یکشنبه ۱۶ مهر ۱۳۹۶ شماره ۶۹۶
***
وقایع استان
سحر یاری
***
آموزش و پرورش گستردهترین دستگاه فرهنگی کشور و اصلیترین نهاد اجتماعی است که نقش تعیین کنندهای در آموزش مهارتهای اجتماعی و متعاقب آن جامعهپذیری افراد داراست.
از آنجاییکه دانش آموزان مدت زمان طولانی را در طی سال در مدارس می گذرانند بنابراین مدرسه مکان مهمی برای یادگیری آن ها است. البته منظور از این یادگیری تنها سرفصل های درسی نیست بلکه مدرسه می تواند یک پایگاه اجتماعی مهم برای یادگیری مهارت های و هنجارهای اجتماعی باشد. بیشتر ما می دانیم که پاشنه آشیل جامعه کنونی ما خصوصا در بخـش بزه ها و آسیب های کودکان و نوجوانان است.
عدم آشنایی این طیف با رفتارهای صحیح اجتماعی است در نهایت هزینه هایی چون خشونت، اعتیاد، جرم و … را بهمراه دارد که در جوانی و بزرگسالی نیز ادامه پیدا می کند. نگاهی اجمالی به آمارها و پایین آمدن سن بزه های اجتماعی این ضرورت را ایجاب می کند تا در مدارس به این پیشگیری و خودآگاهی توجه شود. بی شک ارتقا آگاهی بخشی در سه حوزه خانواده، مدرسه و گروه همسالان در برنامه ها و چشم اندازهای پیشگیرانه در میان کودکان و نوجوانان بسیار باارزش است. چراکه بعد از ورود در این سه حوزه است که فرد وارد جامعه میشود. از این رو ارتقا آگاهی های عمومی و آموزش مهارت های لازم و خودکنترلی در مدارس باید مورد توجه قرار گیرد و با آموزش این مهارت ها است که می توان به داشتن نسلی مسئولیت پذیر امیدوار بود.
بی شک ایجاد برنامه هایی از این دست تنها بر عهده آموزش و پرورش نیست و باید دستگاه ها و ارگان های مختلف در این راستا وارد عمل شوند. سال گذشته بود که طرحی ملی با نام « نظام مراقبت اجتماعی دانش آموزان» ( نماد) با همین منظور عنوان و قرار شد ابتدا در مرحله آزمایشی و بعد در مرحله کشوری اجرا شود.
همان زمان دکتر سیامک طهماسبی عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی و مسئول کمیته خدمات ارتقایی طرح کشوری «نماد» در خصوص این طرح گفته بود: طرح «نظام مراقبت های اجتماعی از دانش آموزان» در مدارس سه مقطع ابتدایی، متوسط اول و متوسط دوم و درمیان دانش آموزان دختر و پسر سنین ۶ تا ۱۸ سال اجرا می شود.
وی با اشاره به اینکه این طرح ائتلافی با همکاری ۱۱ سازمان و ارگان دولتی و غیردولتی اجرا می شود، افزود: دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تنها دانشگاه تحت پوشش وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است که همکار این طرح محسوب می شود.
طهماسبی گفت: وزارتخانه های بهداشت، آموزش و پرورش، کشور و رفاه، کمیته امداد امام (ره)، نیروی انتظامی، قوه قضاییه، بنیاد برکت، سازمان بهزیستی کشور و سازمان برنامه و بودجه، دیگر ارگان ها و سازمان های متولی اجرای این طرح هستند که سال ۹۴ ائتلاف آنها برای اجرای طرح، در سطح بالاترین مقام عالی هر بخش صورت گرفت.
وی اظهارداشت: بسته های خدمات شامل ۸ مهارت پایه «خودآگاهی، مقابله با استرس، مدیریت خود، تنظیم هیجانات، صبر، توکل، بخشش و حل مسئله با رویکرد معنوی» می شود و برای آموزش سه گروه معلمان، دانش آموزان دختر و پسر سنین ۶ تا ۱۸ سال و والدین آنان، بصورت جداگانه تهیه شده است.
طرح نماد طیفی از خدمات را در بر می گیرد که توسط دستگاهها و نهادهای عضو ائتلاف به اجرا در خواهد آمد و شامل شناسایی و غربالگری در مدارس از طریق شواهد میدانی، ارائه آموزشهای رشدمدار، آموزش و توانمندسازی معلمان و والدین، تولید برنامه درسی پیشگیری مربوط به هر دوره تحصیلی و منابع کمک آموزشی آن، برگزاری و اجرای دورههای آموزشی رشدمدار پیشگیری، اجرای فعالیتهای مکمل و ترویجی، مداخلات وضعی و روانی اجتماعی، اقدامات برای کاهش عوامل مخاطره آمیز (از جمله اقدامات انتظامی و مناسبسازی فضاها)، برگزاری جلسات و دورههای آموزشی برای خانوادهها، خدمات و حمایتهای روانی اجتماعی، خدمات مددکاری به خانوادهها، کمک های حقوقی و مالی مورد نیاز، مشاورههای خانوادگی و فردی، معاضدتهای تحصیل و درمان و بازتوانی میشود.
