شنبه ۲۳ شهریور ۱۳۹۸   شماره ۱۱۴۶

«وقایع استان» بررسی می کند؛ چرا بیشتر مردم سالی یک بار هم به سینما نمی روند؟

غایبان اصلی

کوروش دیباج

همه چیز از انتشار گزارش نتایج یک نظر سنجی شروع شد، نظر سنجی که بر روی کلیدی ترین مباحث فرهنگی و هنر جامعه دست گذاشته بود. نظر سنجی مرکز افکار سنجی ایسپا در قالب بررسی مسائل روز کشور از منظر افکار عمومی مردم ایران در این نظر سنجی که با پرسشگری هزار و ۲۸۱ نفر از افراد بالای ۱۸ سال به بالای کشور در روزهای ۱۳ و ۱۴ اسفندماه ۱۳۹۷ به شیوه تلفنی انجام شد. در بخشی از طرح مذکور پرسیده شده بود: آخرین باری که به سینما رفتید، چه زمانی بوده است؟
۲۲ درصد پاسخگویان اعلام کرده اند که آخرین باری که به سینما رفته اند کمتر از یک سال پیش بوده است. ۱۰٫۴ درصد اعلام کرده اند آخرین بار بین ۱ تا ۳ سال پیش بوده که به سینما رفته اند. ۳۷٫۵ درصد از پاسخگویان اعلام کرده اند از آخرین باری که به سینما رفته اند حداقل بیش از ۳ سال میگذرد. ۳۰٫۲ درصد نیز اعلام کرده اند تاکنون به سینما نرفته اند.
گزارش نتایج نظر سنجی کافی بود، که نشان دهد هنوز سینمای ایران با وجود توسعه هایی که در زیر ساخت های خود داشته است ولی هنوز نتوانسته مخاطبان خود را به درستی جمع کند و به نوعی جامعه امروز ایران با رفتن به سینما بیگانه هستند، وقایع استان برای بررسی بیشتر دلایل عدم حضور مردم در سینما، با تعدادی افراد جامعه به بحث و تبادل نظر پرداخته و دلیل نرفتن یا کم رفتن به سینما را از آنان جویا شده است.
خانم زنگنه که به همراه دوستش در حال تماشای ویترین های مغازه های خیابان ملک است، در پاسخ به سوال می گوید: آخرین بار که به سینما رفته است، چند سال گذشته برای فیلم کلاه قرمزی بوده است، و تنها دلیلش رفتن به سینما فرزندانش و اصــرارهای بی وقفه آنان بوده است. از او می پرسم آیا به سینما علاقه داردی؟ وی در پاسخ می گوید: یکی از تفریحات بنده تماشای فیلم بالاخص تماشای فیلم های ایرانی است.
از او دلیل نرفتن به سینما را با وجود اینکه بـــه فیلم های سینمایی ایرانی علاقه دارد، می پرسم؟ وی پاسخ می دهد: از زمانی که شبکه نمایش خانگی و سایت های اینترنتی آمده است، فیلم ها را از آن طریق پیگیری می کنم، در واقع با پرداخت هزینه اندکی آخرین فیلم های به روز سینما ایران و جهان را در خانه با حضور اعضای خانواده تماشا می کنم، و بیشتر مایل هستم فیلم ها را در فضای خانوادگی تا فضای عمومی همچون سینما تماشا کنم.
آقای فراهانی که به همراه همسرش در حال خرید است، عنوان می کند: که نزدیک به دوسال است به سینما نرفته است، و تنها دلیلش این است که در فاصله زمانی کوتاه فیلم ها در سایت های اینترنتی برای دانلود به اشتراک گذاشته خواهد شد، و نیاز نیست هزینه و وقت خود را برای رفتن به سینما در این شلوغی و ترافیک سرسام آور اصفهان هدر دهد.
