دوشنبه ۳ آبان ۱۴۰۰   شماره ۱۴۸۵

زنان، مدیریت سلامت، مهار کرونا

شواهد حاکی از آن است که از گذشته تا به امروز زنان نقش تاثیر گذاری در مواجهه با بحران ها دارند. زنان می توانند در فرهنگ سازی، ایجاد یک سری باور ها در اعضا خانواده، ارائه برخی نکات به آنان و هم چنین آموزش های خودمراقبتی بسیار تاثیر گذار باشند. زنان همواره وظایف و مسئولیت هایی از قبیل تامین سلامت جسم و روان خود و دیگر اعضای خانواده را دارند.
با توجه به بحران بیماری کووید۱۹، زنان نقش محوری در مدیریت سلامت ایفا می‌کنند. آنان با افزایش آگاهی، ارتقا سواد سلامت، ایجاد سبک زندگی سالم، حمایت از همسر و سایر اعضا خانواده، مدیریت سلامت جسمی و روانی خود و خانواده را برعهده دارند. به همین منظور، هفته سبا (سلامت بانوان ایران) در سال جاری به نقش مدیریتی زنان در ابعاد مختلف سلامت خواهد پرداخت.
درحال حاضر بیشتر افراد، اطلاعات مربوط به بیماری و سلامتی را از طریق اینترنت دریافت می کنند. بنابراین لزوم ایجاد بسترهای اینترنتی که عاری از اطلاعات غیرعلمی و به خصوص در ارتباط با همه گیری کرونا عاری از شایعات باشد، از اهمیت بسزایی برخوردار است.
بر اساس شواهد موجود در شرایط یکسان اقتصادی زنانی که دارای سطح سواد سلامت بالاتری هستند فرزندان سالم تری دارند. برای شکست کرونا افزایش سواد سلامت افراد جامعه بخصوص زنان یک امر بسیار ضروری است.
تاثیرات کووید۱۹ بر روی بانوان با توجه به نقش های متعدد و توامانی که به عهده دارند، می تواند موجب بالا رفتن میزان استرس و اشکال در عملکرد آنان شود. زنان باردار، زنان در دوران مراقبت های پس از زایمان، زنان شاغل، زنان خانه دار، زنانی که وظیفه مراقبت از بیمار در خانواده را دارند، زنانی که مراقبت از پدر و مادر سالمند را انجام می دهند، زنان سرپرست خانوار، زنان بد سرپرست و زنانی که گاهی تمامی این نقش ها را بر عهده دارند، اولین گروهی هستند که متاثر از این بحران می شوند. زنان بیشتر از مردان مسئول مراقبت از خانواده هستند و تعدد نقش های زنان می تواند موجب ناکارآمدی و بالا بردن میزان استرس و آسیب های روانی آنان شود. بانوان مسن علاوه بر بیماری های زمینه ای با مشکلات روانشناختی از جمله ترس و تنهایی و انزوا مواجه هستند، لذا آگاهی زنان از نقش خود مراقبتی بر حفظ سلامت آنان دارای اهمیت بسیاری است.
بارداری باعث افزایش احتمال ابتلا به کووید۱۹ علامت دار یا بی علامت نمی شود، اما زنان باردار در مقایسه با زنان غیر باردار در همان گروه سنی، ممکن است دوره بالینی شدیدتری را طی کنند بدین معنی که احتمال بستری، نیاز به مراقبت های ویژه و نیاز به استفاده از ونتیلاتور در زنان باردار و زنانی که به تازگی زایمان کرده اند (تا ۴۲ روز پس از ختم حاملگی) و به کووید مبتلا شده اند بالاتر از زنان غیر باردار در همان گروه سنی است.