اردیبهشت امسال بود که رئیس بهزیستی کل کشور از اجرای آزمایشی این طرح در تمـــام استان های کشور خبر داد. هم اکنون برنامه ریزیهای اجرای این طرح در استان مرکزی نیز آغاز شده است و رئیس اداره مراقبت و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی آموزش و پرورش استان مرکزی از اجرای آن خبر داد.
به گزارش وقایع استان به نقـــل از تسنیم، ذبیح الله کاووسی گفت: طرح «نماد» در مدارس استان مرکزی به اجرا میرسد و تا سال ۱۴۰۰ تمامی مدارس در تمام مقاطع را در بر میگیرد.
وی با اشاره به برگزاری جلسه آموزشی نماد برای کارمندان آموزشوپرورش اظهار داشت: کاملترین و بهترین طرحی که در مدت پنج ساله تشکیل اداره پیشگیری از وقوع جرم و آسیبهی اجتماعی در آموزشوپرورش ارائه داده شده طرح نماد است.
کاووسی افزود: طرح نماد طرحی ائتلافی است که هشت ارگان در سطح مدیرکل به کمک آموزشوپروش میآیند تا اجرای این طرح موفق باشد زیرا طرح نماد آموزش، پیشگیری، غربالگری و شناسایی دانشآموزان مشکل دار را در بر میگیرد.
وی مرکزی تصریح کرد: دانشآموزان دارای مشکلی که در این طرح شناسایی شوند به ارگانهای ذیصلاح معرفی میشوند تا روند درمان را سپری کنند.
رئیس اداره مراقبت و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی آموزش و پرورش استان مرکزی ادامه داد: با انجام تستهای غربالگری مشکلات دانشآموزان مشخص شده و به ارگانهایی اعم از روانشناسی، روانپزشکی، علومپزشکی، بهزیستی، کمیته امداد و غیره معرفی میشوند تا متناسب با مشکل شناسایی شده بستههای خدماتی ارائه دهند.
کاووسی عنوان کرد: آموزشوپرورش بیش از ۳۰ سال است که آموزش لازمه را به والدین ارائه میدهد اما ظرفیت این کارگاهها ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفر تعیین میشود اما طرح نماد کارگاههایی با ظرفیت ۲۰ تا ۳۰ نفر تشکیل و ۱۰ تا ۱۲ مهارت مهم زندگی را در یک دوره ۱۰ جلسهای به والدین آموزش میدهد که این شیوه برگزاری کلاس یکی از مزایای مهم اجرای طرح نماد محسوب میشود.
وی خاطرنشان کرد: طرح نماد بهگونهای با طرح کارگاه ۲۰ تداخل پیدا کرده و به این سبب ۱۲ مدرسهای که موظف به اجرای طرح بودند موظف به اجرای طرح نماد هم میشوند تا درکنار آن اولیا ۱۲ جلسه آموزش فرزندپروری و مهارتهای دهگانه فرا بگیرند.
کاووسی بیان کرد: طرح نماد ویژگیهای کارآمد بسیاری دارد درحالی که هدف اجرای طرح کارگاه بیست تنها آموزش اولیای مقطع ابتدایی است و هیچ برنامه و مداخلهای برای برطرف شدن معضلات دانشآموزان واولیای آنها تعیین نشده است.
وی افزود: طرح کارگاه بیست تنها در مقاطع ابتدایی به اجرا میرسد اما طرح نماد در مقاطع ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه دوم به اجرا میرسد و روند اجرائی شدن این طرح را مثبت پیشبینی میکنیم، این طرح در سراسر کشور درحال اجرا است و سال گذشته بهصورت پایلوت در ۶ استان به اجرا رسید و نظرسنجیهایی که از اجرای این طرح انجام شد بیانگر رضایت بالای والدین، دانشآموزان وعوامل اجرای این طرح است و مقرر شده که تا سال هزار و ۴۰۰ این طرح برای تمام مقاطع تحصیلی اجرائی شود.
رئیس اداره مراقبت و پیشگیری از آسیبهای اجتماعی آموزشوپرورش استان مرکزی ادامه داد: درحال حاضر نخستین گامهای اجرائی شدن این طرح برداشته شده و ابلاغ اجرائی شدن آن توسط دادگستری استان مرکزی برای مدیران هشت دستگاه مذکور صادر شده و نمایندگان آنها به آموزشوپرورش معرفی شدهاند وامیدواریم که همکاری مطلوبی داشته باشیم.