چهارشنبه ۱۳ مرداد ۹۵ شماره ۳۸۲
گروه اجتماعی-وقایع استان:
قوانین هدایت تحصیلی که هماکنون در حال اجراست، کام بسیاری از اولیا و دانشآموزان ورود به مقطع نهم و دهم تحصیلی را تلخ کرده است و انتخاب رشته آنان را به چالش کشیده است. تغییر قوانین در سطح کلان نیازمند فرهنگسازی و دادن آگاهی به عوامل درگیر با آن قوانین و مقررات است و در رابطه با موضوع اخیر میبایست تبلیغات و تدارک گستردهای از سوی آموزش و پرورش برای دانشآموزان، اولیا و حتی مشاوران مدارس از طرق مختلف انجام میشد. هدایت تحصیلی اهداف کلی آموزش کشور را دنبال میکند و از سوی مسئولین آموزش و پرورش به عنوان راهکاری مناسب برای ایجاد توازن در انتخاب رشته دانشآموزان عنوان میشود، اما وجود مشکلات فراوانی در اجرای این قانون نشاندهنده عدم برنامهریزی صحیح و اصولی و متعاقبا عدم موفقیت این کار تاکنون بوده است بهگونهای که بسیاری از دانشآموزان و اولیای آنها برای رفع مشکلاتشان به اجبار از سوی مدارس راهی اداره آموزش و پرورش میشوند. شیوه هدایت تحصیلی دانشآموزان، بعضا آنها را مجبور به ادامه تحصیل در مدارس غیر دولتی کرده است. اعتراضهای فراوان نمایندگان مجلس را نیز وارد این موضوع کرده است و قوانین جدید در حال بررسی است. کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز به ماجرا ورود کرده است و مقرر شده است اجبار از هدایت تحصیلی دانشآموزان برداشته شود. همچنین بررسی هدایت تحصیلی پایه دهم در دستور کار سازمان بازرسی کل کشور نیز قرار گرفته است. مسوولان آموزش و پرورش در برابر اعتراضات مردم ، راهکار تعیین مهلت برای ثبت اعتراضات و رسیدگی به موضوع را بیان کردند که این مهلت از وقت تعیین شده خود یعنی ۱۰ مرداد به پایان رسیده و بنابر وعده آموزش و پرورشیها قرار است نتایج اعتراضات نیز تا ۱۵ مردادماه اعلام شود.
یکی از اولیای معترض به هدایت تحصیلی فرزندش به خبرنگار وقایع استان گفت: فرزندم علاقمند به رشته تجربی است ولی با توجه به وضعیت هدایت تحصیلیاش میگویند باید در رشته های فنی و حرفهای به ادامه تحصیل بپردازد، در صورتیکه عدم علاقه فرزندم به رشته فنی و حرفهای آینده فرزندم را تباه خواهد کرد. یکی دیگر از والدین فرزندان که میخواست برای ثبت نام فرزندش اقدام کند گفت: موضوع هدایت تحصیلی به طور کلی ایده خوبی است، اما در حال حاضر نحوه اجرا شدن و در کنار آن عدم آگاهسازی خانوادهها، باعث شده است به شیوه مناسبی عملی نشود.
در همین راستا به پای صحبتهای طیبه قیومی، کارشناس و مشاور هدایت تحصیلی دانشآموزان در ناحیه یک آموزش و پرورش اراک مینشینیم. طیبه قیومی در رابطه با سیاست کلی اجرای هدایت تحصیلی گفت: با توجه به اینکه در سالهای اخیر گرایش اکثر دانشآموزان به سمت رشته تجربی بوده است، این قانون با هدف توازن رشته ای صورت گرفته است. با توجه به سیاست کلی کشور، روندی که در انتخاب رشته در گذشته حاکم بود، روند اشتباهی بود. در کشورمان علاوه بر فارغالتحصیلان تجربی به تکنسینهای فنی و حرفهای نیز نیاز داریم و میبایست یک توازن و تعادل بین رشته ها صورت پذیرد تا به حدنصاب های جهانی نزدیکتر شویم. سیاست کلی آموزش و پرورش به گونه ای است که دانش آموزان برحسب استعـداد، علاقه و معدل درسی شان و بحث مشاورهای که انجام میگیرد به رشته مناسب با خودشان هدایت شوند. هدایت تحصیلی شامل ۱۰۰ امتیاز است که ۳۵ درصد آن مربوط به سوابق و معدل تحصیلی و ۶۵ درصد مربوط به مباحث کارشناسی و مشاورهای است که در مدارس انجام میشود. این ۶۵ درصد شامل آزمونهای سه گانه استعداد و رغبت و علاقهی دانش آموزان میشود که در طول سال از دانشآموزان گرفته میشود و مجموعه اینها در کنار موضوع سوابق تحصیلی تعیین کننده رشته مناسب دانشآموزان خواهد شد.
