روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
سه شنبه ۱۱ مهر ۹۶ شماره ۶۹۲
پریسا عموئی
« بر اساس آمار در پنج سال گذشته، مصرف سیگار بین دختران ایرانی دو برابر شده است.» این تیتر خبری بود که در لابه لای اخبار به چشمم خورد. خبری که هر آدمی را وادار به تامل بیشتر در باب این موضوع می کند که نسل آینده مادران ایرانی از نظر سلامت چگونه اند ؟ از آنجایی که چند تن از دوستانم به صورت تفننی به استعمال سیگار گرایش دارند، دغدغه ام بیشتر شد و تصمیم گرفتم صحت موضوع را پیگیری کنم، تا به یکی از خبرگزاری های معتبر کشور رسیدم. دکتر ایرج حریرچی سخنگوی وزیر بهداشت در نشست خبری اخیر، خبر از افزایش دختران سیگاری و کاهش پسران سیگاری داده است به طوریکه در حال حاضر آمار مصرف سیگار در دختران نوجوان از کمتر از ۱ درصد به ۲.۱ درصد رسیده، در حالی که این آمار در پسران از ۵.۱ درصد به ۴.۸ درصد کاهش پیدا کرده است . در روزگاری که مردانگی با سبیل کلفت و سیگار روی لب معنا می شد؛ شاید بارها این جمله را از مادران معترض به پسران نوجوان سیگاری شنیده باشید : « تو که پشت لبت هنوزسبز نشده سیگار کشیدنت چیه؟» البته هنوز هم این عبارت کاربرد دارد، اما برای دختران نوجوانی که سیگار کشیدن به مرد شدن تعبیر نمی شود به چه علتی است ؟
اگر به یکی از کافی شاپ های شهر خود که در آنجا استعمال سیگار آزاد باشد سری بزنید، بعضی از دختران نوجوان را مشاهده می کنید که با دوستان خود در حال گپ و صرف قهوه هستند، سیگاری را بر روی لب می گذارند و به مشابه بازیگران هالیوودی سیگار دود می کنند. شاید در ده سال گذشته دیدن چنین صحنه ای برای همگان، صورت خوشی نداشت البته هنوز هم سایه نگاه های والدین دهه ۳۰ و ۴۰ بر دختران امروزی وجود دارد. در حالی که این گروه سنی سیگاربه دست گرفتن را مناسب شان یک دختر نمی دانند و ناپسند می شمارند اما برای اکثریت نسل دهه ۶۰ و ۷۰ عادی شده است به طوری که گاه با جمع همراه میشوند. در این میان عده ای معتقدند دود کردن سیگار در کافی شاپ ها و سفره خانه ها ناشی از تـــاثیر هم نشینی، هم صحبتی و عقب نماندن از دوستان می باشد و ادامه می دهند که چنین افرادی از آنجایی که وارد دنیای تازه ای شده اند در صدد جلب توجه دیگران هست و به همین منظور دچار پُز روشنفکری می شوند؛ عینک گرد بر چشم می زنند، قهوه تلخ سفارش می دهند، جملاتی از نیچه و هدایت و کافکا رد و بـــدل می کنند، با هر موضوعی مخالفت می کنند و با آتش کردن نخ به نخ های سیگار دردهایشان را هضم کنند. اما شاید پک زدن به سیگار را به بیان محمود دولت آبادی نویسنده بزرگ ایــــرانی می توان نوعی تداوم لجاجت با خود عنوان کرد و با این نگاه تفسیر کرد که دختران جامعه ایرانی گرفتار لجاجتی شده اند که روانشناسان باید ریشه آن را پیدا کنند. به نظرم لجاجت با تنهایی، نادیده گرفته شدن، تبعیض های جنسیتی در اجتماع و همچنین تلاش و تصمیم برای خط زدن ذهنیت هایی که سیگار کشیدن زنانه را یک قبح و ضد ارزش عنوان می کنند می توانند دلیل پک زدن سیگارهای زنانه ای باشد که برای گریز از این ناخوشایندی در جستجوی لذت و آرامش موقتی است . در این میان نیز دخترانی هستند که قلیان مصرف میکنند و به اشتباه می پندارند که مضراتی شامل حال آنها نمی شود و نمی توان به آنها هویت دودی اطلاق کرد؛ درحالی که بررسی ها و مطالعات نشان می دهد که هر وعده قلیان معادل یک پاکت سیگار است و مصرف قلیان در دراز مدت و تنوع طلبی سبب روی آوردن به دیگر مواد دخانی می شود. اگر بخواهیم موضوع را نیز علمی تر نگاه کنیم، خطرات و مضرات قلیان بیش از این ها برایمان آشکار خواهد شد . دود قلیان حاوی ماده سمی بنزن و از ترکیبات آروماتیک می باشد. پـــژوهش ها می گوید که ترکیبات آروماتیک، ترکیباتی سمی و سرطانزا هستند . همچنین نیکوتین موجود در سیگار یک ترکیب آلکالوئیدی بسیار سمی و اعتیاد آور است که در ساخت حشره کش ها نیز مورد استفاده قرار می گیرد . این ترکیب آلی نیتروژنی بعد از چند ثانیه از طریق خون به مغز میرسد و بر عملکرد مغز و ترشحات هورمون ها تاثیر می گذارد، به طوریکه سبب افزایش تپش قلب، فشار خون و آسیب به مجاری تنفــسی می شود. اما این ماده سمی در زنان علاوه بر پیری زود هنگام سلول ها و مشکلات ریوی عوارضی چون نازایی، کاهش قدرت بارداری، سقط جنین، کاهش میل جنسی، اختلالات هورمونی تولد نوزادان کم وزن و ناهنجاری های مادرزادی، افسردگی، پرخاشگری و اضطراب را به همراه دارد. این خبر نه تنها یک آمار بلکه زنگ خطری برای دولت، پزشکان، جامعه شناسان، فعالان و مشاوران اجتماعی است و از این لحاظ که زنان نقش ویژه ای به عنوان همسر و مادر ایفا می کنند و می تــوانند در تربیت و آینده فــرزندان تاثیر گذار باشند یا در جایگاه های شغلی خود دچار مشکل شوند یا در موارد حادتر چون اعتیاد به مواد مخدر سنگین زمینه بروز انحــرافات جنسی پیش آید، لــذا در این موضوع باید آسیب شناسی های لازم صورت گیرد وجامعه برای بقا و سلامت شهروندان نیازمند اجرا آموزش ها و قوانین موثرو متناسب است.
