیل شد، برای اینکه نویسنده‌ای از استان در این بانک اطلاعاتی جا نماند علاوه بر فراخوانی که به سایر ادارات ارشاد شهرستان‌های استان مرکزی زده شد، سامانه پیامکی را طراحی کرده و اطلاع‌رسانی کرده که علاقه‌مندان برای معرفی نویسندگان استان می‌توانند با ارسال عدد ۱ به شماره ۵۰۰۰۴۰۰۷۱۳۳۰۸۵ نسبت به این امر اقدام کنند. که خوشبختانه همکاری خوبی تاکنون صورت گرفته است.
متأسفانه بسیاری از مؤلفان و حتی بسیاری از ناشران استان کتاب‌هایی را که چاپ می‌کنند، خارج از اراک چاپ می‌کنند
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان بیان کرد: اداره کل ارشاد استان می‌توانست بانک نویسندگان استان را از چند منبع با همان ملاحظاتی که دارد به دست بیاورد، یکی از ملاحظاتش این است که متأسفانه بسیاری از مؤلفین و حتی بسیاری از ناشران استان کتاب‌هایی را که چاپ می‌کنند، خارج از اراک چاپ می‌کنند.استان مرکزی نویسندگانی دارد که به‌عنوان‌مثال ۵ الی ۶ جلد کتاب دارد ولی هیچ‌کدام از آن را با ناشران داخل استان انجام نداده است، یکی از دلیل اینکه ارشاد استان آمار دقیقی از نویسندگان استان ندارد به همین امربر می‌گردد.
حاج علی بیگی در پاسخ به این سؤال نویسنده‌ای که کتابش مجوزش چاپ می‌گیرد اطلاعاتش در وزارت ارشاد ثبت می‌شود، پس چگونه است که اداره کل ارشاد استان آماری از نویسندگان استان خود ندارد، گفت: وقتی نویسنده فیپا یا شناسه ملی را برای چاپ کتابش می‌گیرد و اطلاعات آن در وزارت ارشاد ثبت می‌شود، ولی در این ثبت مشخص نیست که این نویسنده اهل کدام شهرستان یا استان است.
نویسندگان خود در عدم آمار دقیق نویسندگان استان توسط ارشاد مقصر هستند
وی عنوان کرد: بخشی از علت اینکه اداره کل ارشاد استان آمار دقیقی از تعداد نویسندگان ندارد به خاطر همین اقدام نویسندگان استان است که کتاب خود را به ناشر خارج از استان می‌دهند و حتی حاضر نیستند بعد چاپ کتاب یک جلد از کتاب خود را آورده و به اداره ارشاد اعلام کنند که در حوزه نویسندگی فعال بوده و این کتاب اخیراً از او به چاپ رسیده است.
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ادامه داد: در تهیه بانک اطلاعاتی نویسندگان و مؤلفان استان، این اداره کل از چند منبع استفاده کرد که این منبع‌ها شامل ناشرین، فعلان حوزه نویسندگی، انجمن‌های ادبی، NGO ها، چاپخانه‌ها و… بوده است، جمع‌آوری این اطلاعات در شهرستان‌ها راحت از جمع‌آوری اطلاعات نویسندگان در شهر اراک بود زیرا در شهرستان‌ها تعداد نویسندگان محدودتر از شهرستان اراک است.
استان مرکزی دارای بیش از ۱۰۰ نویسنده خانم است
حاج علی بیگی با اشاره به اینکه اداره کل ارشاد استان دارای بانک نویسندگان خانم استان است، گفت: دلیل وجود این بانک اطلاعاتی بدین خاطر بوده که از قبل اقدام به تهیه این بانک شده بود ولی این بانک هم نیاز به کمی بروز رسانی دارد. بر اساس این بانک آمار تعداد نویسندگان خانم بالای ۱۰۰ نفر است، نویسندگان خانمی که داری یک یا چند عنوان کتاب هستند.
وی گفت: در این بانک اطلاعاتی نویسندگان و مؤلفان استان که توسط این اداره کل صورت گرفت مواردی همچون نام و نام خانوادگی، نام پدر، تاریخ تولد، کد ملی، شماره تماس، موضوع و زمینه آثار تألیفی، تعداد آثار تألیفی و عنوان آثاری که تألیف شده لحاظ شده است.دسته‌بندی موضوعات کتاب نویسندگان بین ۶ تا ۱۰ محور موضوع بوده که بیشترین موضوع کتاب نویسندگان استان در حوزه شعر و ادبیات و سپس حوزه تاریخ و جغرافیا همین‌طور است.همچنین بر اساس آمار این بانک اطلاعاتی ابتدا شهرستان اراک سپس شهرستان ساوه بیشترین نویسنده را در استان دارد.
اداره کل ارشاد با تدوین بانک اطلاعاتی نویسندگان و مولفان استان به دنبال مطرح کردن خود نیست
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تأکید کرد: البته ما به یاد تعریف از نویسنده داشته باشیم ما فردی را یک‌بار یک کتابی را چاپ کرده است نمی‌توان به آن نویسنده اطلاق کرد، نویسنده قاعدتاً به کسی گفته می‌شود که بیشترین وقت از عمر خویش را صرف این کارکرده و در حال انتشار کتاب متعدد باشد، البته ممکن است افرادی باشند که کتاب‌های زیادی در موضوعات مختلف نوشته ولی به دلایلی چاپ نکرده‌اند البته در این بانک اطلاعاتی همه را احصا کرده‌ایم اما بعد در این‌که به کدام‌یک از این افراد نویسنده اطلاق شود حتماً این موضوعات را مدنظر قرار خواهیم داد.
حاج علی بیگی ادامه داد: ارشاد برای تهیه بانک اطلاعاتی به دنبال مطرح کردن خود نیست بلکه این کار ملزومات اداری است که باید انجام دهد تا بتوانند در آینده در حوزه نویسندگان و مؤلفان بر اساس این بانک اطلاعاتی تصمیمات و سیاست‌گذاری‌های درستی انجام دهد و برخی افراد یا گروه‌هایی که ادعا می‌کنند ما خود در حال تکمیل بانک اطلاعاتی نویسندگان هستند ضمن تشکر از فعالیت آنان از همکاری آنان در تکمیل نهایی بانک اطلاعاتی استقبال خواهیم کرد ولی اداره ارشاد هیچ اعتبار و هزینه‌ای به آنان برای اجرای این کار نخواهد داد.
استان مرکزی دارای ۷۰۰ نویسنده است که ۴۰۰ نویسنده متعلق به شهرستان اراک و ۳۰۰ نویسنده متعلق به سایر شهرستان‌های استان است
وی در پایان بیان کرد: بر اساس جمع‌بندی آخرین آمار بانک اطلاعاتی نویسندگان و مؤلفین استان مرکزی دارای ۷۰۰ نویسنده است که از این تعداد ۴۰۰ نفر نویسنده متعلق به شهرستان اراک و ۳۰۰ نویسنده متعلق به سایر شهرستان‌ها است. البته این آمار نهایی نیست و نیاز است همچون سایر بانک اطلاعاتی دیگر هرچند وقت یک‌بار به‌روزرسانی شود.