وی در ادامه گفت: در بین برنامه ها و فعالیت های که برای گذراندن اوقات فراغت کنار می گذارم، سینما اولویت یکی آخر مانده بنده هست، از او می پرسم اولویت آخرت چیست؟، او با لبخندی پاسخ می دهد: تئاتر و در حالی که حالت چهــره او کمی جـــدی تر می شود، عنوان می کند: دیدار اقوام و دوستان بیشتر لذت بخش تر از سینما رفتن است، بدین خاطر کـه می توانی ساعت ها در کنار آنان خوش بگذرانی، در واقع سینما یک تفریح فردی است در حالی که دید و بازدید یک تفریح گروهی است و بیشتر فـــرد لذت می برد.
همسر آقای فراهانی نظر متفاوت تری دارد، وی با بیان اینکه آخرین باری که به سینما رفته است، در ایام نوروز بوده است، گفت: بنده بیشتر مــــایل هستم فیلم های با ژانر کمدی تماشا کنم، و انصافا تماشای این فیلم ها در بین جمعیتی که برای تماشای این فیلم آمده اند، لذت بخش تر است. بر خلاف نظر همسرم که فکر می کند سینما یک تفریح فردی است، بنده بر این عقیده هستم که سینما یک تفریح گروهی است زیرا همه مخاطبین در حال تماشای فیلم در حال تجربه یک حس هستند و همه همزمان نسبت به صحنه ها و سکانس های فیلم واکنش نشان داده گاهی گریه و گاهی می خندند.
وی با اشاره به اینکه رفتن به سینما در اولویت اول او نیست، گفت: تنهایی رفتن بنده برای سینما، هیچ جذابیتی ندارد و بیشتر مایل هستم در کنار همسرم و خانواده ام به سینما بروم، به همین منظور بیشتر مایل هستم اوغات فراغتم را به فعالیت و برنامه هایی بپردازم که همه اعضای خانواده و دوستان از انجام آن لذت ببرند، نه اینکه بخواهم نظر شخصی خود را در اجرای برنامه ها اعمال کنم.
نعیمی یکی فارغ التحصیل دانشگاه اراک یکی دیگر از مخاطبین سوال بنده است، او با بیان اینکه بسیار علاقه مند به مشاهده فیلم ها در سینما است، گفت: آخرین باری که به سینما رفته ام سال گذشته بوده است، که یکی از دوستانم، بنده را برای تماشای فیلم دعوت کرد. متاسفانه به دلیل هزینه بالای زندگی و بیکاری نمی توانم هزینه ای برای خرید بلیت سینما پرداخت کنم، و این مشکل بنده تنها نیست، بلکه اکثر جوانان هم سن سال بنده به دلیل بیکاری و یا حقوق کم نمی توانند به سینما بروند.
وی ادامه می دهد: فقط بهای بالای بلیت نیست، هر فرد که می خواهد به سینما برود جدا از هزینه بلیت حداقل باید بهایی برای حمل و نقل بپردازد، همه این عوامل باعث می شود هر فردی همچون بنده که به سینما علاقه دارد، ولی به دلیل هزینه بالای بلیت ها و … از رفتن به سینما منصرف و آن را در اولویت های آخر خود قرار دهد.
خانم ربیعی نظری مشابه همچون آقای نعیمی دارد، وی در ادامه بیان می کند: بنده زمانی که سه شنبه ها، بهای بلیت سینما نیم بها بود، به همراه دخترم به سینما می رفتم و انصافا این طرح، طرح بسیار خوبی بود، که باعث می شد اکثر افراد بتوانند به همراه خانوده شان به سینما بروند، اگر به آن دوره دقت می کردیم سینماها در آن روز سایر بیشتر از روزهای دیگــر شلوغ تر بود، که این نشان می دهند مردم ما با سینما بیگانه نیستند بلکه توان خرید بلیت سینما را ندارند.