علاوه بر آن عواقبی نظیر زایمان زودتر از موعد (زودتر از ۳۷ هفته) در بین زنان باردار مبتلا به کووید۱۹ بالاتر از زنان باردار غیر مبتلا به این بیماری است. مادران مبتلا شده خصوصا گروهی که دچار پنومونی می شوند در معرض خطر زایمان زودرس (قبل از ۳۷ بارداری) و سزارین بیشتر قرار می گیرند . بنابراین بسیار مهم است که زنان باردار از اقدامات احتیاطی برای محافظت از خود در برابر کووید۱۹ استفاده کنند و علائم احتمالی (از جمله لرز، تب، سرفه یا مشکل در تنفس) را به ارائه دهنده خدمات درمانی گزارش دهند.
واکسن‌ها یکی از بزرگترین دستاوردهای پزشکی دنیای معاصر قلمداد می‌شوند و به گفته سازمان جهانی بهداشت سالانه از مرگ دو تا سه میلیون نفر بر اثر بیست نوع بیماری جلوگیری می‌کنند.
واکسن ها، مانند تمام داروها، می‌توانند خطراتی را بدنبال داشته باشند ولی مزایای شان به مراتب بیشتر از مضراتشان است. به عنوان مثال بیشتر بیماری های عفونی کودکان که کمتر از یک نسل پیش شایع بودند، امروزه به دلیل واکسن بشدت نادر شده‌اند و یا بیماری آبله که در طول تاریخ بشریت جان صدها میلیون انسان را گرفت، امروزه کاملا ریشه کن شده است. تولید واکسن ایمن و مؤثر کرونا گامی بزرگ در تلاش‌های جهانی برای پایان دادن به همه‌گیری و بازگشت به انجام کارهای لذت‌بخش با افرادی است که دوست‌شان داریم.
ممکن است برخی از کسانی که درباره تاثیرات واکسن شک دارند یا نگرانند، با شنیدن نظرات بقیه مردم و یا خواندن مطالبی در فضای مجازی و یا رسانه‌های اجتماعی از دریافت واکسن خودداری کنند. ممکن است این افراد در خصوص بی‌خطر بودن یا عوارض جانبی واکسن سوالات یا دغدغه‌هایی داشته باشند و یا به شرکت ها و کشورهای سازنده واکسن بی‌اعتماد باشند. اطلاعات غلط یا اخبار جعلی معمولا توسط افرادی منتشر می‌شوند که احتمالا خودشان هم از غلط بودن آنچه می‌خوانند و به اشتراک می‌گذارند بی‌خبر هستند. شما هم ممکن است چنین مطالبی را دیده باشید که اعضای خانواده و یا دوستان تان به اشتراک گذاشته‌اند. حتی برخی از نظرات مخالف واکسن را افراد سرشناس و مشهور منتشر کرده اند.
معمولا افرادی که این ادعاهای ضد واکسیناسیون را منتشر می‌کنند سوابق علمی و پزشکی ندارند و خود ادعاهای مطرح شده هم گاهی دور از ذهن به نظر می‌رسند.
در کشور ما مخالفان واکسن تئوری های توطئه را به این شکل مطرح می کنند که واکسن های مختلف توسط موسسات خارجی ساخته شده و نیت از ساخت آن از کم کردن و یا از بین بردن جمعیت مسلمان است و این واکسن ها ایجاد ناباروری می‌کنند که به هیچ وجه ریشه علمی ندارد. این در حالی است که این واکسن ها در سراسر دنیا به کار می روند و قاعدتا آثار یکسانی بر روی انسان ها خواهد داشت و بروز عوارض تنها در پیروان یک دین خاص منطقی نخواهد بود. در نقاط دیگر جهان شایعاتی در مورد واکسن کرونا عنوان شده که از آن جمله به ترس از تغییر DNA انسان و قرار گرفتن ریز تراشه هایی در بدن برای ردیابی اطلاعات افراد می‌توان اشاره کرد. این شایعات همه بی اساس است. واکسن ها حتی آن دسته که با بکارگیری تکنولوژی های ژنتیکی ساخته شده اند تغییری در ساختار ژنتیکی انسان ایجاد نمی کنند و ریز تراشه ای با واکسن وارد بدن نمی‌شود.

مرکز بهداشت شهرستان اراک