روزنامه وقایع استان مرکزی پایگاه رسمی اطلاع رسانی نشریه
شنبه ۶ آبان ۱۳۹۶ شماره ۷۱۱
علی امیدی: چهارم آبان ماه ۱۳۱۷ کارخانه قند شازند اولین کارخانه تولیدی در استان مرکزی در ورودی شهر شازند شروع به کار کرد. انقلاب که شد کارخانه به مصادره در آمد و در اختیار بنیاد مستضعفان قرار گرفت، کارخانه ۱۴ هکتاری قند شازند در سال ۱۳۴۰ خورشیدی به ظرفیت تولید ۲۵ هزار تن و در سال ۱۳۵۵ به ۶۸ هزار تن رسیده بود. چند سال بعد یعنی در سال ۱۳۶۳ این کارخانه موفق شد ظرفیت خود را به ۲۴۰هزار تن برساند. فعالیت کارخانه تا سال ۱۳۸۹ ادامه داشت و در زمستان آن سال پس از ۷۳ سال کار مداوم و با بیش از ۳۰۰ پرسنل به دلایل متعددی از جمله صفرشدن تعرفه واردات شکر، فرسودگی تجهیزات کارخانه و عدم بازسازی آن به کار خود پایان داد و تاکنون نیز هیچ مسئولی علی رغم قول ها و شعارهایی که داده اند نتوانستند آن را احیا کنند. حالا کمتر کسی است که سرنوشت تلخ کارخانه قند شازند را نشنیده باشد.
کارخانه قند شازند توسط شرکت اشکودای چک ساخته شد و از سال ۸۹ تا کنون تعطیل و بلااستفاده مانده است، در زمان فعالیت علیرغم پایین بودن سطح تولید، نزدیک به ۳۲۰ نفر نیروی کار و پرسنل داشت که در زمان بهره برداری و فصل چغندر قند به بیش از ۸۰۰ نفر نیرو می رسید ولی از بهمن ماه سال ۸۹ این کارخانه اقدام به تعدیل نیرو از طریق بازخرید و بازنشسته کردن کارکنان کرد و این یعنی سوختن صدها فرصت شغلی برای جوانان و افزایش موج بیکاری در شازند.
علی ابراهیمی از زمانی که به عنوان نماینده مردم شازند در مجلس مشغول به کار شده بارها درباره احیا مجدد این کارخانه صحبت کرده است. وی چندی پیش گفت: «اگر به ساخت و احیا مجدد کارخانه قند شازند امیدوار نبودم، انرژی خود، دولت و مردم را صرف این موضوع نمی کردم. این کارخانه تا سال ۸۶ با تمام توان مشغول کار بود و حتی تا سال ۸۹ نیز فعال بوده است، اما به دلیل واردات بی رویه شکر با ارز دولتی در سال ۸۸-۸۹ و اختلاف بالای شکر وارداتی با شکر تولیدی کارخانه از چرخه تولید خارج شد.»
نماینده مردم شازند معتقد است احیا کارخانه آسان است، وی در این باره گفته است: «این کارخانه از سال ۱۳۱۷ با توجیه اقتصادی بالا آغاز به کار کرد و تجهیزات و دستگاه های آن نیز با توجه به سنوات کارکرد مورد تعویض قرار گرفته است ولی با سیاست های نادرست که در عرض یک سال به اندازه مصرف چند سال شکر وارد کشور شد، این واحد تولیدی از ادامه فعالیت بازماند. کارخانه قند شازند مربوط به بنیاد مستضعفان و شبه دولتی است که در استان های دیگر نیز فعالیت داشت و اگر دارای یک مدیریت واحد بود، تصمیمی برای تعطیلی آن گرفته نمی شد و برخی از مسئولان استانی احیاء آن را مقرون به صرف نمی دانند که غیر قابل قبول است. احیاء این کارخانه پیچیده نیست و با توجه به عرصه وسیع آن دسترسی به چاه های آب، زیرساخت های مناسب، خط ریل و انبار ذخیره چغندر و قند فعالیت مجدد آن به طور قطع اقتصادی خواهد بود.»
نماینده شازند به صراحت بیان کرده است که رشد تولیدات، اشتغالزایی و ارزشمندی این مجموعه در مقایسه با معایب آن قابل شمارش نیست. وی می افزاید: «فعال سازی و احیاء این کارخانه برای ۴۵۰ نفر به صورت مستقیم اشتغالزایی می کند، علاوه بر این مجموعه برای سه تا چهار هزار کشاورز و چغندرکاران اراک، شازند و بروجرد نیز زمینه کار مهیا می شود. تعطیلی این کارخانه اراضی کاشت چغندر را به اراضی کشت سیب زمینی، پیاز، لوبیاکاری اهالی خمین و هندوانه کاری کشاورزان استان قم تبدیل کرد و با احیاء این صنعت زمینه ای است تا کشت چغندر قند در منطقه از سرگرفته شود.»
ابراهیمی البته از برگزاری چندین جلسه با مسئولین بنیاد مستضعفان نیز خبر داده و بیان داشته است: «برای احیای مجدد کارخانه قند شازند که دارای قدمتی حدود ۸۰ ساله است، چندین جلسه مشترک با حضور ریاست بنیاد مستضعفان و جانبازان که مالکیت این کارخانه را در اختیار دارد و رئیس کمیته امداد کشور برگزار شد و از آنجا که مقرر شده است این کارخانه به صورت مشارکتی یا واگذاری به مجموعه شهرستان از سوی بنیاد احیا شود، لذا به دنبال تعیین تکلیف قیمت کارشناسی آن هستیم. »
وی با اشاره به اینکه احیای مجدد این کارخانه موجب خواهد شد تا برند قند شازند دوباره احیاگر صنعت استان مرکزی شود، افزود: «احیای این صنعت در الگوی کشت کشاورزان اثر مستقیم خواهد گذاشت و این الگوی کشت امروزی که به سمت کشت لوبیا، پیاز، سیب زمینی و … رفته است مجددا به کشت چغندر قند در این منطقه تغییر یافته و هم توسعه اقتصادی را به همراه خواهد داشت و هم اشتغال منطقه و ارزآوری را تقویت خواهد کرد. »
نماینده مردم شازند البته تاکید می کند: «با تغییر کاربری این کارخانه موافق نیستیم و از هر سرمایه‌گذاری هم بخواهد در این حوزه ورود پیدا کند تعهد می‌گیریم که حتما باید کارخانه قند احیا شود و به دنبال تغییر کاربری و احداث کارخانه‌ای با تولید دیگر نباشد، چرا که شهرستان شازند با برند قند شازند معروف است. این کارخانه از تمامی مزیت‌ها و زیرساخت‌های لازم برخوردار است و فعالیت آن با شدت و قوت ادامه داشت تا اینکه چند سال پیش فعالیت آن به دلیل واردات بی رویه شکر و نبود مدیریت سنجیده متوقف شد.»
در حال حاضر مشکل راه اندازی مجدد کارخانه قند عدم تعیین تکلیف فروش و یا واگذاری آن توسط بنیاد مستضعفان است و جا دارد که مسئولین استان هر چه سریعتر با مدیران بنیاد مستضعفان به صورت جدی وارد مذاکره و گفتگو شوند. باید دید آیا سرانجام با رفع موانع راه اندازی مجدد کارخانه قند شازند می توان شاهد افزایش اشتغال و تولید در منطقه بود یا خیر؟