قیومی در رابطه با مشکلات به وجود آمده در بین خانوادهها و دانشآموزان افزود: هر تغییری ابتدا مقاومتی در پی دارد و قانون هدایت تحصیلی به دلیل جدید بودنش، اعتراض خانواده ها و دانش آموزان را در پی داشته است، زیرا آنها تنها به معدل اشاره میکنند و سه فاکتور دیگر را نادیده میگیرند. برای تـوجیه دانشآموزان و اولیای آنها، مشاوران ما آموزش دیدهاند و کلاس های متعددی برای اولیای دانشآموزان نیز برگزار شده است و از تمام والدین برای توجیه هدایت تحصیلی و شرکت در این کلاسها دعوت به عمل آمده است ولی متاسفانه همه اولیا در این کلاسها شرکت نکردهاند و الان به هدایت تحصیلی فرزندشان معترضند. برای پاسخگویی و حل مشکلات دانشآموزان در مدارس ستاد بحران تشکیل دادهایم و در اداره آموزش و پرورش نیز پاسخگوی آنان بودهایم تا مشکلشان حل شود. از حدود ۴۰۰۰ دانشموز پایه نهم که در ناحیه یک وجود داشته است، ۲۵ درصد آنان به هدایت تحصیلیشان معترض بودهاند و ما با کمک مشاورانمان مشکلاتشان را حل کرده ایم. اکنون با توجه به مراجعات فراوان، وزارت خانه، تبصرههایی در قانون اعمال کرد تا حجم معترضان کمتر شود و الان بیشتر به معدل و نمرات دانشآموزان توجه میکنیم تا رشته موردنظرشان انتخاب گردد. البته انتخاب رشته به ظرفیت مدارس و محل زندگی دانشآموز نیز بستگی دارد. این تبصرهها به کار گرفته شده است تا به تدریج این قانون در سالهای آینده با آگاهسازی اولیای دانشآموزان به نتایج بهتری برسد و به طور کامل اجرا گردد.
طیبی با اشاره به جدی و مهم بودن هدایت تحصیلی افزود: با توجه به اینکه هدایت تحصیلی و انتخاب رشته یک سال زودتر و در پایه نهم اعمال میشود، خانواده ها میبایست هدایت تحصیلی را جدی بگیرند و خود دانشآموزان آزمون های استعداد و رغبت را با علاقه و اشتیاق انجام دهند تا هدایت تحصیلیشان به درستی صورت پذیرد تا در رشته مورد علاقه خودشان به ادامه تحصیل بپردازند. سال آینده این قانون جدی تر اجرا خواهد شد و دقیقا طبق هدایت تحصیلی، رشته دانشموزان انتخاب خواهد شد و تبصره و تمهیداتی که امسال اجرا شد نیز برداشته خواهد شد.
قیومی در رابطه نقش پررنگ مشاوران تحصیلی گفت: مشاوران نقش کلیدی و پررنگی در آگاه سازی دانشآموزان و خانواده ها برعهده دارند درحالیکه تعداد مشاوران درحال حاضر کم است ولی سیاست کلی بر این است که چون انتخاب رشته در مقطع متوسطه اول و در پایه نهم اتفاق میافتد، تمام مشاوران را در مقطع متوسطه اول به کار بگیریم و مازاد آنها در سطح متوسطه دوم مشغول به کار شوند و در سال تحصیلی آینده تمام مدارس متوسطه اول از وجود کارشناس و مشاور تحصیلی بهره خواهند برد. خانوادهها نیز میبایست در کنار مشاور به فرزندانشان در هدایت تحصیلی کمک کنند.
طیبه قیومی با اشاره به تحصیل در رشته های فنی و حرفه ای در جوامع پیشرفته افزود: در کشور ما نیز میبایست این توازن و گرایش به فنی و حرفه ای صورت پذیرد که این وظیفه برعهده خانواده ها و مشاوران تحصیلی است و قرار بر این شده است که آزمون های مشاوره ای در سال جدید به صورت آنلاین برگزار شود تا خانواده ها با رغبت بیشتری در این موضوع مشارکت کنند و نظر مشاوران را نیز به صورت آنلاین دریافت کنند. طبق طرحی که هم اکنون در مجلس در حال بررسی است می بایست همه دانش آموزان در همه رشته ها، یک کارت مهارت آموزی داشته باشند تا بتوانند دیپلم بگیرند.
ذکر این نکته ضروریست که دانشآموزان در پایان سال دهم بر اساس ضوابط مشخصی حق تغییر رشته دارند؛ مثلا یکسری امتحانات از آنها اخذ میشود که باید حدنصاب نمره مخصوص را برای تغییر رشته مورد نظرش کسب کنند. امید است که با آگاه سازی خانوادهها و اصولی تر شدن آموزش در کشور شاهد ارتقای دانش فارغالتحصیلان متناسب با نیازهای جامعه باشیم.