وی ادامه می دهد: نه تنها بنده بلکه سایر خانواده هم اولویت اولشان تامین نیازهای اولیه زندگیشان است، قطعا با توجه به تورم در جامعه، همچون افزایش اجاره بها، افزایش مواد غذایی و … مبلغی برای خانواده ها باقی نخواهد ماند، که بتوانند برای تماشای فیلم ها به سینما بروند، اگر در گذشته شاهد بودیم که خانواده ها می تواسنتند حداقل هفته ای یک بار به سینما بروند، بدین خاطر بود که بهای بلیت، اغذیه داخل سینما، حمل و نقل و … کم بود و نسبت به حقوقی که دریافت می کردند، می تواسنتند این مبلغ را برای رفتن به سینما کنار بگذارند.
برای بررسی بیشتر نظر مهدی حر آبادی نویسنده و پژوهشگر حوزه سینما را جویا می شوم، وی گفت: نمی توان گفت افراد جامعه نسبت به سینما و تماشای فیلم بی علاقه شده اند، و آنچه که باعث می شود رفتن به سینما را در اولویت های آخر زندگی خود قرار دهند، شرایط اقتصادی و روحی آنان است. در واقع یکی از عوامل مهم در نرفتن افراد به سینما همین شرایط اقتصادی است ولی این دلیل اصلی نیست زیرا تجربه ثابت کرده است، اگر فیلمی از لحاظ فیلمنامه ای و کارگردانی خوب باشد، قطعا مــردم از آن استقبال می کنند و حاضر هستند برای تماشای آن هزینه کنند.
وی گفت: صحت صحبت بنده فروش بالای بعضی فیلم های سال گذشته در گیشه های سینما است، وقتی فیلمی خوب باشد، قطعا فروش آن بالا خواهد بود، البته این سوال پیش می آید چرا بعضی از فیلم ها همچون فیلم های طنز با رویکرد زرد از فروش بالایی برخوردار هستند؟ درست است که این فیلم ها هیچ ارزش از لحاظ فیلم نامه و کارگردانی ندارند، ولی همان شرایط روحی افراد جامعه که به آن اشاره کردم، باعث شده این فیلم ها از فروش بالایی در گیشه ها برخوردار باشد.
این نویسنده و پژوهشگر حوزه سینما بیان کرد: بسیاری از افراد جامعه به دلیل مشکلات اقتصادی و … که دارند، دوست دارند ساعتی خارج از فکر کردن به این مشکلات در کنار خانواده و دوستان خود وقت بگذرانند، و فیلمی را تماشا کنند که لحظه ای آنان را بخنداند، بدین خاطر است که اینگونه فیلم ها از فروش بالایی برخوردار خواهد شد.
حرآبادی اظهار کرد: متاسفانه اغلب فیلم هایی که در سینما تولید می شود رویکردشان هنر برای هنر است، و مخاطب خود که همان تماشاچیان این فیلم هستند را فراموش کردند، همین امر باعث شده فاصله زیادی در فیلم ها با تماشاچیان آن ایجاد شود، که در نهایت منجر به خالی بودن صندلی ها سینما و عدم استقبال از سینما در بعضی از مواقع شده است.
وی گفت: طرح های همچون اختصاص دادن روزهایی در هفته برای فروش بلیت ها سینما بصورت نیم بها و … مسکن های موقتی است و حال سینما با این مسکن های موقتی خوب نمی شود، و اگر بخواهیم سینما رونق داشته باشد، باید فیلم ها اکران شده از لحاظ فیلم نامه و کارگردانی در استاندارد بالای قرار داشته باشند.
در حالی که از جلوی درب بسته سینما فرهنگ اراک رد می شوم، یاد صحبت های منیژه حکمت می افتم که در همین سینما از مسئولین خواهش کرد با حمایت خود از سینمای این شهر حمایت کنند، ولی غافل از اینکه تماشاچیان سینما خود غایب اصلی هستند.