شروع دوباره

شنبه ۱۳ مرداد ۱۳۹۷   شماره ۹۰۱

نیلوفر ملکی

اعلام نتایج آزمون نفس گیر کنکور، فرآیندی است متفاوت و مجزا از پروسه آمادگی برای آن و شرکت در آزمون. نتیجه کنکور فارغ از اینکه داوطلب مجاز شده باشد یا نه، خود شروع داستان جدید است. اگر داوطلب مجاز به انتخاب رشته شده باشد، پیش رو مسیر مهم و حساس انتخاب رشته و دانشگاه را دارد و اگر هم مجاز نشده باشد دو اتفاق قابل پیش بینی است: ناامید شدن و یا با انگیزه تر ادامه دادن. خوشبختانه در حال حاضر مراکز مشاوره و راهنمایی تحصیلی در بیشتر مناطق کشور وجود دارد و دانشجوی مجاز به انتخــاب رشته می تواند با مشورت گرفتن از مشاوران این امر انتخاب مناسب تری داشته باشد و شانس خود را برای پذیرفته شدن در رشته محل مورد نظر خود افزایش دهد اما اینکه چه پارامترهایی در انتخاب رشته از جنبه روحی و روانی مهمتر است جای بحث و توجه بیشتر دارد. پای خانواده ها و تاثیرگذاری آنها در این بین بیشتر از هر چیزی است. علاقه به تحصیل فرزندان در رشته هایی مثل پزشکی، مهندسی و… و حضور آنها در دانشگاه های مهم و اصطلاحا دهان پرکن، موجی از تنش را در صورت عدم علاقمندی داوطلب با آنها، به راه بیاندازد. اما وظیفه اصلی خانواده ها و خود داوطلب در این میان چه میزان و چگونه است؟ طبق بررسی های انجام شده از سوی روانشناسان و مشاوران تحصیلی، حرف اول در مسیر انتخاب رشته را استعداد و علاقه خود داوطلب می زند و در درجات بعدی بازار کار آن رشته، ارزش و اعتبار آن دانشگاه و فضای آموزشی و چشم انداز روشن رشته انتخاب شده برای ادامه تحصیل است. از طرف دیگر برای فردی که مجاز به انتخاب رشته شده نسبت به داوطلبی که نتوانسته است مجاز شود، شرایط آسوده تر و کم تنش تری است.

واکنش خانواده و اقوام از طرفی و فشار جامعه و گروه دوستان و همسالان از طرف دیگر، داوطلب را در شرایط روحی سختی قرار می دهد که اگر مهارت پیدا کردن خود و خارج شدن از شرایط بحران را نداشته باشد ممکن است آسیبی جدی او را برای مدت ها با خود درگیر کند. همراه داشتن یک فرد امین، آگاه، با دانش در این زمینه و دارای انرژی مثبت در کنار داوطلبی که موفق به قبولی در دانشگاه نشده است می تواند، موج انگیزه و شروع دوباره را جایگزین ناامیدی و بی انگیزگی فرد کند و او را برای شروع دوباره و دنبال کردن اهدافش ترغیب کند.
اما آیا واقعا قبول نشدن در دانشگاه با توجه به شرایط موجود در جامعه و حجم وسیع دانش آموختگان بیکار و تحصیل کرده، می تواند اهمیتی در حد مرگ و زندگی برای داوطلب داشته باشد؟
اصلی ترین و فراموش شده ترین قسمت از هدف اصلی و کلیت یادگیری (بویژه در محیط دانشگاه) که همان مهارت آموزی است، سال هاست در فضای آموزشی ما بیرنگ و کم اهمیت شده است و حجمی از تئوری های گاها بی مصرف در دنیای امروزی، جای یادگیری کاربردی را پر کرده است. فارغ از حضور در دانشگاه که امروزه حتی برای پایین آوردن تب مدرک گرایی هم جزو الزامات است، اگر پای حرف های دانشجویان و فارغ التحصیلان بیکار بنشینیم، از بیشتر آنها می شنویم که اگر در کنار تحصیل در دانشگاه، به صورت عملی به آموختن فن و حرفه ای مرتبط با رشته تحصیلی و یا همگام با علایق خود بپرداختیم، امروز در بحث شغل (کار آفرینی) و شروع کسب و کار نیز می توانستیم فعال باشیم.
ایده آل است اگر استعداد و علاقه خود را در فضای رسمی و دانشگاهی آن هم در یک سطح معتبر دنبال کنیم اما مطمئنا رضایتمندی خود داوطلب از خود، توانمندی ها و اهدافش گزینه قابل تامل تر و توجه برانگیزتری است.